Morgunblaðið - 19.06.1945, Blaðsíða 2

8
MOEGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 19. júní 1945,
ÁRSAFMÆLI LÝÐVEL DISINS
Framli. af 1. síðu.
Sjerstaka athygli. — Þarnæst
íór sVo fram fimleikasýning
lcarla úr KR undir stjórn Vign-
fis Andrjessonar. Sýningin tókst
ágætlega og vakti mikla hrifn-
ángu.
Þá hófst sjálf íþróttakeppnin.
lÁrangur hennar var yfirleitt
mjög glæsilegur. Gunnar Huse
by, KR, bætti enn einu sinni hið
ágæta kúluvarpsmet sitt og
liiaut fyrir það ,,Konungsbikar
inn“, en hann var veittur fyr-
ir besta einstaklingsafrek 17.-
júní-mótsins. Þá setti boðhlaups
Æveit ÍR nýtt íslandsmet í 1000
xn. boðhlaupi. — Úrslitin urSu
annárs sem hjer segir:
Kúluvarp: — 1. Gunnar Huse
/by, KR 15.57 m. 2. Jóel Sigurðs
-son, ÍR, 13.23 m., 3. Bragi Frið
riksson, KR, 13.18 m. og 4. Sig
nrður Sigurðsson, ÍR, 12.56 m.
•— Þetta afrek Husebys er besta
afrekið, sem íslendingur hefir
"unnið í frjálsum íþróttum, gef-
ur 985 stig. Fyrra metið var
15.50.
1000 m. boðhlaup: — 1. Sveit
ÍR. 2:04.1 mín., 2. A-sveit KR,
2:05.9 mín., 3. A-sveit Ármanns
2:08.3 mín. og 4. B-sveit KR
2:10.5 mín. — ÍR setti nýtt ís-
landsmet. Fyrra metið, 2:05.4
rnín., átti KR. — Nýju methaf-
arnir eru: Haukur Clausen, Hall
ur Símonarson, Finnbjörn Þor-
valdsson og Kjartan Jóhanns-
son.
800 m. hlaup. — 1. Kjartan
Jóhannsson, ÍR 2.00.2 mín., 2.
Erynjólfur Ingólfsson, KR,
2.01.2 mín., 3. Sigurgeir Ársæls
Gon, Á, 2:01.6 mín. og 4. Óskar
Jónsson, ÍR, 2:03.0 mín. —
Kjartan hljóp á mettímanum og
besta tíma, sem hlaupið' hefir
verið á hjerlendis, því að Ólaf-
p?r Guðmundsson, KR, setti met
íð í Svíþjúð.
Hástökk: — 1. Skúli Guð-
iTtundsson, KR, 1.92 m., 2. Jón
•Ólafsson, KR, 1.75 m., 3. Örn
Clausen, ÍR, 1.65 og 4. Haukur
Clausen, ÍR og Árni Gunnlaugs
;;on, FH, 1.65. — Hástökk Skúla
gefur 934 stig og er næstbesta
ufrek mótsins.
100 m. hlaup: — 1. Finn-
björn Þorvaldsson, ÍR, 11.3
fiek.. 2. Sævar Magnússon, FH,
11,7 sek., 3. Guttormur Þormar
'ÍJÍA, 11.7 sek., og 4. Árni Kjart
unsson, Á, 11.8 sek. — Sævar
jtiljóp á 11.6 sek., en Guttormur
<3 11.8, er þeir börðust á eftir
’jm 2 sætið í aukaspretti, en
l>eir urðu hnífjafnir á úrslita-
íjprettinum.
Langstökk: — 1. Oliver
Steinn, FH, 6.75 m., 2. Magnús
Cðaídvinsson, ÍR, 6.51 m., 3. Gutt
ormur Þormar, UÍA, 6.15 m. og
•4 Þorkell Jóhannesson, FH,
<3.06. m.
Kringlukast: — 1. Gunnar
jHuseby, KR, 42.23 m., 2. Jón
Ólafsson KR, 40.12 m., 3. Frið
xik Guðmundsson, KR, 37.93 m.
og 4. Gísli Kristjánsson, ÍR,
-33.90. m.
jí Hljómskálagarðinum.
