Morgunblaðið - 03.09.1947, Qupperneq 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 3. sept. 1947, ,
linyir Sjáffstæðismenn í
skemtiferð tii Stykkishólms
unr næstu heiyi
í ' ...................
t
■■
Kvöldskemtun í Olver í Hafnarskógi
HEIMDALLUR, fjelag ungra Sjálfstæðismanna í Reykja-
vík, og fjelag ungra Sjálfstæðismanna á Akranesi efna til
sameiginlegrar fjelagsferðar til Stykkishólms um næstu
helgi.
Á laugardagskvöldið verður dansað í sumarskemtistað
Sjálfstæðismanna á Akranesi, — Ölver í Hafnarskógi — og
gist þar um nóttina.
Á sunnudag er haldið hjeraðsmót Sjálfstæðismanna í Snæ-
fellesnes- og Hnappadalssýslu í Stykkishólmi og sama dag
verður einnig aðalfundur Sambands ungra Sjálfstæðismanna
í sýslunni.
Þessari ferð verður hagað^
þannig að Heimdellingar leggja
af stað frá Reykjavík kl. 3 síð-
degis á laugardag. Verður þá far
ið upp að Ölver í Hafnarskógi.
Þessi ágæti sumarskemtistaður
Sjálfstæðismanna á Akranesi
hefur enn tekið miklum stakka-
skiptum í sumar. Með miklum á-
huga og dugnaði hefur verið
reistur þar nýr skáli, sem er
geysistór samkomusalur, sem
getur rúmað 500—600 manns. -—
Jafnframt hefur verið gert rúrn-
gott bílastæði og lagað til í kring
um skálann. Seinna verður þessi
skáli innrjettaður með því að
skipta honum í mörg minni her-
bergi, þar sem fólk getur notið
gistingar til sumardvalar með
börn sín í hinu fagra umhverfi.
Allar veitingar eru framreiddar
í eldri skálanum, sem er hinn
vistlegasti í alla staði.
Ungir Sjálfstæðismenn frá
Akranesi koma þarna til móts
við Heimdellinga og verður efnt
til dansleikjar um laugardags-
kvöldið. Þarna verður svo gist
um nóttina, en Heimdellingar
verða að hafa meðferðis svefn-
poka oða teppi til næturdvalar-
,innar.
Sunnudagsmorguninn verða
Heimdellingar og ungir Sjálf-
stæðismenn frá Akranesi sam-
ferða til Stykkishólms.
Klukkan 4 á sunnudag verður
haldinn aðalfundur Samba’nds
ungra Sjálfstæðismanna í Snæ-
fellsnes- og Hnappadalssýslu. —
Um kvöldið efna Sjálfstæðis-
menn á Snæfellsnesi til hjeraðs-
móts í Stykkishólmi.
Hið besta hefur verið vandað
til undirbúnings þessa móts. —•
Meðal ræðumanna verða Gunnar
Thoroddsen, þingmaður kjör-
dæmisins, og Gunnar Ifelgason,
erindreki Sjálístæðisflokksins.
Brynjólfur Jóhannesson, leikari,
skemtir með gamanvísum, upp-
lestri o. fl. Þá sýna þeir Baldur
Georgs og ,,Konni“ listir sínar
með búktali og fleiii kúnstum.
Að lókuih verður dans stiginn.
Gert er ráð fyrir, að þátttak-
endur í skemtiferðinni taki þátt
í hjeraðsmótinu og fundarhaldi
— en ekið verður til baka heim
á mánudagsnótt.
Ungir Sjálfstæðismenn hafa
efnt til margra skemtiíerða i
sumar og allar tekist prýðilega.
Væntanlegir þátttakendur í
ferð Heimdallar verða að til-
kynna þá+ttöku sína sem fyrst
og kaupa farseðla, sem kosta 75
ki'. stykkið, ekki síðar en fyrir
hádegi á föstudag. Verða þeir af
hentir á skrifstofu Sjálfstæðis-
flokksins í Sjálfstæðishúsinu —•
(sími 3315).
Fjórir sækja um
(ögreglustjóra-
embæltið
FRESTUR TIL að sækja
um lögreglustjóraembættið í
Reykjavík er útrunninn, og
hafa borist umsóknir frá fjór-
um lögfræðingum og eru það
allt ungir menn, er sækja, en
þeir eru:
Sigurjón Sigurðsson, fyrver-
andi fulltrúi lögreglustjóra og
nú settur lögreglustjóri. Gunn-
ar Pálsson bæjarfótgeti á Norð-
firði og tveir fulltrúar hjá saka
dómara, Logi Einarsson og
Þórður Björnsson.
Belgía verður full-
trúi Hollands í Indó-
nesíu
Haag í gær.
TILKYNNING hefur verið gef
in út um það samtímis í Hol-
landi og Belgíu, að einn full-
trúinn hafi verið skipaður í
hina væntanlegu Indónesíu-
nefnd. Er það Holland, sem hef-
ur skipað Belgíu fyrir sína hönd.
