Morgunblaðið - 02.06.1944, Side 1
81. árgangur.
119. tbl. — Föstudagmr 2. júní 1944.
IsafoldarprentsmiSja hX
Ný sljérn mynduð
í Búlpríu
London í gærkveldi.
Þýska frjettastofan tilkyxm-
ir í kvöld, að ný stjóm haíi
í dag veri.ð mynduð í Búlg-
aríu, en þar hefir að undan-
förnu vei’ið nokkur er£iðleil>i
á stjórnarmyndun þar í landi.
— Sá cr forsæti hefir í stjórn
inni heitir Bagrisnov og var
landhúnaðarráðherra í fyrri
stj.órn. Er Bagrisnov bæði
forsætisráðherra ■ og utanrík-
igráðherra, en aðrir meðliixiir
stjórnai-innar, munu eins og
hann vera Þjóðverjmdnir.
— Reuter.
Þjóðverjar tflytja tfall
hlítfalið til Velletri
Stórslys í Brellandi
London í gærkvöldi.
Tuttugu og tveir hermenn,
þar á meðal einn liðsforingi,
biðu bana og allmargir særð-
ust í bækistöðvum í Suður-
Englandi í dag, er þrír kass-
ar al' Ixandsprengjum flprurtgu '
t loft-upp. Rannsókn hefir .
leitt í Ijós, að orsakirnar 1
geti verið tvær, annaðhvort
að óvarlega hafi verið farið
með eld við kassana, eða að
Borgin nærri umkringd
og Frosignone failin
Stimson ræSir
um
Einkaskeyti til Morgun-
London í gærkvöldi.
blaðsins frá Reuter.
BANDAMENN hafa nú nærri umkringt Velletri, hina
mikilvægu borg við rætur Albanihæðanna og hafa náð
hæðum, þaðan, sem þeir geta skotið á borgina. Þó er ekk-
ert, sem bendir til þess, að Þjóðverjar sjeu að hugsa um
að yfirgefa borgina að svo stöddu. Hafa þeir sent þangað
úrvals fallhlífalið, sem er álitið muni verjast af mikilli
hörku í borginni.
sólai'liitiun hafi kveikt
timdrixiu. — Retxter.
Hlje á loftsókn í gær.
Londón í gærkveldi: — Algert
hlje hefir verið á loftsókn
bandamanna gegn meginlándi
Evrópu í dag. Var ilt veður og
dimt á Ermarsundi, og gekk á
með miklum regnhryðjum all-
an daginn. — Reuter.
ÞAÐ HEFIR nú komið í ljós
við talningu atkvæða í Eire, að
flokkur De Valera hefir hlotið
hreinan meiri hluta þingsæta.
Hefir De Valera hlotið 76
þingsæti, en andstöðuflokkar
hans 30.
Verkamannaflokkurinn hlaut
8 þingsæti, þjóðlegi verka-
mannaflokkui'inn 4, Bænda-
flokkurinn 9 og óháðir 11 þing-
sæti. De Valera. og allir ráð-
herrar hans náðvx. kosningu. .
— Reuter.
Baráttan við Jassy
er að ná hámarki
London í gærkveldi. Einkaskeyti til Morgun-
blaðsins frá Reuter.
HINIR MIKLU BARDAGAR fyrir norðan Jassy í Rúmeníu
bafa auðsjáanlega ekki enn náð hámarki sínu, þótt síðustu fregn-
ir frá Moskva segi, að áhlaupum Þjóðverja hafi allsstaðar vei'ið
hrUndið.
Annars staðar á Ítalíuvíg
stöðvunum sækja banda-
menn hægt fram gegn öfl-
ugri mótspyrnu Þjóðverja.
Bæirnir Frosignone og Sora
hafa verið teknir og fram-
sveitir fimta hersins nálgast
nxú hina þýðingarmiklu borg
Valmontone, — eru þær nú
um 25 km frá henni.
Áttundi herinn tók Frosig
none og sækir upp eftir Liri
dalnum, en þar halda Þjóð-
verjar hægt undan og
sprengja jafnskjótt í loft
upp þbnn mjög nafnkunna
„Þjóðveg 6“, en leggja jarð-
sprengjum í jörðu hvar-
vetna.
Á strandsvæðinu hafa
bandamenn sótt nokkuð
fram frá Ardea og einnig
sækja þeir hægt fram með
fram ströndinni. Harðastar
eru orustur á víglínunni frá
Valmontonesvæðinu og allt
til strandar.
Mai'kmíð Þ.ióðveria er tak-
Aiarkað, en í eðll sínu tvenns
fconar, að bæta varnarstöðvar
sínar við Jassy og að hrekja
ftússa af Jassy-Pascai jám-
brautinnL Þótt bardagamir
sjeu ákafir, eru þeir í eöli sínu
staðbundnir, og vii'ðast ekki
vera hluti af miklum hernaðar-
fyrii’ætlunum. Herfræðingur
Rússa einn segir þó, að ekki sje
gott að geta sjer að fullu til
um lilgang Þjóðverja, en á-
hlaupin hafi orðið þeim æði
kostnaðarsöm.
. í dag hafa Þjóðvei'jar enn
reynt að víkka út fleyg þann,
ei' þeir ráku í varnarstöðvar
Rússa og segja báðir aðilar frá
Á Valmontonesvæðinu
berjast Þjóðverjar af mestri
hörku, til þess að missa þar
ekki endann á „Þjóðvegi 6“,
en ef hann gengi úr greip-
um þeirra, myndi undan-
koma herja þeirra í norður-
hluta Liridalsins verða mjög
örðug, en frá „Þjóðvegi 6“,
geta Þjóðverjar við Valmont
one komist yfir á „Þjóðveg
5“, sem liggur til Róm.