Þegar eftir klukkan átta fylt
-ust allar götur, sem lágu að
■Hljómskálagarðinum af fólki,
í>em stefn'di þangað, og bráðlega
voru þar saman komin mörg
fþúsund manns. Veðrið var nú
orðið ákaflega blítt, sólin skein
í heiði og varla bærðist hár á
liöfði. Þegar Sigurður Eggers.
Forseti íslands leggur blómsv
urðssonar. (Ljósmynd: Halldór
fyrrum forsætisráðherra hóf
ræðu sína, var mannfjöldinn
orðinn mjög mikill, og sífelt
bættust fleiri í hópinn. — Með
fram allri Sóleyjargötunni
beggja megin stóðu raðir af bif
reiðum, flestum skreyttum fán
um. Að lokinni ræðu Sig.
Eggerz, var hrópað ferfalt
húrra fyrir fósturjörðinni, en
Lúðraáveit Reykjavíkur undir
stjórn Alberts Klahn, ljek Is-
land ögrum skorið.
Fríður hópur kemur.
Þegar ræða Sig. Eggerz var
á enda kom fríður hópur undir
fánúm norðan Fríkirkjuveginn,
voru þar stúlkur úr íþróttafje-
lagi Reykjavíkur, sem sýna
áttu leikfimi undir stjórn Da-
víðs Sigurðssonar. Fylgdi þeim
ákaflega mikill mannfjöldi, svo
altaf fjölgaði í garðinum. Telja
ýmsir að þegar flest var þar,
hafi verið yfir 10 þús'. manns,
e. t. v. hátt upp í 15 þús.
Leikfimissýningin tókst mjög
vel, og eftir að henni var lokið,
kom það atriði hátíðahaldanna,
sem einna mestan hátíðablæ
hafði á sjer, en það var þeg'ar
þjóðkórinn söng.
Vel tekið undir.
Páll Isólfsson stjórnaði auð-
vitað þessum mikla þjóðkór,
sem söng ættjarðarlög við und-
irleik Lúðrasveitar Reykjavík-
ur. Var það auðsjeð, hversu
söngurinn getur sameinað
menn, því þúsundirnar sungu
að segja mátti, einum rómi. —
Mun þetta hafa verið einhver sá
fjölmennasti söngflokkur, sem
sungið hefir á einum stað hjer
á landi. Fór allur þessi söngur
fram með hinni mestu snilld og
prýði, og er það ánægjulegt fyr-
ir alla aðila, að jafnvel skyldi
vera tekið undir og raun varð
á. — Að samsöngnum loknum
hóf Lárus Pálsson leikari lestur
ættjarðarljóða. Var honum
forkunarvel tekið. Sama er að
segja um Karlakórinn Fóst-
bræður, er hann söng, og Helga
Hjörvar sem las upp á eftir söng
þessa kórs. Að loknum upp-
lestri hans söng Karlakór
Reykjavíkur undir stjórn Sig-
urðar Þórðarsonar. en síðan
sungu báðir kórarnir þrjú lög
sameinaðir og enduðu á þjóð-
söngnum. Var það fögur sjón,
er mannfjöldinn stóð þögull og
hlýddi á, en sólin ljómaði og
fánarnir rjett bærðust í andvar
anum. Þá hefir hver einstakur
fundið vel, að hann var íslend-
ingur.
eig á fótstall líkneskis Jóns Sig-
Arnórsson).
Geísilegur fögnuður.
Þegar kórarnir höfðu lokið
söng sínum, steig fram Pjetur
Jónsson óperusöngvari og söng
nokkur lög með undirleik lúðra
sveitarinnar. Varð hanri að end-
urtaka hvert einasta lag, og ætl
aði fagnaðarlátum fólksins
aldrei að linna. Sást hjer' vel,
eins og oft áður, hversu mikil
ítök þessi frægi söngvari okk-
ar á í hjörtum landa sinna. Að
loknum söng Pjeturs, var hátíð-
inni slitið af form. hátíðarnefnd
ar, Lúðvík Hjálmtýssyni, en
síðan hófst dans. Hafði verið
reistur pallur einn mikill, að
vísu ekki sem bestur fyrir list-
dans, og tróð fólk þar dansinn
og enda víðar í garðinum, við
mikinn fögnuð alt fram til kl.
