Morgunblaðið - 15.01.1948, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Fimtudagur 15. janúar 1918
Gamli Hreinn:
Eru kommúnistar andlega
blindir menn?
1 löndun síldarinnar
afköstin 1000 mál
Sex löndunarkranar eru
hjer eru
á klst.
í notkun
ÞAÐ MUN LÁTA NÆRRI, að löndunarafköst við affermingU
síldveiðiskipanna hjer í Reykjavík, sjeu full eins góð og á Siglu
firði. Þegar best hefur gengið hafa afköstin verið um og yfir
1000 mál á klukkustund.
--------------------------$12 gj^ip i senn
Skömmtunin á ísl.
Tvennskonar blinda.
ÞAÐ er til tvenskonar blinda:
F'yrst og fremst hin líkamlega
blinda, sem allir kannast við. Og
svo er hin andlega blinda, sem
margir hafa lika heyrt nefnda. I
báðum þessum tilfellum verður
oftast mjög erfitt að fá góða lækn
ingu, og jafnvel fult eins erfitt
að lækna hina andlegu blindu
eða líklega verra, sem stafar af
því, að sjúklingurinn veit ekki
sjálfur, að hann er blindur, og
vill því ekkert hafa með lækni
að gera, er. hinir vita það og
verða mjög fegnir, ef þeir geta
gert sjer nokkra von um ein-
hverja hjálp.
Jeg get ekki betur sjeð, en að
kommúnistarnir okkar sjeu and-
lega blindir menn. En jeg skal
kannast við það, að jeg hef kynst
nokkrum kommúnistum, sem eru
mjög viðfeldnir menn, er ekki
Vilja vamm sitt vita, en ef þeir
fara í kommúnistakápuna, þá eru
þeir þegar orðnir blindir.
Að minsta kosti er eitt algerlega
víst, að annað hvort eru kornm-
únistarnir lijerna andlega blind-
ir, eða að jeg er það, því ef svo
er, að hin stjórnmálalega stefna
þeírra er eins góð og annað eins
ágætis fyrirmyndar fyrirkomulag
og þeir halda fram, þá er það
víst, að min sjón er ekki heil-
brigð.
Fram með röksemdirnar.
Það verður víst best fyrir
mig að leita til kommúnistanna
og ’ vita, hvort þeir geti skorið
burt skýið frá augum mínum,
t>VO jeg geti orðið sæmilega sjá-
andi. Og lækningin felst í því, að
þeir birti mjer fullkomlega rök-
studaar sannanir fyrir málstað
sínum, og ef þeir geta það, þá
skal jeg ganga í fjelag þeirra
og verða kommúnisti, og það ekki
af ljelegustu tegund. I endur-
gjaldsskyni fyrir lækningatil-
raunir þeirra á mjer ætla jeg
svo að bjóðast til a,ð verða lækn-
ir þeirra og vita, hvort jeg get
ekki kveikt einhvern Ijósneista
hjá hinum betri mönnum flokks-
ins.
Þessar lækningatilraunir okk-
ar verða að framkvæmast á báða
bóga með rökstuddum umræðum,
góðum vilja, samviskusemi og
hreinskilni.
Klögumálin.
Það er best, að við nú þegar
byrjum að ræða um eittkvað af
því, sem við lítum ekki eins á
og okkur sýnist sitt hverjum, og
o.-Ua jeg þá að byrja á að athuga,
hvernig vxð lítum á sundurlyndi
það, sem nú virðist vera að þró-
«st milli Rússa annarsvegar og
rvesturveldanna, sjerstaklega
Bandaríkjanna, hinsvegai. Þess-
ar þjóðir ásaka nú hver aðra um
yaldafýkn og heimsyfirráða-
etefnu og jafnvel um stríðsæsing
ar.
Nú ætla jeg að skýra frá, hvern
ig jeg lít á þetta og bera það
6vo undir þá, sem eiga að lækna
tnjg, hvort jeg sjái þetta rjett,
Leppríkin.
