Morgunblaðið - 05.11.1949, Blaðsíða 9

Laugardagur 5. nóv. 1949.
MORGUN3LAÐIÐ
9
Viðskiptamélaráðherrarðn
gefur uppiýsingar urn
skömmtunarseðlana
„Ungfrúin var spurð", en ga! ekki svarað.
Glæpafnraldur í Frokklandi
Eftir Ernest Sandford,
frjettaritara Reuters.
Ósvífnir og harðgerðir
VIÐSKIPTAMALARAÐHERR-
ANN gerir frekari grein fyrir
því í Alþýðublaðinu s. 1. þriðiu-
dag, hvernig hlu+fallið sje milli
útgefinna skömmtunarseðla
annars vegar og vörumagnsins
hins vegar.
Viðskiptamálaráðherrann sýn
ir Ijóslega fram á, að vörur hafi
hvergi nærri samsvarað því
mikla magni, sem út hefur ver-
ið gefið af seðlunum.
Ráðherrann skýrir svo frá,
að frá því skömmtun hófst 1.
október 1947 og þar til í árslok
1948, hafi seðlar numið 105
milljónum, en vörur (innflutn-
ingur og birgðir) verið kr 59,9
milljónir, eða um 57% af seðla-
magninu
Á fyrri helming þessa árs eru
útgefnir skömmtunarseðlar fvr-
ir 31 milljón krónur, en vörur
afgreiddar gegn þeim seðlum
fyrir 14,7 milljónir, eða 47%
af seðlunum.
Hvað viðvíkur tímabilinu frá
1. október 1947 til ársloka 1948,
upplýsir viðskiptamálaráðherr-
ann, að tollafgreiddar vefnað-
arvörur og búsáhöld hafi þá
numið um 46,4 milljónum og
birgðir í byrjun skömmtunar-
tímabilsins verið 28,9 milljónir
en birgðir í árslok um 15,4
milljónir
I stuttu máli er niðurstaðan
sú, að innflutningur og vöru-
birgðir hafa aðeins numið um
það bil belming af því, sem
seðlum befur verið úthlutað
fyrir, og ætti með þessum upp-
lýsingum að vera hnekkt til
fulls beim ósannindum, sem
haldið hefur verið uppi um, að
nóg hafi verið flutt inn af vör-
um móti skömmtunarseðlunum
og vöruskorturinn aðeins að
kenna sviksemi þeirra, sem
versla.
Skuldinni skellt á
kaunmenn.
Allur almennin?ur hefur
furðað sig á bví hve lítið hefur
verið hæ<rt að fá út á seðiana,
og er bað ekki nema eðlileirt.
Menn hafa tæplega fengist til
að trúa því að yfirvöldin væfu
út skömmtunarseðla í stórum
stíl án þess að trvggja. að vör-
ur væru til fvrir beim. Síst af
öllu hefu'. fólk látið sier til hug
ar koma, að skömmtunarseðl-
arnir væru prent.aðm í svo ríku-
legum mæli, að alt að því annar
hver seðill væri ónýt ávísun.
Þegar ,.Tíminn“ og ..Þióðvilj-
inn“ komu fram með bað í
kosningahríðinni, að vöruskort-
urinn væri misferli verslana að
kenna, trúðu margir þeirri skýr
ingu. Þegar Rannveig Þor-
steinsdóttir bar það upp á versl
unarstjettina hjer í bænum í
útvarpsumræðunum, að hún
væri völd að vöruskortinum
með bví að draga vöru undan
til sölu á svörtum markaði,
gleyptu atkvæðasmalar Fram-
sóknar og kommúnistar við
þeim ósannindum og notúðu ó-
spart í áróðrinum fyrir kosn-
ingarnar. ‘ ,
í grein sinni í gær segir Emil
Jónsson, að hann hafi orðið orð-
laus, þegar hann sá Rannveigu
Þorsteinsdóttur staðhæfa á
kosningadaginn með tilvitnun-
um í hagskýrslur. að skömmt-
unarvörurnar hefðu raunveru-
lega verið 76 millj. kr. meiri
en hann hafði talið þær vera
í svari sínu til R. Þ. í útvarps-
umræðunum.
