Morgunblaðið - 10.05.1945, Qupperneq 5

Fimtudag'ur 10. maí 1945.
BIORGUNK L A Ð I Ð
Danir við götuvígi. — Mynd á sýningunni.
Myndasýningin í Lista
mannaskálanum
Barátfa Dana
í GÆR kl. 3 var danska sýningin opnuð i Listamannaskál-
anum. Var þar mikill fjöldi boðsgesta samankominn.
Þar var forseti Islands og
frú hans, ríkisstjórn, sendiherr-
ar, fulltrúar erlendra ríkja og
m. m. fl. j
Ludvig Storr ræðismaður
bauð gestina velkomna.
Þá skýrði Anker Svart full-
trúi í sendiráði Dana frá til-
Heillaóskir lil
Ríkisþings Dana
Frá skrifstofu Alþingis,
miðvikudag.
í TILEFNI þess, að Ríkisþing
drögum sýningarinnar og efni Danmerkur kemur
saman í
hennar. Hann mælti á ensku. dag, gendi forseti sameinaðs Al-
Því næst tók d. Fonteneay þingis Gisli Sveinsson) forset_
sendiherra til máls. Hann sagði'um þinggins (Þjóðþings og lands
m- a.:
K. Kristensen núverandi inn
anríkisráðherra sagði í ágúst
1943: Það eru vissir hlutir, sem
þjóðin getur ekki sætt sig við.
þings) svohljóðandi heilla-
skeyti:
,,Fyrir hönd Alþingis Islend-
inga sendi jeg Ríkisþingi Dan-
merkur bestu heillaóskir vegna
T. d. eins og það, að rjettuiinn king endurþeimta frelsis og læt
eigi að sitja í byssustingum.
Þegar þjóðinni er boðið slíkt,
þá neitar hún og býst til varn-
ar. Því að öðrum kosti biði hún
tjón á sálu sinni.
Þær myndir, sem hjer eru
sýndar, eru fyrst og fremst frá
þeirri baráttu dönsku þjóðar-
innar.
í þeirri baráttu hefir danska
þjóðin staðið einhuga sem
aldrei fyrr. Og sem einhuga
þjóð er hún nú aflur frjáls.
Síðan sagði sendiherrann
sýningu þessa opnaða.
Sýningin er mjög vel selt
upp og þar eru margar og fróð-
legar myndir frá hinni hetju-
legu baráttu Dana á undanförn
um árum.
Sýning þessi verður vafa-
laust fjölsótt. Hún verður opin
í viku.
Bátahöfn á Akranesi. Grein
með þessu nafni, sem birt var
hjer í blaðinu fyrir skömmu, er
eftir Arnljót Guðmundsson, bæj-
arstjóra á Akranesi. Hafði nafn
höfundar fallið niður af vangá.
jafnframt í ljós hlýja von og
ósk um gifturíka framtíð hinni
dönsku þjóð til handa og gott
samstarf milli bræðraþjóðanna"
Hátíðahöld á Sigiu-
firði í tilefni af
sfríðslokum
Frá Siglufirði.
Á ÞRIÐJUDAGINN var flagg
að víðsvegar um bæinn í tilefni
friðardagsins, en aðalhátíða-
höldin fóru fram í gærkvöldi.
Samkoma var haldin á Hótel
Hvanneyri. Hófst hún með því,
að Jóhann Jóhannsson skóla-
stjóri flutti ræðu og sagði sam-
komuna setta. Þá flutti atvinnu
málaráðherra Áki Jakobsson
ræðu. Karlakórinn Vísir söng
þjóðsöngva Islendinga, Dana og
Norðmanna. Aage Schiöth lyf-
sali söng einsöng og lesin voru
upp dönsk og norsk kvæði.
Skemtunin var öll hin virðu-
legasta.
Fjáröflun ti! slysa-
varna í Hafnarfirði
Kvennadeild Slysavarnafje-
lags íslands í Hafnarfirði, efnir
til fjársöfnunar 11. maí (íoka-
dag).
Deildinni hafa í þessu augna
miði verið lánuð bæði kvik-
myndahúsin í bænum. I Hafn-
arfjarðarbíó verður kvikmynda
sýning og í Bæjarbíó verður
fjölbreitt skemtiskrá, svo sem
telpnakór með gítarundirleik,
drengur leikur á harmoniku.
