Morgunblaðið - 22.05.1947, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 22. maí 1947]
EIGNAKÖNNUNARFRUMVARPIÐ
ER ALMENNINGI HAGSTÆTT
ÞAÐ ER ÓTRÚLEGT en samt
satt, að ósvífnir áróðursmenn
viðhafa oft í áróðri sinum þá
aðferð, að snúa sannleikanum
alveg við. Þeir hugsa sem svo,
að jafnvel hálfur sannleikur-
inn kunni að skaða þá. Hins-
vegar gera þeir ráð fyrir, að
alltaf verði einhverjir, er segi
sem svo: „Það er ómögulegt,
að mennirnir sjeu svo óskamm-
feilnir, að þeir ljúgi alveg frá
rótum. Þessvegna hlýtur eitt-
hvað að vera til 4 því, sem þeir
segja.“
#
Enn snúa kommúnistar
sannleikanum alveg við
Áróður gegn betri vitund.
Peningarnir bundnir fyrir
stóreignamönnuni og þeir
fá refsiskatt.
Þeir, sem meiru hafa skotið
undan, verða hinsvegar að
borga fullan skatt samkvæmt
skattstiga, sem, er sýnu óhag-
stæðara heldur en þessi ákvæði.
Eða þeir verða að kaupa skulda
brjef og binda þannig fé sitt til
25 ára með aðeins 1% vöxtum.
Þessum vöxtum halda þeir þó
ekki nema fyrstu fimm árin,
nema því aðeins, að þeir þá
gefi upp þessa eign sína og
gjaldi þá skatt af henni og vöxt
unum. Ef þeir gera það ekki,
þá verður fjeð bundið fyrir
þeim næstu 20 ár vaxtalaust.
Um húseignir, byggingar og
aðrar framkvæmdir er það að
segja, að þeim hefur ekki ver-
ið unt að skjóta undan skatti.
Þar hefur skattstofan getað
fylgst með jafnóðum á alt ann-
an veg en um peninga og verð-
brjef. Þegar Þjóðviljinn er þess
vegna sjerstaklega að hræða
þá, sem byggt hafa yfir sig, er
í skyn, að frumvarpið .^að eins og annað gegn betri
Þessi baráttuaðferð hefur
einkum þótt einkenna komm-
únista og aðra einræðisflokka,
enda sýna kommúnistar hjer á
landi, að þeir hafa tileinkað
sjer hana. Síðasta dæmið um
J>etta eru ósannindi kommún-
ista út af eignakönnunarfrum-
varpfnu. Kommúnistar vissu
fyrir löngu um höfuðefni frum-
varpsins, enda er það hið sama,
sem ráðgert var þegar þeir tóku
þátt í stjórnarsamningum á síð-
astliðnum vetri. Þrátt fyrir
þessa vitneskju sína og þátt
sinn í mótun þeirra hugmynda,
sem í frumvarpinu koma fram,
hafa kommúnistar undaníarið
gefið
væri einkum hagstætt fyrir
hina ríku og efnameiri en hall-
aði mjög á þá, sem litlar eignir
eiga.
Nú er frumvarpið komið
fram og mega þá allir sjá, að
þessu er alveg öfugt varið. —
Kommúnistar eru samt ekki af
baki dottnir, þó að sannleikur-
inn liggi nú Ijóst fyrir og al’ir
megi hann sjá. Kommúnistar
magna einungis áróður sinn og
æpa hástöfum: „Þarna sjáið
þið. Það á að brennimerkja alla
þá, sem litlu hafa skotið undan
skatti. Hinir eiga alveg að
sleppa.“
Hlunnindi fyrir þá,
sem lítið eiga.
T*
í þessum áróðri er engu
skeytt um, þó að ákvæði frum-
varpsins sjeu svo greinileg, að
ekki verði um villst.
