Morgunblaðið - 21.12.1944, Blaðsíða 2

2
MGRGUNBLAÐIÐ
Fimtudagur 21. des. 1944,
Eaíidamemi sækja
r
aftur fraoi á Italíu
London í gærkveldi:
Bandamenn hafa hrundið
gagnáhlaupum Þjóðverja á
Ítaiiuvígstöðvunum, og tekist
að sækja nokkuð fram, einkum
fyrir norðan og vestan Faienza,
J)ar sem Indverskar hersveitir
eru að verki, Var hreinsað til
|>ar við járnbrautina til Boul-
ogna. eftir harða bardaga. —
Emrtig er barist af hörku fyrir
aus'tan Faienza, og hafa breyt-
ingar á vígstöðvunum þar orð-
ið lítið. — Flugvjelar banda-
tnanna frá Ítalíu hafa gert á-
rásir á ýmsa staði í Austurríki,
Ungverjalandi, Slesiu og víð-
ar — Reuter.
Giikklasid
Framh. af 1. síðu.
U'mræður í hreska þinginu.
I dag fóru fram umræður um
Grikklandsmálin í breska þing 1
inu, og var málshefjandi Art-
hu Greenwood og talaði fyrir
hond jafnaðarmanna. — Kvað
I' • " Churchill hafa ’ komið
fram í þessu máli öðruvísi en
honum hefði borið, þar sem
h;mn hefði hótað neðri mál-
stofunni illu og samþyktri rit-
skoðun. Sagði hann, að enn
vœri viljí breskra jafnaðar-
rnanna að koma á vopnahljei í
Grikklandi, en kvað framkomu
Stjórnarinnar árás á lýðræðið-
Frjettatilkyning frá
ríkisstjórninni:
FYRSTU GREINAR hinna
amerísku blaðamanna, sem
komu til Islands seinni hluta
nóvembermánaðar, hafa nú bor
ist hingað.
Bob Considine birtir á veg-
um I. N. S. frjettastofunnar,
grein í mörgum amerískum
blöðum, er hann nefnir ..Friend
ly-Iceland“, þar sem hann
skýrir frá samtali við forseta og
forsætisráðherra um flug'mál
íslending'a eftir stríð. Skýrði
forsætisráðherra svo frá að það
sje ætlan Islendinga að auka
flugsamgöngur innanlands og
færa síðan út kvíarnar með
því að koma á flugsamgöngum
við Bretland og Norðurlönd.
í greininni er farið viðurkenn
ingarorðum um Island og Is-
uminæii umeriskru
jr
cuttaimsi um Iskii
og íslendingu
Greinar úr amerískum siérbiöðum
mannastraum, án þess að land ritstjóra, þar sem hann segir að
ið þurfi að fórna nokkru af Island muni taka þátt í alþjóða
sjálfstæði sínu, nje þjóðin þeirri flugsamgöngum með þeim
einstakling'shyggju, sem ein- skyldum og rjettindum, er því
kent hafi hana frá stofnun ís- fylgi. „Við verðum að fara eins
lenska ríkisins árið 930. „í þessu að um flugmál og siglingar —
landi sjómanna, fiskimanna og keppa að því að eignast farar-
bænda, er hver maður brot úr tækin sjálfir“. Þessi orð rit-
skáldi, skólamanni og heim- stjórans telur Lev.in einkenn-
spekingi“, bætir blaðamaðurinn andi fyrir sjálfstæða afstöðu
við. íslendinga.
