Morgunblaðið - 14.01.1948, Blaðsíða 1

35. árgangur
10. tl»l. — Miðvikudagur 14. janúar 1948
Isafoldarprentsmiðja h.f,
Andstæðingum
liIS'IS!
búlgarskra kommúnista
hótað lífláti
Austræna „lýðræðið“ í
allri sinni dýrð
Berlin í gærkvöldi.
Einkaskeyti til Morgunblaðsins frá Reuter.
BRÉSKIR stjórnmálaerindrekar hjer í Berlín virtust yfir-
léitt sammála um það í kvöld, að áróður þýskra kommúnista
fyrir því að vesturveldin verði neydd til að flytja lið sitt frá
þýsku höíuðborginni, væri „ekkert nema látalæti“. Eru Bret-
ar flestir þeirrar skoðunar, að stjórnarvöldin i Moskva muni
í augnablikinu ekki fylgjandi því, að reynt verði að hrekja
hernámslið vesturveldanna frá Berlin, en leggi hinsvegar alla
áherslu á það, að vinna Þjóðverja á sitt band og „hreinsa
til“ meðal þeirra, sem ekki eru nógu þægir til samvinnu.
Efjiahagsmálin. *
Yfirleitt er svo að sjá, sem
Rússar telji sjer nú auðsynlegt
að Sera einhverjar ráðstafanir
til að vega upp á móti hinum
nýju ákvörðunum vesturveld-
anna í efnahagsmálum her-
námssvæða sinna. Er því talið
líklegt, að þeir muni á næst-
unni leggja alla áherslu á
þetta, en eliki gera tilraun til
að gera Bretum Bandaríkja-
mönnum og Frökkum lífið svo
erfitt í Berlín ,að þeir verði
annaðhvort að flytja frá höfuð
borginni, eða horfast í augu
við það að verða vistalausir.
Sterk aðstaða.
Enda þótt Rússar ráði yfir
öllum birgðaleiðum milli Ber-
línar og Vestur-Þýskalands og
öllu vatns- og rafmagnskerfi
borgarinnar er lítil hætta enn-
þá talin á því, að þeir reyni
að nota aðstöðu sína til að
grípa til róttækra ráðstafana
gegn bandamönnum sínum,
enda mundi það hafa það í för
með sjer, að til úrslita mundi
draga milli austurs og vesturs
á stjórnmálasviðinu.
Samvinnan.
Vart þarf að taka það fram,
að sú litla samvinna, sem nú
á að heita að vera milli Rússa
annarsvegar og Breta, Banda-
ríkjamanna og Frakka hinsveg
ar, mundi þar með með öllu
farin út um þúfur.
Vilja sfoSaa heima-
varnailið
ÆÐSTARÁÐ Gyðinga hefur
ákveðið að fara fram á það við
Sameinuðu þjóðirnar að fá að
taka lán til að koma á fót heima
varnaliði Gyðinga í Palestínu.
Hefur ráðið hugsað sjer, að í
liði þessu yrðu 15 til 20,000
menn, en skortir nú fje til að
kaupa fyrir vopn og annan út-
búnað.
5S-maðitf í 18 ára
TUTTUGU og sjö ára gamall fyr
verandi SS-maður var í dag
dæmdur í 18 ára fangelsi í ein-
menningsklefa fyrir þátttöku
sína á sti'íðsárunum í drápi og
pyndingum Gyðinga í fangabúð
um skammt frá Vinarborg.
MARGARET TRUMAN, einka-
dóttir Trumans Bandaríkjafor-
seta, hefur lært að syngja og nú
hefur veitingamaður einn í New
York boðið henni samninga og
vill greiða henni 10,000 dollara á
viku (65,000 krónur) fyrir að
syngja fyrir gesti hans. Ungfrú
in hefur enn ekki svarað.
Vínarborg í gærkvöldi.
FÁRVIÐRI geisaði hjer í Vínar-
bory í dag, og hafa tveir menn
farist af völdum þess en allmarg
ir meiðst.
Að minsta kosti ein bygging
sem fyrir skemdum varð í styrj
öidinni, hrundi til grunna í
veðurofsanum. — Reuter.
Marshall vill láta Vest-
ur Evrópu fá 500 skip
Tillöpr hans um þetta mæia andstöðu
WASHINGTON í gærkvöldi.
Einkaskeyti til MBL. frá Reuter.
SKÝRT hefur verið frá því, að sá liður Marshalláætlunarinnar,
sem kveður svo á að Bandaríkin láti þjóðir Vestur-Evrópu fá 500
flutningaskip, hafi þegar sætt talsverðri gagnrýni í bandaríska
þinginu. Mun ætlunin vera sú, að gefa hinum ýmsu þjóðum kost
á að kaupa 200 þessara skipa, en lána hin 300.
Öryggi landsins.
Mótmæli gegn þessari ráð-
stöfun eru aðallega rökstudd
með því, að hún mundi hafa
í för með sjer of mikla minnk-
un skipastólsins bandaríska, en
einn Bandaríkjaþingmaður,
Willis Bradley frá Californíu,
hjelt því jafnframt fram í þing-
ræðu í dag, að þetta mundi ógna
öiTggi landsins.
Andstaða.