Þar er ákveðið, að þéir er
skotið höfðu undan 25.000 krón
um fyrir 1. janúar 1940, þ. e. a.
s. áður en stríðsgróði og verð-
bólga hófst, eiga að halda þessu
fje sínu án nokkurs skattgjalds.
Þetta ákvæði er einkum miðað
við, að þarna muni vera um að
ræða gamalt fólk, er á þenna
,veg hafi saman sparað til ell-
innar. En síðan hafi þeir orðið
fyrir verðfalli peninganna og
hömlum á húseignum, og þess
vegna sje sanngjarnt að láta þá
sleppa frá skattgjaldi, enda þótt
um skattsvik hafi verið aðí
ræða.
Um það, sem menn hafa eign
ast eftir þenna tíma, fer svo, að
þeir sleppa við skattgreiðslu
með öllu af fyrstu fimmtán
þújundunum. En mjög hóflegur
stighækkandi skattur er lagður
á hæstu 30 þúsundirnar upp í
45 þúsundir.
vitund.
Vörubirgðir og aðrar slíkar
eignir koma hinsvegar undir
sjerstaka rannsókn og er heimil
leit að þeim án fyrirvara og
dómsúrskurðar. Er ekki á ann-
an veg betur hægt að tryggja,
að eignirnar sjeu rjett fram-
taldar. Fullyrðingar kommún-
ista um það gagnstæða eru því
staðlausir stafir.
.Um það er ekki að villast, að
þeir, sem litlum upphæðum
hafa skotið undan skatti, sleppa
samkvæmt frv. miklu betur
en hinir, sem stórum upphæð-
um hafa skotið undan. Er það
líka sjálfsagt og sanngjarnt.
Þeir, sem minni upphæðirnar
eiga, en það eru aðallega verka-
menn, bændur og launamenn,
sleppa annaðhvort alveg við
skattlagningu þessa fjár, eða
greiða mjög lítinn skatt. Fyrir
hinum vefður fjeð bundið um
aldarfjórðung á þann veg, að
þeir verða árlega í 25 ár að
greiða refsiskatt af því, sem
þeir hafa undan skotið, á þann
veg, að þeir annaðhvort fá enga
eða aðeins 1% vexti af því fje.
Allir geta keypt brjefin.
Kommúnistar svara því til,
að hinir njóti ekki hlunnind-
anna, nema því aðeins að þeir
gefi nafn sitt upp. En hvernig
á að veita þeim sjerstakar í-
vilnanir, nema-menn viti, hverj
ir það eru, sem þær eiga að
hljóta? Og ef menn, að einhverj
um ástæðum, vilja ekki þessar
ívilnanir, þá er hægurinn fyrir
þá að kaupa brjefin, sem neyða
á þá efnameiri til að gera. Þá
sleppa þeir hjá þvi, að gefa upp,
að þeir hafi nokkru fje skotið
undan skatti. Þessir menn eiga
þannig um fleiri en einn kost
verða að kaupa brjefin, nema
því aðeins að þeir vilji bæði
gefa sig fram og láta reikna
fullan skatt af tekjum sínum
aftur í tímann.
Auðvitað verður það svo, að
mjög fáir af þeim, sem þess
eiga kost að sleppa alveg við
skattgreiðslu eða aðeins með
litlum hundraðshluta, kaupa
hin vaxtalágu eða vaxtalausu
brjef. Að sjálfsögðu kjósa þeir
hinn kostinn, vegna þess að
hann er þeim fjárhagslega
miklu hagkvæmari.
Sannleikurinn er sá, að
helsta raunverulega aðfinning-
arefni við frumvarp þetta, er,
að samkvæmt því sleppur allur
almenningur sem undan skatti
hefir skotið, annaðhvort alveg
eða með svo lága skattgreiðslu,
að tekjur af þessum sökum til
handa ríkissjóði verða mun
minni en menn gerðu ráð fyrir.
Mönnum gefið fteri á að koma
framtölum sínum í lag.
