Alþýðublaðið - 01.05.1929, Blaðsíða 2
8
ALÞtJU BL Affl I ®
Yfirlýsingar jaffnaðarinanna nm ffyr-
irætlanlr stjórnarinnar.
Skattbyrðin sé ISgð á arð og auðsðfnun.
Kosningalðgin endurbætt.
' __
Stefnt að fnllkominni afvopnun.,
Útrýming atvinnuleysis.
Viðreisn landbúnaðar og fískvoiða.
llmbætup á iðnaðinum.
Félsgsmáialðggjðfin lagfærð og endurbætt.
Afnám tugtháslaganna.
Starfsþrekið er eina verðntæt-
ið, sem verkanxaðuTÍnn á. Áf~
komu- og bjargar-vonir sjálfs
hans og þeirra, seni hann á fyrir
að sjá, byggjast á pví eingöngU'.
Gildjr einu, hvort verkamaður'jnn
er daglaunamaður, sjömaður,
verziunartnaðux, iðna'ðaxmaður
eða bóndi, sem sjálfur yrkir jörð
sína. Bili starfsþreki'ð eða vérði
jtað verðlaust, þá er öllum þeim,
sem lifa á vinnu siinini, aliar
bjargir bannaðar.
Forsjálir menn tryggja eigur
sinar gegn grandi; hús, vörur og
muni gegn eldsvoða, skip og báia
gegn sjóskaða og búpeniiniginin
gegn alis konar sóttuin.
En aðaleign pjóðariminar, eima
verðmætið, sem almúginn á,
vinnuaflið, er ótryggt liátið.
Pegar ellin gerir verka'manniinn
ófæran til virenu, pegar tann
iiefir slitið sér upp, eytt vinnn-
preki sínu í págu pjóðarinnar, pá
Mður hans skorturiniu, ökniusuliSt,
purfa mannsi)rauð eða alt petta.
Þegar sjúkieiki lamar eða eyð-
ir starfspreki verkamannsiins, pá
er sjóður hans tærndur um Jengri
eða skemmri tíma. Nokkrar .vik-
ur,'."ef til vill mánuði, getur hann
dregið fram líf sitt og sinna á
sparifé eða lánsfé, en ef sjúk-
Iéikinn verður langdregmn hrekk-
ur pað skamt og er pá ekki ann-
að að leita en til brjóstgóðra
manna eða fátækrastjórnanna, og
eru pá mannréttindin í véðL
Verði verkamaður fyriir slysi
við vinnu sína, Iáti Iíf eða liimi,
fær hann eða ættíngjiar hans, ef
'hann hefir verið svo heppinn, að
lögin um slysatryggingar nái tiil
hans, nokkrar slysabeclur meðan
hann ar óvimufær og fáein pús-
iind í eitt skifti fyrir öil ef hann
verður algerlega farlama eða læt-
ur lífið. En örorku- og dánar-
bætur eru skornar svo við nögl,
að pær prátt fyrir ítrasta spamað
að eins geta enst fjölskyldu í
eitt til tvö ár. Þá bíður bjargar-
ieysið eða fátækrahjálpin og
fylgifiskar hmnar. Þó eru þessir
menn iangt um .betur farnir en
hmír, s.m slysatryggingim ekki
nær tíi og eru margfalt ffeiri;
peir eru ofurseldir fátækrastjórn-
Stauning forsætisráðherra Dana
tilkynti í gær, fyrir hönd hinnar
nýjui stjómar, opiniberlega, hverj-
ar væru fyrirætlanir stjórnarininar
og að foringjar Jafnaðarmarma-
flokksins og Gerbótaflokksins
befðu fallist á pæfj
Aðalefni tilkyniTÍngarinnar var
petta:
Afvopniunin. verður framkvæímd
samkvæmt fyrri sampykt þjóö-
pingsins og í samráöi v;ið utan-
ríkismálaráðuneytið og hérvama-
ráðuneytið^
Aðalaherzlan verður lögð á að
vinna hug á atvirenuleysinu bæði
í borgum og sveitum og að koma
atvinnuvegunum: á fastari grund-
völÁ Opinberum verklegutn franr-
kvæmiduim verður hagað eftir á-
stæðum, þannig, að þær verði til
pess að bæta úr atvinnuleysiniu
og séu mestar þar, sem atvinnu-
leysið er mest Smábændum
verður gert auðveldara að fá
jörð til ræktunar og smábýla og
nýbýla og lögin frá 1919 aukin
og endurbætt í pví skyni. Verð-
iaun verða veitt fyrir jaröræktar,
framkvæmdir. Útgerð til fisk-
veiða verði aukin og styrkt.
