Morgunblaðið - 29.06.1944, Qupperneq 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Fimtudagur 29. júní 1944
Minningarorð:
Gissur Guðmundsson
Norsk skip tóku mikilvægan
þátf í innrásinni
Frá norska blaðafulltrúanum.
í FRJETT frá London segir: Enn einu sinni hefir verslunar-
flotinn leyst af hendi mikilvægt hlutverk í stríðinu. I þetta sinn
var það að flytja hermenn bandamanna, hergögn og birgðir til
innrásarsvæðisins. Sjómenn verslunarflotans hafa dyggilega
efnt loforð þau, sem þeir gáfu, þegar skipin sigldu frá Narvik,
Dunkerk, Grikklandi og Krít, — að snúa til baka.
HANN var fæddur í Stóra-
Saurbæ í Ölfusi 1. sept. 1851,
og var annar í röðinni af 20
börnum móður sinnar, og lifir
nú aðeins eitt þeirra eftir.
Hann var sonur þeirra mætu
hjóna Guðmundar Gissurarson-
ar í Saurbæ og Sigríðar Gísla-
dóttur. Guðmundur var sonur
Gissurar á Reykjum, Þórodd-
sonar í Dalseli undir Eyjafjöll-
um, Gissurarsonar á Seljalandi,
ísleifssonar s. st., Magnússonar
í Höfðabrekku í Mýrdal, ísleifs
sonar í Höfðabrekku, Magnús-
sonar á Kirkjulæk, Eiríkssonar
í Eyvindarmúla í Fljótshlíð, Eyj
ólfssonar í Sóra Dal undir Eyja
fjöllum, Einarssonar sýslu-
manns í Stóra Dal, Eyjólfsson-
ar lögmanns s. st., Einarssonar
Arnasonar Dalskeggs í Djúpa-
dal í Eyjafirði, Einarssonar. Sig
ríður var dóttir Gísla merkis-
bónda í Reykjakoti Guðnason-
ar s. st., Jónssonar á Breiðabóls
stað, íiysteinssonar í Eiðisand-
•vík, Jónssonar. Móðir Sigríðar
var Jórunn Erlendsdóttir frá
Reykjahjáleigu, Guðnasonar í
Reykjakoti, og voru því for-
eldrar hennar bræðrabörn. Móð
ir Guðmundar var Guðrún Guð
•
mundsdóttir frá Þórumýri í
Hvolhreppi, Hannessonar á
Stóru-Borg undir Eyjafjöllum,
Árnasonar í Hlíð, Ólafssonar.
Var Guðrún systir Jóns í Stóru
Mörk, föður Þuríðar, móður
Þorsteins skálds Erlingssonar.
£issur heitinn fluttist frá for
um sínum, barn að aldri, að
Reykjum til uppfósturs, fyrst
hjá afa sínum og ömmu, meðan
þau lifðu, en síðan hjá Þóroddi
föðurbróður sínum, og dvaldist
þar, þar til er hann 7. júní
1889 kvæntist eftirlifandi
konu sinni, Margrjeti Hinriks-
dóttur frá Litla Seli, Helgason-
ar á Læk í Ölfusi, Runólfsson-
ar í Syðri Ey í Meðallandi, Run-
ólfssonar í Ytri Ásum.
Byrjuðu þau á sama ári bú-
skap í Gljúfurárholti í Ölfusi.
Þeim hjónum varð 17 barna auð
ið, og eru 13 á lífi, 3 synir og
10 dætur, flestar giftar.
Gissur heitinn var mikill
dugnaðar- og hugmaður, sístarf
andi, meðan kraftar entust, kát
ur og skemtilegur í viðmóti og
umgengni, kappsamur og fylg-
inn sjer við alla vinnu og yfir-
leitt talinn ágætur liðsmaður
fjelaga sinna. Hafði hann lengst
af verið í sama skipsrúmi í þær
50 vetrarvertíðir, sem hann
rjeri út, og 20 vor að auki, og
verður það fágætt, að maður
hafi stundað sjó samfleytt í 70
vertíðir.
Gljúfurárholt er og hefir
lengi verið í þjóðbraut. Komu
því þar margir, sem um veginn
fðru. Var þeim altaf velkomið
alt, sem þau hjón gátu af hendi
látið, þótt húsakynnin væru
ekki háreist og gestastofurnar
ekki með dýrum húsmunum.
