Morgunblaðið - 29.04.1948, Blaðsíða 2

MORGUISBLAÐIE
Fimmtudagur 29. apríl 1948. }
Þanniff viidu kommúnisiar
haida 3. meaá húláMe&an:
Frá
Þ.
EIMTfi „EININGU Ul
ARSTEFNU KOMMÚNISMANS
ÞEGAK gtjóra Aiþvðusam-
Ítandsins, þar sem kommunist
isr liafa öll ráS, hóf undirbún-
ing hátíðahaldanna 1. maí að
þessu sinni, ritaði hún sam-
handsfjelögunum brjef, þar
tem kommúnistarnir mótuðu
þe»m stefnu, sem einkenna
sk vldi hátíðahöld verkalýðsf je
laganna þennan dag.
Hjer fer á eftir meginefni
fressa brjefs, sem sýnir ljós-
lega að hverju kommúnist-
ornir stefndu:
*
Keykjavík, 20. mars 1948.
Kseri fjelagi,
Miðstjórn sambandsins mun
nú, eins og undanfarin ár, gang
nsí fyrir hátíðahöldum 1. maí
k. og reyna- að vanda til
þéirra eftir því sem föng eru á.
Eins og áður, er nauðsynlegt
eð hvert einasta sambandsfje-
ls(g, hvar sem er á landinu, leggi
iréuTi. sem bestan skerí til þess,
að setja svip alþýðunnar á dag-
-4»r: og sýna samtakamátt henn-
or.
Að sjálfsögðu þurfa. fjelögifi
elment að skipuleggja merkja-
aölu og kvöldsamkomur, eins
og venja er orðin. En auk þess
væri mjög æskilegt að fjelögin
Cðngjust fyrir útifundum og
-■-♦irofugöngum meira en tíðkast
•'tiafir til þessa.
Þau umskifti hafa orðið frá
|>yí, er alþýða landsins hjelt há-
tíðlegan hinn alþjóðlega dag
einn fyrir ári síðan, að á bjart-
aýnina og stórhugann er settu
ins gcgn ríkjum alþýðunnar og
ástríðuþrunginni leit að átyll-
um tii að hlanda sjer inn í mál
þeirra með ofbeldi samanber
hinar ófyrirleitnu stríðsógnir
nýfasismans I Bandaríkjum N-
Ameríku og síðást en ekki síst
hinn viðurstyggilegi æsinga-
galdur, sem auðvaldið hefir
sett í gang gegn tjekkneska
lýðveldinu.
Loks er það hin skipulagða
tilraun amerískra. breskra og
franskra afturhaldsseggja til
að rjúfa eininguna innan Al-
þjóðasambands verkalýðsfje-
laganna, sem knýr á um, að
alþýðarv í hverju landi sje á
verði um stjettarlega einingu
sína og við því búin að hrinda
af sjer yfirvofandi árásum á
hagsmuni sína, því vissulega
felst aðeins eitt á bak við allar
þessar hamfarir stríðsæsinga
og klofningstilrauna í verka-
lýðssamtökunum. sem sje: árás-
ir á hagsmuni og frelsi vinpandi
fólks.
Til þess ber því brýnni nauð-
syn nú en nokkru sinni fyrr, að
íslensk alþýða skilji scm best
hversu hið þjóðlega og alþjóð-
lega hlutverk hennar cr sam-
tvinnað, og að hún geti sem
gleggst sýnt þennan skilning
sinn í verki á þessum hátíðis-
og kröfudegi sínum.
Með fjelagskveðju,
•Tón Rafnsson.
* i;
Þessi boðskapur hinnar
kommúnistisku stjórnar Al«
þýðusambandsinís í’elur í sjer
fvrst og fremst kröfuna um
tvennl:
1) Baráttu gegn núverandi
ríkisstjórn og viðleitni henn-
ar til þess að vinna bug á dýr-
tíðarbölinu og trvggja þannig
framleiðslustarfsemi og at-
vinn ulíf þjóðarinnar.
2) Skjlausa þjóhkun við
kúgunarstefnu hins alþjóð-
lega kommúnisma, sem al-
gjörlega opinberar sig í um-
mælum brjéfsihs um „æsinga
galdurihn4’ gegn Valdaráni
kommúnista í Tjékkóslóvak-
íu á sama tínia, sem allir Iýð-
ræðisshmar, ekki síst á Norð-
urlöndum og hjer' á íslandi
hafa eindregið mótmælt og
risið öndverðir gegn hinni
geigvænlegu kúgun og ofbeldi
kommúnista í þessú landi.
Þessi boðskapur kommún-
ista varð til þess að kljúfa al-
gjörlega samtök verkalýðsfje-
laganna og launþegasamtak-
anna 1. mai.