2. Hjelt þá hver heim til sín,
og hafði alt farið fram eins
prýðilega og frekast varð á
kosið. Fyrir dansinum ljek
hljómsveit Bjarna Böðvarssön-
ar. Öllu, sem fram fór, var út-
várpað.
Ánægjuleg hátíðahöld.
Öll þessi hátíðahöld voru
sannarlega ánægjuleg. — Kom
svo mikil menning og virðuleiki
fram í öllu fari fólksins, að það
vekur óblandna ánægju. Vín
sást varla á nokkrum manni,
og umgengni öll. var með því
móti að betri varð ekki á kos-
in, enginn troðningur var nein-
staðar í Hljómskálagarðinum
meðal allra þúsundanna, sem
þar voru saman komnar. Þann-
ig var fyrsta afmælishátíð lýð-
veldisins.
Akureyri.
Akureyri, mánudag.
Frá frjettaritara vorum.
Hátíðahöld þjóðhátíðardags-
ins hófust með því, að skrúð-
ganga fór fram kl. 10 f.h. frá
Iþróttahúsinu og var gengið um
ýmsar götur til kirkjunnar. Þar
fór fram guðsþjónusta kl. 11.
Predikaði sóknarpresturinn,
Friðrik Rafnar vígslubiskup.
Kl. 2 e. h. hófust hátíðahöld við
sundlaug bæjarins. Ármann Dal
mannsson, form. Iþróttabanda-
lags Akureyrar setti mótið með
stuttri ræðu. Þá flutti Davíð
Stefánsson skáld frá Fagraskógi
lýðveldisræðu og Friðjón Skarp
hjeðinsson bæjarfógeti minni
Jóns Sigurðssonar. Sagðist þeim
báðum ágætlega. Geysir og
Karlakór Akureyrar s'ungu sam
eiginlega nokkur ættjarðarlög
og Lúðrasveit Akureyrar ljek.
Fánahylling skáta fór fram. Að
síðustu kepptu í boðsundi K.A.
og Þór, og bar Þór sigur úr být
um. Margskonar íþróttasýning-
ar höfðú verið fyrirhugaðar á
túnunum suður af sundlauginni
en þær fórust fyrir að sinni,
vegna þess að allmikil rigning
var um daginn, en formaður
íþróttabandalagsins skýrði frá
því, að þær yrðu haldnar dag-
inn eftir, ef veður hamlaði ekki.
Iþróttabandalagið sá um hátíða
höldin og hdfði mjög vandað til
þeirra, og var því mjög slæmt
hve veður var óhagstætt.
Um kvölflið var samkoma í
samkomuhúsi bæjariris. Lýsti
formaður Stúdentafjelags Akur
eyrar þar yfir, að fjelagið hefði
ætlað að fá Gunnar skáld Gunn
arsson til þess að flytja hjer er-
indi um Jónas Hallgrímsson þ.
26. maí, en skáldið hefði ekki
getað komið þá. .En nú væri
Gunnár hjer staddur. í tilefni
þessa erindis hefði það því orð
ið að ráði í samkomulagi við
Iþróttabandalagið, að það yrði
flutt nú. Hóf Gunnar Gunnars-
son því næst mál sitt og flutti
ítarlegt og afarsnjalt erindi um
Jónas Flallgrímsson. Kantötu-
kór Akureyrar söng fyrir og eft
ir erindi Gunnars, allmörg lög.
Siglufjörður:
Frá frjettaritara vorum.
Siglufirði mánudag.
LÝÐVELDISAFMÆLI hald-
ið h’jer hátíðlegt í gær. Veður
var óhagstætt, rigning og kulda
stormur. Hátíðleg guðsþjónusta
í kirkjunni kl. 11 um morgun-
inn og flutti sóknarpresturinn
þar ágæta ræðu. Klukkan hálf
tvö hófst útiskemtun með skrúð
göngu undir fánum af bæjar-
bryggjunni til íþróttavallarins,
sem allur var fánum skreytt-
ur. Þar setti forseti bæjarstjórn
ar skemtunina með stuttri
ræðu, .en aðalræðu dagsins
flutti Þórarinn Guðnason lækn-
ir. Karlakórinn Vísir skemti
með söng, íþróttir voru sýndar
Frá Hafnarfirði: Fylking íþróttamanna gengur á leikvang.