Um þetta segir Emil Jóns-
son:
,,Hjer er ekki um tæpitungu
orðalag að ræða, heldur lagðar '
fram ákveðnar tölur, og hagstof
an borin fyrir. Síðán er óbein-
línis sagt, að jeg og skömmtun-
arstjóri höfum með lagi kom-
ið undan hvorki meira nje
minna en 76 millj. kr. virði af
skömmtunarvörum, sennilega
til að sjá um að svarti markað-
urinn gæti þróast og dafnað, og
braskarai’nir grætt.
Að þessar upplýsingar og töl
ur hafi komið mjer á óvart, er
mikils til of vægt til orða tekið.
Jeg varð svo undrandi, að jeg
átti engin orð. Var það virki-
lega mögulegt, að fyrsti þing-
maður Framsóknarflokksins í
Reykjavík leyfði sjer að búa til
tölur eins og þessar og bera
síðan hagstofuna fyrir? Og þar
að auki kona, sem sagt var að
ætti að hafa siðbætandi áhrif
á hið syndum spillta Alþingi?
Því miður virðist það vera
svo“.
„Ungfrúin hefur verið
spurð“.
Ráðherrann skýrir svo frá
því í framhaldi af þessu, að
„ungfrúin hafi verið spurð“
hvaðan hún hefði þær tölur,
sem hún hefði komið f: am með
í greininni á kosningadaginn,
og' hefði hún enga „frambæri-
lega skýringu“ getað gefið. Svo
er að sjá af þessu orðaiagi ráð-
herrans sem ungfrúin hafi gert
einhverja tilraun til að út-
skýra ósannindin, en ekki tek-
ist. Ráðherrann segir, að Hag-
stofan hafi verið spurð. hvernig
staðið gæti á tölum R. Þ. en
sú stoínun hafi enga skýringu
getað gefið.
I
Vísvitandi rangmæli.
j Rannveig Þorsteinsdóttir op-
inberaði það þegar fyrir kosn-
ingar, að Reykvíkingar hafa
ekkert með þingmann af henn-
j ar tasi að gera. Kona sem boð-
ar, að hún ætli að hreinsa spill-
ingarloftið á Alþingi og spilar
* sig siðferðispostula í öðru orð-
inu, en skrökvar upp tölum og
ber heilar stjettir manna mann
skemmandi óhróðri í hinu orð-
inu, er tæplega vænleg til að
vinna nokkru málefni gagn.
Það verður heldur ekki annað
sjeð en Rannveig Þorsteinsdótt
,ir hafi skrökvað vísvitandi, en
hafi hún ekki gert það, hefur
| hún sýnf sig í slíkum losara-
brag í umgengni við oþinberar
[tölur og skýrslur, ,að hætt er
! við, að henni eigi oftar eftir að
Framhald á bls. 12.
PARÍS — Meðal þeirra vanda- _ ■ ■ ra •»
mála, sem franska haustþing- €lt3lS*01 Oll9AG11S1 IfOlilCl IÖ
inu verður falið að glíma við,
er glæpafaraldurinn, sem með-
al annars hefur haft það í för
með sjer, að sum frönsku blað
anna eru farin að kalla París
„Chicago við Signu“.
Ráðherrar frönsku stjórnar-
innar hafa nú þegar með að-
stoð lögreglustjóra og lögfræð
inga, gengið frá frumvörpum,
sem þingið verður beðið að sam
þykkja tafarlaust, til þess að
efla lögregluna og dómstólana
í baráttu þeirra við glæpalýð-
inn sem farið hefur hamförum
frá því í sumar.
1 frumvörpum þessum er
meðal annars gert ráð fyrir allt
að þriggja til fimm ára fangels-
isrefsingu fyrir óleyfilegan
vopnaburð og margháttuðum
breytingum öðrum á hegningar
löggjöfinni, einkum hvað við-
víkur skilorðisbundnum dóm-
um, sakaruppgjöf og náðun.
reglunni vandræðum
sex fjelagar hans, sem hand- um sjer á leið út úr húsinu,
teknir voru i september, hafi flýtti viðstaddur sjer að taka
það upp og fá honum það.
Hermenn og útlendingar.