Slíkur hoðskapur mun einn
ig leiða til þess að aðgreina
rjettilega erindreka hins' al-
þjóðlega kommúnisma hjer á
landi til þess að gera þá óskað
lega sjálfstæði og frelsi þjóð-
arinnar.
r
hjáfp Islendingí
Aðalymboðsmaður Barnahjá
í Reykjavík.
í?vip sinn á þjóðlíf vort,-þegar
-tiúverandi ríkisstjórn tók við
Cf stjórn nýsköpunarinnar, hef-
ur nú slegið fölva kyrstöðu og
ofíurfarar, undir rúmlega árs
stjóm afturhaldsaflanna í land-
iiin.
Vjer horfumst nú í augu við
4>á staðreynd að nýsköpun at-
vinnulífsins hefir með öllu ver-
éð stöðvuð og að atvinna, sem
áður var í miklum blóma, hefir
dregist saman.
Og svo er nú komið, að strax
á síðasta hausti hefði verkafólk
Þessa lands gengið atvinnulaust
f þúsundatali yfir haustmánuð-
ina og fram undir mars byrjun,
ef náttúran hefði ekki gripið í
taumána, rneð hinni miklu síld-
veiði við Faxaflóa.
Það, sem einkum er athyglis-
vert við þetía ömurlega ástand,
cr það, að svo virðist sem stjórn
arvöld landsins standi fyrir
*köpun atvinnuleysis, meðal
annars með því, að stöðva inn-
flutning til viðtalds atvinnuveg
unum, á sama tíma og íslenskur
verkalýður hefir aflað meiri
oríends gjaldeyris og aukið
trieira innflutningsgetu þjóðar-
innar en nokkru sinni áður. Og
rnéð sétningu svo kallaðra dýr-
tíðarlaga, hafa vaidhafarnir ó-
gilí löglega kjarasamninga verk
lýlssamtakanna og rænt af
launum verkalýðsins sem svar-
ar'ca. 50 milj. kr. á ári, ofan
á þær 45 miljónir króna, sem
teknar voru af alþýðu með tolla
lögunum illræmdu vorið 1947.
A alþjóðlegum vettvangi éin-
fketinist nú ástandið af ófíriðar-
iaxtg og ýfingum heimsauðvalds
Verða umferðaljósin
setf upp í sumar!
ALLT bendir til þess, að nú í
^umar verði umferðarljósmerkj
^um komið upp á nokkrum
helstu umferðargötum bæjar-
ins.
Sigurjón Sigurðsson lögreglu
stjóri, hefir haft þetta mál til
athugunar síðan hann tók við
embætti lögreglustjóra. Nú ný-
lega barst honum verðtilboð frá
verksmiðju í Bretlandi. — Eru
tæki þessi hin fullkomnustu, er
þar er völ á.
Rafmagnsstjóri og bæjarverk
fræðingur hafa kynt sjer lýs-
ingar verksmiðjunlfar á tækj-
um þessum og hafa þeir mælt
með kaupum á þeim við bæj-
arráð.
Á fundi ráðsins í gær var
málið rætt. Samb. var að fela
rafmagnsstjóra og bæjarverk-
fræðingi i samráði við Iögreglu
stjóra að látá setja Ijós upp á
eftirtöldum gatnámótum: Aust-
urstrætis — Aðalsfrætis, Aust-
urstrætis — Pósthússtrætis, og
í Bankastræti á gatnamótum
þess og Lækjargötu, gatnamót-
unum við Ingólfsstræti og að
gatnamótum Skólavörðustígs og
Bankastrætis.
í viðtali við Morgbl. í gær,
skýrði Iögreglustjóri blaðinu
frá því, að hann teldi víst, að
gjaldeyrisyfirfærsla til kaupa
á tækjunum myndi verða leyfð
þegar í stað. Kvaðst hann von-
ast til að á hausti komanda
myndu ljósin verða komin upp.
Þjóðlagakvöld Engel
Lund
AÐSÓKN að þjóðlagakvöldi
Engel Lund (s. 1. föstudag í
Austurbæjarbíó) sannaði enn
einu sinni, hversu mikils Reyk-
víkingar metg list þessarar
merkilegu konu. Efnisskrá
kvöldsins var að mestu leyti
uý, og gafst hlustendum þar
kostur á að fylgjast með frúnni
um ókunnar eða lítt kunnar
leiðir til hinna ýmsu átthaga
mannkynsins.
Já, hjer verður öfugmælið að
raunveruleika: ólíkar tungur,
ólíkir staðhættir, ólík hugtök,
ólík skapgerð, ólík örlög og ó-
lík tjáning tilíinninga — allar
þessar andstæður, sem greina
eina þjóð frá annarri, birtast í
söng Engel Lund, en um leið og
þær birtast, hverfa landamær-
in,-og við skynjum meo hrærð-
um hug hið mikla „thema“,
sem höfundur lífsins vinnur úr,
mannssálina.
