Morgunblaðið - 17.01.1945, Blaðsíða 2

■»
MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikndagur 17. janúar 1943
Þrjú ný skattairumvörp:
Veltuskattur d drinu 1945 frd 1 til P/2%
— 2% af heildarsöluverði fisks erlendis
1944 — 50—100% hækkun ýmissa gjalda
SKATTA F RUMVÖRP rík-
f.istjórnarinnar, sem bojðuð
#rafa verið, eru nú komin
fram. Þau voru lögð fram á
Alfnngi í gær og eru frum-
vörpin þrjú.
; Skattarnir, sem hjer um
•■fæðir, eru þessir:
1, VeltuskaUur. Er skattur
•■f,i lagður á veltu atviunu-
■rekítrar á árinu 1945 og er
-ékatturinn 1 V-> % af heildsölu
og uinboðssölu 1% af smásölu
veltu og 1%. af veltu iðju- og
♦fiijfyrirtækja. — Áætlað er
að skatiur þessi nemi 9—10
♦nijjóíium króna.
2. £0***1 af sóluverði fisks er-
-fewdis Þessi skattur er lagður
á emstaklinga og fjelög. sem
seii tiafa isvai inn fisk erJendis
á mnu 1944 og nemur hann
2% af heildarsöluverði aflans.
(rniðað, við Veiddan aíia). —
Tekjur rikisí jóðs af þessum
skdlti eru áætlaðar 2.1 rojlj. kr-
3 Viðauki á ýms gjöld, þ. e.
Í0%% á vitagiald, aukatekjur
rífciasjóðs, stimpdgjald, leyfis-
forjefsgjöld og lestagjald. Enn
fremur 50% 'v iðauki á innlend-
ar tollvörur og eignarsk.att. —
Teujor ríkissjóðs af þessum
vfSaukucn er áætlað að nemi
2.Ö. roifj- kr.
Ueiidartekjur af öflum þess-
uru skatta'.rumvörpum eru á-
ætliðer uro 15 milj. kr.
Mefri hluli fjárhagsnefildar
Ed. ftytur tvö íyrstnefndu frum
vörpLn, en meiri ululi fjárhags-
nefndar Nd ílvlur hið siðast-
• lefrida Frumvörpln eru flutt
að bciðni fjármáiajáðherra.
Medþvi að hjer er um að ræða
máJ. sen rrjög var5a allan al-
meaning • laniin.!, þykit rjett
afí þirta aðalefni frumvarp-
auna.
V^lAiicbHiirinn
Frumvarpið er svohljóðandi:
1. gr. Einstaklingar og fje-
log, sem hafa með höndum
skattskyMan atvinnurekstur,
skuhi greiða skatt í ríkissjóð af
veltu ársins 1945 eftir reglum
t»eim, sem setlar eru í lögum
t>essum.
2 gr Velta rnerkir í lögum
þessurn heiMarandvirði seldrar
vöru ug. þjónustu, hverju nafm
•seru nefnist. án frádráttar nokk
urs kostnaðar, þur með talið
andy-ii'ði vcru se'diar i umbcðs
srilu að tilboðasöfnun meðtal-
imn, uttekt eigenda og skifti
gegn vöru eða þjónustu. Scla
fasteigna. skipa, einkaleyfa,
verðforjefa, krafna eða annara
slikra verðmæta og iðgjalda-
tekjur vátryggihgafjelaga telj-
a:.t þ< eickt vella í þessu sam-
foandi og ekki heldur sala eigin
viuriu. Til veltu telst hins veg-
ar mdvirði vinnu, sem seld er
rm ð álagningu (sm.ði viðgeið-
ir o p. h.), andvirði vinnu, sem
ejuMandi hefir uœsjón með
gegnálagningu — (rr^lun,
Frumvörpin voru lögð íram
á Alþingi í gær.
rafiögn, triesmíði o. þ. h.),
greiðslui tit vnrk'aka, flutrrings
gjöld og afgreiðslugjöld, heild-
artekjur préntsmiðjtí. bókáút-
gefendn. pvottnhúsa, fatapress-
ana, rakára- og náigreiðslu-
stofa og þess háliar fyrirlækja.
sala klæðskei'averkslæða og
sanmastufa, spla matsöltí- og
veitinga- og gistihúsa, aðgangs
eyrir að skemtunnm, sem skemt
anaskittur er greiddur af, og
yfirleitt heilc artekjur peiira
'fyj irlækja, sern selja vöru, efni,
vinnu eða aðra þjónuslu með
álsgningu.