Jeg ætla þá fyrst að horfa til
austujs. Hvernig er þáð með
Rússa, sækjast þeir nokkuð eftir
vöidum og landvhfningum? Er
það ekki satt, að þeir hafi lagt
undir sig stórt landssvæði af
Éinnlandi, þjóðinni mjög nauð-
ugt, sem hefír valdið heríni sárri
beiskju og blæðandi sárum, og
þar að auki þvingað þá til að
greiða sjer stórfje. Og hvernig
. er það með hin gömlu og merki-
i legu Eystrasaltsríki, Eistland,
j Lettland og Litháen. Er það ekki
satt, að Rússar hafi lagt þessi
lönd undir sig og svift þjóðirnar
frelsi og sjálfstæði? Jeg hef líka
heyrt, að þeir hafi lagt undir sig
stór landflæmi af austur Póllandi
þar sem márgar miljónir manna
búa. Er þetta alt ósatt og mis-
sýning? En ef það er satt, þá cr
ekki hægt.að neita þvi, að þeir
sækist eftir að leggja undir sig
lönd og þjóðir, þrátt fyrir það þó
þeir hafi nú til umráða stærri
lönd og landflæmi en nokkur
önnur þjóð veraldar.
Það er Mka í almæli, að ýmsar
þjóðir (hin svokölluðu leppríki
Rússa) verði að sitja og standa
eins og hin rússneska r.tjórn vill,
og hlíta fyrirmælum og fyrirskip
unum þaðan. Þetta kalla jeg
heimsveldisstefnu.
Vesturveldin.
Við skulum nú líta til Vesturs
tíl Bretlands og' Bandaríkjanna.
Kommúnistar segja, að þessar
þjóðir (þá sjerstaklega Banda-
ríkin) stefni ákveðið að landvinn
ingum og heimsveldisyfirráðum.
Jeg hef nú ekki ennþá getað sjeð
þetta. En mjer getur ekki betur
sýnst, en að þessar þjóðir stefni
að því, með áhuga og viljafestu
að allar þær þjóðir, sem áður
hafa á einhvern hátt verið háð-
ar yfirjáðum annara þjóða, fái
fulikomið frelsi og sjálfræði og
alheims viðurkenningu fyrir sjálf
stæði sínu, enda var það ákveðið
þeróp þeirra að berjast fyrir
rjetti smáþjóðanna.
Mjer getur nú ekki betur sýnst
en að hjer hafi nokkuð áunnist.
Lönd þau og þjóðir, sem nú þeg-
ar hafa fengið fult frelsi og sjálf
stæði, eru Indland, Filipseyjar,
Burma og Ceylon, og Kórea væri
lika orðin sjálfstæð þjóð, ef Rúss
ar hefðu ekki staðið þar þvers-
um fyrir í götunni.
Hvernig er það með hjálp og
aðstoð Bandaríkjanna til hinna
ýmsu nauðstöddu þjóða, þar sem
margskonar vandræði, hungur og
jafnvel hungurdauði herjar á
fólkið. Þetta sýnist mjer lýsa
mannúðlegum og myndarlegum
hugsunarhætti, mjer sýnist þetta
vera bæði falleg og göfugmann-
leg framkoma. Það er altaf fall-
egt að hjálpa þeim, sem er hjálp
ar þurfi. Kommúnistarnir segja,
að Bandáríkin geri þetta einungis
í eigingjörnum tiigangi og ætli
á þennan hátt að gera þessar
þjóðir sjer háðar og undirgefnar
meira eða minna og stefni þann-
ig að landvinningum og heims-
yfirráðum, þetta sjc bara lymsku
bragð þeirra.
Jeg minnist þess ekki, að jeg
hafi heyrt, sjeð eða lesið neitt,
sem bendi til þess, að Bandarík-
in hafi sett nokkur skilyrði í þá
átt, sem hjer segir, vegna hjálpar
og aðstoðar til hinna nauðstöddu
þjóða. Það er aðeins í rógskrif-
um kommúnista, sem jeg les og
heyri þessar aðdróttanir. Þegar
jeg var lítill, sagði mamma mín
mjer, að það væri ljótt að launa
hjálp og önnur góðverk með illu
einu, slíkt gerðu ekki nema
vondir menn.