Roget Leopard, yfirlögreglu-
Of mikil linkind.
Tugir frjettamanna hafa að
undanförnu haldið því fram, að
frönsku lögin sýni afbrotamönn
um of mikla linkind, auk þess
sem þannig sje frá þeim geng-
ið, að afbrotamenn geti kom-
ist hjá refsingu, jafnvel þótt k^md
lögreglan viti um sekt þeirra.
Jafnvel Vincent Auriol Frakk
landsforseti hefur verið sakað-
ur um að eiga nokkra hlutdeild
í glæpafaraldrinum. Á síðasta
þjóðhátíðardegi Frakka undir-
ritaði hann tilskipun, þar sem
ákveðið var að stytta refsitíma
þáverandi fanga um allt að því
eitt ár. Afleiðingin varð sú, að
nokkur hundruð fanga fengu
sig þegar í stað úr fangelsi, auk
þess sem áætlað er, að allt að
því 10,000 menn, sem sátu í
varðhaldi fyrir ýmiskonar af-
brot, hafi sjeð fangelsishliðin
opnast fyrir sjer mun fyr en
þeir höfðu gert sjer vonir um.
Margir fanganna, sem þa
verið í glæpaflokki Buissons.
Auðvelt að sleppa.
Frjettamenn, sem einkum
rita um þessi mál, fullyrða, að stjórinn í París, hefur sagt, að-
auk þess sem afbrotamönnum það hái lögreglunni mjög, að
sje sleppt of fljótt úr fangelsi,! „margir afbrotamenn tilheyra
virðist furðulega auðvelt að nú þeim stjettum, sem enginn
brjótast út úr frönskum fang- grunur fjell á til skamms tíma“.
elsum, Allir þekktari glæpa- | Hann telur, að hjer sje eink-
menn Frakka hafa einhvern- ■ um um fyrverandi hermenn,
tíma strokið úr fangelsi. Meðal liðhlaupa og útlendinga að
þeirra eru Buisson, Girier, I ræða.
Dellapina, Sinibaldi og „þjóð- | Unnið er nú að því af kappi
aróvinur Frakka númer 2“, að styrkja frönsku lögregluna.
Pierre Carrott, sem flúið hef-: Þó er enginn vafi á því, að
ur sjö sinnum en náðist í maí hana skortir fje. Lögreglumenn
síðastliðnum, er hann var að í Frakklandi eru yfirleitt illa
gera áttundu tilraun sína til launaðir. Albert Nomaourt
áð brjótast út, mun þó „eiga leynilögreglumaður, sem glæpa
metið“. j menn myrtu í september síðast-
Þessir glæpamenn láta sjer liðnum, hafði þannig aðeins um
ekki nægja að ráðast á saklaus- ' 20 sterlingspunda mánaðar-
an almenning, heldur eiga þeir laun.
einnig iðulega' í hatrömum inn- j „Það skortir ekkert á áhug-
byrðis deilum. í surnar hafa ann hjá mönnum okkar“, sagði
,,glæpamannaaftökur“ verið einn af leiðtogum frönsku lög-
tíðar. Sú frægasta var fram- 1 reglunnar nýlega. „En þá vant-
I Kvæma fyrir nokkru, þegar
skothríð var hafin á fjóra
glæpamenn í París, er þeir voru
við jarðarför látins, fjelaga,
sem stunginn hafði verið til
bana.
Joseph Polledri — „Flótta-
maðurinn“ — skaut einn af
glæpafjelögum Buissons 21.
maí síðastl., og vár sjálfur skot-
inn til bana tveimur vikum
seinna.
• , . , . - nn' en ný og harðgerðari
ig fengu frelsi, eru nú aftur
komnir i fangelsi. Sumir
frömdu jafnvel ný afbrot sama
daginn, sem þeim var sleppt úr
haldi.
,,Klassiskt“ dæmi.
„Klassiskasta“ dæmið, sem
gagnrýnendur frönsku refsilög-
gjafarinnar eiga í fórum sínum,
er mál Emile Buisson, sem kall-
aður hefur verið „þjóðaróvin-
ur Frakka númer l.“
Talið er, að hann beiti sjer
nú fyrir skipulögðum ránum á
borð við þjófnaðinn frá Aga
Khan 3. ágúst síðastl. og árás-
ina á Deauville skartgipaversl-
unina 2. ágúst, þegar ræn-
ingjarnir komust undan með
þýfi, sem virt var á 50,000
sterlingspund.