Að öðru leyti verður unnið að
því aö auka atvinnu í iandinu
með ýmsum ráöstöfunum í þá átt
að koma nýtízku fyrirkomulagi
á v:ið iðnaðarfyrirtæfcin og afia
dönskum afurðum nýrra markaða.
Jafnframt verði komið á fót sjlóð-
um til styrfctar atvinnuleysingj-
um og á pann hátt létt noifckuð
útgjöld bæja- og sveita-félagæ
voru í fyrra á kosninganrétti til
bæja- og sveita-stjóma, veröa
feldar úr gildi. Skatta'byxðm á
lágtekjumönnum og tollar á
þurftarvörum verði afnumið eða
lækkað og skattarnir aðalfega
fluttir yfir á arð og auðsöfnun.
á eignir og tekjur af annana
vinnu. Greiðasöluskatturinn verð-
ur pvi afnuminn. Breyting Verður
gerð á kösningalögurmxm og í pví
sambandi breytingar á stjórnar-
skránni (grundvallarlöguinum)
með það fyrir augum að afnema
Landspiingið (efri málstofuna)
með öllu.
Sampyktir, sem gerðar hafa
verið af alpjóða verkamanna-
samböndum, séu lögleiddar [8
stunda vinnudagur o. fl.], svo og
sampyktir Þjóðaibandalagsins, t. d.
samþyktin gegn notkun eiturgass
og verzlun einstaklinga með vopn
og hernaðartæki. Hegningarlögun-
um sé breytt í nút;ma horf, Lögin
um banka, blutafélög, trygginga-
félög og verzlunar- og einokuuar-
hringa séu endurskoðuð rækilegaé
Undirbúningur endurbóta á skol'-
um og mentamálum yfirleitt, fyrst
og fremst aufcin mentun kennara
vtð alpýðuskóla. Félagsmálalög-
gjöfin [lögin um almennar trygg-
ingar o. £1. o. fl.] sé aftur lag-
færð [fráfarandi stjóm færði
h'ana alla úr lagi] og gerð ein-
faldari og aðgengilegri. Lögin um
átvinnu- og vininu-frelsi [tugthús-
lögin, setn íhaldið var nýbúið að'
sampykkja] skulu feld úr giJdiJ
fyrir komandi degi. Eignaíaus
maður má engan vinjniudag missaý
Hann veit, að sjúkleiki, atvjninu-
leysi, slys eða ellilasleiki eru at-
burðir, sem honum eru óviðrá'ð^
anlegir með öllu, en afleiðingam-
ar pekkir hann: skortinin, bón-
bjargir, fátækrastyrk, réttinda-
missi, sveitarflutnrng, sundruri
heimilis.
Ok öryggisleysis og áhyggna
er þyngsta okiö, sem verklýður-
inn hefir að bera.
Því á áð létta af.
Aip'ingi á aö setja lög um al-
mannatryggingar. ÞaÖ á aö
ttyggj3 sjúkum og ellihrumum,
ekkjum og munaöarlausum böm-
um, öryrkjiuim og ómagamönnum
hæfilegan f,ramf£erslueyri, og at-
vinnuleysingjium atvinnu eða aðra
björg.
Rikissjóður, sjóðir sveita- og'
bæja-félaga, einstaklingar: verka-
menn og atvinnurekendur, eigæ
að leggja fram fé til þessara
trygginga.