Það er margt það í fari og fram
komu kommúnista, bæði hjer og
annarstaðar, semmjer sýnist ekki
fallegt eða til fyrirmyndar. Það
er fullsannað, að alstaðar, hvar
sem þeir eru, reyna þeir að skapa
sundrung og ófrið, hvar sem þeir
geta því við komið, og aðalvopn-
ið og meðalið, sem þeir nota í
þessum tilgangi, er að koma á
stað verkföllum og deilum til að
skapa kyrstöðu og vandræði. —
Þeir hafa hátt um það, að það
sjeu þeir, sem sjeu að berjast
fyrir bættum kjörum og velmeg-
un lítilmagnans, gegn auðkýfing
um og okurkörlum. Þeir eru svo
sem ekki að hugsa um sjálfa sig
þessir góðu menn, heldur aðeins
um aumingja íátæklingana(!)
Fylgismenn.
Því miður eru nokkuð margix-,
sem ekki eru flokksmenn þeirra,
er fylgja þeim í verkföllunum.
Sumir af þeim eru bundnir í
fjelagssamtökum og þora ekki
annað en hlýða, og svo hugsa
margir þannig: Það er jú gott og
blessað, ef þið getið útvegar okk-
ur hærri laun ög meiri peninga.
En þessir menn eru líka hálf-
blindir, því þeir sjá ekki og skilja
ekki, að jafnframt sem kaup
þeirra hækkar, þá hækkar allt,
sem því svarar. Þeir sjá það held
ur ekki og skilja það ekki, að
menn þessir, sem eru að eggja
þá út í ófrið og baráttu,.eru úlf-
arnir í sauðargærunnni.
Jeg verð að kannast við, að
mig hálf-klígjar, þegar kommun
istar segja, að þeir sjeu reglu-
lega lýðræðislega sinnaðir, en jeg
get ekki betur sjeð og skilið, en
að þeir fylgi í fullri alvöru hinni
rússnesku stjórnarstefnu, sem fyr
ir mínum sjónum lítur út sem
hin argasta einræðis- og harð-
stjórnarstefna, sem þekst hefur
í heimi hjer. Þeir hafa enga trú
á hinu vestræna lýðræði, en hið
austræna -lýðræðisfyrirkomu-
lag vilja þeir að allar þjóðir taki
upp og hagnýti þjóðunum til
blessunar.
En hvernig er þá þetta „aust-
ræna lýðræði“? Því hafa þeir
aldrei lýst, svo jeg hefi hgyrt eða
tekið eftir. Það getur vel verið
að þeir hafi gert það, en sem sagt
jeg hefi aldrei sjeð það, og sama
segja margir fleiri. •
Jeg minnist þess, að Jóhann
Eyjólfsson frá Sveinatúngu bar
fram þrjár spurningar fyrir kom-
múnista eða Þjóðviljann. „Auð-
ur og fátækt*, viðvíkjandi hinu
austræna Jýðræði er þessum
spurningum var aldrei svarað. —
Þar sem jeg býst við, að það sjeu
margir., sem ekki hafa lesið rit
þetta, þá ætla jeg í góðu trausti
að birta hjer þessar spurningar
orðrjettar eins og hann bar þær
fram, og hljóða þannig:
Spurningar.
1. Er það satt; að í Rússlandi
sje aðeins einn flokkur, þ. e. kom
múnistaflokkurinn og að við
hverjar kosningar, hvar sem er
í landinu, sje aðeins einn listi
lagður fram, skipaður af ríkis-
stjórn eða fulltrúum hennar, og
kjósendur geti ekki annað en
greit jákvæði við þeim lista, eða
neikvæði, og missa við það at-
vinnú og brauð?
Ef þetta er satt, er það þá skoð
un ykkar, að þetta sje hið rjetta
og sanna lýðræði? Mundi ykkur
þykja það ágætt stjórnarfyrir-
komulag hjer, ef t. d. Sjálfstæð-
isflokkurinn einn hefði rjett til
að stilla upp lista við Alþingis-,
bæja- og sveitarstjórnarkosning-
ar? Eða hvaða flokkur sem er?
