Morgunblaðið - 19.04.1950, Blaðsíða 16

yEÐL'RÚTLITIÐ FAXAFLÓI:
S-GOLA,____en__sí<Ian SA-kaldi.
S«imsstaðar lítilsháttar rigning
ðSa slydda.
SAMTAL S. Bj. við formanaa
byggingarnefndar Þjóðleikhúsa
ins er á bls. 9 og 10-_____^
87. tbt. — Miðvikudagur 19. apríl. 1950.
HJtvarpið er fyrst og fremst
menningarstofnun
Frá fundi Sfúdentafjel. Rvíkur í gær
GTVAftPlÐ OG ÞJÓÐIM var umræðuefnið á fundi Stúdenta-
fjeiags Reykjavíkur í Tjarnarbíó í gærkvöldi. Frummælendur
voru'próf. Ólafur Jóhannesson og Sigfús Sigurhjartarson, bæjar-
fuíitrúi.. í upphafi.fundarins þakkaði form. Stúdentafjelagsins,
Þörvaldut G. Kristjánsson. útvarpsráði fyrir gott samstarf s. 1.
vetur, en em, og kunnugt er, hefur verið útvarpað frá fundum
fjelagsihs og kvöldvökum í vetur.
í Þjóðleikhúsinu,
Saga útvarpsstarfseminnar,
Formaður útvarpsráðs, Ólaf-
ur Jóhannesson, tók fyrstur til
máls og hóf mál sitt með því
að rekja sögu íslenskrar út-
varpsstarfsemi. Lög um ríkis-
útvarp voru sett 1928, en árið
1927 hafði Jakob Möller núv.
sendiherra flutt þingsályktunar
Ljiiögu um þetta efni. Áður
haföi að vísu verið smávægi-
legui útvarpsrekstur hjer, sv'O
að ” 000 hiustendur voru 1928,
en aú eru þeir ca 35 þúsund.
ur Einarsson, lögfræðingur,
Gunnar Benediktsson, rithöf-
undur, Jón Magnússon, frjetta-
stjóri og Jakob Benediktsson
cand. mag.
Hlntverk útvarpsins.
Form. ber.ti á að útv'arpið
væii fyrst og fremst menning-
arstofnun og bæri fyrst og
fremst að hafa það sjónarmið
í ’ huga við val dagskrárefnis.
Tii þess að vera því hlutverki
r.ínu trútt, yrði það að vera sam
keppnisfært gagnvart góðri
tðmstundavinnu. Ennfremur
benti hann á, hve kennsla út
varpsins hefði verið þýðingar-
mikil fyrir þá, sem ekki hefðu
getað stundað dýrt skólanám.
Þíðingarmiki! tónlistar-
og Seikritastarfsemi.
Próf; Ólafur benti einnig á
þann þýðingarmikla þátt, sem
úívarpið hefur átt í þróun tón-
Iistarlífs í landinu, bæði með
þ'ví að kyrma þjóðinni klassiska
mudlk og með því að stofna
útvarpskór og styrkja symfoniu
hljómsveitina. Þá taldi hann
að útvarpið hefði átt mikinn
þátt í að glæða leiklistarsmekk
með þjóðinni.
Snmarfagnaður annað
kvöld.
Sumarfagnaður stúdenta verð
ur á Hótel Borg annað kvöld,
og er búist við, að stúd-
entar fjölmenni þangað, einkum
af því, að það mun verða síð-
asta samkoma Stúdentafjelags-
ins á þessum vetri.
Islenskir tog-
arar mlá&
fiskibáfum
sfórfjóni
Einn báfurinn missfi öil
nef sín og verðwr aö
bæffa veiðum
Hbatleysi í frjettaflutningi.
Þá ræddi próf. Ólafur einnig
nokkuð um frjettastarfsemina,
serr. væri mjög þýðingarmikil í
svo strjálbýlu landi. Hann
kvað jafnan lagða áherslu á,
að hlutleysis V'æri gætt í frjetta
flutningi og málflutningi út-
varpsins öllum.
Hann endaði ræðu sína með
þvi að benda á það, að út-
breiðsia útvarpsins sýndi best,
að landsmenn kynnu að meta
það, enda hefði starfsemi þess
farið fram úr vonum bjartsýn-
usca manna.
Frá umræðunum.
Næstur tók til máls Sigfús
Sigurhjartarson. — Fór hann
viðurkenningarorðum um tón-
iistarátarfsemi útv. svo og
leikritaflutning þess og raunar
ými3iegt fieira. Aftur á móti
gagnrýndi hann mjög frjetta-
fTutninginn og vildi auðheyri-
lega fá sem mest af kommúnist
iskum áróðri í útvarpinu. Einn-
ig hofðu kvatt sjer hljóðs, er
bia 3:3 fór í pressuna, Guðlaug
KEFLAVIK, 18- apríl: — Und-
anfarið hefur verið góður afli
í netabáta í Selvogsgrunni. —
Afli vrar frá 10 upp í 25 tonn í
lögn.
