Morgunblaðið - 05.06.1947, Side 1
16 síður
34 'árgangur 123. tbl. — Fimmtudagur 5. júní 1947 ísafoldarprentsmiðja h.f.
Atburðirnir í Ungverjulundi ruimsóknurefni S.Þ.
-<5>
Þinghöllin í Budapest
Stjórn Ruhr-nám-
annaí
Þjooverja
Athygli heimsins beinist að því, sem cr að gerast í Budapest,
þar sem kommúnistar vaða uppi með ofbeldisverkum. Stjórn
landsins hafa þeir steypt af stóli, og eru allar horfur á því
að fleiri verka í anda hins aústræna lýðræðis sje að vænta af
hendi þeirra. — Myndin hjer að ofan er af þinghöllinni í
Budapest.
Alþjóðaeftirlit með
atómrannsóknum
höfuðnauðsyn
NEW YORK í gærkveldi.
Einkaskeyti til Morgunblaðsins frá Reuter.
FREDERICK OSBORNE, fulltfúi Bandaríkjanna í
kjarnorkumálanefnd Sameinuðu þjóðanna, sagði á fundi
nefndarinnar í dag, að kapphlaup á sviði atómrannsókna
væri þegar byrjað í heiminum, og eina leiðin til að koma
í veg fyrir styrjaldarhættu væri sú að setja allar atóm-
rannsóknir undir alþjóðlegt eftirlit, sem falið væri sjer-
stakri nefnd, skipaðri af Sameinuðu þjóðunum.
<£---------------------------
Tvær tillögur.
/
Osborne sagði, að Banda-
ríkjamenn vildu koma á fram-
angreindri skipan, en fulltrúti
Sovjetríkjanna hefði hinsyegar
lagt til, að jafnframt alþjóð-
legri eftirlitsnefnd skyldu vera
Starfandi atómrannsóknarnefnd
if innan einstakra ríkja, sem
skyldu taka við fyrirskipunum
alþjóðlegu nefndarinnar, ef þess
þætti við þurfa.
11 nefndir.
I ellefu ríkjum hefðu atóm-
rannsóknanefndir verið settar
á stofn: í Kanada, Bandaríkj-
Ríkissfjómin skipar
sáttanefnd
RÍ KISST J ÓRNIN skipaði í
gær tvo menn til að vinna með
sáttasemjara við samningana
milli Dagsbrúnar og Vinnuveit-
endafjelagsins. Eru þeir i sátta
nefnd með Torfa Hjartarsyni,
sáttasemjara, Gunnl. Briem,
skrifstofustjóri, og Guðmundur
í. Guðmundsson, bæjarfógeti.
Sáttanefndin átti fund með
aðilum seinni partinn í gær. Og
aftur í gærkvöldi. — Engin á-
unum, Bretlandi, Sovjetríkj- kveðin tilboð komu fram frá
unum, Frakklandi, Sviss, Sví- aðilum að því er blaðinu er
Framh. á bls. 9 kunnugt.
London í gærkveldi.
Á MORGUN (fimmtudag)
mun verða gengið frá áætlun
um að fá þýskum sjerfræðing-
um og fulltrúum verklýðsfjel-
aga í hendur stjórn Ruhr-nám-
anna frá 1. júlí n. k. Bretar
hafa haft með höndum stjórn
og eftirlit með námurekstrin-
um síðan styrjöldinni lauk. Bú-
ist er við, að í kjölfar þessarar
ráðstöfunar muni sigla tillögur
um að fá Þjóðverjum í hendur
allan námurekstur á breska og
bandaríska hernámssvæðinu.
Þrátt fyrir allt þetta munu nám
urnar um óákveðinn tíma verða
í eigu hernámsríkjanna.
—Reuter.
foldaafsalinu loli
fyrir 15. ágúsf .
London í gærkvöldi.
MOUNTBATTEN, varakon-
ungur Indlands, átti í dag tal
við mikinn f jölda blaðamanna í
New Dehli. — Sagði hann að
breska stjórnin vonaðist til
þess, að Indverjar gætu lokið
við að taka völdin í sínar hend-
ur fyrir 15. ágúst n.k.
Frumvarp um«Indlandsmálin,
sem er í samræmi við tillögur
bresku stjórnarinnar, verður
bráðlega lagt fyrir breska þing-
ið, og er vonast til þess, að af-
greiðslu þess verði lokið í ág-
ústmánuði.
Tillögur bresku stjórnarinnar
hafa um allan heim fengið góð-
ar undirtektir, og eru flest
blöð á einu máli um það, að
fundinn hafi verið sá gullni
meðalvegur, eina ráðið til þess
að koma í veg fyrir borgara-
stýrjöld í Indlandi. — Reuter.
Hermdarverkamenn
í Palesfínu víffir
Jerúsalem í gærkvöldi.
TVÆR flutningalestir skemd
ust nokkuð í dag, er sprenging
varð undir þeim. Höfðu ofbeldis
menn af Gyðingaættum komið
fyrir sprengjum á teinunum.
Einn af talsmönnum Jewish
Agency hefir hagt í sambandi
við ofangreinda atburði, að með
fædd glæpahneigð hljóti að
hafa leitt til þeirra, þar sem
þeir eigi sjer stað á sama tíma
sem vænst sje komu fulltrúa
margra þjóða til Palestínu, til'
þess að rannsaka vandamál
landsmanna.
