Morgunblaðið - 16.01.1948, Blaðsíða 10
10
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 16. janúar 1948
t----
MÁNADALUR
suu, aaa efltir ^ach cJdondon
105. dagui
Þarna hittu þau myndarleg
an dökkeygan mann, sem far-
inn var að grána í vöngum. Þau
spurðu hann nokkurra spurn-
inga og komust helst að þeirri
niðurstöðu eftir framburði hans
að dæma að hann mundi vera
þýskur. Skömmu síðar ók Billy
heim að laglegu gistihúsi lengra
niður í dalnum. til þess að
brynna hestum sínum. Gest-
gjafinn sagði honum frá því,
að hann hefði sjálfur byggt hús
ið en teikninguna hefði gert
þýski maðurinn, sem þau rák-
ust á. Hann var byggingameist
ari og átti heima í San Franc-
isko.
Svo hjeldu þau áfram ferð
sinni. En ekki höfðu þau farið
iangt er Billy hló hátt og
sagði:
„Þetta gengur vel, þetta
gengur ágætlega. Finnurðu
ekk-i muninn á því hvernig fólk
tekur okkur nú, eða á meðan
við vorum gangandi með
skreppu á baki? Nú ökum við
í dýrindis vagni, með tveimur
gæðingum fyrir og hund á
milli okkar, og nú halda allir
að vi0 sjeum miljónamæringar
á skemtiferð“.
Vegurinn batnaði og breikk
aði eftir því sem lengra dró.
Þarna voru víðáttumikil beiti-
lönd, með eikarlundum á víð
og dreif. Fjöldi nautgripa var
þarna á beit. Svo komu þau
ailt í einu að stóru stöðuvatni,
sem virtist eins og haf. Vind-
ur stóð eftir því ofan af snævi-
þöktum fjöllum og hvítfyss-
andi öldur brotnuðu við vatns-
bakkana.
„Jeg man hvað frú Hazard
var hrifin af Genfer-vatni“
sagði Saxon. „En skyldí það
vera jafn fallegt og þetta
vatn?“
„Manstu það ekki að bygg-
ingameistarinn kallaði þetta
hjerað kalifornisku Alpana?“,
sagði Billy. „Ef mjer skjátlast
■ekki þá er það Lakeport, sem
kemur þarna í ljós. Hjer er ró
legt — hjer er engin járn-
brau't“.
,;Og ' enginn Mánadalur11,
sagði Saxon. „En fagurt er
hjer — ó, hvað hjer er yndis-
lega fagurt".
„Jeg skal ábyrgjast að hjer
er ólíft á sumrin fyrir hita“,
sagði, Billy. „Landið. sem við
leitum að er nær ströndinni.
En satt er það — hjer er fag-
urt. Ættum við ekki að stað-
næmast hjerna og synda í vatn
inu?“
Hjer e-r engin veiði, hvorki á| nú aftur til þeirra, þerraði gler
landi nje í ám — hjer er ekk-J augun sín að nýju og horfði eins
ert nema vinna. Jeg er viss um og í leiðslu á hið rennandi vatn.
að jeg mundi ekki hugsa um
neitt annað en vinna, ef jeg
ætti hjer heima“.
Nú hjeldu þau norður á bóg
inn og í marga daga lá vegur-
inn yfir hinar kalifornisku
sljettur. Alls staðar blasti við
hið nýja búskaparlag, gríðar
stórir áveitu eða framræslu-
skurðir, rafmagnsleiðslur og
nýir bóndabæir á litlum afgirt-
um löndum. Hjer var verið að
brytja niður hinar stóru land-
námsjarðir. Þó voru þarna enn
til stórar jarðir, frá fimm til
tíu þúsundir ekra að flatar-
máli.
„Það þarf frjósama jörð til
að framleiða svona trje“, sagði
einn af smábændunum, sem
átti ekki nema tíu ekra land.
En það var enginn vandi fyrir
Saxon að fá hann til að tala.
