Morgunblaðið - 09.10.1946, Blaðsíða 5

Miðvikudagur 9. okt. 1946
MORGUNBLAÐIÐ
5
Slysavarnafjelagið fjölgar skip-
brotsmannaskýlum
ÞAR sem útkjálkar lands-
ins eru sem óðast að leggjast
í auðn, hefur Slysavarnafje-
lag íslands nú afráðið að
fjölga mjög skipbrotsmanna-
skýlunum í kringum strendur
landsins. Á síðastliðnu ári var |
hafin smíði á nýjum skipbrots'
mannaskýlum að Fossfjöru ogl
Nýjaósi. Þá var og eyðibýliðý
hið forna prestsetur að Þöngla
bakka í Þorgeirsfirði tekið á
leigu af ríkinu, dubbað upp á
bæjarhúsið, sem uppi stóð og!
komið þar fyrir vistum og
fatnaði.
Nú í sumar hefur verið
unnið að því að koma upp1
nýjum vistabirgðum í Nausta
vík við Skjálfandaflóa, Látr-
um í utanverðum Evjafirði
og í Hvanndölum milli Hjeð
insfjarðar og Ólafsfjarðar, er
verið að láta reisa nýtt skýli.
Allir þessir staðir eru nú auð-
ir af fólki, en sumstaðar hús
uppistandandi, svo sem í
Naustavík og að nokkru leyti
í Látrum. Þar sem áður fund-
ust hlýir bæir og gestrisið
fólk, bíður nú auðn og ömur-
leiki sjóhraktra manna, ef
Slysavarnafjelag íslands væri
ekki þarna á verði og reyndi
að bæta úr þessu óviðunandi
ástandi eftir bestu getu. í
hinni afskektu bygð í Hjeð-
insfirði hefur Slysavarnafje-
lagið unnið að því að koma
upp talstöð, svo að sjómenn
er þa rleita hælis í óveðrum
geti látið vita af sjer og
þannig ljett hugraun af að-
standendum sínum heima.
Deildir fjelagsins víðsvegar
um landið, og þá sjerstaklega
kvennadeildirnar, hafa unnið
að þessum málum með ráðum
og dáð.
Á HORNSTRÖNDUM
Þá er bygðin á Hornströnd-
um alveg að leggjast niður.
Síðustu íbúarnir frá Hornvík,
fluttu þaðan í haust. Telur
Slysavarnafjelag íslands að
þarna verði að koma upp kerf
isbundnúm skipbrotsmanna-
hælum til öryggis á þessari
hættulegu og eyðilegu strönd
og er fjelagið nú að senda
þangað fatnað, ljósmeti og
vistir á þrjá staði: Fljótavík,
Hælavík og Hornvík, og mun
í vetur verða reynt að notast
við þau hús sem þar eru fyr-
ir, og hafa eigendur Atlastaða
í Fljótavík og Hörn 1 Hornvík
góðfúslega veitt afnot af hús-
u msínum í þessu skyni. í
Hælavík eru ríkisjarðir og
hyggur fjelagið að fá þær
leigðar til þessara afnota, ogi
jafnvel einnig ríkisjarðirnar í
Barðsvík og Smiðjuvík, en
þar eru engin hús lengur uppi,
standandi.
EFLING SVFÍ ^ '
Þegar nú þetta hjálpfúsa,
duglega og harðgerða fólk,
sem allan sinn aldur og mann
fram af manni, hefur búið á
þessum afskekktu stöðum,
eru þarna ekki lengur til að
hlúa að sjóhröktum mönnum
eða ianglúnum ferðamönnum
Talstöðvum komið
fyrir á eyðiströndum
er þar kunna að bera að garði,
er þarna óneyttanleg mikið
skrð1 fyrir skyldi. Það fórn-
fúsa og þjóðnýta starf, sem
þessir ótrauðu útverðir hins
íslenzka dreyfbýlis hafa af
höndum leyst, verður aldrei
að fullu metið, og með sanni
má segja að enginn viti hvað
átt hefir fyr en mist hefir.
Ef vjer eigum ekki að láta það
spyrjast, að skipbrotsmenn er
bjargast kunna á land, verði
úti fyrir íslenzkum bæjardyr-
um, verðum við að taka hönd-
um saman til að afstýra því-
líkum voða, og það gerum
vjer best með því að efla og
styrkja Slysavarnarfjelag ís-
lands í hinni göfugu viðleitni
þess, sem er að reyna að koma
í veg fyrir slys, hvort sem er
á sjó eða landi.
NÁMSKEIÐ FYRIR SJÓ-
MENN:
Slysavarnarfjelag íslands
hefir ákveðið að halda alraent
námskeið fyrir sjófrendur um
mánaðarmótin okt. — nóv.