2. Er það satt, að aldrei sje háð
verkfall í Rússlandi, og að verka
lýðurinn geri þar aldrei neinar
kjarabótakröfur? Er það af því,
að öllum líði þar svo vel, og all-
ir sjeu svo ánægðir, að enginn
óski þar eftir neinum umbótum
eða breytingum? Eða er það af
því, að ríkisvaldið bannar allt
slíkt og verndar það bann með
harðri hendi og sterku herveldi?
Mundi ykkur kommúnistum hjer
þykja þetta lýðræðislegt og
ágætt?
3. Er það satt, að af öllum
þeim blöðum, sem nú eru gefin
útt í Rússlandi, sje ekki eitt ein-
asta í andstöðu við ríkisstjórnina,
heldur fylgi henni fast og sköru-
lega, og öllu því, sem hún gerir
og framkvæmir með auðmýkt og
aðdáun? Er það af því, að eng-
um þyki neitt athugavert við
neitt af því, sem hin háa stjórn
gerir, og að alt það, sem hún hugs
ar og framkvæmir sje svo ágætt
og fullkomið, að um breytingar
Frh. á bls. 8.
VEGNA blaðaummæla fyrir
nokrum dögum, þess efnis, eð
skömmtunarfyrirkomulagi á ÍS;
lenskum fatnaðarvörum, sökum
tregðu - iðnaðarmálaráðherra
Emils Jónssonar, og Elís Ó. Guð
mundssonar, skömmtundrstjóra.
skal það tekið fram, að þau um-
mæh eru á misskilningi byggð.
Eins og kunnugt er, hefur
sama fyrirkomulag gilt um
skömmtun fullunninna vara,
hvort sem þær eru framleiddar
hjer á landi eða ekki. Þannig
hefur íslensk vinna verið
skömmtunarskyld. Iðnrekendur
hófu harða baráttu fyrir því,
þegar í okt. s.l., að fyrirkomu
laginu yrði breytt, á þá leið, að
kaupendur varanna þyrftu ekki
að skila skömmtunarseðlum
nema sem svaraði fyrir erlenda
gjaMeyrinum, sem til vörunnar
þarf. Skýrt var frá því í dag-
blöðunum skömmu fyrir jól að
viðskiptanefnd hefði lofað að
mæla með tillögu iðnrekenda
við fjárhagsráð, og að fjárhags-
ráð hefði tekið málinu líklega.
en viljað fresta afgreiðslu þess
til áramóta.
Iðnrekendur sýndu fram ú
það, að margar verksmiðjur biðu
með óseldar framleiðsluvörur
sínar, á meðan úrskurður fjár
hagsráðs var ókominn. Nú er
liðinn hálfur mánuður frá ára-
ijxótum, búið er að gefa út nýja
skömmtunarseðla, og skömmtun
arstjóri hefur gefið til kynna í
útvarpi, að almenningur ætti
ekki að verja skömmtunarseðl-
um til vefnaðarvörukaupa, fyrr
en tilkynnt yrði breyting á
skömmtunarfyrirkomulagi þeirr
ar vöru, almenningi og íslensk-
um iðnaði í hag.
Fulltrúar frá Fjelagi íslenskra
iðnrekenda hafa þráfaldlega I-
trekað beiðni um afgreiðslu
málsins við f járhagsráð, en ekki
fengið svar. 1 viðtali, sem full-
trúar frá Fjelagi íslenskra iðn-
rekenda áttu við iðnaðarmála-
ráðherra, Emil Jónsson, í gær,
kvaðst ráðherrann hafa afgreitt
málið fyrir sitt leyti, þannig, að
hann hefði lagt til við fjárhags-
ráð að tekið yrði upp það fyrir-
komulag á skömmtun íslenskrar
fatnaðarvöru, að ekki þyrfti að
skila skömmtunarseðlum hema
sem erlenda gjaldeyrinum svar
aði, t.d. þyrfti þá ekki nema 13
skömmtunarmiða fyrir herra-
skyrtu, saumaðri innanlands,
sem kostaði í útsölu 50—60 kr.,
en fyrir erlendri skyrtu þyrfti í
slíkum tilfellum 25—30 skömm'.
unarmiða. Hefði skömmtunar-
stjóri einnig lagt til að þetta
fyrirkomulag yrði látið' gilda.