Palestínunefndin svokallaða
mun fara flugleðis til Palestínu
innan tveggja vikna.
Kommúnistar virðast ætla ú
fullkomna „hreinsunina'
LONDON í gærkveldi.
Einkaskeyti til Morgunblaðsins frá Reuter.
VANDENBERG öldungadeildarþingmaður, forínaður
utanríkismálanefndar Bandaríkjaþings, ljet svo um mælt
við blaðamenn í dag, að full ástæða væri fyrir Sameinuðu
þjóðirnar að láta fara fram rannsókn á atferli kommúnista
í Ungverjalandi, sem hefðu um síðastliðna helgi steypt af
stóli löglegri stjórn landsins.
5llt logar í verkföll-
París í gærkveldi.
TVEGGJA daga mótmæla-
verkfalli bakara í París er nú
lokið og brauðskömmtun aftur
komin í sitt fyrra horf. Kröfur
bakaranna eru þó ekki útkljáð-
ar, en af hálfu ríkisstjórnarinn-
ar hafa verið bornar fram miðl
unartillögur, og er búist við, að
bakararnir svari þeim bráð-
lega. — Verkfall starfsmanna
við olíuvinnslustöðvar og sölu-
miðstöðvar stendur enn yfir. —
í Norður-Frakklandi hafa
bankamenn í hyggju að leggja
niður vinnu, og byggingarverka j
menn hafa hótað verkfalli á1
morgun. — Starfsmenn ríkisins *
við járnbrautarrekstur eru1
einnig í verkfalli. Samgöngu-!
málaráðherrann sagði í dag, að !
verkfallið hefði tafið fyrir fólks ^
flutningum í borgum og í gærj
tepptust samgöngur milli París'
og Þýskalands, Austurríkis,
Sviss og Mið-Evrópu, vegna
verkfallsins.
Alþjóðlegf lisfaþing
í Brussel
BruSsel.
I ÞESSUM mánuði verður
haldið í Brussel alþjóðlegt lista
þing. Sækja þingið listamenn
úr ýmsum greinum hvaðanæva
að. Meðal annars verður kvik-
myndasamkeppni milli 17
þjóða. Breskir kvikmyndafram
leiðendur senda sex myndir til
samkeppninnar. Meðal breskra
kvikmyndaleikara, sem sýning-
una sækja, verða Margaret
Lockwood, Jean Simmons,
Patricia Roc, Valerie Hobson,
Hazel Court, Greta Gynt, (sem
reyndar er víst norsk), Stewart
Granger, Jack Warner, Denis
Price og Dei'ek de Marney. —
Á þinginu verða leiksýningar,
hljómleikar, söngleikir og list-
sýningar. — Verðlaunum í
kvikmyndasamkeppninni verð-
ur úthlutað í listahöllinni í
Brussel. — (Kemsley).
1 En kommúnistar virðast ekki
ætla að láta hjer staðar numið
í „hreinsuninni“, sem þeir kalla
svo. Ríkisstjórn þeirra hefur
kallað heim sendiherra landsins
í París, Washington og London.
Forseti þjóðþingsins, Bela
Varga, hefur orðið að flýja til
Sviss til þess að geta verið ó-
hultur.
„HREINSUN" í UTANRÍKIS-
ÞJÓNUSTUNNI.
Sú ráðstofun ungversku
stjórnarinnar að kveðja heim
ofangreinda sendiherra þykir
benda til þess, að kommúnistar
hugsi sjer að láta fara fram
gagngera „hreinsun" í utanrík-
isþjónustunni, enda hafa for-
sprakkar þeirra látið svo um
mælt, að sendiherrarnir sjeu of
hlynntir „heimsveldissinnuð-
um“ þjóðum. UngvSrski sendi-
herrann í París hefur ekki svar
að heimkvaðningunni, en sendi-
herrann í Washington kveðst
ekki munu hlýða henni.
NAGY OG VARGA KVADDIR
HEIM.
Að því, er fregnir frá Buda-
pest herma, hafa ungversk yfir-
völd skipað Ferenc Nagy,"fyrr-
verandi forsætisráðherra Ung-
verjalands, og Bela Varga, for-
seta þjóðþingsins, sem báðir
dveljast. nú í Sviss, að hverfa
heim til Ungverjalands innan
60 daga. Að öðrum kosti verði
þeir sviptir ungverskum ríkis-
borgararjetti.
ÆSINGAR KOMMÚNISTA
Kommúnistar og sósíalistar í
Ungverjalandi hafa efnt til
margra útifunda í æsingaskyni
í Budapest í dag. Á fundunum
var veittst mjög að smábænda-
flokknum og flestir fylgjendur
hans stimplaðir föðurlandssvik-
arar, sem hefðu í hyggju að
grafa undan núverandi stjórn-
skipulagi landsins. — Á einum
þessara funda talaði dómsmála
ráðherra landsins. Hann for-
dæmdi smábændaflokkinn og
sagði, a£> „þeir, sem ekki að-
hylltust lýðræðið, ættu heldur
ekki að fá að njóta lýðræðis-
legra rjettinda“ (!!).
> Framh. á bls. 2