Morgunblaðið - 31.03.1944, Blaðsíða 11
Föstudagur 31. mars 1944.
MORQ JNBLAÐIi)
11
Frank Vaughan. Nei, jeg hitti
hann ekki“. Hann hristi ösk-
una úr pípu sinni á hvítan
postulínsöskubakka, sem stóð
þar á borðinu. „Það er annars
einkennilegt. Það virðist alls
ekki vera hægt að ná í þann
mánn. Einkaritari hans þykist
ekkert vita um hann“.
„Hún veit ekkert um hann“,
sagði Barney þurlega. „Hann
er horfinn".
Það heyrðist dálítill smell-
urj þegar pípuhausinn skall á
postulínsöskubakkanum.
„Horfinn?“ sagði Johnson.
„Eftir því sem jeg best veit,
hefir hann ekki sjest síðan við
sáum hann fara fram hjá veit-
ingahúsdyrunum síðastliðið
föstudagskvöld, um niu-leyt-
ið“.
„En konan hans — eða fyr-
verandi kona hans rjettara
sagt — Stella-----“.
„Hún sigldi til Frakklands á
laugardaginn".
„Ja, hvert þó í logandi!“
Johnson stóð upp og sneri baki
í arininn. „Þetta er svei mjer
undarlegt. Jeg þurfti að hitta
hann, út af dálitlu, sem hann
hafði með að gera fyrir mig.
En þegar jeg sá hann hverfa
inn í íbúð Stellu, kimni jeg
ekki við að elta hann, en ætl-
aði að sitja um hann, þegar
hann kæmi þaðan aftur. En
hann kom bara aldrei“.
„Hvað áttu við? Kom hann
ekki aftur?“
„Nei, hann kom ekki aftur.
Jeg sat hjer í stólnum við
glúggann og hafði auga með
húsinu. Jeg var að lesa, en tók
samt vel eftir því, enda var svo
hljótt þessa nótt, að það hefði
heyrst, ef dyr hefðu verið opn-
aðar hinu megin við göt-
una“.
Heyrst, ef dyr hefðu verið
opnaðar, hugsaði Barney með
sjer. Þá hlýtur hann einnig að
hafa heyrt skotin. En hann
sagði ekkert.
„Annars“, hjelt Johnson á-
frám, „heyrði jeg að dyrnar
voru opnaðar eftir dálitla
stúnd. En það var dyravörður-
inft, sem var að fara inn, og
kom hann út aftur eftir fáein-
ar mínútur".
„Ertu viss um, að það hafi
verið dyravörðurinn?“ spurði
Barney.
„Já, alveg viss. Jeg kannast
vel við manninn, því að hann
gsétir fjögurra af húsunum
hinu megin við götuna. En
fimtán til tuttugu mínútum eft
ir að hann var farinn, kom
Stella út úr húsinu“.
„Var hún ein?“
Johnson kinkaði kolli.
ÚHún gekk yfir að Waverly
Place og stansaði þar við horn-
ið. Og þá gerði hún dálítið
skrítið. Hún gekk út á götuna
og stakk hendinni niður í snjó-
inn“.
„Ef til vill hefir hún verið
að henda einhverju“, sagði
Barney.
„Já, ef til vill. Síðan sneri
hún við og fór aftur heim“.
Barney stóð á fætur og gekk
út að glugganum. Hann stóð
dálitla stund og starði út á göt-
una, síðan sneri hann sjer við
og gekk aftur að sæti sínu.
„Og hvað gerðist svo?“
spurði hann.
„Ekkert“, svaraði Johnson,
„nema að dálítilli stundu lið-
inni kom Giles Redfern".
„Giles Redfern?“ endurtók
Barney. „Þú átt við rithöfund-
inn?“
Johnson brosti hinu illgjarna
brosi þeirra, sem hafa yndi af
að bera slúðursögur um náung-
ann.
„Jeg skal fúslega viður-
kenna, að jeg hefi mikinn á-
huga á breyskleikum nágranna
minna“, sagði hann. „Og þeg-
ar ung og fögur kona býr ein,
þá hefi jeg gaman af að sjá,
hverjir heimsækja hana“.
„Frú Vaughan fær margar
heimsóknir?“
„Auðvitað. Jeg hefi heimsótt
hana sjálfur. Það er mjög að-
laðandi, kona, og íbúð hennar
afar smekkleg. Það er sagt, að
verslun hennar hafi gengið
mjög vel, síðan hún skildi við
Vaughan“.
„Verslun hennar?“
„Já, hún hefir verslim í East
Forties, í fjelagi með Nancy
Gibbs. Þær versla með skraut-
muni, og fæst oft margt fallegt
hjá þeim“.
Barney kinkaði kolli.
„Svo Redfern heimsótti hana
á föstudagskvöldið? Jeg get
ekki sjeð, að það skýri málið
neitt. Hún hefir þá bára verið
að skemta fyrverandi manni
sínum og unnusta í einu“.
Johnson hló innilega.