3. gr. Skat tur sá, sem um
ræðir í 1. gr., skal nema sem
hjer sogir
1. af heildsölu og umboðs-
sölu 1 Vz %, þó aldrei yfir 25%
af fengnum umboðslaunum;
2. af smásöloverði 1%;
3. af veltu iðju- og iðnfyrir-
tækja sem og allra annara fyr-
irtækja. sem hafa gjaldskylda
veltu samkv. 2. gr., 1%.
Eigi skal þó greiða skatt af
veltu þeirri, sem hjer segir:
<. a. andyirði vöiu, scm s< !d
er úr landi:
b. andvirði mjólkur og mjólk
urafurða, kjöts, nýs, frosins,
reykts, saltaðs, fisks, nýs, fros-
ins og saltaðs, að síld meðtal-
inni, þegar vörur þessar eru
seldar af framleiðanda þeirra
eða í heildsölu;
2. vcltu þeirra, sem eru ekki
bókhaldsskyldir, sbr. lög um
bókhald, nr. 60 11. júní 1938.
4. gr. Fyrirtæki þau, sem
skattskyld eru samkvæmt lög-
um þessum, skulu innan tveggja
yikna eftir lok hvers ársfjórð-
ungs ' senda skattstjóra eða
skatlanefnd skýrslu um veltu
sína á undangengnúm ársfjórð-
Ungi. Skulu hinir síðar nefndu
ákveða gjaldið innan tveggja
vikna og það siðan greiðast toll
stjóranum í Reykjavík eða
sýslumönnum og bæjarfógetum
utan Reykjavíkur fyrsta dag
næsta mánaðar. Hafi skattur-
inn eigi verið greiddur innan
eins mánaðar frá gjalddaga,
reiknast af honum dráttarvext
ir, Vz % á mánuði, og telst hver
byrjaður mánuður sem heill.
5. gr. Skattstjórum og skatta
nefndum er heimilt að krefjasl
af gjaldendum hverra beirra
gagna. sem lelja má nauðsyn-
leg til skýringar á veltufram-
talinu. Gefi gjaldandi ekki
skýrslu um vellu sína á tilskild
um tíma eða telji skaftsljóri eða
skattanefnd framtali ábótavant
skal þeim heimilt að áælla veltu
gjaldandans og ákveða gjaMið
eftir því. Komi í ljós, að veltu-
skatturinn hafi verið ákveðinr.
á röngum forsendum, er skall *
stjórum og skattanefndum
heimilt að hreyta fyrri ákvörð
un sinni. Telji gjaltíþegn gjald
það. sem honum er gert að
greiða, rangtég'a ákveðið, hefir
hann rjett til að áfrýja þeirri
ákvörðun til yfirskattaneíndar
og ríkisskattanefndar
6. gr. Ef skattstjóri eða skatta
nefnd telur það nauðsynlegl til
að geta áætlað veltu gjaldanda
eða til skýringar á framtali
hans, skal þeim heimill aðgang
ur að skýrslúm þeim um þessi
efni, sem viðskiftaráð og verð-
lagsstjóri hafa undir höndum.
7. gr. Velluskatt þann, sem
um ræðir, í lögum þessum, er
óheimilt a-ð telja í kostnaðar-
verði vöru eða taka á annan
bátt tillit til hans við verð-
ákvcrðun.
3. gr. Somvinnufjelögum or,
samvinnusambö’idum er ekki
skylt að leggja í varasjóð gjald
af viðskiftavellu sinni á árinu
1945, sfor. lög um sanivinnu-
fjelog, nr. 46 1?. iúní 1937.
