Morgunblaðið - 16.10.1947, Blaðsíða 10

10
MORGVNBLAÐIÐ
Fimtudagur 16. ott. 1947
mAnadalur
háldóacja eptlr ^acL cJdondo
n

30. dagur
II. KAFLI.
Þótt Saxon væri natin við
heimilisverkin komst hún fljótt
að raun um að hún átti miklu
fleiri tómstundir en hún kærði
sig um. Sjerstaklega var þetta
þá dagana þegar maður hennar
hafði nesti með sjer, svo að hún
þurfti ekki að hugsa um mið-
degisverðinn. Henni leiddist
þetta vegna þess að hún var
vön því að vinna frá morgni
til kvölds. Hún kunni ekki við
það að halda að sjer höndum,
og ekki gat hún farið að heim-
sækja vinkonur sínar, því að
þær voru að vinna í þvottahús-
inu. Nágrannakonur sínar þekti
hún ekki neitt. Þó hafði hún
komist í kynni við einkennilega
gamla konu, sem átti heima í
næsta húsi. Þær höfðu nokkr-
um sinnum talast við yfir girð
inguna, sem var á milli hús-
anna.
Eina ánægju hafði hún þó af
iðjuleysinu — nú gat hún far-
ið í bað eins oft og henni sýnd-
ist og verið eins lengi í því
eins og henni sýndist. Heima
hjá Söru hafði hún aldrei mátt
fara í bað nema einu sinni í
viku. Hún hafði reynt að fá
þessu breytt, en það var ekki
við það komandi. Sara hafði
hæðst að henni, og það endaði
alltaf með því að hún varð reið.
Hún hafði sannfærst um það að
nóg væri að fara í bað á laug-
ardögum, en ef það væri gert
oftar, þá væri það ekki annað
en hjegómaskapur og móðgun
við hreinlætistilfinningu sína.
Auk þess fylgdi því óþarfa elds
neytiseyðsla og aukinn þvott-
ur á handklæðum. En hjer átti
Saxon alt sjálf, eldavjelina,
eldsneytið, sápuna og handklæð
in, og hjer var enginn, sem gat
bannað henni að fara í bað.dag
lega. Að vísu var ekkert bað-
kerið, en hún notaði stóran
þvottabala, setti hann á mitt
eldhúsgólfið og hálffylti hann
af heitu vatni. Og svo ráðlagði
þessi einkennilega nágranna-
kona henni að hún skyldi láta
nokkra dropa af ammoniak út
í baðið. Saxon hafði aldrei heyrt
getið um það — en baðið varð
enn unaðslegra fyrir vikið.
Það átti nú svo að fara, að
þessi gamla kona fræddi hana
um margt. Þær kyntust fyrst
þegar Saxon var að hengja upp
þvott — bestu nærfötin sín.
Gamla konan stóð þá á tröpp-
unum hjá sjer og horfði á.
„Þjer eruð víst nýgift?“
sagði hún. ,,Jeg heiti frú Higg-
ins, en þjer skuluð kalla mig
skírnarnafni mínu, Mercedes".
„Jeg er frú Roberts“, svaraði
Saxon og roðnaði við, því að
hún hafði aldrei fyr kallað sig
því nafni. „Annars heiti jeg
Saxon“.
„Það er einkennilegt nafn á
Yankee“, sagði gamla konan og
hló.
„Jeg er ekki Yankee“, svar-
aði Saxon. „Jeg er hjeðan úr
Kaliforníu“.
Frú Mercedes Higgins hló
aftur.
„Jeg gleymi því-oft að jeg er
í Ameríku“, sagði hún. ,,í öðr-
um löndum eru allir Ameríku-
menn kallaðir Yankee. En eruð
þjer ekki nýgift?“
Saxon kinkaði kolli.