„Fyrstu landnemarnir settust
hjer að um miðja öldina“, sagði
hann: „Mexikanar höfðu ekki
komist svona langt og þetta
land var alt ríkiseign. Hver mað
ur fekk hundrað og sextíu ekrur
Og hvílík jörð. Það eru alveg
ótrúlegar sögur, sem sagðar eru
af hveitiuppskerunni. En svo
br.eyttist þetta. Þeir hagsýnústu
fóru að kaupa löna af öðrum og
þannig mynduðust stóreignir“.
„Það hafa verið þeir, sem
heppnir voru í spilum“, sagði
Saxón, því að hún mintist þess
sem Mark Hall hafði sagt.
Maðurinn kinkaði kolli og
helt áfram sögu sinni.
„Menn stækkuðu jarðir sínar,
reistu stórar hlöður og íbúðar-
Þau höfðu tekið á sig krók hús, komu upp aldingörðum og
heim til hans til þess að fá hlómagörðum. En auðæfin
vatn handa hestunum. Á mest-
um hluta landsins voru rækt--
uð ávaxtatrje, en svo var þar
líka fjöldi hvítkalkaðra hænsna
húsa og milli þeirra langir af-
spiltu börnum þéirra og þau
fóru til borgarinnar til þess að
sólunda þeim. Allir voru sam-
huga um það að pína jörðina
sem mest. Ár eftir ár fengu þeir
girtir gangar, þar' sem var sægi ríkulega uppskeru; en þeir borg
ur hænsa. Bóndinn var að byrja
á því að koma sjer upp ibúð-
arhúsi.
„Þegar jeg keypti þessa eign
fjekk jeg mjer frí“, sagði hann,
uðu jörðinni ekkert fyrir hana.
Því fór sem fór. Alt fór í niður
níðslu og sums staðar horfði til
landauðnar vegna rányrkju. Nú
eru allir gömlu stóibændurnir
„og þá gróðursetti jeg ávaxta- J úciuðir guði sje lof og við
trjen. Svo fór jeg aftur til smábændurnir höfum komist
vinnu minnar og beið þess að
þau þroskuðust. Nú er jeg al-
fluttur hingað og þegar jeg hefi
komið upp íbúðarhúsinu, þá
gerj jeg konu minni boð um
að koma. Hún er ekki heilsu-
hraust og þess vegna er gott
fyrir hana að komast hingað.
Við höfum þrælað og þrælað
í mörg ár aðeins. til- þess að
geta losnað úr borginni. Og nú
erum við frjáls“. .
^ Vatnið á brynningártrogun-
um var orðið heitt af sólarhit-
anuni.
„Þjer megið ekki láta hest-
að. Það verða ekki mörg ár þang
að til að öllum dalnum hefir
verið skift í smáskákir, eins og
þá sem jeg á. Við komum hjer
að útpíndri jörð, þar sem ekki
er hægt að rækta hveiti framar.
Við byrjum á því að veita vatni
um hana og rækta aldintrje og
það er engin hætta á að við rán
yrkjum. Við vökvum jörðina
vatnið fáum við úr fjöllunum og
úr brunnum. Jeg var að lesa um
það í einhverju blaði hjerna um
daginn að alt líf væri háð fæðu.
En vatnið er skilyrði þess að
hægt sje að framleiða fæðu. Það
ana drekka þetta vatn“, sagðilþarf Þúsund Pund af vatni fil
maðurinn. Jeg skal ná í kalt þess að framleiða eitt Pund af
jurtafæðu og það þarf tíu þús-
und pund áf vatni til þess að
framleiða eitt pund af kjöti.
vatn handa þeim“.
Hann j gekk þar að litlum
kumbalda og studdi þar á
hnapp og í sama bili fór að Hvað hald5ð Þíer að Þíer drekk
suða í ofurlitlum hreyfli sem ið mikið vatn á ari? Hjer umÆil
ekki var stærri en saumavjel.. eina/ smálest. Og á sama tíma
í sama bili fór að suða etið Þíer híer um Þil tvö hundr-
í sama bili kom breið vatns-‘uð pund af grmmneti og tvo
buna niður í áveituskurð, sem hundruð Pund at kjöti. Með öðr
Tíu dögum seinna komu þau
til Williams í Colusa Country
og þar var járnbraut. Billy
hafði einmitt verið að leita að
járnbrautarstöð, því að hann
hafði keypt tvo hesta, sem hann
þurfti að senda til Oakland.