Fregnritarar álíta, að Vel
rr
rr
Yelkomið Island
segir amerískt blað
miklu tjóni hins. —- Auk þess
segjast Þjóðverjar halda uppi ietri muni falla bráðlega, en
með Ungverjum staðbundnum búast þó við að fallahlía-
áhlaupum á stöðvar Rússa fyr-1 SVeitirnar mnni verjast þar
ir austan KarpatafjölUn með eins lengi og auðið er.
niklum árangri á sumum stöð-
um.
Tyrkjastjórn fær traust.
Ankara í gærkveldi: — í dag
var lokið fjárlagaumræðum
tyrkneska þingsins, er höfðu
staðið nokkra daga. Að lokn-
um umræðum vottaði þing-
heimur stjórn Sarajoglus traust
með samhljóða atkvæðum.
— Reuter.
Kínversk borg í hættu.
Chungking í gærkveldi.
Byrjað er að flytja fólk á
brott úr Changcha, hinni miklu
höfuðboi'g Hounanfylkis í
Kína, en hún stendur fyrir
sunnan Tungkingvatnið í Mið-
Kína. Beina Japanar sókn að
borginni og er hún talin í yfir-
vofandi hættu. — Reuter.
„WASIIINGTON POST“
birtist 31. maí ritstjórnargrein
undir fyrirsögninni „Velkorn-
ið Island“. Segir svo í grein-
inni: „Islenska þjóðin getur
litið um öxl yfir lýðræðissögu
sern er meira en 2y2 öld eldri
en „Magna Charta“ (rjett-
indaskrá Breta). Fulltrúasaxn-
koma þeirra, Alþingi, var
stofnuð fyrir meir eu 1000
árurn. Það var því í samræmi
við sögu síua að hinir frels-
isuimaudi íbúar landsins á-
kváðu að gera ekki endanlega
ákvörðun um stjórnmálalega
framtíð Islands fyr en þjóð-
iniii hefði verið gefið tæki-
færi til að greiða þjóðarat-
kvæði. Sjerstaklega var það
lagt fyrir þjóðina hvort rjúfa
ætti hin fornu bönd við Daxxi
eða fara eigin leiðir sem sjálf-
stætt lýðveldi.
Lýst verður yfir stofnun
íslexxsks lýðveldis. Vinátta og
góðvilji systurlýðveldisins,
Bandaríkjanna, fylg.ja ís-
lensku þjóðinni í ákvörðxm
hennar“.
Washington í gærkveldi.
STIMSON hermálaráðherra
Bandaríkjanna gerði ófriðax’-
horfurnar að umræðuefni á
blaðamannafundi í dag og gat
fyrst um hernaðinn á Italíu.
Sagði hann meðal annars um
ástandið þar, að ólíklegt virt-
ist, að Þjóðverjum tækist að
verjast í stöðvum sínum fyrir
sunnan Róm.
Þá ræddi Stimson manntjón
Bandaríkjamanna á Italíu, frá
því bandamenn rjeðust þar á
land og til 27. maí s.l., og kvað
það hafa verið alls 55.155, þar
af 9686 fallnir, 36910 særðir og
8554 týndir.
Um Suðvestur-Kyrrahafs-
svæðið sagði Stimson, að Jap-
anar hefðu ekki búist við land-
göngum bandamanna þar sem
þær voru gerðar, síst á Biak-
eyju, vegna þess að aðalvirki
þeirra þar væru nær flugvöll-
unum en ströndinni. Sagði ráð
herrann, að baráttan væri hörð
þar, vegna erfiðra sóknarskil-
yrða og vegna þess, hve mann-
margt setulið Japana væri.
Þá ræddi Stimson um Norður
Burma og kvað Japana hafa
fengið liðsauka þangað, og
sókn þeirra þar af leiðandi
hefði neytt Breta til þess að
hörfa um stundarsakir á sum-
um slóðum.
Um Kínastríðið sagði Stim-
son, að ekki væri enn hægt að
gera sjer grein fyrir því, hve
mikilfengleg sókn Japana yrði.
Ný augiýsing
í Torgklukkuna
NÝ auglýsing verður sett
í klukkuna á Lækjartorgi á
næstunni. Er hxxn frá h.f.
Sanitas, er t-appar Pepsi-Cola
á flöskur fyrir gosdrykkja-
vci'ksxniðju þá, er framleiðir
svaladrýkk þennan í Banda-
ríkjunum. — Verðuv það stór
Pepsi-Cola flaska.
Bæjarbúar munu fagna
þessu og vona þess að um ieið
verði klukkan þvegin og mál-
xxð, því í því ástandi sem hún
er nú í , er hún hofuðborg-
inni til skammar.
Sókn hælt á Biatey
Washington í gærkveldi.
Sókn Bandaríkjamanna á
Biat-ey við Nýju-Guineu er
hætt í bili, og hefir bardögum
slotað. Hefir sókn Bandaríkja-
manna að flugvöllum eyjarinn
ar reynst mjög erfið, þar sem
Japanar hafa ramger virki og
mjög mikið lið. Er þó álitið, að
hljeið á sókninni muni vei’ða
mjög skamt. — Reuter.
Næturárásir á járn-
brautarsföðvar
London í gærkveldi.
Breski flugherinn lijelt í
nótt • sem leið áfram\ árásum
sínxxm á járnbrautarstöðvflt í
Frakklandi. Var ráðist á jxi'jár,
mikilvægar stöðvar, eina fyx—
ir sunnan París, rjett við'
Versailles og tvær sixnnar,
Allstaðar urðu fluginenn vax>
ir við miklar skemdir og elda.
1 árásum þessum mistu Bret-
ar alls 8 flugvjclar.
— Reuter.