[ Greinarhöfundurinn g'etur I Greinarhöfundur víkur einn
þess að Island sje hlutlaust að ig að hlutleysi Islands og þeim
nafninu til en íslendingar sjeu óhug er lostið hafi þjóðina, er
mjög gramir Þjóðverjum og Goðafossi var sökkt innan land
birtir í því sambandi blaðaum- helgi Islands. Getur h5nn um
lendinga, sagt að fólkið sje'rnggji j sambandi við árásina á dr. Friðrik Ólason og fjölskyldu
myndarlegt og vel mannað. Is- |Goðafoss. Ihans, er fórst með skipinu. —
lendingar vildu halda sjer utan j ,,Fyrir stríð“, (segir í grein- '„Slíkt tjón hefði verið talsvert
ófriðarins, og gramdist þeim því jnnj) „dáðust íslendingar tals-1 áfall fyrir stóra þjóð — fyrir
hernám Breta. En þeir sættu (Vert ag Þjóðverjum. Margir ís- íslendinga, smáþjóðina, var það
sig við það vegna góðrar fram ^ jenskir námsmenn leituðu fram hörmulegt...........enda sýndi al
°2 | haldsmentunar í Þýskalandi, og menningur mikla hluttekningu
komu breskra hermanna.
þegar Winston Churchill for- j þýskjr kaupmenn höfðu tals-
sætisráðherra heimsótti ísland
árið 1941, hreif hann hugi' Is-
lendinga með ræðu af svölum
Alþingishússins. Segir frjetta-
ritarinn því næst frá hervernd
verðan áhuga fyrir ísland, sem
Islendingar gerðu sjer þá ekki
grein fyrir. En almenningsálit-
ið breyttist skjótt, þegar Þjóð-
verjar rjeðust á Danmörku og
Svih' stjórnarmanna.
Stuðningsmenn stjórnarinnar
svöruðu því til, að vopnuð upp-
reisn stjórnmálaflokka gæti
efcki talist lýðræði, og engin
stjórn gæti haldist í neinujsökkt
landi. ef henni væri ógnað með
•ofbéldi. — Annar stuðningsmað
ur átjórnarinnar kvað svo á, að
þa§ sýndi aðeins að- E. A. M.-
rnenn hefðu ekki treyst kosn-
ingum, að þeir heflu gripið til
vomna-
Bandaríkjanna, er komið var á Noreg. Samt þótti þessari sóma
Andsvar stjórnarinnar.
Anthony Eden svaraði fyrir
hónd stjórnarinnar, og sagði,
að Breska stjórnin hefði ráð-
fært sig bæði við Bandaríkja-
txienn og Rússa, áður en hún
hefði tekið fullnaðarákvörðun
í Grikklandsmálunum, og hefðu
stjó-rnir beggja ríkja samþykt
aðverðir hennar í þessu máli.
Kvað hann hernaði Breta ekki
vera fc^itt gegn Elasmönnum
eiaum, Bretar hefðu ekki þeg-
«ð stuðning neinna annara
skæi-uflokka grískra gegn Elas
rnönnum, heldur jafnvel afvopn
að ýmsa þeirra. — Að lokum
sagði Eden, að breska stjórnin
frefði ekki ætlað sjer að styðja
Georg konung til valda, og að
uppástungan um landstjóra
hefði komið frá breska sendi-
herranum í Aþenu. Síðan sagði
Eá«n; ,.Vjer verðum a$ enda
vopnaviðskifti í Grikklandi
vegna þess að hungur sverfur
þ <r að, koma á lögum og reglu“
Eíckert svar við símskeyti.
Papandreu , fonsæíisráðherra
|J
með samþykki Islendmga og 'kæru> þjóðernissinnuðu þjóö,
Breta. Óvild í garð Þjóðverja ^meir en nog um hjg snögga her-
kveður hann hafa farið mjög nám Breta 10 maí 1940. Al-
vaxandi og náð hámarki sínu í ' nienningur vissi þá ekki að
nóvember,4)egar Goðafossi var |Bretar voru að flýta sjer á und
an Þjóðverjum til Reykjavíkur.
Considine telur samkomulag Þjóðverjar höfðu þá hafið sókn
gott milli íslendinga og her- á vesíurvígstöðvunum og 'her-
námslið þeirra var á leið til
Islands .... en þýski herinn
sýndi sig aldrei hjer um slóð-
manna, og þótt kalt sje í vcðri,
sje samt ekki eins kalt og flest
ir Ameríkumenn ætli.