„Jeg hefði svei mjer haft
gaman af að vera þar, því að
Vaughan er vitlaus í Stellu.
Það er rjett hægt að ímynda
sjer, hversu vingjarnlega hann
hafi tekið á móti Redfern“.
Barney horfði dálitla stund
í, eldinn. Síðan sagði hann:
„Jeg ætla ekki að tefja þig
lengur. Jeg býst við, að þetta
sje alt?“
„Alt? Þetta er aðeins byrj-
unin. Eftir dálitla stund fór
Redfern út, og kom aftur með
pakka undir hendinni. Hann
virðist hafa farið út til þess að
kaupa mat. Þ4 gafst jeg alveg
upp og ætlaði að fara að sofa.
Jeg gekk því út að glugganum
til þess að draga gluggatjöldin
fyrir. Þá sá jeg dálítið skrítið".
„Nú?“
„Það hefir sjálfsagt ekki ver
ið neitt merkilegt. Það var ein-
hver maður, sem elti Redfern
inn í húsið“.
„Hvaða maður?“
„Jeg veit það ekki. Það var
einn þessara tötrum klæddu
flækinga, sem maður rekst oft
á í skúmaskotum, eins og Bank
Street er. Hann kom gangandi
eftir götunni á eftir Redfern,
hikaði andartak fyrir framan
húsið, en fór síðan inn á eftir.
Jeg sá hann ekki koma út aft-
ur. Ef frú Vaughan hefði ver-
ið ein heima, hefði jeg hringt
til lögreglunnar. En þar eð
Redfern var þarna, skifti jeg
mjer ekkert af því og fór að
hátta“.
„Og þú ert viss um, að Vaug-
han hafi ekki verið búinn að
yfirgefa húsið þá?“
„Já, alveg viss“.
„Ef til vill hefir hann ekki
farið fyr en kl. 1, 2 eða jafn-
vel 3“. Barney stóð á fætur.
„Mál eins og þetta eru mjög
erfið viðureignar. Það er svo
erfitt að ná í sannanir. En frú
Vaughan veit nú ef til vill eitt-
hvað, þegar 1 hana næst?“
Johnson kipraði saman aug-
un og virtist hugsa djúpt.
„Það er annars undarlegt“,
sagði hann, „að hún skyldi fara
svona snögglega. Síðast, þegar
jeg hitti hana, sagðist hún fara
í apríl. Jeg sá, að það var ljós
í glugganum hennar alla laug-
ardagsnóttina. Jeg á bágt með
svefn, og er því oft á stjái mik-
inn hluta nætur. Jeg var það
einnig þessa nótt. Jeg leit út
um gluggann í síðasta sinn rjett
’fyrir dögun, og þá var enn
ljós“.
„Hún hefir sjálfsagt verið að
ganga frá farangri sínum“,
sagði Barney. Hann starði dá-
litla stund á efsta hnappinn á
jsloppnum, sem Johnson var 1.
Síðan sagði hann: „Ertu viss
um, að þú hafir ekki vikið úr
sæti þínu við gluggann alt
kvöldið?“
„Já, jeg er alveg viss um
það“.
„Það er undarlegt“, sagði
Barney blíðlega, „að þú skyldir
þá ekki heyra skotin“.
Andlit Johnsons yirtist alt í
einu ellilegt.
,,Skotin?“ endurtók hann
heimskulega.
Barney horfði stöðugt á
hann.
„Dyravörðurinn segist hafa
heyrt skot, þegar hann var að
fara út“.
„Guð minn góður! Barney.
Hvað er þetta eiginlega?“
sagði Johnson skjálfraddaður.
„Jeg veit það ekki. Veist þú
það?“ sagði Barney.
„Það var ekki eitt skot, held
ur tvö. Jeg hjelt, að það væru
einhverjir bófar að skjóta
<55ff
Kolagerðarmaðurinn
Æfintýr eftir P. Chr. Asbjörnsen.
4.
gölturinn tekinn og honum slátrað, og hringurinn fannst í
honum, rjett var nú það.
Svo fjekk kolagerðarmaðurinn prestsembætti og kon-
ungurinn var svo glaður, að hann gaf honum bújörð og
hest og 100 dali í viðbót. Kolagerðarmaourinn var ekki
lengi að flytja sig í embættið, og fyrsta sunnudaginn, sem
hann var í prestakallinu, átti hann að lesa upp skipunar-
brjefið, en áður en hann fór til kirkjunnar, fjekk hann
sjer matarbita og lagði í ógáti frá sjer skipunarbrjefið of-
an á flatköku og tók það svo í misgripum fvrir flatkök-
una og dýfði því í feiti, en þegar hann fann að það var
ólseigt undir tönn, þá gaf hann hundinum það, og hann
gleypti það með sama.
