Morgunblaðið - 22.04.1944, Blaðsíða 8

8
M ORGUN'BLAÐIÐ
Laugardagur 22. apríl 1944
Hvað verður qert við Japani?
PramL. af bls. 7.
andi attga á; japanska meg-
inlandinu.
l| Formösa; sem er auðugt
kínversk hjerað, er -Japanar
[jieimtuðu af Kínverium sem
friðargjöld árið 1895, :nun
verða afhent Kínverjum aft
ur. Ríkisstjórn Bandaríkj-
anna er einnig hlynt því, að
Koreu verði veitt sjálfstæði,
en áður en Japanar iniJim-
uðu hana árið 1910, var hún
sjálfstætt konungsríki, ,rem
átti sjer forna sögur er náði
allt til tólftu aldar fyrir
Krists burð.
Japanseyjar sjálfar munu
látnar ósnortnar. Vjer erum
ekki hlyntir þeirri tillögu,
sem sumir Kínverjar hafa
lagt fram, að Kína verði
leyft að innlima Japan. Vjer
viðufkennum. að Japan er
þjóðfræðileg heild og á því
rjett til þess að vera sjer-
stakt ríki. Eins og Churchill
sagði í síðustu heimsókn
sinni til Washington, þá
viljum vjer, að ,,Japan sje
fyrir Japana“.
Hvað verður um
keisaraveldið?
HVAÐ SNERTIR framtíð
keisaradæmis sonar sólar-
innar, þá erum vjer fúsir til
þess að láta japönsku þjóð-
inni eftir að ákveða það.
Vjer ætlum oss að draga
Hirohito, keisara, til ábyrgð
ar fyrir hlutdeild sína í árás
Japana á Bandaríkin, en
hinir opinberu skipuleggj-
éndur. vorir telja hann þó
y^kki undir sömu sök seldan
og japönsku stríðsherrana,
Hitler og Mussolini. Núver-
andi keisari er svo lítils
megandi aðili í stjórnmála-
lífi Japana, að vjer teljum
hann bera litla raunveru-
lega ábyrgð á því, sem ger-
ist. Á hinn bóginn sjáum
vjer glögt það geysilega and
lega vald, sem keisarinn hef
ir yfir japönsku þjóðinni.
Sumir álíta, að ef japanska
þjóðin væri með valdi svipt
þessum hefðbundna þætti
lífs hennar, væri það hlið-
stætt því, að trúaður krist-
inn maður væri alt í einu
sviftur trú sinni. Ef jap-
anska þjóðin vill halda trygð
við keisarastjórnskipulag
sitt, þá er henni í Atlants-
hafsyfirlýsingunni trygður
rjetturinn til þess. En eftir
þetta stríð verður Mikado-
inn í Japan keisari, sem ekki
hefir á að skipa neinum
flota, her eða konunglegum
riddaraliðssveitum. — Á
stjórnmálasviðinu erum
vjer reiðubúnir til þess að
levfa Japönum eftir hæfi-
legan tíma að velja sjer
stjórn eftir eigin höfði, en
þó með því skilyrði, að hún
sje hvorki hernaðarsinnuð
nje fasistisk. Sumir forráða-
menn vorra eru að vísu í
nokkrum vafa um það, hvort
japanska þjóðin hafi sýnt
sig vera nægilega menning-*
arlega þroskaða til þess að
taka á sig skyldur sanns lýð-
ræðisskipulags. Mentunar-
leg handleiðsla hins þrosk-
aðri hluta frjálslyndra
manna 1 Japan er talin nauð
synleg, áður en Japan geti
á happasælan hátt starfrækt
lýðræðisstjórnskipulag.
Á viðskifta- og fram-
leiðslusviðinu er talið nauð-
synlegt að draga stórlega úr
þeim iðngreinum, sem hafa
verið um of efldar til þess
að fullnægja hernaðarþörf-
inni. Þær iðngreinar, sem
óskertar verða, munu sett-
ar undir strangt eftirlit
bandamanna. Þeim mun
verða beitt til þess að full-
nægja lífsþörfum Japana
og til framleiðslu efnis til
endurnýjunar hinna eyddu
hjeraða í Kína.