„Þjer eruð hamingjusöm —
og að vera svona fögur. Jeg öf-
unda yður svo mikið að jeg geti
næstum lagt hatur á yður. Jeg
er viss um að þjer getið vafið
öllum karlmönnum um fingur
yðar. En þjer hafið ekki rænu
á því. Það hefir enginn rænu
á því fyr en það er um seinan“.
Þetta kom Saxon á óvart og
h'ún fór hjá sjer. Þó svaraði
hún:
„Jú, jeg veit vel hve ham-
ingjusöm jeg er. Jeg á besta
manninn í öllum heiminum“.
Frú Mercedes andvarpaði og
skifti um umræðuefni.
„Jeg sje að yður þykir gam-
an að fallegum fötum. Það er
gott fyrir unga konu. Falleg föt
freista karlmannanna •— þau
eru besta vopn kvennanna í
baráttunni. Með því móti er
hægt að halda í karlmennina.
Og þjer viljið auðvitað halda í
manninn yðar — altaf, ef þjer
getið, er ekki svo?“
„Jú, jeg vil gera alt til þess
að hann elski mig altaf, altaf“.
Hún þagnaði skyndilega.
Henni ofbauð hvað hún hafði
verið hreinskilin við bláókunna
konu.
„Þacf er skrítið fyrirbrigði,
þessi ást karlmannanna“, sagði
frú Mercedes. „Og það er gall-
inn á öllum konum að þær
halda að þær þekki mennina
eins og fingurna á sjer. Og svo
deyja flestar þeirra vegna þess
að hjarta þeirra brestur, af því
að þær þekkja karlmennina
ekki nógu vel. Samt þykjast
þær þekkja þá. Ó, þetta eru
dæmalausir kjánar. Og nú seg-
ið þjer, nýgifta kona, að þjer
ætlið að gera alt til þess að mað
urinn yðar elski yður altaf.
Þetta sama segja þær allar og
þær þykjast þekkja ástir karl-
mannanna. Nei, þá er auðveld-
ara að ná í hæsta vinninginn í
happdrættinu. En veslings ný-
gifta konan veit það bara ekki
fyr en um seinan. En þjer hafið
byrjað rjett. Kappkostið að
vera lagleg og vel til fara. Með
því hafið þjer fengið manninn
yðar og þjer skuluð halda hon-
um föstum með því. Þó er það
ekki nóg. Jeg skal spjalla við
yður einhvern tíma og þá skal
jeg segja yður margt, sem fæst
ar konur kæra sig um að vita,
en hver kona þarf að vita. —
Saxon, það er hljómsterkt og
fallegt nafn. En það hæfir yð-
ur ekki. O-sussu, góða mín, jeg
hefi tekið eftir yður. Þjer eruð
frönsk, á því er enginn vafi.
Berið manninum yðar kveðju
rnína og segið að jeg dáist að
honum fyrir það hvað hann
hafi valið vel“.
Hún þagnaði og hjelt um
hurðarhandfangið.
„Skreppið þjer yfir um til
mm einstaka sinnum. Þjer mun
uð ekki iðrast þess. Jeg get
kent yður margt. Komið seinni
hluta dags. Maðurinn minn er
næturvörður og sefur þess
vegna lengi fram eftir, Hann er
sofandi núna“.
Saxon fór inn til sín og henni
var ekki rótt. Aldrei hafði hún
kynst konu, sem var eins og
þessi kerling. Og útlitið var eft
ir Því. Andlitið var visið, eins
og það hefði sviðnað í eldi, en
augun svört og tindrandi. Hún
hlaut að vera gömul — Saxon
giskaði á eitthvað um sextugt,
eða meira. Hár hennar hafði
sýnilega verið kolsvart einu
sinni, en nú voru gráir lokkar
í því. En svo málfærið. Saxon
hafði tekið eftir því að hún
talaði ensku með miklu fegurri
hreim en hún hafði nokkru
sinni heyrt. Og þó var eitthvað
útlendingslegt við framburðinn.