Þetta getur þó ekki skipt höf-
uðmáli. Aðalatriðið er það, að
gera í eitt skipti hreint í þess-
um efnum. Að gera mönnum
fært, að koma framtölum sín-
um árekstralítið í það horf, að
á því geti orðið byggt heilbrigt
skattaframtal í framtíðinni.
Frumvarpið hefur fundið
hina heillaríkustu leið fyrir
þjóðarheildina í þessu efni. —
Menn eru hvorttveggja í senn
hvattir og neyddir til að koma
framtölum sínum í lag. Þetta er
gert á þann veg, að öruggari
leið til að þetta takist, verður
trauðla fundin. Jafnframt er
þetta gert með þeim hætti, að
hver einstakur þarf ekki að
láta stimpla sig sem skattsvik-
ara. Hann á nú kost á því að
gera upp sakir sínar í þessu
efni. Ef hann hefur vit á því,
verður hann að vísu fyrir nokk-
uð þungum fjárútlátum, ef
hann hefur miklu skotið undan.
Annars sleppur hann mjög vel.
Aðeins eitt tækifæri.
Þetta er eftir atvikum sann-
gjarnt. Hitt verða allir að hafa
í huga, að þetta tækifæri er að-
eins gefið einu sinni og nú er
ætlast til að menn noti það. Ef
þeir hafa ekki manndóm til að
telja rjett fram að þessu sinni,
þá mega þeir búast við miklu
þyngri búsifjum. — Þá verður
ekki aðeins gengið í skrokk á
þeim um fulla skattgreiðslu fyr
ir liðna tímann, heldur mega
þeir einnig búast við að þær
eignir, er þeir hafa enn skotið
undan, verði gerðar upptækar
með öllu og þeir hljóti þungar
fjársektir að auki.
Eignakönnunin óhjákvæmileg.
Ðeila má um hvort þessi
eignakönnun í heild sje heppi-
leg. Úr því sem komið var, varð
málaflokkanna, kommúnistar,
Alþýðuflokkur og Framsóknar-
flokkurinn höfðu allír tekið
hana á stefnuskrá sína við
stjórnarsamninga. Þess vegna
var greinilegur meirihluti á Al-
þingi fyrir aðgerðum í þessa
átt. Ef sá háttur hefði ekki ver-
ið upp tekinn, sem í frumvarp-
inu er valinn, hefði áreiðan-
lega fylgt þessu miklu meira
rask og vandræði fyrir borgar-
ana. En árangur fvrir þjóðar-
heildina orðið miklu minni.
Eignakönnun sú, sem ráðgerð
var í hagfræðingaálitinu á síð-
astliðnu hausti, var öllum al-
menningi miklu óhagstæðari en
þessi. Þetta sáu allir við athug-
un og þess vegna náðist sam-
komulag um þessa leið.
Kommúnistar vilja aldrei hafa
það, cr sannara reynist.
Kommúnistum þýðir þess
vegna ekki að reyna að egna
menn til andstöðu út af þessU
máli. Hvorttveggja er, að þeir
eiga sjálfir alt of mikinn þátt
í tillögum þeim, sem nú eru
fram komnar, til þess að þeim
sje fært að blása sig upp yfir
ósanngirni þeirra. Hitt er og,
að sjálfar tillögurnar eru svo
greinilega hagstæðar fyrir allan
fjöldann en erfiðari fyrir þá,
sem miklu hafa undan skotið,
að vonlaust er, að kommúnist-
um takist að sannfæra nokkurn
skyniborinn mann um hið gagn
stæða.