9. gr. Skatlur þessi er ekki
frádráttarbær við ákvörðun
skalta á tekjur.
10. gr. Ráðherra er heimill að
ákveða í reglugerð, að vis'sir
flokkar gjaldenda auk þeirra,
sem áður voru nefndir, skuli
undanþegnir veltuskalli, ef á-
lagning hans er talin sjerstök-
um erfiðleikum bnndin. — T
reglugerð skal og ákveða um
meðíerð kærna og' kærufrest.
11. gr. Um viðurlög fyrir brol
gegn lögum þessum fer að lög-
um um tekju- og eignarskatt,
nr. 9 6. jan. 1935.
12. gr. Lög þessi öðlast þegar
< gildi.
j I greinargerð segir m. a.:
Það er alkunna, að þeir, sem
slundað hafa verslun og við-
skifti hvers konar á síðustu ár-
um, hafa búið við góða af-
komu. Þess vegna hefir þótl
hlýða, að þeir bæru að sínum
hluta þá hækkun á sköltum, er
nú er óhjákvæmileg, og miðar
frvmvarp "bví. N
Gjaldskyldir samkvæmt frum
varpinu eru yfirleitl þeir, sem
selja vöru, efni, vinnu eða aðra
hióniistu mpð álagningu, og hef
ir skatturinn verið miðaður vrið
veltu þeirra. Þó hefir þótt rjett
að undansk.ilja þessum skatti-
þá. vöru, sem seld er úr landi
og emifremur ýmsar inlendar
afurðir, svo Sem mjólk og mjólk
urafurðir, kjöt og fisk, þegar
frannleiðendur selja þessar -vör
ur eða þær eru seldar I heild-
sölu. Þá hefir og ekki hólt fram
kvæmanJegt að innheimta skatt
inn hiá þeim, sem ekki eru bók
haldsskyldir-
Ekki hefir verið hægt að afla
nákvæmra skýrslna um það,
hversu miklar tekjur skattur
þ.essi muni færa ríkissjóði, en
lauslegar athuganir benda til
þess, að þær muni nemna ca.
'9—10 milj. króna.
Gjald af söluverði
fisks eriendis
Frumvarpið er svohljóðandi:
1. gr. Einstaklingar og fjelög,
sem selt hafa ísvarinn fisk er-
lendis á árinu 1944, skulu
greiða gjald í ríkissjóð samkv.
reglum þeim, sem settar eru í
löguni þessum.
2. gr. Af heildarsöluverði þess
fiskafla, sem veiddur hefir ver
ið í skip, er siglt hefir með hann
sjálft til söluslaðar erlendis,
skal greiða gjald, er nemi 2%.
3. gr. Heildarsöluverð samkv.
1; gr. telst sú upphæð, sem er-
tendur kaupandi greiðir fyrir
fiskinn án frádráltar umboðs-
launa eða nokkurs annars sölu
kostnaðai'.
4. gr. Þeir aðilar, sem gjald-
skyldir eru samkv. lögum þess-
um, skulu senda skaltsljórum
eða skattanefndum skýrslu um
gjaldskylda sölu sína á árinu
1944, og skal hún fylgja fram-
lali til skatts fyrir það ár. —
Um frest til afhendingar á
skýrrinm þessum gilda sömu
ákvæði og um framlöl lil tekju
og eignarskatts.
Geíi gjaldandi ekki skýrslu
um sölu sína á tilskildum tíma,
er skattstjórum og skattanefnd
um heimilt að miða upphæð
gjaldsins við skýrslur þær, sem
Fiskifielag Jslands fær um
sölu fisks erlendis, sbr. reglu-
gerð nr. 13. 16. jan. 1934.
5. gr. Gjald það, sem um
ræðir í lögum þessum, er ekki
frádrálarbæi't við ákvörðun
skatts á tekjur.
