Morgunblaðið - 12.07.1944, Síða 10

MOBQUNBLABIÐ
Miðvikudagur 12. júlí 1944
JO
1ÁJ JJomeróet Mu?t
iam:
LARRY DERFORD
í leit að
lífshamingju
— 41. dagur —
„Besta lausnin, sem jeg get
sjeð, er sú, að hið illa hafi eðli
lega orðið samfara hinu góða,
þegar hið algera fór að láta til
sín taka í heiminum. Enginn
maður hefir nokkurn tíma get-
að notið fegurðar Himalaya-
fjallanna án þess að finna til
hryllings við umhugsunina um
hin geysilegu umbrot jarð-
skorpunnar, sem þessi fjöll
skópu. Kínverski iðnaðarmað-
urinn, sem býr til vasa úr
postulíni, getur gert hann fal-
lega lagaðan, skreytt hann með
fallegu útflúri, málað hann í
fallegum litum og gefið honum
hrífandi gljáa, en vasinn verð-
ur altaf brothættur. Ef hann
dettur í gólfið, þá brotnar hann
í þúsund mola. Er ekki á sama
hátt hægt að gera sjer í hug-
arlund, að það í heiminum, sem
okkur finst hafa gildi, geti að-
eins verið til í sambandi við
hið illa?“
„Þetta er snildarlega sagt
hjá þjer, Larry“, sagði jeg, „en
samt finst mjer þessi skýring
varla fullnægjandi“.
„Það finst mjer ekki heldur“,
sagði hann brosandi. „En þeg-
ar maður er kominn að þeirri
niðurstöðu, að eitthvað sje ó-
umflýjanlegt, þá er hið eina,
sem maður getur gert, að reyna
að sleppa sem skaðlausastur“.
„Hvað ætlastu nú fyrir?“
„Jeg þarf að ljúka starfi hjer,
og svo ætla jeg til Ameríku aft
ur“.
„Hvað að gera?“
„Lifa“.
„Hvernig?“
★
Hann svaraði mjög rólega, en
með skrítinn glampa í augun-
um, því að hann vissi, að jeg
bjóst ekki við slíku svari.
„Með rólyndi, umburðar-
lyndi, miskunnsemi, óeigingirni
og hófsemi“.
„Það er svei mjer heppilegt,
að þú skulir hafa góðar tekjur,
það verð jeg að segja“.
„Þær hafa orðið mjer að
miklu liði. Án þeirra hefði jeg
ekki getað alt, sem jeg hefi
gert. En hjeðan í frá verða þær
mjer aðeins til byrði. Jeg ætla
að losna við þær eins fljótt og
jeg get“.
„Það væri als ekki skynsam-
legt. Hið eina, sem gæti gert
þjer kleift að lifa slíku lífi, er
fjárhagslegt sjálfstæði“.
„Þvert á móti, fjárhagslegt
sjálfstæði myndi gera slíkt líf
þýðingarlaust“.
Jeg varð óþolinmóður.
„Það gæti verið ágætt fyrir
förumann í Indlandi. Hann get
ur sofið undir trje og hinir guð
hræddu eru fúsir til þess að á-
vinna sjer einhverja verðleika
með því að fylla beiningaskál-
ina hans. En loftslagið í Amer-
íku er ekki þannig, að gott sje
að sofa þar úti undir berum
himni, og þó jeg viti ekki mik-
ið um Ameríku, þá veit jeg
samt, að landar þínir eru á einu
máli um það, að sá, sem ekki
nennir að vinna, á ekki heldur
mat að fá. Aumingja Larry, þú
myndir verða sendur á vinnu-
hæli, áður en þú gætir byrjað
þetta fyrirhugaða líferni þitt“.
Hann hló.
„Það veit jeg vel. Maður verð
ur að laga sig eftir umhverfinu
og auðvitað myndi jeg vinna.
Þegar jeg kem til Ameríku, þá
reyni jeg að fá vinnu á bílastöð.
Jeg er nokkuð slunginn að fást
við vjelar, svo að það ætti ekki
að verða svo örðugt“.
ic
„Myndirðu þá ekki eyða
orku, sem gæti komið að betri
notum, ef henni væri beitt að
öðru?“
„Mjer finst gaman að líkam-
legri vinríu. Þegar jeg hefi ver-
ið orðinn sljór við nám, hefi jeg
oft tekið eitthvað til hendinni,
og mjer hefir fundist það
hressa andann. Jeg man, þegar
jeg var aðlesa æfisögu Spinoza,
hvað mjer fanst það heimsku-
legt af höfundinum að finnast
það hræðilegt, að Spinoza
skyldi þurfa að slípa stækkun-
argler til þess að vinna fyrir
daglegu brauði. Jeg er viss um
það, að sú vinna hefir eflt hina
andlegu starfsemi hans, jafn-
vel þó ekki væri nema á þann
hátt, að hún dró athygli hans
um stund frá íhugununum.
„Hugur minn er frjáls, þeg-
ar jeg er að þvo bíl eða eiga við
bensíndælu, og þegar jeg er bú
inn að því, þá hefi jeg það þægi
lega á tilfinningunni, að jeg
hafi unnið eitthvað gagnlegt.
