Morgunblaðið - 22.11.1949, Blaðsíða 1

16 síður
m
,36. árgangur.
269. tbl. — Þriðjudagur 22. nóvember 1949»
Prentsmiðja Morgunbla^sins
MYJA 80GSVIRKJUMIM VERÐDR MESTA
s
Is-
ítfMffSfí
AfráSið um framlíð ífölsku nýtendnanna
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
FLUSHING MEDOW, 21. nóv. — Allsherjarþing S. Þ. hafð'i
írámtíð itölsku nýlendnanna til umræðu í dag, og voru gerðar
samþykktir þar að lútandi. Var samþykkt, að Somaliland skvldi
véra undir verndargæslu Ítalíu næstu 10 ár. Einnig fjellst
þi’ngið á sjálfstæði Libyu og að setja sjerstaka nefnd til að skera
úr um framtíð Eritreu, sem er elsta nýlenda ítala.
fil þings
Libya fær sjálfstæöi.
Þingið samþykkti með 49 at-
kvæðum gegn engu, að Libya
stóýldi hljóta sjálfstæði eins
fljótt og unnt væri og ekki
seinriá en I. janúar 1952.
Samþykktin um Sómaliland
var gerð með 48 atkv. gegn 7,
étv' 3 sátu hjá. Leppríkin ásamt
Júgóslavíu voru á móti.
Loks var samþykkt, að ekki
skyldi géra endanlega álykt-
an um framtíð Erítreu fyrr en
að' ári. ,,Líkmennirnir 6“ voru
á móti. Nefnd 5 þjóða: Noregs,
Burma, Gúatemala, Pakistan
og'- S.-Afríku á að kynna sjer
óskir íbúanna um framtíðar-
skipan landsstjórnarinnar og
gefa S. Þ. skýrslu næsta sumar.
Niðurstaðan bindandi.
Þetta eru fyrstu bindandi úr-
skurðir, sem allsherjarþingið
hefur gert. Aðgerðir þess hafa
venjulega að geyma tilmæli ein
tiE þeirra þjóða, sem hlut eiga
að' máli.
Hófa sólarhrings
verkfalli
BÖNN, 21. nóv. — Um 20.000
verkamenn stáliðnaðarins hafa
hótað að gera sólarhrings verk-
fafl á morgun í mótmælaskyni
gegn niðurrifi verksmiðja í V,-
Þýskalandi. — Reuter.
flugvjel lýnist á leið
!i! Noregs
OSLO, 21. nóv. — í gær týnd-
ist holiensk flugvjel á leið til
Noregs, Kom hún frá Brussel
með 29 Gyðingabörn innan
borðs. Sex fullorðnir voru rrieð
í flugvjelinni. í dag hafa flug-
vjelar fjögurra þjóða, Hollands
Danmerkur, Svíþjóðar og Nor-
egs leitað um óbygt strandlendi
S-Skandinavíu. í leitinni taka
þátt flugvjelar frá hernum m.
a. Einnig skip, Hundruð Rauða-
kross manria og kvenna eru
víðsvegar um byggðir og ó-
byggðir Noregs og leita. í
fyrramálið. munu sænskar
helikópterflugvjelar taka þátt í
léitinni. — Reuter.
A ISLAMDI
ÞróSðniikil forysta Sjúlistæðis-
hsií um raforkuframkvæmdir
Framsókn rauf Aiþingi
1931 til þess að hindra
fyrstu virkjun Sogsins
HIN nýja Sogsvirkjun, sem bæjarstjórn Keykjavíkur er að
hefja, er stórfelldasta mannvirki, sem hingað til hefur verið
ráðist í á íslandi. Framkvæmdir við hana verða hafnar
snemma á næsta vori, en í allan vetur verður unnið að
undirbúningi verksins, m. a. með vegalagningu og brúar-
gerð yfir Sogið.
Hið nýja orkuver við Sogsfossa mun framleiða um 30 þús.
kílówött raforku og er það meira en öll raforkuframleiðsla
nuverandi orkuvera bæjarins við Sog, EHiðaár og í eim-
turbínusiöðinni er nú. Er áætlað að það kosti 74 millj. kr.
Ræða hernaðar-
hjálp í Danmörku
KAUPMANNAHÖFN, 21. nóv.
— Utanríkisráðuneyti Dan-
merkur skýrði frá því í dag, að
fulltrúar dönsku og þandarísku
stjórnarinnar hafi setið á fund
um í dag og rætt hernaðarað-
stoð til handa Danmörku. .—
Tæknilegar umræður munu
fara fram næstu daga milli
fulltrúa ríkjanna. — NTB.
Stjórnarandstaðan hefir
þar ekki skoðanafrelsi
Einkaskeyti til Mbl. frá NTB.
PRAG, 21. nóv. — Sendiráð Bandaríkjanna, sem situr í Prag,
gefur daglega út frjettarit á tjekknesku, og mun það varla í
frásögur færandi. En miðvikudáginn þann 16. þ. m. var rit
þetta gert upptækt, og var þó ekkert það í ritinu, sem ekki hefði
fepgið að vera óáreitt í hvaða lýðræðisríki sem væri.
DR. ADENAUER,
forsætisráðherra Bonn-stjórn-
arinnar i Vestur-Þýskalandi,
sjest hjer þar sem hann kemur
til þings.