Indónesar munu skipa annan
fulltrúa og síðan munu þessir
tveir kjósa oddamann í nefnd-
ina. — Reuter.
21,411 farþegar
llugleiðis yfir
Jtllantshal
AMERICAN Overseas Airlin-
es flutti 21.411 farþega og
1,110,207 pund af varningi yíir
Atlantshaf fyrstu sex mánuði
þessa árs. Er þetta meir en helm
ingi meira en árinu áður.
Flugvjelar AOA flugu 924 sinn
um yfir Atlantshaf á tímabilinu
1. janúar til 30. júní í ár, og
fluttu að meðaltali 118 farþega
á dag. Mestur var farþegaflutn-
ingurinn í júní, þegar 6,931 mað-
ur flaug þessa leið í vjelum flug-
fjelagsins.
Frú Peron
EVITA PERON, kona forseta
Argeníínu, hefur nýlega verið
á ferð um Evrópu og vakið á
sjer feikna athygli. — Á Spáni
tók Franco vel á móti frúnni,
og var henni sýnd þar margs-
konar sæmd, einnig á Italíu
var henni vel tekið. En í Sviss
var kastað að henni fúleggjum
og skemdum ávöxtum og eftir
það hætti frúin við fyrirhug-
aða Englandsferð sína.
Skerðing innflutn-
ings til Áslralíu
Canberra í gær.
CIIIFLEY forsætisráðherra
Ástralíu lýsti því yfir að hjeðan
í frá verði innflutningur frá
Bandaríkjunum og öðrum lönd-
um, sem heimta dollaragreiðslu
mikið minkaður.
Innflutningur verður skertur
aðallega á vörum, sem ekki eru
taldar algjörlega lífsnauðsynleg-
ar, eða á vörum, sem stjórnin
álítur að óþarlega mikið hafi
verið flutt inn af.
Bensín-innflutningur verður
minkaður um 12i/2%, tóbak um
20%, blaðapappír um 30%. —
Einnig verður mikið minnkaður
innflutningur bifreiða, flugvjela,
kvikmynda og einnig vefnaðar-
varnings. — Reuter.
Gagnrýni á bresku sljórn
ina á verkalý^sþinginu
VERKALÝÐSÞING Bret-
lands samþykti í dag með mikl
um meirihluta að hefja við-
ræður við bresku stjórnina um
á hvern hátt best verði að
beita reglugerðinni, sem heim-
ilar stjórninni tilfærslur á
verkamönnum.
Mikillar gagnrýni gætti samt
á þinginu. Skiptust andstöðu-
menn í tvo flokka, þá sem ekki
þótti nógu langt gengið og
hina, sem hjeldu því fram, að
stjórnin væri að fá einræðis-
vald yfir verkamönnum lands-
ins. — Reuter.
Hefnd tí! s5 endur-
skoða skattalöghi
NEFND hefur verið skipuð til
■að endurskoða skattalögin og út-
svarslöggjöfina. ■— Þessir menn
eiga sæti í nefndinni:
Gunnar Viðar hagfræðingur,
og er hann formaður, dr. Björn
L. Björnsson hagfr. Reykjavík-
urbæjar, Guðmundur í. Guð-
mundsson sýslumaður, Jón ív-
arsson forstjóri og Steinþór Sig-
urðsson kennari. !
Deifd íyrir hiísmæðrakennara
vil Arósa-háskóla
--------- i
Samtal við dr. Skúla Guðjónsson
DOKTOR Skúli Guðjónsson
prófessor við háskólann í Ár-
ósum hefur dvalið hjer á landi
í sumar. Meðal annars heim-
sótti hann æskustöðvar sínar,
Helluland í Skagafirði. Hann
er nú á förum hjeðan og verð-
ur meðal farþega með „Drottn-
Drottningunni.
Dr. Skúli, hefur verið próf-
essor við háskólann í Árósum
síðan 1939. Kunnastur er hann
fyrir störf sín í þágu manneldis
rannsóknanna. Að rannsóknum
á því sviði hefur hann starfað
um margra ára skeið og hafa
dönsk yfirvöld lokið miklu lofs
vorði á rannsóknir hans í þess-
um efnum.
Þegar Danmörk var hernum-
in af Þjóðverjum, komu rann-
sóknir Dr. Skúla þjóðinni að
miklum notum, með tilliti til
matarskömmtunarinnar.
Á árinu sem leið voru hinar
opinberu manneldisrannsóknir
er próf. Skúli hefir veitt for-
stöðu lagðar niður, en að sjálf-
sögðu verða þær teknar upp að
nýju þegar ástæða þykir til.
Húsmæðradeild við
háskólann.
Nú veitir dr. Skúli Guð-
jónsson nýrri deild við Árósa
háskólann forstöðu. Deildin er
fyrir konur er lokið hafa prófi
við húsmæðra kennaraskóla.