Greininni lýkur á þ,á leið að ir“.
hvarvetna megi sjá vigbúnað | Þá skýrir blaðamaðurinn
Bandaríkjahers og samgöngu- frá, hversu gott samkomulag
tæki, bíla og flugvjelar. jsje milli íslendinga og heryfir-
„Hervirkin-flugvellir, við- jvalda og að eftir stríð muni
gerðarstöðvar, fallbyssustæði ( margir Ameríkumenn vilja
— eru af hinni fullkomnustu ^ koma til íslands aftur og skoða
gerS. Bandaríkjamenn hafa að- hina furðulegu liti landslagsins,
stoðað við að gera landið eina 'snævi þakin edfjöll, heiða jökla
af mestu flugstöðvum heims- J og vogskorna strönd.
ins“.
við minningar guðþjónustuna“.
„Sambandið við Bandaríkin
veldur því að mjög verður vart
amerískra áhrifa. Hjer eru
víða amerískar vörur á boð-
stólum og búðarstúlkurnar bera
menningu landsins vitni, því að
þær tala vel ensku. En samt er
borgin (Reykjavík) greinilega
norræn borg og minnir ekkert
á Ameríku.......“.
Lýkur greininni með viður-
kenningarorðum um fulltrúa
Bandaríkjanna á Islandi, .herra
Louis Dreyfus sendiherra og
William S. Key hershöfðingja,
og er þeim að miklu leýti þakk
að það traust og sú velvild, er
Islendingar sýni Bandaiíkjun-
um.
Reykjavík, 20. des. 1944.
Ummæli „Washington Star“.
W. H. Shippen flugmálarit-
stjóri „Washington Star“, hefir
birt all-langa grein um Island
með fyrirsögninni: „Island sjer
fram á bjarta framtið fyrir flug
bækistöð". Segir í greininni að
íslendingar sjeu að búa sig und
ir að land þeirra verði við-
komustaður á flugleiðinni milli
hins nýja og gamla heims. —
Tugir ungra Islendinga, sem áð-
ur fyrr myndu hafa leitað til
Evrópu, eru nú að stunda ýmis-
konar flugnám í Bandaríkjun-
um og Kanada. Þau ummæli
eru höfð eftir forseta og for-
sætisráðherra og nokkrum al-
þingismönnum, að ísland muni
Stöðug framsókn
Rússa gegii Kositze
London í gærkveldi:
I herstjórnartilkynningu
Rússa 1 kvöld er svo frá skýrt,
að Rússar haldi áfram sókn
„Enda þótt Islendingar hafi
ekkert á móti Ameríkumönn-
um, láta þeir ekki hjá líða að
benda kurteislega á það, að
Bandaríkin hafi lofað að kalla sinni 1 Slóvakíu, og annarsstað-
ar í hinni fornu Tjekkoslovakíu
|Eru framsveitir nú aðeins um
15 km. frá hinum mikilvæga
bæ Kositze á einum stað, en
annarsstaðar vart meira en 20
herafla sinn heim að stríðinu
loknu“.
Greininni lýkur með því, að
tilfærð eru orð eftir íslenskum
stjórnmálamanni: „Þegar lýð-
ræði rikir aftur í heiminum, j
mun Island taka sjer sess með- j
al þjóðanna sem einn af útvörð i
um hinna norrænu frelsis- og (
lýðræðishugsjóna“.
Umraæli New York Herald
Tribune“. ,
Loks hefir borist grein úr
„New York Heralds Tribune",
eftir Carl Levin, frjettaritara
taka fullan þátt í alþjóða sam- jblaðsins. Segir í þeirri grein frá
tilkynti í dag, að honum hefði i vinnu og forðast að útiloka sig
efckert svar borist við uppá- |frá umheiminum. Þetta sama
stungu hans til Georgs konungs kveður greinarhöfundur vera
urn það. að erkibiskupinn í álit blaðahna, enda þótt þau
Aþenu tæki að sjer ríkisstjóra- sjeu mjög ósammála um mörg
embætti í Grikklandi. — Voru (innanlandsmál. Telji þau að ís
m iklar stjórnmálaviðræður með íendingar geti vel rekið alþjóða
mörmúfn í Aþenu í dag. ! flughöfn og sjeð fyrir ferða-
hinu sama og í greinum þeim,
sem að framan getur. Er skýrt
frá afstöðu íslendinga til her-
manna, ferðalagi hinna tólf
amerísku blaðámanna, og sam-
tali þeirra við forseta og for-
sætisráðherra. Þá tilfærir Le-
vih orð' ívars Guðmundssonar
km. — Hafa Rússar brotist
gegnum illfær fjallskörð fyrir
sunnan borgina og stefna það-
an til hennar. Kveðast Rússar
hafa tekið 2000 fanga um þess-
ar slóðir.