Auðvitað myndi jeg ekki kæra
mig um að vera í bílaverkstæði
um alla eilífð. Það eru mörg
ár, síðan jeg var í Ameríku. Til
að byrja með ætla jeg að reyna
að fá vinnu við að aka vöru-
bíl. Þá gæti jeg ferðast lands-
hornanna á milli“.
„Þú hefir gleymt því, sem ef
til vill er mikilverðast vi§ pen-
ingana. Þeir spara tíma. Lífið
er svo stutt, og það er svo
margt, sem þarf að gera. Eng-
inn hefir mínútu að eyða til ó-
nýtis. Og hugsaðu þjer, hve
löngum tíma þú eyðir til ónýtis
með því áð fara alt gangandi í
staðinn fyrir að ferðast með al-
menningsvagni, og hve löngum
tíma með því að ferðast með
almenningsvagni í staðinn fyr-
ir leigubíl".
Larry brosti.
„Það er alveg satt. En jeg
gæti rutt þeim vandræðum úr
vegi með því að eignast minn
eigin bíl“.
„Hvað áttu við með því?“
<Að lokum settst jeg að í
New York, meðal annars vegna
bókasafnanna þar. Jeg er mjög
þurftalítill. Mjer er sama, hvar
jeg sef, og jeg geri mjer að
góðu eina máltíð á dag. Þegar
jeg er búinn að sjá alt, sem mig
langar til að sjá í Ameríku, þá
ætti jeg að geta verið búinn að
aura mjer saman fyrir bíl. Og
þá gæti jeg orðið leigubíl-
stjóri“.
„Það ætti að loka þig inni,
Larry. Þú ert bandvitlaus“.
„Als ekki. Jeg er mjög skyn-
sarnur og hagsýnn. Þegar jeg
er orðinn sjálfseignarbílstjóri,
þá þarf jeg ekki að vinna lengri
tíma á dag en svo, að tekjurnar
hrökkvi fyrir fæði, húsnæði og
viðhaldskostnaði bílsins. Tóm-
stundum iríínum gæti jeg varið
til annarar vinnu, og ef jeg
þyrfti að flýta mjer eitthvað,
þá gæti jeg altaf ferðast í mín-
um eigin bíl“.
„En, Larry, bíll er eign, sem
jafnast á við, skuldabrjef, út-
gefin af ríkissjóði", sagði jeg til
að stríða honum. „Sem sjálfs-
eignarbílstjóri væri þú auð-
maður“.
Hann hló.
„Nei, bíllinn minn væri að-
eins atvinnutæki. Hann væri
eins og beiningaskál föru-
mannsins“.
„Má jeg gefa þjer ráð,
Larry. Jeg geri það ekki svo
oft“.
„Jeg fer heldur ekki oft eftir
ráðum, sem mjer eru gefin“,
svaraði hann og glotti.
„Viltu hugsa þig vel um, áð-
ur en þú afsalar þjer eignum
þínum? Þú færð þær ekki aft-
ur, þegar þú ert búinn að láta
þær af hendi. Sú stund getur
komið, að peningaþörf þín
verði mjög brýn, annaðhvort
handa sjálfum þjer eða einhverj
um öðrum, og þá muntu sáran
iðrast flónsku þinnar“.
„Þú leggur meira upp úr pen
ingum en jeg“, sagði hann dá-
lítið hæðnislega, en þó græsku-
laust.
„Því get jeg vel trúað“, svar
aði jeg. „Þú hefir altaf haft
nóga peninga, en jeg ekki. Pen
ingar hafa veitt mjer það, sem
jeg met meira en nokkuð ann-
að í þessu lífi, — sjálfstæði. Þú
getur ekki ímyndað þjer, hvað
mjer finst yndislegt að geta
sagt hverjum, sem er, að fara
til helvítis, ef mig langar til“.
„En mig langar ekki til þess
að segja einum einasta manni
í heiminum að fara til helvítis,
en ef mig langaði til þess, að
þá myndi reikningshalli í bank
anum ekki hindra mig. Þjer
finst peningar veita sjálfstæði.
En mjer finst þeir fjötur um
fót“.
„Þú ert þverhaus, Laríy“.
„Veit jeg það. En jeg get ekki
að því gert. Jeg hefi nógan tíma
til að breyta um áform, ef mig
langar til. Jeg ætla ekki til
Ameríku fyrr en næsta vor. —
Vinur minn, Auguste Cottet
málari, hefir boðist til að lána
mjer lítið hús við Sanary, og
þar ætla jeg að vera í vetur“.
Sanary er yfirlætislaus gisti-
staður á Riviera, milli Ban-
dolles og Toulon, og þangað
koma margir listamenn, sem
kunna ekki við sig í prjálinu í
St. Tropez.
„Þú munt kunna vel við þig
þar, ef þjer finst þægilegt að
hafa það á tilfinningunni, að þú
sjert grafinn lifandi.“
Vaiemon konungur hvítabjörn
Æfintýri eftir P. Chr. Asbjörnsen.
5.