Við þessa deild eru bundnar
miklar vonir. enda hefir eftir-
sókn um skólavist verið mikil.
Verður í sambandi við þessa
deild byggður sjerstakur „Garð
ur‘‘’ fyrir húsmæðrakennara og
stúdenta er stunda þetta nám.
íslendingar hafa þegar gefið
andvirði eins herbergis, er
nefnt verður „Finsens-stofa“,
en að því skulu íslenskar stúlk-
ur hafa forgangsrjett. Þrjár ís-
lenskar stúlkur stunduðu nám
við þessa nýstofnuðu deild í
fyrra.
Um það hefur verið rætt í
sambandi við stofnun hús
mæðradeildarinnar, að þar
verði einn og sami skólinn fyrir
öll Norðurlöndin og hefur dr.
Skúli skrifað ríkisstjórnum
Noregs og Svíþjóðar í þessu
skyni og skýrt þeim frá gjöf
íslendinga.
Er Morgunblaðið átti nýlega
tal við dr. Skúla Guðjónsson,
skýrði hann frá þeSsari nýju
stofnun.
Geta náð doktorsgráðu.
Kenslan við deildina er vís-
indaleg. Fara þar fram bæði
fyrirlestrar og verkleg kensla.
Við deildina eru þrjár aðal-
greinar náms. Þær eru: Mann-
eldisvísindi, tæknileg hússtjórn
og húsmæðra hagfræði. — Nám
við hverja einstaka grein tekur
fimm mánuði. Síðar geta nem-
endur gengið undir kandidats-
próf, en svo getur hver nem-
andi haldið náminu áfram og
lokið síðar meira doktorsprófi.
Eins og sagt var hjer á undan
binda Danir mikla von við
þessa þessa stofnun. Aðsókn
hefir verið þvílík, að miklum
fjölda umsókna hefir oriðið að
vísa á bug. í haust þegar deild-
in tekur til starfa, munu alls
40 húsmæðrakennarar stunda
nám við deildina. Það sem ein-
kennilegt má þykja, er að norsk
ar stúlkur og sænskar eru jafn
margar við nám og danskar.
Húsmæðrakennurunu er al-
gjörlega í sjálfvald sett
hverja námsgrein þær velja,
en að loknu námi við eina eða
fleiri greinar, þá taka þær til
starfa við húsmæðrakennara-
skóla að nýju.
Um takmark stofnunarinnar
komst dr. Skúli að orði eitt-
hvað á þessa leið: Með stofnun
deildarinnar á að leggja vís-
indalegan grundvöll fyrir eins
fullkominni kenslu í húsmæðra
fræðslu sem völ er á. Á miklu
veltur, að húsmæður komandi
kynslóða kunni að taka rjettum
höndum á hinum óteljandi
vandamálum heimilisins. Að
með þekkingu sinni í manneld-
isfræði geti vaxið upp þrótt-
mikið og dugandi fólk. Það er
komið undir fæðunni og rjettri
meðferð hennar.
Hjer heima.
Talið barst næst að okkur
Islendingum, þá einkun að
manneldismálum okkar.
Árið 1939 kom dr. Skúli
Guðjónsson hingað til lands á
vegum ríkisins, tii að undir-
búa manneldisrannsóknir hjer
á landi. Hugmyndin var að
hann hjeldi þeim áfram og
kæmi þeim í fullkomið horf.
En styrjöldin sá fyrir að svo gat
ekki orðið, því dr. Skúli komst
hingað ekki til lands, vegna
stríðsins.
Dr. Skúla þótti hjer ýmis-
legt hafa breyst í manneldis-
málum. Sagði hann t. d. að ekki
þyrfti maður annað en að ganga
í matvöruverslanir bæjarins,
til þess að sannfærst um, að
mataræði þjóðarinnar væri í
ýmsu mjög ábótavant. Sagði
hann, að sumar af þeim vörum
sem fluttar væru inn erlendis
frá, væru eins ljelegar og hugs-
ast gæti. Hann sagði að sjer
þætti mjög miður, að svo virt-
ist sem súrmatur væri því nær
með öllu að hverfa, a. m. k.
hjer í Reykjavík og víða í kaup
túnum úti á landi. Kvað hann
það vón sína, að Reykvíkingar
og aðrir, sem lagt hefðu þennan
holla mat á hilluna, tækju hann
upp að nýju. I súrmat er senni-
lega margt það hollasta, sem
ekki fæst í öðrum mat, sagði dr.
Skúli.
Ljelegu vörurnar ekki
keyptar.
Dr. Skúli Guðjónsson sagði,
að óhætt myndi vera fyrir sig
að fullyrða, að ef framkvæmd-
ar væru manneldis- og mat-
væla rannsóknir hjer, myndi
margt af hinni erlendu vöru,
sem fólk kaupir i verslunum,
(Framhald á bls. 12)