„Hjer er allt of heitt“, sagði
Saxon. „Hjer vaxa engin rauða
viðartrje. Hjer eru engir skóg-
ar. Hjer er leiðinlegt“.
„Það er svona álíka og á
fljótaeyjunuip“, sagði Billy.
„Jarðvegurinn framúrskarandi
frjóvsamur en útheimtir mikla
vinnu. Það getur verið gott fyr
ir þá, sem vilja vinna baki
brotnu, en hjer er ekki vært
fyrir þá sem vilja líka hafa eitt
hvað sjer til dægrastyttingar.
þar var og hvíslaðist um allan
aldingarðinn.
„Er þetta ekki dásamlegt?“
mælti maðurinn. „Dásamlegt,
dásamlegt. Þetta er sama og
um orðum: þjer Játið í yður
sama sem tvö hundruð smálest
ir af vatni í grænmetinu og eitt
þúsund smálestir af vatni í kjöt
i inu. Og útkoman verður sú, að
blóðrás og líf, sama og blöð og'lítU kona> eins °g Þjer þarf rúm
: lega ellefu hundruð smálestir
af vatni á ári til þess að við-
halda lífinu.
„Nei, nú dámar mjer ekki“„
ávextir. Þetta er gullnáma. Jeg
hefí. verið veitingamaður mest-
an hluta ævi minnar og á þann
hátt safnað fje til þess að geta
eignast þennan stað. En sú at-
vinna var mjer viðurstyggð. Jeg
er fæddur og upp alinn á bónda
bæ og þess vegna hefi jeg alt-
af langað að komast í sveit“.
Ha.nn tók af sjer sólgleraug-
sagði Billy.
Á þessu sjáið þjer hvað mað-
urinn er háður vatninu“, sagði
bóndi. „Og hjer höfum við nóg
af hreinu uppsprettuvatni og eft
ir fáein ár verður jafn mikið
un pg þerraði þau til þess að Þjettbýli í þessum dal eins og
sjá betur og svo gekk hann
niður með skurðinum til þess
Belgíu.
Hann þagnaði og hörfði hug
að sjá um að vatnið dreifðist fan?inn á vatnsstrauminn, sem
sem jafnast út í hliðarskurðina. hreytllhnn sogaði upp ur jörð-
„Þetta er sá einkennilegasti j mni -fil Þess að gefa jorðmm
veitingamaður, sem jeg hefi rek, hann attur- Þau Billy heldu lei
ist á um ævina“, sagði Billy.jar sinnar-
„Þú mátt ekki leggja af staðj ) " “
nú þegar“, sagði Saxon. „Jegj "1 Lojlui gvtur þaS ekki
þarf að tala við hann. Hann kom> M hverf.
■í
SILFURDEPILLINN
Eftir ANNETTE BARLEE
19
Skemtuninni lauk svo með því, að Ugla þakkaði öllum
íyrir komuna og sagði þeim að flýta sjer heim, „því nú væri
svo sannarlega nóg komið.“ Og viti menn, andartaki seinna
var ekki einn einasti álfur og ekki eitt einasta dýr eftir í eik-
artrjenu; allir voru farnir heim til sín í háttinn.
VI. kafli
FRJETTABLAÐ ÁLFANNA
Herra Ugla átti örlitla prentsmiðju, og hann gaf út frjetta-
blað handa álfunum, þegar honum fanst hann vera í skapi til
þess.
Þar sem jeg geri ráð fyrir, að þú sjert orðinn hálf þreytt-
ur á Álfaborginni og litlu ljósálfunum, sem hana byggja, ætla
jeg að segja þjer í sem styttstu máli alt, sem máli skiptir
um blað Uglu, og ljúka þannig frásögn minni af þessum silf-
urdepli á landabrjefinu.