,Kling-Klang-kvintettinn“, —
leikfimi, stuttur leikþáttur, dans
sýning, nemendur Rigmor Han
sen, dansleikur í skála verka-
lýðsfjelaganna og merkjasala.
Deildin hefir aldrei áður haft
afn fullkomna og umfangs-
mikla dagskrá. — Þakkao veri
Deim ágætu undirtektum allra
aeirra er hún hefir leitað til í
nessum efnum.
Hafnfirðingar hafa ávalt sýnt
góðan skilning og stuðning siysa
varnamálinu, enda deila þeir
ekki um það, að bærinn þeirra
er fyrst og fremst útgerðarbæf,
og að velferð sjávarútvegsins og
sjómannnanna er bæjarins vel-
ferð. Kvennadeildin í Hafnar
firði hefir á umliðnum 15 ár-
um ekki látið sitt eftir liggja
í því að efla Slysavarnirnar,
enda hefir hún náð mjög góð-
um árangri, en sá árangur er
talandi vottur þess að hún hefir
ekki gengið bólleið til búða, en
hún hefir haft fjáraflanir með
höndum. Deildin gerir sjer því
vonir um að nú eins og svo oft
endra nær, noti Hafnfirðingar
og aðrir velunnarar hennar,
tækifærið til þess að styðja gott
og fagurt málefni um leið og
þeir geta veitt sjálfum sjer
kemtun með því að sækja þessa
dagskrár-atriði. Jeg, sem þess-
ar línur rita, árna deildinní
allra heilla og vona að dagur-
inn megi vel takast, um leið og
jeg vil þakka deildinni alt henn
ar þýðingarmikla starf í þágu
slysavarnanna.
Sjómaður.
Ódýr innanhiíssklæðning
GIBS-PLÖTUR í 8, 9, 10 feta lengdnm, 4 feta breidd.
Fljót unnið. Falleg áferð.
porldli&on & f] o r / /
Bankastræti 11.
m a n n
Sími 1280.
Fjársöinunardagur
Slysavarnafjelagsins
er á morgun
Hnefaleikakepni
í. R. fer fram é
fösludagskvöld
11N EFALETK AK KPPN L í
Iþróttafjelgi Reykjavíknr, fer
fram n. k. föstudagskvöld kl.
8,30 í Iþróttahúsi ameríska
Jiersins við Hálogaland.
Þátttnkendur verða 10—18T
^leðal þeirra eru lmefaleika-
menn sem nú koma í fyrsta,
fSÍnni fram opinberlega. Þá
múnu keppa fjórir Englend-
ingar úr flughernum. — Þor-
►steinn Gíslason steudur fyrir
keppni þessari. Er búist við.
að margit' keppenda sýni góð-
ati leik.
Happdrætti Háskóla íslands.
Af sjerstökum ástæðum fer drátt
ur í 3. flokki ekki fram fyr en
kl. 6 e. h. á morgun. Verður op
ið hjá umboðsmönnum til kl. 5,
og geta menn endurnýjað og
keypt miða til þess tíma. — Það
skal tekið fram, að framvegis
mun dráttur fara fram kl. 1 þ. h.,
eins og jafnan áður.
Sálarrannsóknarfjelagið heldur
fund í Fríkirkjunni í kvöld. Öll-
um er heimill aðgangur.
I KIMNISOGUM er þess
stundum getið, að sendimenn
Breta, sem námu og grundvöll-
uðu hið mikla nýlenduríki'
þeirra, hafi gengið á land með
biblíuna í annari hendi en
byssu í hinni. Ber að skilja
þetta á þann veg, að fyrst hafi
verið leitast við, að vinna fólk-
ið sem fyrir var til friðsam-.
legrar samvinnu á trúarlegum
grundvelli, en þar sem það
tókst ekki, var beitt valdboði.
Með þessum starfsháttum tókst.
Bretum að mynda stærsta ný-
lenduríki veraldarsögunnar,
sem staðist hefir ótrúlegustu
raunir.
