Morgunblaðið - 27.08.1944, Blaðsíða 2

2
MOEGUNBLAÐIÐ
Sunnudagnr 27. ágúst 194-5
Brjef:
Háskólakennaranum svarað
Ilerra ritstjóri!
Ræða sjera Sigurbjarnar Ein-
arssonar á Skólavörðuholtinu
þann 20. ágúst s. 1. hefir gefið
Niels Öungal, háskólakennara,
tilefni til þess að skrifa opið
brjef, sem birtist í Morgunblað-
inu í dag.
Háskólakennarinn virðist hafa
talið sjera Sigurbjörn pieðal
„bestu kennimanna landsins“,
og furðar víst engan á því.
Alt um það er háskólakenn-
ariijn mjög hneykslaður yfir
umræddri ræðu og álítur, að
hún sje ekki samboðin prestum
?Ivorra tíma“. Jeg býst ekki við,
að neinn kristinn maður skilji
mismuninn á prestum ,,vorra*
tíma“ og prestum fyrri tíðar, en
sýklafræðingurinn álítur víst,
að boðorð Guðs breytist dag
frá dfegi með einhverri undra-
uppgötvun, eins og t. d. þegar
einhver ný tegund sýkla sjest
undir smásjánni.
Því miður var jeg ekki við-
staddur, þegar sjera Sigurbjörn
Einarsson flutti ræðu sína, en
jeg hef lcsið hana í Morgun-
blaðinu og fanst hún vera með
því besta, sem íslenskur klerk-
rr hefir flutt frá því jeg kom
alkominn til þessa lands.
Jeg hygg, að þetta muni einn
jg vera skoðun flestra. ef ekki
allra, sem bera málefni kirkj-
unnar fyrir brjósti.
Kafli af grein háskólakenn-
arans er í raun og veru grímu-
klædd prjedikun, og væri ósk-
andi, að einlægni lægi að bski
þeirra hugsana.
Hins vegar hefir okkur, sem
stundum sækjum kirkju, aldrei
dottið í hug. að þessi háskóla-
kennari myndi ætla sjer að
hætta við sýklafræðina og ger-
ast >guðfræðingur.
Jeg er einn þeiraa, sem oft
hafa undrast það, að nokk-
ur skuli sjá ofsjónum yfir því,
þótt einhverju litlu bi'oti þess
hundrað miljóna gróða, sem
komið hefir inn í landið síðast-
liðin ár, yrði varið til þess að
reisa veglegt hús Guði til dýrð-
ar.
í hverri einustu menningar-
borg, sem jeg hef komið I, hefir
kirkja borið af flestum ef ekki
öltum byggingum. í þessu efni
stendur höfuðborg okkar tví-
mælalaust svo langt að baki, að
furðu sætir. Og mjer er kunn-
ugt um fjölda erlendra gesta,
sem undrast slíkt. Þó hefir ka-
þðlska kirkjan lítillega úr þessu
bætt, en það er ekki N. D. og
hans líkum að þakka.
Uppástungu háskólakennar-
ans um að halda guðsþjónustur
á Skólavörðuholtinu „á ber-
svæði“ býst jeg ekki við, að
hann taki sjálfuf alvarlega,
hvað þá aðrir. Að minstá kosti
vil jeg fullyrða, að nemendur
hans við háskólann yrðu fáir í
vetur, ef hann ætlaði- að flytja
fyrirlestra sína undir styttu
Leifs.
Smekkleysi háskólakennar-
atis í þessari grein er svo mikið,
að furðu sætir. Og hann ætti
að Iíta í eigin barm í sambandi
við þá menningarstofnun( sem
hann er riðinn við og hefir að
minsta kosti um eitt skeið veitt
forstöðu. Sú stofnun hefir aflað
sjer tekna með sjerrjettindum,
sem .hafa verið í því fólgin að
leggja fje í kvikmyndahús og
lögleiða áhættuspil, og reist
eitt með alglæsilegustu húsum
þessa bæjar. En á sama tíma er
ekki til húsnæði fyrir nema ör-
fáa af þeim skólapiltum, sem
eiga að fá tækifæri til mentun-
ar í þessari „glæsilegu" stofn-
un.
Ekki hefi jeg orðið þess vai’,
að háskólakennai'anum hafi
þótt þetta þess vert að gera það
að sjerstöku umtalsefni, og þó
er þetta vitanlega stórhneyksl-
anlegt.
Háskólakennarinn viiðist
hafa hneykslast mest á þeim
orðum sjera Sigurbjarnar, er
hann vítti andstæðinga kirkj-
unnar ,?í_ nafni Guðs“. Ef há-
skólakennarinn hefði aðeins gef
ið sjer tóm til umhugsunar,
hefði hann að sjálfsögðu áttað,
sig á því, að vígður prestur hef-
ir ekki aðeins heimild til þess
að tala í nafni Guðs, heldur ber
honum skylda til þess.