Minning Þórðar Gestssonar
kennara
FYRIR RÚMUM ÞRJÁTÍU
og' tveim árum fæddist sonur
hjónunum Gesti Þórðarsyni
og Jónínu Sigurðardóóttur, að
Dal á Snæfellsnesi. 27. sept.
s.l. deyr hjer í Landspítalan-
Verður námskeið þetta haldið J um f Reykjavík þetta bam
í Reykjavík og þátttaka heim- þeirra! rúmlega þrítugur mað
il þeim sjómönnum er þess^ur; fra konu, mörgum börn-
óska. Þarna munu verða um Gg foreldrum
haldnir fyrirlestrar um ýmis
legt það er getur orðið sjó-
mönnum til öryggis og gagns.
Svo shem notkun hinna lög-
Það er æfinlega harmsaga,
sem vekur sársauka, langt út
yfir afmarkaðan hring ást-
vina og frændliðs, þegar korn-
upkisðu öryggistækja um|ungur; vel gerður maður,
i skipunum og hirðing skipa. ’hverfur úr byrjandi önn þess
Notkun og viðhald talstöðva dags, sem virtist eiga að verða
í skipum. Meðferð radiodýpta- svo langur og fagur. Það er
mæla. Brimlending og stjórn ljóst, að þegar óvenjulega vel kvsi, að við hefðum ekki að-l
a °Pnum bátum' Tilhögun og gerður maður, eins og Þórður eins uppi harmatölur, eni
stjorn a skipum í vondum Gestsson, er horfinn, þá er
veðrum. Radiomiðanir og mið að honum meiri eftirsjá en
hin ytri saga segir. Hitt vill
stundum gleymast, að í við-
urkenningunni á manndómn-
um og góðleikanum sje fólg-
in í senn hin djúpa sorg og
mikla huggun, ljúfsár minn-
unartæki. Notkun fluglínu-
tækja við björgun úr sjávar-
háska og hjálp í viðlögum.
Reynt mun verða að viðhafa
verklega kenslu jafnframt.
Leitað hefir verið aðstoðar
Skipaskoðunar Ríkisins og Jngin, sem erftirlátin er af
Landsíma íslands sem tekið þeim, sem farinn er hjeðan.
Gott uppeldi og sterkt ætt-
hafa vel í að leggja til fyrir-
lesara. Þá munu og verða
fluttir fyrirlestrar um gildi
Slysavarnarstarfseminnar
fyrir sjófarendur.
in il >g Margrjelm
ióllur Irá Vík
HÚN var jarðsett í Vík þann
12. sept. s. 1. að viðstöddu fjöl-
menni. v
Magga, en svo var hún altaf
kölluð, var fædd 15. ágúst 1916,
dáin 31. ágúst 1946, og því ný
orðin þrítug þegar hún Ijest.
Foreldrar hennar eru hjón-
in Guðríður Sveinsdóttir og
Árni Gíslason á Vegamótmu í
Vík, en þar hafa þau búið lengi,
og þar var æskuheimili Möggu,
sem var henni svo kært. Fram
að tvítugs aldri ólst hún upp
við ástríki og ummönnun góðra
foreldra, en þá varð hún fyrir,
hinni köldu hönd hvíta-dauð-
ans og varð að fara að Vífils-
stöðum, og síðan hafa skifst á
skyn og skuggar, vonir fæðst
og vonir dáið. En oftast hefir
það verið sjúkrastofan síðan.
Þó komst hún heim um tíma,
og það var henni eins og ljós
á leiðinni æ síðan; en því mið-
ur entist það ekki lengi og hún
varð að fara aftur á hælið.
Jeg þekkti Möggu frá því hún
var barn á sama hátt og jeg
þekki fjölda sveitunga minna.
En jeg kyntist henni á Vífils-
stöðum og hef oft dáðst að því
síðan, hvað skapgerðin var föst
og þróttmikil, einbeitt og djörf
í tali, en þó aðlaðandi og vel
metin af þeim sem kyntust
henni best. Hún las mikið og
hafði góðan skilning á því sem
hún las og það var þroskandi
að ræða það við hana.
Þrátt fyrir heilsuleysi nær
tug ára var þó vonin til lífsins
ólömuð fram að síðasta ári, en
þá skildi hún að ekki var líf
framundan á þessu tilverustigi
og eftir það var hún aðeins að
bíða — bíða eftir að komast
heim. Og nú er hún komin
heim; lögst til hinstu hvíldar
í hinum sólríka og fagra graf-
reit þeirra Víkurbúa, og þar
munu ástríkar hendur foreldra
og systur hlúa að og fegra blett-
inn hennar. Á vaxtarárum
Möggu munu foreldrar hafa al-
ið fagrar framtíðarvonir, sem
tengdar voru þessari glæsilegu,
djörfu og þróttmiklu stúlku.
armót olli því, að snemma
varð ljóst, að Þórður var hið
mesta mannsefni. Haustið
1934 hóf hann nám í Sam-
vinnuskólanum. Vorið 1937
lauk hann ágætu prófi við
Kennaraskólann. Síðar tók
hann próf upp í fjórða bekk
Mentaskólans í þeim tilgangi;
að ljúka svo stúdentsprófi, en
ýmsar ástæður oilu því, að
hann varð að láta staðar num-
ið á þeirri braut, sem þó var
svo líkleg honum til frama.
