Morgunblaðið - 17.03.1946, Blaðsíða 1
12 síður og Lesbók
33. árgangur. 63. tbl. — Sunnudagur 17. mars 1946 ísafoldarprentsmiðja h.f.
RÚSSAR HALDA ÁFRAIVI AÐ ÁSAKA PERSA
ískyggilegf ástand
í Manchuriu
London í gærkvöldi.
MARSHALL hershöfðingi,
sendiherra Bandaríkjamanna í
Kína, er kominn heim til Was-
hington. Hann hefir látið svo
um mælt, að ástandið í Man-
churiy sje hið ískyggilegasta.
Segir hann að tvær þriggja
manna nefndir sjeu nú að
réyna að koma þar friði á.
Eiga Bandaríkjamenn fulltrúa
í báðum nefndunum, ásamt
með Chungkingstjórninni og
kommúnistum. Marshall telur
það verst við ástandið, að enn
viti ekki fjölmargir herflokk-
ar kommúnista um að vopna-
hlje sje komið á og geri því
endurteknar árásir á stjórnar-
herina. — Marshall hjelt því
fram, að ástandið væri hættu-
legt fyrir friðinn í heiminum.
Hann sagði, að Chungking-
stjórnin væri nú að senda heri,
sem þjálfaðir hafa verið af
Bandaríkjamönnum, til Man-
churiu. Hershöfðinginn kvaðst
vita með vissu, að barist hefði
verið nærri Mukden undan-
farna daga — Reuter.
Hesi áhersía á
herbúnaðiEin
London í gærkvöldi.
RÚSSAR hafa nú gert grein
fyrir hinni nýju fimm ára á-
ætlun sinni, og kemur fram af
greinargerð þessari, að þeir
ætla að leggja mesta áherslu á
að efla herinn. Er tilkynnt, að
hann verði búinn öllum ný-
tísku vopnum og efldur mjög,
þar sem „auðvaldsríki hafa á-
gengni í huga gegn Sovjetríkj-
unum,“ eins og það er orðað.
Þá er tilkynnt, að markmiðið
sje, að hægt verði að hætta
matarskömtun í landinu í árs-
lok 1947, og ennfremur, að ýtr-
asta áhersla verði lögð á atóm-
rannsóknir. — Reuter.
Rússar segjasl fara
frá Borgundarhóhni
London í gærkvöldi.
YFIRFORINGI rússneska
liðsins á Borgundarhólmi hefir
tilkynnt, að brottflutningur
hers hans frá eynni muni hefj-
ast næstu daga. Ennfremur til-
kynnti hershöfðinginn, að brctt
flutningi herliðsins eigi að
verða lokið snemma í apríl-
mánuði. — Heyrst hefir, að
Danir muni sendi lið til eyjar-
innar, þegar er Rússar sjeu
farnir á brott. — Reuter.
Hertoginn af Hamil-
ton heimsótti
Reykjavík í gær
Persar ætla að skjóta
máli sínu til samein-
uðu þjóðanna
London í gærkvöldi. Einkaskeytl til
Mbl. frá Reuter.
RÚSSNESKA stjórnarblaðið Izvestia birti aðra grein
sína um Persíumálin í dag, og er þar verið að bera á Persa,
að þeir hafi svikið loforð um ívilnanir, sem þeir hafi gefið
Rússum fyrir löngu síðan. Svo er sem Rússar hafi síðar
viljað fá olíurjettindi í Persíu, hafi þeirri beiðni. sem blaðinu
virðist sanngjörn, verið neitað. Segir blaðið, að Persar sjeu
með þessu að verja hagsmuni breskra olíufjelaga. — Sendi-
íulltrúi Persa í Washington hefir tilkynnt, að sendiherra
Persa muni leggja umkvartanir sínar vegna framferðis
Rússa í landinu, fyrir hinar sameinuðu þjóðir. innan sólar-
HERTOGINN af Hamilton,
sem Rudolf Hess ætlaði að
hitta, er hann flaug til
okotlands í maí 1941, var
staddur hjer í bænum í
gærdag. Hann var á leið
til Ameríku, ásamt Mr.
Walter Elliot, fyrrverandi
ráðherra í ráðuneyti Curc
hills og Mr. Mclntyre, for
stjóra skoska flugfjelags-
ins Scottish Airlines, (sem
er um það bil að hefja fast
ar flugferðir til íslands,
eins og getið er á öðrum
stað hjer í blaðinu).
Group-Captain Edwards,
yfirm. breska flughersins
á íslandi og frú hans, höfðu
boð inni í tilefni af komu her
togans og fylgdarliðs hans í
Winston Hotel á Reykjavík-
urflugvellinum. Var þar all-
margt manna samankomið,
þar á meðal fulltrúar erlendra
ríkja og nokkrir embættis-
menn og konur þeirra.
Hertoginn og fjelagar hans
ætluðu að fljúga hjeðan í
nótt áleiðis til Ameríku.
Hertoginn af Hamilton var
flugforingi í breska flughern
um styrjaldarárin. Eins og
kunnugt er, hafði hann ekki
hugmvnd um ferðalag Hess,
nje heldur hitti Hess hann,
þó að hann hefði lent nálæt
ættaróðali hans í Skotlandi
Hertoginn ljet í ljós ánægju
sína við blaðamann frá Morg
unblaðinu, yfir að hafa feng-
Norrænl bókavarða-
mól í sumar
NORRÆNT BÓKAVARÐA-
MÓT verður í Bohusgárden,
félagsheimili Norræna fjelags-
ins, dagana 19.—30. maí.