Annars er þegar augljóst,
eins og raunar var vitað í upp-
hafi, að Marshalláætlunin mun
mæta töluverðri mótstöðu
meðal sumra þingmanna. Hafa
20 þingmenn þannig tekið sig
<fc-
saman og segjast ætla að berj-
ast fyrir því, að aðstoðarfjár-
framlagið verði minnkað til
muna.
5,000 miljón dollarar.
John Taber, formaður fjár-
veitinganefndar fulltrúadeildar
Bandaríkjaþings, hefur tjáð
frjettamönnum, að hann vilji
minnka útgjöid þau, sem Tru-
man forseti hefur farið fram á
að tekin verði upp í fjárlögin,
um meir en 5,000 miljón doll-
ara. Hann bætti því við, að
megnið af þessari upphæð
mundi dregið frá erlendum út-
gjaldaliðum.
LONDON í gærkvöldi
Einkaskeyti til MBL. frá Reuter.
AUSTRÆNA ,,lýðræðið“ varpaði grímunni andartak í dag, er
íjárlagaumræður fóru fram í búlgarska þinginu. Er f járlagafrum
varpið lagt fyrir þingið af þjóðfylkingunni svokölluðu, en
kommúnistar ráða þar öllu síðan þeir s.l. haust frömdu rjettar-
morðið á Petkov, leiðtoga stjórnarandstöðunnar.
Er umræður höfðu farið fram um hríð og níu af
þingmönnum sósíalista höfðu lýst því yfir að þeir
myndu grciða atkvæði gegn frumvarpinu, stóð upp
Dimitrov, leiðtogi kommúnista og forsætisráðherra
Búlgaríu, og boðaði, að ef þeir stæðu við yfirlýsmgu
sína og hjeldu áfram að gagnrýna aðgerðir stjórnar-
valdanna, kynni svo að fara að þeir færu sömu leið
og Petkov — TRÐU MEÐ ÖÐRUM ORÐUM HENGD-
IR! —
Tillögur um eflingu
bandaríska fiug-
sýklahernaður
Washington.
í SKÝRSLU, sem flugniála
nefnd Trumans Bandaríkjafor-
seta, birti í gær, koma fram
ýmsar tillögur um eflingu her-
varna Bandaríkjanna, sem
grundvallist í aðalatriðum á
öflugri flugflota. Vill nefndin
að herflugvjelum landsins verði
fjölgað til muna, þar til Sam-
einuðu þjóðunum hafi tekist að
ganga þannig frá hnútunum, að
alheimsfriður sje tryggður.
Skýrsla þessi, sem undirbúin
er af fimm manna nefnd undir
forystu alþjóðalögfræðingsins
Tomas K. Finletter, er meir en
67,000 orð, en fimm mánuðir
hafa farið í undirbúning henn-
ar. Meðal meir en 100 vitna,
sem kölluð voru fyrir nefnd-
ina, voru æðstu menn benda-
rísku flugmálanna.
Nefndin varar meðal annars
við því, að örfá ár muni líða
þar til ýmsar þjóðir aðrar en
Bandaríkin hafi atomvopnum á
að skipa, auk þess sem sýkla-
hernaður sje líklegur í framtíð-
ai’styrjöldum. — Reuter.
Washington — Fjelag blaðsetjara
hefur fengið 8 dollara kauphækk
un á viku, en fjelagsmenn hafa
verið í verkfalli að undanförnu.
Eru þeir nú aftur komnir til
vinnu.
"^Heiðarlegt og rauntækt
Hinn kommúnistiski leiðtogi
og ,,lýðræðisvinur“ rökstuddi
hótun sína með því, að fjárlaga
frumvarp stjórnar sinnar væri
„heiðarlegt og rauntækt“, og
því væru andstöðuþingmennirn
ir að reyna að hindra endurreisn
lands síns, ef þeir greiddu at-
lcvæði gegn frumvarpinu.
Petkov.
Til frekari áherslu ræddi lýð
ræðishetjan Dimitrov lengi um
afstöðu Petkovs til þjóðmála og
endalok hans. Varaði hann sós-
ialistana níu við því að fara eins
að og hinn fallni stjórnmálaleið
togi og klykkti loks út með heng
ingarhótun sinni.
Einkennilegt lýðræði.
Eins og von er, var ræða Dimi
trovs eitt meginumtalsefni
stjórnmálaritara í dag. Benda
þeir á, að þetta sje hin furðu-
legasta tegund ,,lýðræðis“, er
andstæðingar stjórnarinnar sjeu
á svo ákveðinn hátt varaðir við
því að láta í ljósi skoðanir and-
vígar stjórnarvöldunum. En at
hygli er jafnframt vakin á því,
að hjer sje ekki um neitt nýtt
fyrirbrigði að ræða hjá „lýðræð
isríkjunum“ austrænu.
Vjelakaup Banda-
ríkjanna í Bretiandi
ÞAÐ hefur vakið talsverða
athygli hjer í Bretlandi, að
Bandaríkjastjórn hefur pantað
vjelar fyrir 20 miljón dollara í
Birmingham. Eru þetta aðallega
traktorar og ýmiskonar aðrar
landbúnaðarvjelar.
Afhending á að fara fram á
næstu sjö mánuðum. — Reuter.