Þjóðin Ieggur nú fram féð seœ
ölmusur og eftirtalinn fájteekra-
styrk, —
Hún á að sjá skyldu sína og
sóma sinn, Ieggja féð fram eftir-
tölulaust óg án þess að setja þá.
senx það verða að piggja, á befck
með fábjánum og glæpamönnúm.
Árið 1930, á 1000 ára afmælí'
alpingis, á pingið að gefa pjóð-
inní Iög um almaninatryggingall'
Þann veg minmist alþingi bezt
afmælis síns.
Þann veg verður pað við kröfu
allrar alpýðu.
Harildw Guðnumdssontl
Næturlæknir
er í nótt ólafur Helgason, fcng-
ólfsstræti 6, simi 2128.
Titan.
Með pessum degi enu sirleyfis-
lög „Titan;s“ úr gildi faliin, par
eð sfciJyrði pau, er lögiii setja,
hafa ekki verið uppfylt og frest-
urinn er útrunuinn.
Afli i Vestmannaeyjum.
Mjög léleg vertíð hefir verið i
Vestmannaeyjum i vetur. Var afii
á báta frá L—25. april eins og
hér segir: Þorskur 8 365 skpd.i
upsi 49 skpd., ýsa 9 skpd. Var<
petta bezti tími vertiðarinnar.
Tákmarkanir pær, sem gerðar
Ólíkt höfumst vér aÖ!.
unum strax.
Deyi verkamaður • frá konu og
börnum, þá situr ekkjan eftir meV
barnahóplnn fyrirvinnulausan. Til
viðbótar pví, að sjá um hsimi'liið.
verður ekkjan pá að vinna fyrir
fæði, fatnaði, húsnæði og öðruro
porfum barnanna — eða feita
ölmusugjafa eða fútækrastyrks að,
öðrum kosti og Iáta pá börnin
frá ;sér fara.
Deyi foreldrarnir báðir frá
■börnum í ómegð er athvarfið að
■eins eitt: fátækrastjórnin, sem
svo holar peim niður 'par sem
lægst er heimtuð méðgjöfin.
Og ef að atvinnam, bregst, ef að
peir, ;sem atvinnufyrirtækjuinium
stjóxna og starfstækin eiiga,
stöðva atvinnu reksturinn eða
neyðast til að hætta honum vegna
misheppnaðs fjárbrasks, eyðslii-
semi eða af öðrum ástæðwm, pá
er starfsprekið verðlaust orðið og
lántökur, ölmusur eða sveitar-
styrkur eina athvarf verkamanns-
in:s.
Elli, veikindi, slys dauðsfö'Il og
atvinnuleysi getiur sííelt að hönd-
um iborið. Við pvi verður efcki
gert.
| En það er hægt að draga mjög
úr hinum hörmulegu fjárhagslegu
fylgjum pessara atburðá.
Yfirleitt býr verkalýðurinn vjð
lágt kaup, stopula atviniru og lé-
leg kjör. Þar við bætast sífeldar
áhyggjur og kvíði fyrir komandi
tíð, algert öryggisleysi um af-
komu sína og sinna, ef eitthvað
bjátar á.
Þessar sífeldu áhyggjur lama
kjark og starfsprótt eignaleys-
ingjans og spilla lífsgieði hans.
Hvíld'in er eyðilögð af áhyggjuro
SkemtuniR
hefst í kvöld kl. 9. Aðgöngu-
miðar eru seldir til kL 1 í AI-
pýðubrauögexðinm, Laugavegi 61,,
afgr. Alpýðublaðsins og að Fram-
mesvegi 23 — og frá kl. 2 ju
Iðnó. ' Ráðlegast mun vera að
tryggja sér aðgöngumiða nú ]>eg-
ar, pvj að vanalega hefir mifcii
aðsókn verið að l.-maí skemtun-
inni og aílir aðgöngumiðar selst
löngu áður en skemtunin hófstí
Ungir jafaaðarmenn!
Mætið a Austurvelli í kvöid ki1.
hálf átta.