Þá hafa Rússar enn þrengt
allmjög að Þjóðverjum þeim og
Ungverjum, sem verja járn- og
kolanámusvæðið í norðaustur
Ungverjalandi. Hafa þeir sótt
|þar fram um 10 km. — Bardag
ar eru enn harðir þarna.
Þjóðverjar ræða um harða
varqarbardaga á þessum slóð-
um, en báðir aðilar segja ekk-
ert um orustur á Budapest-
vígstöðvunum, nje heldur ann-
arsstaðar á Austurvígstöðvun-
um.
Vestur-
vígstöðvarnar
Framhald af 1. síðm
40 kííómetra svæði.
Frjettariturum ber saman
um það, að á miðju vígsvæð
inu sjeu um 40 km. langt
vígsvæði, sem bandamenn
hafi ekki enn getað skipu-
lagt varnir sínar, og sje alt
í óvissu um gang bardag-
anna á því svæði. Banda-
menn eru sagðir hafa tekið
aftur ónafngreindan bæ
einhversstaðar þar. Þjóð-
verjar telja sig hafa tekið
alls 10.000 fanga, síðan þeir
hófu sóknina og eyðilagt yf-
ir 200 skriðdreka, en nvrst
á vígstöðvunum eru þeir
taldir stöðvaðir. Þeir skjóta
svifsprengjum á bandamenn
að"baki vígstöðva þeirra.
Augnabliksmyndir.
Frjettaritarar segja, að
mikið átak sje gert af hálfu
bandamanna, til þess að
stöðva sókn von Rundstedts.
Þeir segja að. amerísku her-
mennirnir hopi ekki fvrri
en þýsku skriðdrekarnir
sjeu komnir að þeim. Þá
segja þeir eftir þýskum
föngum, að Þjóðverjar hafi
tekið ýmsar birgðastöðvar
Bandaríkjamanna, vopn.
vistir og allskonar birgðir.
Einn fregnritari lýsir ástand
inu í smábæ í Belgíu, þegar
þangað barst fregnin um að
Þjóðverjar væru að koma.
Höfðu Bandaríkjamenn aug
lýst þar jólaskemtun og
dansleik. Auglýsingarnar
voru teknar niður, og síðan
lagði herinn af stað, — til
vesturs. íbúarnir horfðu á
eftir honum, þeir sem þá
ekki fóru með.
imiiiiiniiiinniinimnmimmiiniiiinitimiiimmiiin
9
OBGEl1
Útvarpstæki og alskonar B
húsg'ögn til sölu.
3
Söluskálinn
Klapparstíg 11. —■ Sími ||
5605.
niiiiiiiiiimmiiiiimnmnnmnnnmiiimiiiiiiiimmÍ
mnnmnnnuinuiiiiiuiniiimnnmimiminiiiuminm
| Línuspil
S fyrir 20—30 tonna bát, til
1 sölu. Verð kr. 1800,00. —
s Tílboð sendist blaðinu —
merkt „1800“.
úiHiiiiiiiiiiiiiiiimiiMiiimiifiiiiimiiiimiiiiiiimiiuii
imiiniiiiiiniiiinnnniiiiiiiininniminmminminiiM
ISKÍÐI
§ Nokkur pör af nýkomnum
1 amerískum slalom skíðum,
1 (Hickory), ásamt stöfum ||
= og gormbindingum, til sölu =
1 eftir kl. 5%, Bárugötu 38. “
í!iiiiii!uiuiMimjiiiimimiiitniiiuiiiiimiimimiiimÍ
Augun jeg hvíll
með GLERAUGUM frá TÝLI.