Brennuvargur að verki
KAUPMANNAHÖFN, 21. nóv.
Á mánudaginn var, var kveikt
í gagnfræðaskólanum í þorpi
nokkru rjett fyrir utan Kaup-
mannahöfn. Var maður með
brennuæði þarna að verki. í
upp í öðrum skóla í þorpinu og
er gert ráð fyrir, að sami
brennuvargur sje þarna enn að
verki, Slökkviliðinú tókst að
ráða niðurlögum eldsins.
Ilver er ástæðan?
Hvað var það þá í þessu
frjettayfirliti, sem kom sjer
svóna illa fyrir alþýðuvinina í
Tjekkóslóvakíu, að fólkið sæi?
Yfirvöldin í landinu höfðu
svárið í reiðum höndum. —
Ástæðan var sú, að í ritinu var
vitriað til bresk-bandarískrar á-
lyktunartillögu, sem var ný-
legaborin fram í stjórnmála-
nefnd S.Þ.
Var tillaga þessi á þá lund,
að stjórnarandstaða í hverju
landi skuli hafa óskorðaðan
rjett til að láta skoðanir sínar
í ljós. Svona lagað er ekki talið
holt fyrir fólk þar í landi.
Hægt að fá nægi-
legt !ýsi
EFTIR áskorun borgar-
stjóra til almennings á
seinasía bæjarstjórnar-
íundi hafa lyfjabúðirnar
fengið nægilegt af flösk-
um til þess að geía selt
lýsi handa börnum. Er
hægt að fá lýsi að staðaldri
í Reykjavíkur Apoteki og
Ingólfs Apoteki. — Hinar
lyfjabúðirnar selja það
gegn lyfseðli.
Vandaður undirbúningur. <
Þetta glæsilega mannvirki
hefur undanfarin ár verið und-
irbúið eins vandlega og föng
eru á, bæði af íslenskum og er-
lendum rafmagnsfræðingum og
verkfræðingum. Hefur verið á-
kveðið að virkja neðri fossana í
Soginu og hafa allar hugsan-
legar virkjunarleiðir verið rann
sakaðar til hlýtar og gerðar sam
anburðarkostnaðaráætlanir um
þáer.
Allir sjerfræðingar uröu
að lokum sammála um. að
hentugasta og ódýrasta virkj
unartilhögunin væri sú, að
gera neðanjarðarstöð við íra
i'oss og leiða frárennslisvatn-
ið burt í jarðgöngum, sem
liggja undir Soginu. Er þetta
gert til þess að fá fallhæðina
sem mesta. Verður betta
mannvirki einstakt í sinni
röð hjer á landi.
Tilboða leitað.
Verkið var á s.l. sumri boðið
út í ýmsum löndum Evrópu
og Ameríku og að sjálfsögðu
einnig hjer á landi. Það er nú
víst að mörg tilboð munu ber-
ast, bæði í allar vjelar, raf-
búnað og eins í byggingarvinn-
una.
Rafmagnsstjóri er riú staddur
vestan hafs til þess að veita
upplýsingar og leiðbeiningar í
sambandi við tilboðin. En þau
eiga að vera komin til Rafveitu
Reykjavíkur fyrir 30. nóv. n.k.
Hefur stórfellda þýðingu
fyrir Reykjavík
og Suðurland.
Sú mikla orkuaukning,
sem fæst við þessa stórfelldu
vatnsaflsvirkjun, befur geysi
og mikinn hluta Suðurlands,
sem á að verða hennar að-
njótandi. Með lienni verður
fullnægt rafmagnsþörfinni
til allrar almennrar notkun-
ar, Ijósa, suðu og liitunar. En
jafnframt hefur hún í för
með sjer stórbætta aðstöðu
fyrir allan iðnað og iðju. T.
d. er gert ráð fyrir að vænt-
anleg áburðarverksmiðja tái
orku frá henni. Ennfremur
mikill hluti sveita og þorpa
Suðurlands.
Iðnaðurinn er nú langsamlega
stærsta atvinnugrein Reykvfk-
inga. Starfa um 40% bæjárbúa
nú að iðnaði. Næg raforka er
frumskilyrði þess að sú at-
vinnugrein geti þrifist og blómg
ast. Með hinni.nýju Sogsvirkjun
Frh. á bls. 2.
lega þýðingu fyrir Reykjavík dag.
Vilja veiía Spáni
efnahagsaðsfoð
PARÍS, 21. nóv. — Þeir 7 öld-
ungadeildarþingmenn úr hern-
aðaraðstofarnefnd þeirri, sem
nú er á ferðalagi um Evrópu,
komu til Parísar í dag frá
Spáni. Neínaarmenn gáfu ótví-
rætt í skyn, að þeir væru hlynnt
ir lánveitingu til Spánar, þar
sem fjárhagsörðugleikar væru
nú nokkrir. Einn þessara manna
Chavez sagði: „Jeg held, að það
væri heiminum til góðs. Þa3
yrði styrkur fyrir V-Evrópu. ef
Spánn væri studdur til að koma
undir sig fótunum." — Reuter.
Gengisfelling.
VIN, 21. nóv. — Austurríski gjald
eyririnn, schilling, hefur verið
felldur í verði miðað við Banda-
ríkjadal. Var frá þessu skýrt í