Jeg lýk svo máli mínu með
því að ráðleggj sýklafræðingn-
um að halda áfram tilr. sínum
til þess að útrýma mæðiveik-
inni, og láta svo kirkjuna og
einkum bestu menn hennar af-
skiftalausa um starf sitt, því að.
mjer vitanlega hefir enginn
þeirra haft orð á því, þótt hon-
um hafi gersamlega mistekist
tjeðar tilraunir.
Reykjavík, 25. ágúst 1944.
Már Benediktsson.
Endurreisn
Frakklands
London í gær: — Um það
leyti, sem hersveitir Leclercs
voru að brjótast inn í París og
frelsa höfuðborg Frakklands úr
höndum Þjóðverja, var verið að
ganga frá þýðingarmiklum
samningum milli Frakka, Breta
og Bandaríkjamanna. Bráða-
birgðastjórnin franska með for
sæti de Gaulles hershöfðingja
er viðurkennd, sem lögleg
stjórn Frakklands.
Samningar hafa tekist um
stjórn landsins á öllum svið-
um, hernaðarlegu sem borgara
legum, á sviði fjármála og dóms
mála, fjelagsmála o. s. frv.
Samkvæmt þessum samning-
um fær de Gaulle og stjói'n
hans sama rjett, sem stjórnir
Belgíu, Noregs og Hollands fá,
þegar lönd þeirra verða frels-
uð.
í samningum er gert ráð fyr-
ir, að þjóðfrelsisnefndin í Al-
geirs sje verndari sjálfstæðis
Frakklands, þar til franska
þjóðin getur sjálf valið sjer
fulltrúa á lýðræðisgrundvelli.
Búist er við að de Gaulle taki
sjer brátt búsetu í París, sem
franskur þjóðhöfðingi til bráða
birgða.
Þetta er upphafið að endur-
reisn Frakklands, sern stórveldi
og það mun ekki líða a löngu
þar til Frakkland verður talið
sem fimta stórveldið í sam-
vinnu bandamannaþjóðanna.
Hýstárlegur kapp-
leikur á vellinum
í dag
Hafnfirðingar og Ak-
urnesingar keppa,
í DAG kl. 5 keppa Akurnes-
ingar ‘og Hafnfirðingar í 1. fl.
mótinu og mun mörgum þykja
gaman að sjá þann leik, sem
er nokkurskonar bæjakepni í
knattspyrnu. Ekki munu knatt
spyi'numenn þessara bæja fyrr
hafa áttst hjer við, og hafa báð
ir allgóð lið. Er leikurinn all-
þýðingarmikill fyrir flokkana,
því sá sem vinnur, kemst í
úrslit.
Á undan, eða kl. 1.30 keppa
Vaíur og K. R. í fyrsta flokki,.
og eru þetta næstsíðustu kapp.
leikir mótsins. Mætast svo sig-
urvegarnir úr þessum tveim
leikjum í úrslitaleik síðar.
Ríkissijóri Iraq
frestar för til
Washington
Gairo í gær. — Abdul Illah,
ríkisstjóri Iraq, hefir frestað
fyrirhugaðri för til Washing-,
ton vegna afstöðu Bandamanna
til Palestínumálanna.
Blaðið „Egyptian Pi'ogress11,1
ber ábyrg yfirvöld fyrir fregn-
inni. Blaðið bætti því við, að
ríkisstjórinn byggist við að
koma til Bretlands innan skams
í fyrri fregnum var gert ráð
fyrir því, að Nuri E1 hershöfð-
ingi, fyrrverandi forsætisráð-
herra Iraq, færi með ríkisstjór
anum til Washington.
— Reuter.
Danmerkur-
frjeHir
1 DANMÖRKU er haldið á-
fram skemdari'erkum á sam-
göngukerfi og samgöngutækj-
urn Þjóðverja. Við slík skemd,
arverk í Árósum afvopnuðu
tíu danskir skemmdanærka-
menn 5 þýska varðmenn og
lokuðu þá inni í kjallara, en
þaðan voi'U þeir síðan fluttir
spm fangar. Bílskúrar Þjóð-
yerja, sem í voru mörg hundr-
uð bílar, voru sprengdir í loft
upp-___________________
840 sjálfsmorð voru framin
í Danmörku í fyi'ra," en 673
á tveirn árum þar á undan.
Dönsk blöð sögðu frá því,
þi’átt fýrir ritskoðunina, að
flest s.jálfsmorðin hefðu verið
framin í október og nóvember,
en venjulega eru flest sjálfs-
inorð framin vormánuði. Meira
geta dönsku blöðin ekki sagt,
en orsök þessa mikla fjölda
s.jálfsmorða eru Gyðingao.f-
sóknir Þjóðverja.