(Ljósmynd Sig. Jónsson, Hafnarfirði).
og margar ræður fluttar. Um
kvöldið var skemtun í Bíó meö
ræðum, einsöng og kórsöng. —■
Fánar blöktu á hverri stöng og
hátíðablær'var á bæ og bæjar-
búum.
Hafnarfjörður.
Frá frjettaritara vorum,
17. júní var minnst í Hafnar
firði með útisamkomu á Sýslu-
mannstúninu. Fór samkoman
hið besta fram, og má telja víst
að sjaldan hafi annar eins
mannfjöldi safnast saman í Firð
inum. Kl. rúmlega hálftvö tók
fólkið a^ safnast saman við
skemmtistaðinn, en 'kl. 2 hófst
samkoman með því, að Lúðra-
sveitin Svanur, undir stjórn
Karls Ó. Runólfssonar, ljek ætt
jarðarlög. Þá gengu skátar og
íþróttafólk fylktu liði inn á
skemtisvæðið undir fánum, stað
næmdist frammi fyrir mann-
fjöldanum og heilsaði með fána
kveðju, en lúðrasveitin Ijek
Rís þú ungá íslands merki.
Þá flutti bæjarstjórinn, Eirík
ur Pálsson, snjalt ávarp. Mint-
ist hann dagsins og þakkaði þátt
takendum í hátíðahöldunum. —•
Síðan flutti prófessor Ólafur>
Lárusson afburða gott erindi
fyrir minni íslands og Jóns Sig-
urðssonar. Á eftir ljek lúðra-
sveitin þjóðsönginn og síðan
Hafnarfjörður, eftir Friðrik
Bjarnason. Þessú næst söng
karlakórinn Þrestir, undir
stjórn Jóns ísleifssonar, nokkra
ættjarðarsöngva og önnur kór-
lög.
Að lokum fór fram keppni í
handknattleik milli stúlkna úr
Haukum og Fimleikafjelagi
Hafnarfjárðar og einnig millí
pilta úr sömu fjelögum. Leikur
fóru þannig, að jafntefli varð
hffá stúlkunum, 3:3, en piltarnir
úr Haukum unnu með 9 mörk-
um gegn 3.
Form. undirbúningsnefndar
þakkaði fjelögunum leikina og
afhenti formönnum þeirra lýð-
veldisskildi til minningar um
þátttöku þeirra í hátíðahöldun-
um.
Bæjárstjórnin gekkst fyrir
hátíðahöldunum, en sjerstök
nefnd sá um undirbúninginn,
Skipuðu hana þeir Stefán Júlí-
usson, yfirkennari, sem var for
maður, Eyjólfur Kristjánsson,
gjaldkeri, Ólafur Jónsson, verka
maður, Hallsteinn Hinriksson,
íþróttakennari og Guðmundur
Árnason, bæjargjaldkeri.
Keflavík.
Frá frjettaritara vorum,
í Keflavík hófust hátíðahöld
in kl. 11 f.h. með guðsþjónustu
í kirkjunni. Sr. Eiríkur Brynj-
ólfsson prjedikaði. Kl. 1-30 safu
aðist fólkið saman við fánastöng
sem hreppsnefndin hefir látið
reisa á fyrirhpguðu skemmti-
svæði Keflvíkinga. Stendur
stöngin á steyptum fótstalli,
sem mynd Jóns Sigurðssonar
hefir verið greypt í.
Alfreð Gíslason, lögreglu-
stjóri, setti hátíðina með ræðu.
íþróttamenn gengu í skrúð-
göngu með fána, sem dreginrj
var að hún á stönginni kl. 2, er
nákvæmlega ár var liðið síðan
lýðveldið var stofnað. Blandað
ur kór sönk undir stjórn Frið-
riks Þorsteinssonar. Sr. Eiríkuq
Framh. á hls. 10. /
/