Dag nokkurn snemma í ágústmánuði, lagði Fálki brjef-
beri af stað um Álfaborgina með eitt eintak af blaði Uglu
(hann prentaði aðeins tvö eintök — eitt handa sjálfum sjer
og eitt handa hinum borgarbúunum til að lesa í sameiningu),
og allir flýttúfsjer að lesa það, meðan Fálki beið fyrir utan
og hvíldi sig.
Svona leit þetta eintak út:
ÁLFABLAÐIÐ
Ritstjóri TJgla fasteignasali
(Endurprentun bönnuð).
Frjettir í örfáum orðum.
Frjettaritari okkar í Undralandi símar, að Abrabratus
álfakóngur hafi orðið að segja af sjer, sökum óánægju þegn-
anna. Þráfaldlega hefur verið kvartað yfir því að undan-
förnu, að Abrabratus hafi ekki gætt þess sem skyldi, að
liógur rjómaís væri jafnan til í Undralandi.
Frá Sólskinssveit berast þær fregnir, að í undirbúningi
sje alheims-álfahátíð, sem fara á fram um nýárið. Öllum
jólasveinum sveitarinnar hefur verið boðið, en álfadrottn-
ingin okkar verður heiðursgestur á hátíðinni. Frú Snippef.
saumakona er þegar byrjuð að sauma hátíðarkjól drottning-
%ath/mi 'i
— Þetta er nú skólastjórinn,
Pjesi minn. Lýst þjer vel á hann
eða eigum við að fara í annan
skóla.
Franska „tígrisdýrið“ Georges
Clemenceau sagði eitt sinn eftir
farandi sögu:
Dag ein, er jeg var staddur í
smáþorpi í Austur-Indíum, tók
jeg sjerstaklega eftir lítilli stand
mynd og sagði við listamanninn
Mjer geðjast vel að þessari
standmynd yðar. Hvað kostar
hún?
— Af því-^að það eruð þjer,
svaraði hann, 75 silfurpeninga.
— Af því það eruð þjer, svar
aði jeg, býð jeg yður 45 silfur-
peninga.
— Fjörutíu og fimm silfur-
peninga, át listamaðurinn eftir,
þjer hljótið að vera að gera að
gamni yðar.
— Fjörutíu og fimm silfur-
peninga, sagði jeg aftur.
Þá ljet hann sem hann yrði
reiður og hrópaði: — Nei, aldrei
heldur gef jeg yður myndina.
— .Samþykki það, sagði jeg,
um leið og jeg tók standmynd-
ina og stakk henni í vasann. Síð
an bætti jeg við: Þjer eruð sjer
staklegá vingjarnlegur og þakka .
yður kærlega. fyrir. En það er
augljóst að þessi gjöf getur að-
eins vérið frá vini til vinar. Því
vona jeg að þjer takið-því ekki
illa, þó jeg láti yður hafa gjöf
í staðinn.
— Nei, auðvitað ekki, svaraði
hann.
— Jæja, hjer eru 45 silfur-
peningar, sem þjer getið notað
eftir eigin vild.
Hann tók við þeim, og við
skildum með hinni mestu vin-
semd. ’
★
Utvarpsstjórinn: Þjer verðið
að hósta tvisvar sinnum, þegar
þjer lesið veðurfrjettirnar.
Þulurinn: — Mjer er mjög
illa við að gera slíkt.
Útvarpsstjórinn: — Það er
sama, þjer verðið að gera það,
því að þá veit konan mín að
jeg kem ekki heim fyr en kl. 2.
★
Maður kom út úr húsi sínu
á harða spretti og kallaði til
lögregluþjóns^ er hann sá á
næsta götuhorni:
— Heyrið þjer, lögregluþjónn
það er innbrotsþjófur hjá okk-
ur og konán mín hefir náð í
hann. Viljið þjer ekki koma og
reyna að bjarga honum. j