Að loknu kennaraprófi
stundaði hann jöfnum hönd-
um kennslu, þýðingar og
líkamlega vinnu og var síðast
starfsmaður við heildverslun
Hallgríms Benediktssonar.
Gáfur hans og karlmennska
ollu því, að hann virtist jafn-
vígur á öll störf og til dæm-
is um leikni hans og þrek er,
að nær eingöngu í tómstund-
um byggði hann, að mestu
einn síns liðs, þrjú hús, seldi
tvö, en haföi næstum lokið
við hið þriðja, er hann var
fluttur fárvekur í sjúkrahús
um miðjan maímánuð s. 1.
Árið 1939 kvæntist hann
Þórdísi Gunnlaugsdóttur, á-
gætri konu, góðrar ættar úr
Húnaþingi. Þau eignuðust 5
börn. Þórður var ástríkur eig-
inmaður og umhyggjusamur
faðir börnum sínum. Nærri
má nú geta um hina þung-
minntumst líka hins, sem vari
svo margt gott og gaman viði
samfylgdina, og það viljumi
við líka gera, því þar var'
margt fyrir að þakka.
Stundum fanst mjer ein-l
kennilegt um mann eins ogi
Þórð, sem myndaði sjer sjálf-j
stæðar og ákveðnar skoðanir!
um menn og máleíni, að jegl
skyldi aldrei verða þess var,
að neinum lægi ilt orð til hans
en þegar jeg heyrði hann
jafnan segja það, sem honum
bjó í brjósti, án þess að særa
andstæðing sinn persónulega
að þarflausu, þá varð mjer
Ijóst hvers vegna viðurkenn-
ingin á drengskap hans og
andlegu atgervi varð það, sem
mönnum kom fyrst í hug er
þeir minntust hans. í þessari
virðingu fyrir mannhelginni
er líka að leita skýringarinn-
ar á því, að þrátt fyrr hæfi-
leika hans til að binda orð í
Ijóð eða flytja þau í snjöllum
ræðum, tók hann lítinn þátt
í illvígri dægurbaráttu um
völd og metorð og nú, að
leikslokum, skiljum við. að
það var einmitt einn af eðlis-
kostum hans.
Vonir; sem því miður _*,*,*.
fengu tíma til að rætast. Og'öru§gri °g traustri forsjá
þó var það mikils virði að sjá|bans- úm það skvldum vjer,
með hvaða þreki hún mætti sem f jær stöndum hafa fá orð,
erfiðleikum sjúkdómsáranna.
Nú eru aðeins minningarnar
eftir. En þær eru líka sá auð-
ur, sem ekki er hægt að taka
frá foreldrum og vinum. Og í
ljósi hinna góðu minninga
kveðja þig vinir og vandamenn
í þeirri öruggu trú að aftur
liggi saman léiðir þar sem ekk-
ert böl mæðir.
Blessuð sje minning þín.
E. J. E.
Jeg held að það verði þó
eitt, sem jeg gleymi síst um
Þórð og það er hve ástúðlega
hann heilsaði og kvaddi og
hve innilegur og hreinn hann
var í öllum viðræðum. Það
var altaf svo gaman að mæta
þessum stóra, karlmannh og
góða dreng á götunni, ganga
með honum spöl, rabba Ijetti-
lega um daginn cg veginn í
bróðerni og hlusta á græsku-
laust gaman hans eða skarp-
legar athugasemdir. Jafnvel
eftir að hann var orðinn
dauðadæmdur í sjúkrahúsinu,
þessarar fjölskylduWðist hann við að fela braut'
irnar fyrir okkur, sem heim-
sóttum hann, svo við skyldum
fara glaðari af hans fundi en
við komum. Hetjulund hans,
drengskapur og fórnfýsi mun
síst gleymast þeim, sem best
þekktu hann.
Vel mættu hjónin frá Dal
minnast þess, þegar þau
fvlgja einkasyni sínum til
lunstu hvíllu, að skáldinu og
bóndanum frá Borg, er misti
soninn, sem var „elskr at hon-
um“ og hann „unni mikit“,
var huggun að því að vita
Franih. á bls. lá.
bæru raun
ekki'sem svo skyndilega var svipt
því orð, hversu sterk sem þau
kunna annars að vera eru
þögninni vanmáttugri í tján-
ingu hinnar djúpu sorgar.
En í dag finnst mjer þó, að
við, vinir Þórðar og frændur,
megum einnig minnast hins,
að líf hans var alt annað en
harmsaga, uns hann skyndi-
lega fjell í valinn eftir hetju-
lega baráttu við dauðann.
Mjer finst, að hann sjálfur