6. gr. Um gjalddaga, lögtaks
rjeít, viöuriög og innheimtu
gjalas þess, sem um ræðir í lög-
um þessum, fer að lögum um
iekju- ok eignarskatt, nr. 6. 9.
jan. 1935.
7. gr. Lög þessi ölðast þegar
giícli.
I greinargerð segir:
Frumvarp þetta gerir ráð fyr
ir, að lagt verði sjei’slakt gjald
á aflasölu þeirra skipa, sem
sigla. með eigin veiði á erlend-
an markað- Það er vitað, að af-
koma þeirra skipa, sem iiafl
hafa slíka aðstöðu, liefir verið
góð og að ýmsu leyti betri en
•annara veiðiskipa. Þykir því
eðlilegt. að þeir aðilar, sem hjer
eiga htut að máli, greiði á þenn
an hátt nokkurn hluta af skatla
hækkunnm þeim, sem óhjá-
kvæmilegar eru.
Tekjui: rikissjoðs samkvæmt
frumvarpi þessu munu nema
rúmlega 2.1 nylj. kr.
Viðauki á ýms
gjöid
Frumvarpið er svohljóðandi;
t.'gr. Ríkisstjórninni er heim
ill til ársloka 1945 að innheimta
með 100% viðauka vitagjald.
þær aukitekjur ríkissjóðs, sem
taldar eru í I.—VI. kafla laga
nr. 27 27. júní 1921, stimpil-
gjald sarnkvæmt lögum nr. 75
27. júní 1921 og síðari lögum,
sem hafa ákvæði um stimpil-
gjald, leyfisbrjefagjöld og lesta
gjald.
Enn fremur heimilasl rikis-
stjórninni að innheimta með
50 % viðauka gjöid sa.nkvæmt
lögum nr. 60 30. des. 1939, 2,
gr., um gjald af innlendum toll
vörutegundum og eignarskatt
samkv. 14. gr. laga nr. 6 9- jan,
1935.
2. gr. Viðaukann skal reikna
þannig, að hver gjaldeining
hækki um þann hundraðshluta
sem um ræðir í 1. gr., en broti
úr eyri, sem myndast við við-
bót þessa, skal sleppt.
3. gr. Með lögum þessum eru
lög nr. 54 12, okt. 1944 numin
úr gildi.
4. gr. Lög þessi öðlast þegar
gildi.
I greinargerð segir:
Um nokkur undanfarin ár
hefir Alþingi heimilað ríkis-
stjórninni með lögum að inn-
heimta síimpilgjald, aukatekj-
ur og vitagjald með 40% yið~
auka og á síðastliðnu ári var
enn veitt sarnskonar heimild
íyrir árið 1945. Síðan þau lög
vorli sett, hefir komið í ljós, að
tekjur þær, sem gert var ráð
fyrir í fjárlögum þessa árs,
munu engan veginn hrökkva
fyrir óhjákvæmilegum útgjöld-
um í'íkisins á þessu ári. Með
frumvarpi þessu er ætlast til,
að nokkuð verði bætt úr tekju-
þörf ríkissjóðs með því að
heimila ríkisstjórninni að inn-
heimta frarftanskráð gjöld með
100% viðauka í stað 40%, auk
þess sem bætt er við heimild
lil að innheimta leyfisbrjefa-
gjötd og lestagjald af skipum
með sama viðauka. Öll þessi
gjöld hafa um alllangt skeið
slaðið óbreytt, og með tilliti til
verðfalls peninga á undanförn-
um árum verður ekki talið ó-
sanngjarnt, að þau sjeu hæk';-
uð um 100% frá því, sem þau
voru ákveðin upphaflega.
Þá er einnig lagt til, að
gjöld af innlendri framleiðslu
tollskyldri sjeu hækkuð um
50%. Þessi gjöld voru ákvecjjp
með lögum nr. 60 1939, áður en
styrjöldin skall á, og verður að
ætla. að þessi framleiðsla geli
vel borið þá hækkun. sem hjcr
er gert fáð fyrir.
Framh. á bls, 11.