Themaið er hjer kannað
dýpra, en sumir munu gera sjer
ljóst. Lítill vandi hefði verið að
velja til flutnings söngva, sem
lutu hinum kosmopolitisku
músik-lögmálum 19. aldar,
söngva, sem áheyrandinn hefði
getað raulað með í hljóði, kink-
andi kolli, þegar laglínan sveifl
aðist til með kunnuglegum
hætti. Síst var hjer að ræða um
þá tegund væminna gerfi-þjóð-
laga, sem gefa sakkarín í stað
sykurs, og hafa orðið vinsæl að
Frh. á bls. 4.
Á MÁNUDAGSMORGUN kom hingað til landsins Mr. Edmund
Bridgewater, aðalumboðsmaður Barnahjálpar S. Þ. Er hann
hjer til þess að annast innkaup á ýmsum vörum fyrir þá peninga,
sem hjálpinni hefur borist. Mr. Bridgewater hefur starfað við
Barnahjálpina síðan í sept. 1947, en var áður við UNNRA. 1
gær bauð Sche\úng Thorsteinsson, formaður söfnunarnefndaiinn-
ar hjer, blaðamönnum til viðtals við Mr. Bridgewater, en skýrði
sjálfur áður stuttlega frá starfi nefndarinnar. Hefur Barnahjálp»
:'nni nú borist 3,2 milljónir j. peningum. Auk þess um 14 tonn af
fatnaði og 50 Iýsisföt sfem samtals nema í pen. um 440 þús. króna,
ITrósar Ísíeiidingum
Mr Bridgewater hrósaði mjög
íslendingum fyrir framlag
þeirra til hjálparinnar og kvað
það bera vott um það hugar-
far sem Islendingar bæru
heiminum. Kvað hann upphæð
þá. sem íslendingar hafa lagt
fram hafa vakið undrun og hrifn
ingu í Bandaríkjunum og Kan-
ada og þegar íyrstu fregnir frá
söfnuninni bárust þangað hjeldu
þeir, að um misskilning væri að
ræða og leituðu staðfestingar. í
Bandaríkjunum mundi viðlíka
framlag þýða 3 dollara á mann
eða samtals um 400 miljón doll-
ara.
50 þjóðir
þátttakendur lijálparinnar
Um 50 þjóðir taka nú þátt í
hjálpinni að meira eða minna
leyti og sem stenddr er 12 þjóð-
um í Evrópu hjálpað og undir-
búningi um að hjálpa Kína mun
vera að ljúka. Kvað hann það
engu skifta hvoru megin „járn-
tjaldsins“ fólkið væri, því mark-
mið néfndarinnar væri að hjálpa
öllum án tillits til stjórnmála.
Til þess að hjálpa þeim, sem
hjálpar þurfa í heiminum, þarf
Barnahjálpin sem samsvarar 40G
milj. dollara á ári en í stað þesg
fá þeir um það bil 40 milljón.
i
Starf Barnahjálparinnar
Starf nefndarinnar er eins og
nafnið bendir til að hjálpa nauð«
stöddu fólki í heiminum og þá
aðallega börnum. Er börnun«
um sjeð fvrir nauðsynlegri og
hollri fæou auk þess sem Barna
hjálpin gengst fyrir endurbvgg*
ingu heimila fyrir þau og sækisf
eftir samstarfi við áðrar góð*
gerðarstofnanir í heiminum.
I
íslendingur í aðra ættina
Mr Edmund Bridgewáter er af
íslenskum ættum í móðurætt óg
fluttist móðir háns hjeðan 3
krirvgum 1910 til Kanada og eC
búsett í Winnipeg. Þar sem hams
fiekk ekki að vita fyrr en nokks
um tímum áðúr að honum vær3
ætlað að íara hingað, þá gafsf
honum ekki tími til þess a3
spyrja hana um ættingja sína
hjer. Hann rhun verða h'jer í lð
daga en fara síðan til Suður-
Ameríku á vegum Barnahjálp-
arinnar.
v
-------------------------------d
Gullbrúðkaup.

• 'r’ •
Gullhrúðkaup eiga í dag Ásdís Þórðardóttir og Guðmundur Benja«
mínsson. Þau bjuggu lengi hjer í Reykjavík, en áriö 1929 reistia
þau nýbýlið Grund í Kolbeinsstaðahreppi í Hnappadalssýslu, feni
þar býr nú sonur þeirra, Ásmundur, og dvelja þau hjá honum. —«
i»au Guðmundur og Ásdís eru góðkunn og Vinsæl og munu fjol-»
margir vinir árna þeim heilla í dag.