Síðan tók konungsdóttir dúkinn og þakkaði fyrir sig,
og hjelt áfram ferðinni langar leiðir, allan daginn og
heila nótt gekk hún um dimman skóginn, en um morg-
uninn kom hún að bergi, sem var bratt eins og vegg-
ur og svo hátt og langt, að ekki sá fyrir endann á því. Þar
var líka kot eitt lítið hjá berginu, og um leið og hún gekk
inn í kotið, sagði hún:
„Góðan daginn, hafið þið sjeð Valemon konung hvíta-
björn fara hjer framhjá?“
„Góðan daginn stúlka mín“, sagði konan í kotinu. „Já
hann Valemon konungur hann fór hjerna upp yfir bergið
fyrir þrem dögum síðan, en upp fyrir það kemst enginn
annar en fuglinn fljúgandi“, sagði hún.
í þessu koti var svo fult af smábörnum, að það var
alveg dæmalaust, og öll hengu þau í pilsunum hennar
móður sinnar og hrópuðu á mat. Kerling setti þá á hlóðir
pott með steinvölum í. Konungsdóttir spurði hvað þetta
ætti að þýða. Konan sagði þá að hún væri svo fátæk, að
hún hefði hvorki neitt að borða og varla fötin á hópinn,
en það væri svo þreytandi að heyra börnin hrópa á mat,
að hún setti upp pottinn og segði, að nú væru kartöflurn-
ar bráðum soðnar, þá væri eins og sulturinn í krökkunum
rjenaði örlítið og þau væru til friðs nokkra stund, sagði
hún. Konungsdpttir var nú ekki sein á sjer að taka fram
tlúkinn og flöskuna og þegar börnin voru södd og kát,
sneið hún á þau föt með gullskærunum.
„Jæja“, sagði konan í kotinu, „fyrst þú varst svona
skelfing væn við mig og börnin mín, þá væri það skÖmm,
ef jeg reyndi ekki að hjálpa þjer svolítið í staðinn, til
þess að komast upp bergið. Maðurinn minn er afar mikill
smiður. Nú skalt þú fara að hvíla þig, þangað til hann
kemur heim, svo skal jeg fá hann til þess að smíða klær
handa þjer, bæði á hendur og fætur, og með þeim geturðu
kanske klifrað upp bjargið.
Þegar smiðurinn kom heim, fór hann strax að fást við
klærnar, og eftir sólarhring var hann búinn með þær.
Þá þakkaði konungsdóttir fyrir sig og lagði af stað upp
bjargið, hjó í það stálklónum o'g skreið og skreið upp eftir
berginu, heilan dag og heila nótt og var or§ín svo dauð-
þreytt, að hún gat varla hreyft sig og hjelt hún myndi
hrapa niður aftur, en um leið komst hún upp. Þar var
sljetta með ökrum og engjum, svo miklum og víðlendum,
að slíkt hafði hún aldrei fyrr sjeð, og rjett hjá bergbrún-
inni stóð höll. Var þar fult af fólki og alt á flugi og ferð,
allir önnum kafnir við ýmsa vinnu.
Aagnn jeg hvíli
með gleraugum
f rá
Týli h.f.
Ef Loftur getur það ekki
— bá hver?
— Pabbi, í dag sagði strák-
ur við mig, að jeg væri líkur
þjer.
—• Nú, og hverju svaraðirðu
þú?
— Engu, hann var sterkari
en jeg.
★
Faðirinn: — Heyrðu, dreng-
ur minn, hjerna stendur í eink-
unnabókinni þinni, að þú sjert
latastur og verstur af tuttugu
og þremur strákum, sem eru í
þínum bekk.
— Verra gat það verið, sagði
strákur.
— Verra? Nei, verra gat það
ekki verið.
— Jú, ef fleiri strákar hefðu
verið í bekknum.
★
Málarinn, sem ætlaði að fara
að teikna Zebradýr: — Bíðum
nú við, er kvikindið svart með
hvítum röndum eða er það
hvítt með svörtum röndum?
★
Drykkjuræfill bittir stór-
kaupmann um hánótt.
Ræfillinn: — Fyrirgefið þjer,
herra stórkaupmaður, en eig-
ið þjer ekki eina krónu og
fimmtíu handa fátækum' vesa-
ling, svo að hann geti fengið
sjer eina pylsu.
Stórkaupmaðurinn: •— Jeg
hefi þá reglu að gefa aldrei
neitt á þessum tíma sólar-
hrings.
— En viljið þjer- þá ekki
gera svo vel að segja mjer, hve
nær útborgun er hjá yður?
★
Læknirinn: — Þjer segið að
þjer sjeuð vanir að drekka se<
glös af öli á hverjum degi. Jeg
verð því að ráða yður til þess
áð drekka ekki nema helming-
inn af því.
Sjúklingurinn: — Já, herra
læknir, en þegar jeg hugsa bet-
ur um þetta, þá held jeg að jeg
sje vanur að drekka meira en
sex glös.
★
Vinnukonan hafði verið send *il
þess að líta á loftvogina. Hún
kemur aftur og segir: „Hún er
5 mínútur yfir óstöðugt“.