Er því engum vafa bundið að
ekki stendur á öðru í þessu efni
en enlanlegum úrskurði f járhags
ráðs, og hafa iðnrekendur og al-
menningur í landinu fulla á
stæðu til að ætla að sá úrskurð
ur verði þeim gðilum í vil, þó að
uppkvaðning hans hafi dregist
úr hófi fram.
(Frá Fjcl. ísl. iðnrekenda).
Nú eru að öllu jöfnu 6 lönd-
unarkranar að störfum allan
sólarhringinn. En auk þess er
svo unnið við affermingu síld-
veiðiskipa með málalöndun. Er
það Er það oft svo, að sex skij>
eru losuð með krönum, en sex
eða sjö með málalöndun. Þegar
nóg er af skipum og engar tafir
verða við löndunina með krön
um, geta afköst hvers krana orð
ið allt að 200 mál á klukkustund-
Löndunartækin á Siglufirði af-
kasta hvert um sig 200—300
málum á klukkustund.
Málalöndun 60—100 mál
Við málalöndun eru afköstin
nokkuð misjöfn og geta verið á
milli 60—100 mál á klukkust.
100 mála afköst er þó nokkuð
sjaldgæf. Við löndun skipanna
vinna venjulega 10—14 menn,
12000 mál á 12 klukkustundum
Undanfarna daga hefur jafn-
an.verið það mikið af skipum i
höfninni, að löndunarkranarnir
hafa verið í notkun því nær við
stöðulaust. Fyrstu 12 klst., serrx
unnið var af fullum krafti að
lestun Knob Knot, voru afköstirs
12000 mál. Var þá jafnan mik-
iU fjöldi bíla er beið þess að
komast að skipshlið og losa af
sjer síldina. Rúmlega 40 vöru-
bílar eru í flutningum að skip *
inu.
Hestur iifir fólf daga
í fönn
SÁ ÖVENJULEGI atburður
gerðist í Bolungarvík í nóvem-
ber mánuði s.l. að hestur týndist
þar en fannst að tólf dögum liðn
um fullfrískur fentur fram und
ir Skálavíkurheiði.
Bóndinn í Meiri Hlíð í Bolung
arvíkur, Ólafur Hálfdánarson,
hafði lánað hestinn bóndanum á
Breiðabólstað í Skálavík, Pjetri
Jónssyni. Skyldi Pjetur sleppa
honum með beisli er hann værl
kominn upp á há heiðina milli
Bolungarvíkur og Skálavíkur,
Gerði hann það og sneri hestur-
inn þá við til heimahaga sinna.
Segir ekki af ferðum hans en
dagnn eftir var hafin leit að horx
um þar sem hann kom ekki til
baka en hann fannst hvergi
þrátt fyrir margra daga leit.
Mjög mikil snjókoma var er
þetta gerðist.
Tólf dögum eftir að hesturin
týndist hóf Ólafur bóndi í
Meiri Hlíð leit að honum. Var
þá snjó nokkuð tekið að leysa.
Fann hann þá hestinn í djúpum
skurði skammt frá veginum yf-
ir heiðina. Var skelft yf-ir hann
og hafði myndast snjóhvelfing
kring um hann. Þegar bóndnrs
hafði brotið snjóþakið sem var
tekið að síga nokkuð, tókst hest
inum að brjótast upp úr skafl-
inum af eigin rammleik. Tók
hann þegar á rás til bæjar.
----------------
Truman fær þakkarávarp
WASHINGTON: — Þýsku yfir-
völdin í Hessehjeraðinu hafa sent
Truman forseta þakkarávarp fyr-
ir matarhjálp þá er hann veittj
skólabörnum þar.