I viðreisnarstarfi sínu hafa
íslendingar löngum orðið að
beita dálítið hliðstæðum starfs
aðferðum. Þeir hafa síðustu
mannsaldrana verið að nema
sitt eigið land í vissum skilningi
og leggja grunninn að því menn
ingarríki, sem þeim er svo hug
leikið að koma á fót.
Eftir aldalanga áþján og erf-
iðleika hafa þeir orðið að beita
sjer fyrir efnalegri og menning
arlegri viði'eisn. Möi'gu Grett-
istaki hefir þegar verið lyft.
En til þess að losa af þjóðinni
alment þann áþjánardróma,
sem hún áður hvíldi í, og örfa
krafta hennar, hefir jöfnum
höndum verið knúð á fórnfýsi
og veglyndi einstaklinga til
fjárfi'amlaga, og beitt löggjafar
ákvæðum.
Á síðustu árum hafa mörg
fjöldasamtök verið mynduð, og
hafa þau helgað sjer ákveðin
svið í viði'eisnai'starfinu. Eitt
þessara samtaka er Slysavarna
fjelag íslands. Er starfsemi þess
landskunn orðin og hefir komið
mörgu góðu til leiðar. Slysa-
varnafjelagið hefir nú um mörg
ár haft forystu í björgunarmál
um og gefið leiðbeiningar í
björgun bæði frá druknun og
öðrum slysum. \
Það hafði um langan aldur
verið ljóst, hve þörfin á björg-
unartækjum og björgunarsveit
um var brýn við landsins löngu
strendur.
Og ekki er það nema einfait
reikningsdæmi að sjá, að björ;
un fáeinna mannslífa á án
borgi í bókstaflegum skilningi
mikið fjárframlag og mikið
starf. Reynslap varð og sú, að
engin fjöldasamtök, sem stof.rv
að hefir verið til, hafa oi'ðx'ð
jafn vinsæl og Slysavarnafje-
lagið.
Það, sem meðal annai's setur
svip á Slysavarnafjelagið, er
það, að íslenskar konur hafa
skipað sjer undir merki þess.
Kvennadeildir eru víða starf-
andi með glæsilegum árangri,
enda munar jafnan mikið um,
þar sem konurnar skipa sjer
á.
Hingað til hefir Slysavai'naf je
lagið að mestu starfað fyrir fje,
sem fengist hefir með frjálsum
framlögum landsmanna, ■—- En
auknar framkvæmdir eru nú
fyrirhugaðar. Fjölgun bjöi’gun-
ai'báta og björgunarstöðva og
margt fleira, sem kostar mikift"
fje. Hefir því verið haldið
fram, að svo hljóti að fara að
hin frjálsu framlög hrökkvi
bráðum ekki fyrir útgjöldum,
svo að lögboðin framlög úr rík-
issjóði vei'ði að koma til viðbot
ar, svo að starfsemin haldi á-
fram og aukist. Þetta er mjög
jlíklegt. En fyrir því er fórnfýsi
og framlög einstaklinga engan
veginn óþörf eða minna virði.
Fjársöfnun ísl. kvenna til bygg
ingar Landspítalans er engan
veginn óglæsilegra dæmi um
þjóðlegt samverjastarf þeirra,
þó að fyi’irtækið sje nú i'ekið
fyrir ríkis-fje.
Og hin rausnarlegu fi'amlög
einstaklinga til berklavarna'
eru jafn mikilvæg, þó ríkið
styrki þessi fyrirtæki í frarn-
kvæmd. Sama gildir um Slysa-*
varnafjelagið. Það fer vel á
því, að tekjur þess verði jefn-
an að nokkru frjáls samskot,
því stai’fslið þess, einkum björg
unarsveitirnar, hljóta yfiileitt
að verða sjálfboðaliðar. Menn
spyrja ekki um borgun þegar
þeir bi'jótast út í brimið, til þess
að bjarga mönnum úr sjávar-
háska, jafnvel þó þeir leggi líf
sitt við.
Það er náunganskæi'leikur-
inn, Samverjahugsunin, sem á
öllum tímum hefir með mann-
kyninu búið, sem þá ræður aír,
höfnum og framkvæmd. En til
Framhald á bls. 13