Ef Japan einbeitir sjer að
iðnaði, fiskveiðum og efl-
ingu kaupskipastólsins og
treystir á Kína varðandi
hrísgrjónaþörf sína, þá álíta
amerísku skipuleggjendurn-
ir, að erfiðleikar Japana
með að finna nýtt landrými
handa fólksfjölguninni,
muni minka að mun. Jap-
anar eru góðir sjómenn og
iðnverkamenn. Hamingju-
söm framtíð þeirra á þess-
um sviðum athafnalífsins er
því augljós, ef Japan felst
á að taka að sjer hæfilegt
hlutverk í heilbrigðu alþjóð
lega framleiðslu- og við-
skiftakerfi. Ef Japanar iðr-
ast og bæta ráð sitt, þá er
Bandaríkjastjórn fús til þess
að veita þeim aðstoð við að
tryggja þeim rjettmætan
aðgang að hráefnum þeim,
sem þeir hafa þörf fvrir til
þess að geta rekið friðsam-
legan iðnrekstur.
Þannig mun Japönum
verða gefið tækifæri til þess
að vinna sjer aftur álit í aug
um heimsins, en þó ekki fyrr
en hið bitra sverð hefnandi
rjettlætis hefir hreinsað úr
sálum þeirra hernaðareðlið,
og þeir hafa friðþægt fyrir
villimannlegt hátterni sit1
★
Leiðrjetting:
í greinni ,,Afstaðan til
frönsku þjóðfrelsisnefndarinn-
ar“, sem birtist í blaðinu í
fyrradag, hafa fallið niður úr
formálanum orðin ,,að þess geti
orðið langt að bíða“, á eftir
orðunum „og hafa jafnvel ýms-
ir kunnir menn látið í Ijós þá
skoðun . . .“.
(arole Landis
CAROLE LANDIS, kvik-
myndaleikkona, fchefir löngum
þótt fríð sýnum. Það hljóp held
ur en ekki á snaerið fyrir henni
á dögunum. Hún var af skipa-
byggingarmönnum á Kalforn-
íuströnd valin fegursta kona,
sem þeir höfðu nokkru sinni
augum litið. Nú eru myndir af
Carole á víð og dreif um4allar
skipasmíðastöðvar þar vestra.
Grein dr.
Helga
Pjeturss
Framh. af bls. fimm.
mesta tvísýna hefir á því verið,
hvort hjer mundi takast að
koma upp vitlífi, er gæti náð því
stigi þekkingar, sem nauðsynleg
er til framfarahæfs lífs. Og enn
þá er nokkur tvísýna á að svo
geti orðið. Jeg segi það satt, að
mannkyni voru er hin mesta
nauðsyn á að átta sig á sjálfu
sjer, og yfirleitt, á tilgangi jarð
lífsins. Og á því, að breytt verði
samkvæmt þeim tilgangi. Þá
fyrst, þegar það er gert, er ver-
ið guðs megin en ekki andskot-
ans — einsog komast mætti að
orði. En meðan það er ekki
gert, er verið á glötunarvegi,
eins og vort mannkyn er ennþá/
Jeg var áðan að lesa í Heims-
kringlu (Winnipegblaðinu), um
hina ógurlegu meðferð Japana
á stríðsföngum sínum, er svo
er svívirðileg, að varla munu
nokkrar þær hörmungar sem
styrjöldin bakar mönnum,
vera alveg eins ægilegar. Og
það er ekki hægt annað en láta
sjer koma í hug hvernig
nokkru meiri þekking í heims-
fræði — er svo mætti nefna —
eðg nokkru meiri skilningur á
lögmálum lífsins, mundi al-
gerlega koma í veg fyrir að
svo herfileg grimdarverk væru
unnin. Því að enginn sem vissi
það sem svo mikil nauðsyn er
á að vera ekki ófróður um,
mundi vilja skapa framtíð
sinni þær ógnir, sem svo hrylli-
leg breytni gagnvart öðrum
óhjákvæmilega hefir í för með
sjer. Þá mundi það einnig
stuðla mjög að betri breytni,
ef menn gætu gert sjer ljóst,
hvað það er sem þeir fara á
mis við með því að lifa hjer á
jörðu niðurávið en ekki uppá-
við. Mundu kvikmyndir sem
bygðar væru á nokkru meiri
þekkingu á lífinu en.þær sem
enn hefir verið kostur á að sjá,
geta orðið að miklu liði í þeim
efnum.