Buisson hefur 15 sinnum
verið dæmdur fyrir glæpi. Ár-
ið 1943 var hann dæmdur í
lífstíðar fangelsi, en síðar var
refsingin lækkuð niður í tvö
ár. Hann strauk úr fangelsi
1947 og lögreglan telur, að
hann hafi síðan framið að
minnsta kosti eitt morð og stað
ið fyrir fjölda þjófnaða.
Talið er, að Rene Girier og
ar peninga til þess að geta beitt
sjer til fulls“.
Þrjú einkenni.
Núverandi glæpafaraldur í
Frakklandi hefur þrjú aðal
einkenni:
1. Glæpir eru í raun og veru
færri en fyrir tveimur árum,
tegund
glæpamanna hefur stungið upp
höfðinu. Það er erfitt að kló-
festa þá og þeir ráðast í stærri
,.framkvæmdir“ en fyrirrenn-
arar þeirra.
Gömlu glæpamennirnir, sem
lögreglan þekkti og gat haft
gætur á, óttuðust hana. Nýi
glæpamaðurinn er af dularfull-
um uppruna og hikar ekki við
að ráðast á menn og fyrirtæki
um hábjartan dag. Ef hindran-
ir verða á vegi hans, notar
hann óhræddur byssuna.
2. Afbrotamennirnir ráða yfir
hraðgengum bílum, vjelbyss-
um og marghleypum. Þeir hafa
sand af peningum og eyða þeim
í dýrum veitingahúsum og næt-
urklúbbum. Þeir hafa samband
við fjelaga sína erlendis, eins
og sjá má á því, að talið er lík-
íegt, að skartgripirnir, sem
Aga Khan og kona hans misstu,
sjeu komnir til Ameríku.
3. Glæpamennirnir starfa eins
og þjálfaðir skæruliðar og und-
irbúa g'læpi sína ákaflega va-nd
lega. Maður nokkur, sem rændi
oeningum úr skrifstofu í miðri
Paris, hafði svo hiklausa og
rólega framkomu, að þegar
hann missti seðlabúnt úr hönd-
Nokkur orð um í
Hugrúnu
í SIJMAR, þegar Alþýðublaðið
birti níðgrein Hagalíns, um
skáldkonuna Hugrúnu sendl
jeg smágrein, sem jeg ætlaðist
til að Alþýðublaðið birti. Því
fleis*«n en mjer, hefur án efa
fundist þar nokkuð langt geng-
ið. Og þó slík ósvífni og órök-
studdir dómar ekki einungis
um bók hennar, heldur einnig
persónu, falli um sjálfa sig, gat
jeg samt ekki látið vera, að
láta í ljósi andstyggð mína á
slíkri framkomu hjá manni,
sem þykist meira en meðalmað-
ur. En svo fór, að þessi litla
grein mín birtist aldrei, og þeg-
ar jeg ætlaði að láta taka hana,
er hún sögð aldrei hafa komið.
Að mínu áliti. á Hugrún þakkir
skilið fyrir bækur sínar, og
ekki sist fyrir tvær þær síð-
usíu, ljóðabókina „Vængjaþyt“
og skáldsöguna „Úlfhildi“. Mun
mörgum finnast sú bók athyglis
verð og sjerstæð, og á bókaút-
gáfan „Norðri“ þakkir skilið,
fyrir að gefa hana út. Jeg hefi
spurt skáldkonuna hvort húxi
hafi ekki sVarað árásinni, os
kvaðst hún hafa sent ofurlltic
greinarkorn, — ekki svar, er
aðeins viðurkenningu fyrir því
að kveðjan hafi ekki farið fran
hjá sjer.
En eftir margar vikur, fæi
hún svo tilkynnihgu um, ac
greinin verði ekki birt Er þettí
í samræmi við það jafnrjett
og rjettlæti, sem jafnaðarmem
þykjast berjast fyrir?,
Bókavinur.