Hún sagði Billy frá þessu þeg
ar hann kom heim.
„Jæja, hún er konan hans
Higgins“, sagði hann. „Hann er
næturvörður, og hann er ein-
hendur. Það eru skrítin hjón.
Fólkið hjerna umhverfis er
hrætt við hana. ítalarnir og
sumar af írsku konunum halda
að hún sje galdranorn, og vilja
ekkert eiga saman við hana að
sælda. Bert hefir sagt mjer frá
þessu. Því er alment trúað að
ef hún reiðist einhverjum þá
þurfi hún ekki annað en líta á
hann og þá sje hann dauður.
Einn af samverkamönnum mín-
um hefir sagt mjer að hún ætti
að vera á geðveikrahæli“.
„Ekki er jeg nú viss um það“,
sagði Saxon, því að henni fanst
hún verða að taka málstað
gömlu konunnar. „Hún er sjálf-
sagt einkennileg, en hún er
ekki vitlaus, því að hún segir
hið sama og þú. Hún segir að
jeg sje frönsk".
„Þá er jeg vinur hennar“,
sagði Billy. „Hún er óvistlaus
fyrst hún segir það. Hún er hygg
in eins og gömul hæna, og því
geturðu skilað til hennar með
kveðju frá mjer“.
„Hún talar svo fallega ensku
að það er eins og hún sje skóla-
kennari, og'þannig ímynda jeg
mjer að mamma hafi talað“,
sagði Saxon. „Hún hefir áreið-
anlega hlotið gott uppeldi“.
„Já, hún er enginn glópur, það
sjest á því hverjum viðurkenn-
ingarorðum hún fór um þig“,
sagði Billy.
„Já, það er satt, hún bað að
heilsa þjer og óska þjer til ham
ingju með það hvað þú hefðir
valið vel“, sagði Saxon og hló.
„Gerði hún það? Berðu henni
bestu kveðju mína. Hún er eftir
mínu skapi. Hún kann að meta
það sem gott er. En hún ætti
nú líka að hrósa þjer fyrir það
hxað þú hefir valið vel með því
að giftast mjer“.
Nokkrum dögum seinna stóð
Mercedes aftur á tröppunum og
horfði á Saxon og þvottinn
hennar.
„Hjer stend jeg og öfunda yð
ur, nýgifta kona“, sagði hún.
• „Jeg hefi nú sjeð fallegra, því
að jeg hefi unnið í þvottahúsi“,
sagði Saxon.
Mercedes hló fyrirlitlega.
j Til leigu |
| 4 herbergi og eldhús með |
| öllum nýtísku þægindum 1
| í kjallara (mjög lítið nið- |
| urgröfnum) á skemtileg- =
| um stað í austurbænum. f
| íbúðin verður fullgerð I
I bráðlega. Stærð rúml. 100 f
| ferm. Tilboð er tilgreini \
f mánaðarleigu, fyrirfram- f
| greiðslu, atvinnu og stærð =
f fjölskyldu, merkt: „íbúð I
f — 312“, leggist inn á afgr. i
f Mbl. fyrir kl. 4 á morgun. f
GULLNI SPORINN
íii.
„Nei, als ekki, og þetta er meira dýrindis herbergið,
sem þú hefur hjerna. Sestu nú, Jóhanna, og vertu svo-
litið vingjarnleg, því jeg hefi verið óheppinn í dag.“
„Láttu það ekki á þig fá. Segðu mjer sögu —- það hjálp-
ar ef til vill.“
„Sögu um hvað?“
„Um þá blóðugustu orustu, sem þú nokkru sinni hefur
heyrt getið um.“
„Nei, nú ertu búin að heyra nóg af þeim sögum“, sagði'
jeg brosandi. „En heyrðu, Jóhanna, þú ert orðin falleg-
asta stúlka. Gefðu mjer einn koss fyrir spegilinn.“
í stað þess að reiðast, sem jeg eiginlega hafði búist við
að hún gerði, sneri hún sjer að mjer og sagði alvarlega:
„Nei, jeg kyssi engan — engan nema unnusta minn.“
„Og hver er hann þá?“
„Enn á jeg engan, og engan mun jeg heldur eignast,
fyrr en einhver kemur, sem duglega getur tuskað mig til.