Nú vissi karl varla hvernig hann átti að fara að. En
til kirkju varð hann að fara, því söfnuðurinn beið, og
þegar þangað kom, þaut nýji presturinn beint upp í prje-
dikunarstólinn, og gerði sig svo breiðan þar, að fólkið
tók að halda að þetta væri víst einhver afbragðs ræðu-
skörungur. En þegar til átti að taka, varð ekki eins mikið
úr þessu og leit út fyrir, því harrn sagði:
„Þau orð, sem þið, tilheyrendur mínir áttuð að heyra á
þessum degi, fóru í hundana, en komið aftur einhvern
sunnudag seinna, mín kæru sóknarbörn, þá skuluð þið
fá mergjaða ræðu. Og hjer með er þessari prjedikun
lokið“.
Þetta fanst fólkinu undarlegur prestur, því svona stól-
ræðu hafði það aldrei heyrt, en svo hjelt það að hann
myndi batna, og batnaði hann ekki, þá væri kannske hægt
að losna við hann.
Næsta sunnudag, þegar aftur var messað, var svo margt
fólk, sem vildi hlusta á nýja prestinn, að kirkjan var troð-
full. Prestur kom og steig í stólinn, þar stóð hann um
stund og sagði ekki orð, en svo tók hann allt í einu til og
kallaði: „Heyrðu þú þarna, Hrúta-Begga, hversvegna sit-
urðu svona langt fram í kirkju?“
„Æ, jeg hefi svo ljóta skó“, sagði gamla konan.
„O, þú gætir fengið þjer hrútsskinn og gert þjer nýja
skó, svo þú þyrftir ekki að sitja frammi í kórbekk, held-
ur gætir setið innar í kirkjunni, eins og aðrar dándis-
konur. — En annars verðið þið að athuga vel á hvaða
vegi þið gangið, því jeg sje, að þegar þið komið til kirkju,
þá koma sumir ykkar að norðan, en aðrir að sunnan, og'
eins er það, þegar þið farið, en einhvern tíma nemið þið
Jón smali: — Altaf kemur
vatn í munninn á mjer, þegar
jeg heyri lesið í Bjarnabænum.
— Alt það, sem vjer þörfnumst
til líknar, skjóls og svölunar
vorum sálum.
Húsmóðirin: — Hversvegna,
Jón minn?
Jón: — Mjer dettur þá æfin-
lega í hug kaffið og brenni-
vínið.
★
Hugvitsmaðurinn byggir brú
yfir torfæruna, afreksmaður-
inn stekkur yfir hana og ang-
urgapinn tekst á loft, en dett-
ur ofan í hana.
Máltækið segir: Viljir þú
komast hátt í heiminum, þá
skríddu.
★
Helgi og Bör.
Kvöldvaka bænda- og hús-
mæðraviku Búnaðarfjelagsins
s.l. laugardag þótti takajt mjög
vel. Að loknum atriðum þeim,
er fram fóru, bauð Vilhj.~Þ.
Gíslason þeim, er unnu við út-
varpsdagskrána þetta kvöld,
heim til sín til kaffidrykkju.
— Nokkur bið var á því, að
Helgi Hjörvar kæmi, vegna
anna sinna í útvarpinu. Þá
varð Bjarna Ásgeirssyni alþm.
að orði vísa sú, er hjer fer á
eftir og vakti mikla gleði:
Ekki kemur Helgi Hjör,
hafi hann glatast er það skaði.
Kanske hann sitji sætt með Bör
og sje að drekka lemmonaði.
Ingersoll og Beecher.
Á fundi lærðra manna í Am-
eríku hittust eitt sinn Beecher
prestur og Ingersoll. Með hinni
vanalegu mælsku hjelt Inger-
soll fram sinni alþektu guðs-
afneitun, en aðrir svöruðu ekki.
^ Spurði þá einn viðstaddur
jBeecher, hvort hann ætlaði
(ekki að verja kenningar sínar.
' „Ónei“, svaraði Beecher, „jeg
tók lítið eftir því, sem hann
sagði. Jeg var að hugsa um
það, sem jeg sá á leiðinni hing-
að“.
„Hvað var það?“ spurði Ing-
ersoll.
„Þegar jeg gekk hingað eft-
ir N-götu“, svaraði Beecher,
„sem ekki er steinlögð og þar
af leiðandi ákaflega forug, þá
sá jeg aumingja mann, sem
studdist við tvær hækjur. Hann
ætlaði að fara þvert yfir göt-
una, en fesi.ist í forinni og datt.
Þegar hann ætlaði að staulast
á fætur aftur, kom þar að mað-
ur, sem tók báðar hækjurnar
frá honum og fór burtu með
þær, en maðurinn lá ósjálf-
bjarga eftir í forinni“.
„Það var illa gert“, sagði
Ingersoll.
„Sama gerið þjer“, sagði
Beecher. „Þjer takið daglega
frá mörgum, sem haltra í
trúnni, trúarstafinn, sem þeir
ætluðu að styðja sig við, en
liggja nú eftir í for synda og
örvæntingar.
Engir aðrir en meistarar geta
reist prýðilega höll, en að
kveikja í þeirri höll og brenna
hana til ösku, þarf ekki að
vanda meira en svo, að hægt er
að fá til þess óbótamann eða
aumasta vesalmenni".