Öllum var tekið með sjerstakri
alúð og hjartagæsku, því að þá
eiginleika áttu þau í ríkum
mæli.
Gissur heitinn barðist við
mikla fátækt, meðan hann bjó
á Gljúfurárholti, en vann sigur
í þeirri þraut að koma upp stór
um barnahóp, sem var honum
ánægja og stoð í ellinni. En þótt
honum safnaðist aldrei auður,
var hann samt nægjusamari og
ánægðari með kjör sín en marg
ur annar, sem fremur virtist
hafa ástæðu til þess, enda var
hann alla tíð, frá því fyrsta er
jeg kyntist honum, svo lífsglað
ur, að hann ljek við hvern sinn
fingur, sem ungur væri, alt til
síðustu -stundar.
Vorið 1920 fluttust þau hjón
in til Hafn^rfjarðar og bjuggu
þar í rúm 20 ár, en fyrir tæpu
ári síðan fluttust þau til Reykja
víkur, og þar andaðist Gissur 6.
maí s. 1. í húsi dóttur sinnar og
tengdasonar, af sliti og þreytu
eftir langt og vel unnið ævi-
starf, hátt á þriðja ári hins tí-
unda tugar. Var hann jarðsung
inn í Hafnarfirði 27. maí að við
stöddu miklu fjölmenni.
Blessuð sje minning hans.
O. S.
Cæfa fylgir
trúlofunar-
hringunum
frá
Sigurþór
Hafnarstr. 4.
4000 skip bandamanna með
um 50.000 manna áhöfn hafa
siglt til stranda Vestur-Ev-
rópu. Og frá því að innrásin
hófst, 6. júní, hafa skip þeirra
landa, sem Þjóðverjar hafa her
numið, verið fremst í flokki
birgðaflutningaskipa til stranda
Normandie.
Áhafnir þessara skipa eru
stoltar, þegar þeim eru fengn-
ir hættulegir farmar til að
flytja til vígstöðvanna, þar sem
sprengjum rignir og skothríð
drynur. Frá því að innrásin
hófst hafa þessi skip sífelt ver-
ið í þessum hættulegu flutn-
ingum.
Mörg norsk skip, smá og stór,
tóku þátt í innrásinni. Mörg
þeirra hafa farið allt að firrjm
ferðum y/ir Ermarsund frá því
að innrásin hófst. Eitt hinna
norsku skipa, frá Hauga'sundi,
vakti sjerstaka athygli, þegar
það var að skila sínum fyrsta
farmi til Frakkland. Það lá
austast í 60 mílna langri röð
skipa meðfram landgöngusvæð
inu. Fáeina kílómetra frá því
höfðu Þjóðverjar ströndina á
sínu valdi. Norski skipstjórinn
hefir síðar lýst hrifningu sinni
yfir því, að það var einmitt
hans skip, sem lenti á hættu-
legasta staðnum. Það lá beint
fyrir norðan Caenskurðinn, og
birgðum var skipað upp úr því
í innrásarpramma, og leið
varla svo eitt augnablik, bæði
dag og nótt, að sprengjubrotum
rigndi ekki niður allt í kring-
um skipið. Uppskipunina önn-
uðust menn frá Skotlandi og
Yorkshire, en áhöfn norska
skipsins, 17 Norðmenn, einn
Suður-Afríkumaður og enskur
ljettadrengur, hjálpaði þeim.
Þar sem hvessa tók, færði
skipið sig nær ströndinni, og
það gekk kraftaverki næst, að
skipið skyldi ekki vera sprengt
í loft upp með allri áhöfn og
farmi.
Smám saman tóku önnur skip
sem lágu í námunda við norska
skipið, að færa sig vestur með
ströndinni, en norski skipstjór-
inn hjelt kyrru fyrir, þar sem
hann var, og síðar sagði hann
í viðtali við enska blaðamenn:
„Jeg hafði ekki fengið neina
skipun um að fara burt frá
þeim stað, þar sem mjer hafði
verið sagt að vera, og auk þess
vorum við hjer um bil búnir
að skipa upp öllum hinum dýr-
mæta farmi“.
NÝ BÓK.