Þá er enn komið að því sama,
sem kommúnistar ætíð hafa
flaskað á í áróðri sínum hér 3
landi. Þeir gera ætíð ráð fyrir,
að almenningur sje eins og
skynlaus skepna, er hlýði öllu,
sem þeir hrópa til hans. Þetta
kann svo að vera, þar sem kom-
múnismi hefir ríkt um hríð,
en á íslandi á það ekki við. Alt
frá dögum Ara hins fróða hef-
ur það verið einkunnarorð Is-
lgndinga, að hafa það fremur
er sannara reynist. Þess vegna
eru ósannindi kommúnista þýð-
ingarlaus. Þess vegna minkar
fylgi kommúnista því meir, sem
almenningur kynnist þeim bet-
ur.
„Safn austfirska fræða“
verður gefið út
FRAMKVÆMDANEFND söguútgáfu Austfirðingafjelagsins l
Reykjavík hefir ákveðið að hefjast handa um útgáfu á „safni
custfirskra fræða“ og hefir þegar ráðið Halldór Stefánsson,
fyrrv. alþingismann, og Þorstein M. Jónsson, skólastjóra á Akur-
eyri, framkvæmdastjóra útgáfunnar, en Þorsteinn verður jafn-
framt aðalútsölumaður hennar.
að velja, þar sem þeir efnaðril hún; ekki umflúin. Þrír stjórn-
Var þetta samþykkt á sam-j ‘
eiginlegum fundi framkvæmd- eru þeir þrír fyrstnefndu. I
arnefn'dar söguútgáfu Austfirð- framkvæmdanefnd söguútgáf-
ingafjelagsins í Reykjavík og [ unnar. — í sögunefnd Austfirð-
ingafjelagsins á Akureyri eru
Þorsteinn M. Jónsson, skóla-
stjóri, Eiríkur Sigurðsson, kenra[
ari og Helgi Valtýsson, rithöf-
undur.
sögunefndar Austfirðingafjel-
agsins á Akureyri, sem haldinn
var nýlega, en sögunefndin á
Akureyri mun eftir getu leggja
fram fje til útgáfunnar. Einnig
verður leitað til sýslunefnda og
bæjarstjórna á Austurlandi og
annarra aðila, sem líklegir eru
til þess að leggja máli þessu
lið.
Framkvæmdarstjórar útgáf-
unnar munu semja um efni það,
sem út verður gefið og annast
greiðslu fyrir handrit. Ráðgert
er að byrja útgáfuna með yfir-
litsgreinum um Austurland, sem
ýmist hafa verið prentaðar áð-
ur, og fyrir löngu, og öðrum, er
legið hafa á Landsskjalasafninu
m.m. og auk þess^sögu Jökul-
dalsheiðar, eftir Halldór Stef-
ánsson og sagnaþáttum, er Gísli
Helgason, bóndi í Skógargerði,
hefir ritað.
í stjórn sögusjóðs Austfirð-
ingafjelagsins í .Reykjavík eru
Halldór Stefánsson, fyrv. alþm.,
formaður, Sigurður Baldvins-
son, póstmeistari, Benedikt
Gíslason frá Flofteigi, Jón Ólafs
son, lögfræðingur og Jónas Guð
mundsson, skrifstofustjóri, og
— Sfríðsfangar Rússa
Framhald af bls. 1.
Handtekinn af Rússum.
Mayhew sagði, að Beviis
hefði verið ánægður með þess-
ar málalyktir, þar sem vitaS
var, að Ukrainuher Rússa tók
Barrett liðsfo'ringja höndum og
ljet hann sæta sömu meðferð
og borgaralegir verkamenn í
Ungverjalandi voru látnir búa
við. Hefir þetta upplýstst af
vitnisburði hollensks liðsfor-
ingja. sem fylgdist með ferð-
um Barretts, eftir að hanrt
slapp úr fangelsinu í Ungverjít
landi. '•
UMBERTO TIL BANDA-
RÍKJANNA.
LISSABON: — Umberto 2.,
fyrverandi konungur Ítalíus
sem er nýkominn til Lissabon
frá Cairo, segist hafa í hyggju
að fara bráðlega til Banda-
ríkjanna.