Haldnir verða fyrirlestrar um
norrænar bókmenntir og rædd
ýms málefni er varða bókasöfn
og fyrirkomulag þeirra. Bóka-
vörðum frá öllum Norðurlönd-
unum er boðin þátttaka í móti
þessu og er gjaldið fyrir uppi-
haldið 100 krónur sv. yfir all-
an tímann. Umsókn um þátt-
töku þarf að vera ltomin til
Norræna fjelagsins fyrir 1.
apríl. Yms . fleiri mót munu
verða á vegum Norrænu fje-
laganna víðsvegar á Norður-
löndum í sumar þó tilkynning-
ar um þau sjeu ekki komnar
Hertoginn af Hamilton.
ið -tækifæri til að koma til ís-
lands. Hann fór í bifreið hjer
nm nágrennið og skoðaði sig
um. Hvað hann það lengi
hafa verið ósk sína að fá tæki
færi til að koma til íslands,
sem hann þekti að nokkru
gegnum lestur fornrita ís-
lendinga og hlutverk það,
sem ísland hefði haft í styrj-
öldinni.
Mr. Walter Elliot, sem
nokkrum sinnum hefir verið
ráðherra í breskum ráðuneyt
nm, þar á meðal útvegsmála-
ráðherra, kvaðst kannast ve,
við ísland og íslendinga frá
því að hann var útvegsmála-
ráðherra. Hann hefir verið
rektor við Háskólann í Aber-
cieen og er kunnur breskur
stjórnmálamaður.
Bresku konungs-
hjónin til Suður-
Afríku
London í gærkvöldi.
BRESKU konungshjónin hafa
samþykt uppástungu forsætis-
ráðherra Sdður-Afríku um það,
að fara til Suður - Afríku
snemma á næsta ári. Þetta hef-
ir verið tilkynnt opinberlega.
Tekið er fram, að dætur þeirra,
Elísabet og Margaret verði með
þeim, og er búist við að þau
komi til Höfðaborgar einhvern-
tíma í febrúarmánuði næst-
komandi. Þetta er í fyrsta
skipti, sem ríkjandi þjóðhöfð-
ingi ásamt drottningu sinni
heimsækir Suður-Afríku, síð-
an Suður-Afríkusambandið var
stofnað árið 1909. — Reuter.
lirings.
Norskir ráðherrar
í skíðskeppni
MEÐLIMIR norsku ríkis-
stjórnarinnar hafa háð skíða-
kepni. Lange, utanríkisráð-
herra vann, en svo er sagt, að
keppinautar hans vilji láta Ör-
yggisráðið athuga, hvernig
kepnin fór fram.
Ráðherrar, embættismenn
og starfsmenn við stjórnar-
ráðið norska hjeldu í gær skíða
mót í Osló. Þátttakendur voru
um 700, þar aú300 konur. Karl-
ar kepptu í 10 km. göngu, en
konur í 5 km. göngu.
I ráðherraflokkinum urðu
úrslit þau, að fyrstur varð
Lange, utanríkisráðherra, ann-
ar Hauge ráðherra, þriðji Ger-
hardtsen forsætisráðh., fjórði
Evensen ráðherra, 5. Ofterdahl
ráðherra. Torp ráðherra varð
áttundi, en alls kepptu 9 ráð-
herrar.
Sendiherrar og sendifulltrú-
ar hinn ýmsu ríkja hafa þegar
tilkynnt stjórnum sínum við-
burð þenna. — G.A.
Kongressmenn
ræða mótlökur
London í gærkveldi:
LEIÐTOGAR Kongressflokks
ins indverska hjeldu fund með
sjer í dag, og var Gandhi á
fundinum. Var þar rætt um
það, hvort flokkurinn skyldi
kjósa menn til viðræðna við
hina þrjá ensku ráðherra, sem
væntanlegir eru bráðlega. —
Mun niðurstaðan hafa orðið sú,
að nefnd skal kosin að ræða
við Bretana, og mun formaður
flokksins verða fyrir henni.
■—Reuter.
Öfundast yfir olíunni.
Stjórnmálafrjettaritari vor,
segir það álit manna yfirleitt
í London, að reiði Rússa yfir
því, að hafa ekki fengið olíu-
rjettindi í Persíu, sje að baki
þeirrar árásargreinar, sem nú
birtist í Izvestia, og gremja
yfir hinu, að geta ekki heldur
fengið þær með þeim kjör-
um, sem Rússar sjálfir vildu
fá. Ennfremur er á það bent
í London, að árásirnar á
Persa breyti engu um það, að
Molotov og Vichinsky hafi
ckki staðið við þau loforð,
sem þeir gáfu um það, að
Rússar færu með her sinn úr
Persíu.
Sendiherrann mótmælir.
Það verður persneski sendi
herrann í Washington, Huss-
ein Ala, sem bera mun fram
mótmæli og kvartanir Persa
vegna framferðis Rússa. við
skrifstofu hinna sameinuðu
þjóða. Bent er á það. að það
sje fullkomlega eðlilegt fyrir
sjerhvern meðlim hinna sam
einuðu þjóða. að leggja klögu
mál sín fyrir bandalagið, og
mun málið verða tekið fyrir
af Öryggisráðinu. Munu
Persar ákæra Rússa fyrir að
blanda sjer í innanríkismál
þeirra, og bregðast þeim
samningum, sem þeir hafa
gert við Persa. — Lí^legt er
að Trygve Lie athugi mót-
mælin, er hann kemur vest-
ur.
„DroHningin" fór
frá Höfn í gær
MS. DRONNING ALEX-
ANDRINE fór frá Kaupmanna-
höfn í gærmorgun. áleiðis til
Reykjavíkur, með viðkomu í
Færeyjum. Með skipinu verða
80 farþegar til Færeyja og aðr-
ir 80 hingað til Reykjavíkur.