„Leyndardómar
Snæfellsjökuls"
í DAG sendir Bókfellsútgáf-
an frá sjer skáldsögu Jules
Verne, Leyndardómar Snæfells
jökuls, þýdda af Bjarna Guð-
mundssyni á mjög liðlegt mál,
prýdda teikningum og vand-
aða að frágangi. Bók þessi er
ein af hinum fáu erlendu skáld
sögum, sem að nokkru leyti er
látin gerast á íslandi, en Jules
Verne, hinn frægi franski höf-
undur bókarinnar, sem margir
munu kannast við af sögunni
„Umhverfis jör$ina á 80 dög-
um“, og fleiri dularfullum frá-
sögnum, mun ekki hafa verið
vantrúaður á, að það, sem hann
skýrir frá í bókinni, væri rjett
og satt, enda stóð það að sumu
leyti heima við vísindalegar
kenningar þess tíma, sem bók-
in var rituð á, eða um miðja
19. öldina. — En spennandi er
bókin og skemtileg, og munu
menn fylgjast af áhuga með
æfintýrum söguhetjanna, sem
uppgötvuðu okkur ókunna
leyndardóma Snæfellsjökuls.
- Til Alþingis
Framh. af 6. síðu.
Þegar hinn ágæti forseti sam
einað þings, herra Gísli Sveins
son, bað gesti sína, í veislu-
fagnaði Alþingis í Valhöll á
Þingvöllum, að halda ekki ræð
ur, þá saknaði sá, er þetta rit-
ar, að Alþingis var ekki minst
þar á hinum helga stað þess.,
En öll þjóðin mun í dag taka
undir með heillaóskum og
þakklæti, og vonar, að nöfn
þingmannanna, sem endur-
reistu Lýðveldið, megi lifa um
alla eilífð, og að
Alþing; íslendinga verði alt-
af eins og 17. júní 1944 — sverð
þess og skjöldur, þjóðin öll í
brynju frelsis og rjettlætis.
Þingvöllum, 17. júní 1944.
Eggert Stefánsson.
- Á Kyrrahafi
Framh. af bls. 7.
að af nefnd, sem skipuð væri
fulltrúum Bandaríkjanna, Stóra
Bretlands, Kína, Frakklands,
Hollands, Portugal, Ástralíu og
Nýja Sjálands. Hefði nefnd
þessi það hlutverk með hönd-
um, að þroska smám saman
hina innfæddu íbúa svo, að þeir
yrðu færir til að stjórna málum
sínum sjálfir. Þeir, sem eru að
leggja drög að stofnun þessa
alþjóðlega lýðveldis, eru um
leið að gera áætlanir um alþjóð
lega yfirstjórn náttúruauðlinda
í þeim tilgangi að tryggja öll-
um þjóðum „frjálsan aðgang að
hráefnalindum heimsins“. Það
ber einnig brýna nauðsyn til
þess að þurka út í eitt skifti
fyrir öll takmarkanir þær og
fjandskap, sem hefir verið sýnd
ur gegn innflutningi Kínverja
í lönd þessi og gegn Kínverjum
yfirleitt.
Málaflutnings-
skrifstofa
Einar B. Guðmundsson.
Guðlaugur Þorláksson.
Austurstræti 7.
Símar 3202, 2002.
Skrifstofutími
ki. 10—12 og 1—5.
Augun jeg hvíli T I P
með gleraugum I Ú||
frá lyilll.I.
X-9
^ Eftir Robert Sform

X'9, Z'D
PREPER 'ÍÖU
DIDN' T---
IF 7HE
DOCTOP
WiLL
PBPMlT..
'iEE..yOufZ AZEIZTANT,
0ILL— ANO A A1R6 .
CUFF, W/TH AER
\ PAUOHTER f
1944. King fearuies 5fndicate. fnc . VX'or/d ri^
rcsc-rved

JUS T A
VO/VENT,
/HADA/H —
VOU 5AT I
HAVE
1) X-9: — Hjúkrunarkona, þjer segið að það
sjeu komnir gestir til mín? — Hjúkrunarkonan: —
Já, Bill aðstoðarmaður yðar — og frú Cuff með
dóttur sinui.
2—3) Hjúkrunarkonan: — Það er að segja, ef
læknirinn leyfir það. — „Jeg held að jeg kjósi
heldur að þjer takið ekki“, byrjaði læknirinn, en
var truflaður af frú Cuff, sem ruddist inn að rúm-
inu. „Aðeins augnablik, frú“, bætti hann við og
bandaði henni frá með hendinni.
4) Frú Cuff komst samt að rúminu og snjeri
sjer að X-9 með tárvotum augum. ,,X-9, jeg verð
að tala við yður“, hrópaði hún, „líf Mascara er
komið undir því“.