16. apríl.
Helgi Pjeturss.
Svarti Pjetur og Sara
og Duglegur drengur.
ísak Jónsson þýddi og
endursagði. ísafoldar-
prentsmiðja h.f. gaf út
SVARTI PJETUR og SARA
er saga handa yngstu lesend-
um. Söguhetjurnar eru börn og
dýr. Sagan er fjörlega sögð og
skemtilega og prýdd um 20
myndum til athugunar og
ánægju fyrir unga fólkið. Af
einhverri slysni hafa nokkrar
prentvillur orðið í þessari bók.
Það vita allir, sem til þekkjað
hversu erfitt er að losna við
þann ágalla, en hinsvegar nauð
synlegt, ekki síður um barna-
bækur en aðrar, að vandaður
sje frágangurinn.
Um hina bókina, Duglegur
drengur, hefir betur til tekist
að þessu leyti. Þar eru prent-
villur sárfáar. í þeirri bók eru
sex sögur handa börnum og
unglingum, reyndar góður
skemtilestur handa fullorðrfum
líka, eins og góðar barnabækur
eru alltaf. Sögurnar eru allar
fallegar, vel sagðar og rösklega
ísak Jónsson hefir, eins og
kunnugt er, helgað ungu kyn-
slóðinni alla starfskrafta sína.
Með útgáfu þessara tveggja
litlu bóka. hefir hann enn lagt
sinn skerf til þess að gleðja og
göfga unga lesendur. Hann hef-
ir enn sem áður sýnt það, að
nafn hans er full trygging þess,
að um slíkt lesefni sje að ræða,
Freysteinn Gunnarsson.
— LÖGBERG
Framhald af 6. síðu.
Banna ætti með lögum að
skíra’nokkurn bæ, eða stað, á
landinu, Lögberg, annan en
þann, sem hjer um ræðir. Það
á að breyta tafarlaust því bæj-
arheiti, sem eftir því hefir ver-
ið nefnt í grend við Reykjavík.
Það er óviðfeldið og í alla staði
óviðeigandi að smábýli, eða kot,
hjer og hvar um landið, væru
látin heita Lögberg, eins og
þar væru helgir þingstaðir, eða
hlið himinsins. En við eigum að
ganga svo frá umbótum á Lög-
bergi á Þingvöllum, að allur
heimurinn gæti öfundað okkur
af þeim stað.
Á sumardaginn fyrsta.
G. D.

Eftir Roberl Slorm
-$x,*x$>3x$xSx$*í><SxSxíx$xJxsx$>^><$x§x$x§x$xéxí>€xJ>^x§xS>^x»xíxí>3xSx$x«xíxSxíx»,x. •>
MAGCARÁ& /HOIHER ASCENDB TO
THE ZOOF...THEN PROCEEDS TO
THE ELEVATOR TOWER OP THE
APJOININ6 BUILPINO
Mascara: — Mamma, hvar get jeg falið mig?
Lögreglan mun leita hjer fyrst af öllu ... Það
verður að vera staður, þar sem þú getur haft sam-
band við mig — fært mjer mat. Jeg má ekki láta
sjá mig á götu í viku að minsta kosti.
Móðirin: — Þetta er hræðilegt.
Mascara: — Mamma, hverc eriu ao lara.
Móðirin: — Bíddu hjerna. ,
Móðir Mascara fer upp á þakið og gengur áfram
að lyftuturninum.
\