Hann mun jeg elska og elta eins og rakki — það er að
segja, ef hann lemur mig nógu oft.“
„Þetta verður einkennileg ást,“ sagði jeg og hló.
Hún horfði beint í augu mjer.
„Finst þjer það, Jack?“ Svo fór hún allt í einu að gráta.
Jeg hafði gengið til hennar til að’ hugga hana, þegar
]eg heyrði lúðraþyt uppi á veginum, sem lá til Launces-
ton. Jeg leit þangað og kom auga á stóra sveit reiðmanna.
Sólin skein á vopn þeirra og hinn græna fána, sem var
borinn fyrir fylkingunni.
Jóhanna sá reiðmennina um leið og jeg og hætti að
gráta. Án þess að segja eitt einasta orð, gengum við var-
lega að dyrum leyniherbergisins til að athuga þetta betur.
Þetta voru yfir þúsund menn.
„Uppreisnarmenn,“ hvíslaði jeg.
Jóhanna kinkaði kolli.
Á meðan riddararnir riðu hægt framhjá, hugsaði jeg
um hótanir Tingcombs og velti því fyrir mjer. hvað lægi
á bak við þær. Mjer var ómögulegt að skilja, hvað þessi
herdeild var að gera þarna á heiðinni, aðeins örskammt
frá þeim stað, þar sem uppreisnarmennirnir síðast höfðu
fengið svo herfilega útreið.
Skipstjórinn kemur heim úr
siglingum með gjöf handa móð-
ur sinni.
★
Franskur þjónn, sem var
æstur gegn auðvaldinu, eyddi
flestum frístundum sínum í
fundi hjá kommúnistum. Vinnu
veitanda hans þótti þetta mið-
ur, en sagði þó ekki neitt, því
þjónninn var einstaklega góður
þjónn. En er þjónninn hætti alt
í einu að sækja fundi kommún
ista, gat húsbóndi hans ekki
stilt sig um að spyrja hverju
það sætti. Og þjónninn sagði
honum það:
,,Á síðasta fundi, sem jeg var
á( sagði einn ræðumaðurinn, að
ef öllum auði í Frakklandi væri
skitf jafn á milli allra lands-
manna myndi koma 2000 frank
ar í hlut“.
„Nú, og hvað um það?“ spurði
húsbóndinn.
„Jeg á 5000 franka", svaraði
þjónninn.
★
Þrír aldraðir menn voru að
tala um dauðann og á hvern
hátt þeir kysu sjer helst að
kveðja þenna heim. Sá fyrsti,
75 ára, sagðist helst vilja deyja
fljótt og þá í bíl, sem færi fram
af björgum með ofsa hraða.
Annar, 85 ára, var honum al-
veg sammála, en kvaðst helst
vilja farast í flugvjel.
„Betri dauðdaga myndi jeg
kjósa mjer“, sagði sá þriðji, 95
ára, „jeg vildi helst að afbrýði-
samur eiginmaður skyti mig
með byssu“.
★
— Ertu að veiða.
— Nei, jeg er að draga upp
orma.
★
Sunnudagaskólakennarinn var
áð tala um texta dagsins og er
hann hafði lokið máli sínu
spurði hann:
„Jæja, börnin góð. Hver get-
ur sagt mjer hvað við eigum
að gera til þess að fá fyrirgefn
ingu synda okkar?“
Fyrst var hljóð drykklanga
stund, þar til lítill drengur
sagðij „Fyrst verðum við að
syndga“.