(Samkv. danska út-
varpinu hjer.)
Hjeraðsmót á Reykjanesi
Frá hjeraðsmóti Sjálfstæðismanna á Reykjanesi við Isa-
fjarðardjúp sunnudaginn 13. ágúst s. 1. — Myndina tók Jó-
hann Ólafsson.
Lýðveldisfagnaður
Islendinga í Dan-
mörku
HINN 17. JÚNÍ bárust sendiráði íslands í Kaupmannahöfn
kveðjur frá nokkrum mönnum og blömagjafir í tilefni af slofn-
un lýðveldisins íslands. Nafnspjöld með árituðum hamingju-
óskum sendu t. d. forstjói’i utanríkisráðuneytisins, deildarstjóri
forsætisráðuneytisins og sendiherra Finna í Kaupmannahöfn, en
hann er aldui’sforseli fulllrúa erlendra ríkja þar.
Dagskrá hátíðahaldanna á
Þingvöllum 17. júní var íslend-
ingum í Danmörku kunn af sím
skeyti Ríkisútvarpsins til sendi
ráðs Jslands í Stokkhólmi. Sam
kvæmt beiðni sendiráðsins í
Kaupmannahöfn tilkynti íslend
ingafjelagið brjeflega um 700
manns, að útvarpa ætti hátíða-
höldunum á Þingvöllum. Eigi
var hægt að tilkynna í danska
útvarpinu, að útvarp ætti að
fara fram heima, og því síður
gat orðið um endurvfirp þar að
ræða, enda eigi um það beðið.
í stóra samkomusalnum í Stu-
denterforeningen, þar sem Is-
lendingar ætluðu að halda dag-
inn hátíðlegan, 'var komið upp
útvarpstæki af bestu gerð, og
var öllum gefinn kostur á að
hlýða á útvarpið um eftirmið-
daginn, en ekkert heyrðist. og
fór svo víðast hvar annarsstað-
ar á venjuleg tæki. Engu að síð-
ur bárust frjettir af því, sem
gerst hafði heima nógu snernma
til þess að hægt væri að segja
frá því um kvöldið.
íslendingafjelagið og Fjelag
íslenskra stúdenta stóðu að há-
tíðahöldunum, og var þátlaka
mikil, um 250, enda þótt sumir
sætu heima.
Formaður íslendingafjelags-
ins, Martin Bartels bankafull-
trúi, setti hátíðina. Aðalræð-
una, minni íslands, flutti Jón
Helgason prófessor. Að ræð-
unni lokinni var lesinn texti
að heillaóskaskeytum til for-
seta og forsætisráðherra. Heilla
óskaskeyti konungs til ríkís-
stjórnarinnar ypr eigi birt í
blöðum í Kaupmannahöfn fyrr
en 18. júní, en Jón Krabbe
sendifulltrúi var látinn vita um
skeýtið 16. júní og hafði feng-
ið leyfi til að lesa það upp á
samkomunni 17. júní. Fögnuðu
menn símskeyti konungs. Bar
Jón Krabbe fram tillögu um,
að samkoman sendi konungi
Dana kveðju símleiðis og var
það gert. Síðan sagði Gunnlaug
ur Pjetursson ritari í utanrík-
isráðuneytinu frá því, er frjest
hafði um hátíðahöldin á Þing-
völlum, einnig útdrætti úr
ræðunum, og hlustuðu menn á
frjettirnar með mikilli athygli.
Þá söng söngkórinn íslenski
undir stjórn Axels Arnfjörðs,
og ljek Axel auk þess íslensk
og útlend tónverk á hljóðfæri.
Allir, sem tóku þátt í skemt-
uninni, settust síðan að sameig
inlegu borðhaldi, og voru ís-
lenskir söngvar sungnir yfir
borðum og ræður fluttar. Jak-
ob Benediktsson bókavörður
flutti minni Danmerkur, Krist-
ján Albertsson lektor minni
Norðurlanda og Tryggvi Svein
björnsson minni Sveins Björns
sonar forseta. Samkoman var
hátíðleg og fór mjög vel fram.
(Frá utanríkisráðuneytinu).
Vestur-
vígstöbvarnar
Framh. af bls. 1.
þær hafa sótt fram til Monterau
Vomma, um 60 km. norðaustur
af París.
í Suður-Frakklandi sækja
bandamenn hratt fram eftir
Rhonedalnum og eftir töku
borganna Arles, Tarcon og
Avignon. Bandamenn sækja nú
inn í Mið-Frakkland frá Av-
ignon og varnir Þjóðverja
eru alsstaðar að bila.
BEST AÐ AUGLÝSA I
MORGUNBLAÐINU