Voru allir bátar frá Keflavík
og nágrenni komnir á þessi mið
aðfaranótt sunnudags. Þegar
bátar voru búnir að leggja,
komu nokkrir af íslensku ný-
sköpunartogurunum og fóru yf
ir netasvæðið með vörpur sínar
og eyðilögðu á þriðja hundrað
net og annan útbúnað, sem er
að verðmæti nær 200 þús. kr.
Einn bátur missti öll veiðar-
færi sín og hefur orðið að hætta
veiðum, því að ógerningur er
að endurnýja útbúnaðinn, bæði
vegna verðs og efni er lítt fá-
anlegt. Netabátarnir hafa orðið
að færa sig á önnur mið, þar
sem afli er mjög tregur.
Varðskipið Ægir var þarna
á miðunum fram á laugardags-
kvöldið, en fór þá burtu, og
voru togararnir þá fljótir að
koma á netasvæðið og valda því
tjóni, sem varð bæði á afla og
veiðarfærum.
Sjómönnum sárnar það mest,
að þarna skuli íslenskir togar-
ar vera að skemmdarverkum.
Erlenair togarar hafa oft áður j
ekki virt rjett smábátanna, en j
í þetta sinn voru þeir ekki að ,
. verki. — Helgi S- !
Ljósmyndari Mbl. tók þessa mynd í Þjóðleikhúsinu í gær, en
þar er nú verið að leggja smiðshöggið á allan undirhúning fyrir
opnunarhátíðina á sumardaginn fyrsta. A niyndinni eru, talið
frá vinstri: Guðlaugur Rosinkranz, þjóðleikhússtjóri, Harald-
ur Á. Sigurðsson, leikari og Indriði VVaage, leikstjóri. — Grein
um Þjóðleikhúsið er á bls. 9. •
Börn kveikja |
í hesthúsi
ÓVITABÖRN munu í gærdag
hafa kveikt í hesthúsí i Klepps-
holti, sem í voru tveir hestar.
Tvær konur, sem búa skamt
frá skúr þeim, er hestarnir voria
í, björguðu þeim háðum út, e?
byrjað var að loga í heystafla
við skúrinn og í skúrnum
sjálfum.
Slökkviliðið var kallað og ef
það kom á staðinn, var skúrinnt
mikið til brunninn og nokkuð
af heyinu. Eldurinn varð fljót-
lega slökktur.
Þá var slökkviliðið kallað
upp í Alþýðuhúsið í gær, vegna
íkviknunar út frá rafmagni I
sambandi við lyftu hússíns. —
Þar urðu ekki nemar teljandl
skemmdir.
Breska fjárlagafrumvarpið:
Engin lækkun á sköttum
Engin hækkun á launum
<0
Enn verða Breiar að herða á miilisélinni.
Einkaskeyti til Mbl. frú Reuter.
L.ONDON, 18. apríl. — í dag lagði breska stjórnin fram frum-
varp til fjárlaga. Sir Stafford Cripps fylgdi frumvarpinu úr
hlaði með ýtarlegri greinargerð um fjármálaástand Breta. Það
vekur athygli, að verkamannaflokksstjórnin gerir ekki ráð
fyrir neinum launahækkunum á Bretlandi á næstu ári. Cripps
sagði, að góður árangur gengislækkunarinnar yrði sýnilega
miklu meiri en búist hefði verið við, þegar hún var ákveðin.
Engin Iaunahækkun. 11
Að undanförnu hafa verið
uppi á Bretlandi háværir radd-
ir um að skattar væru mikils
til altof þungir á þjóðinni og
auk þess hafa 5 milljón verka-
manna krafist hærri launa,
vegna hækkaðs verðlags í land
inu. í hinu nýja fjárlagafrum-
un sterlingspundsins á s. 1
sumri ætlaði að verða affæra-"
sælli en nokkrum manni hefði
getað til hugar komið á þeim
tíma. Nú þegar hefur útflutning
ur Breta aukist mjög og dollara
og gulleignir þeirra eru farnar
að stækka. En þar sem nú má
varpi er hvorki gert ráð fyrir ^fara að búast við sarrkeppni
lækkuðum sköttum að neinu japansks og þýsks i naðar,
ráði, nje hækkuðu kaupi verka- verða Breta að gera allt sem
manna. Er hjer fyrirsjáanlegt þeir geta til að auka markaði
enn eitt erfiðleikaár fyrir sína.
bresku þjóðina.
Færri íbúðir reistar.
Skattar verða hækkaðir um
180 þús. £ og er áætlað að
tekjur ríkisins verði 4 milljarð
punda. Hækkaður yerður skatt-
ur á bensíni, en bensínskömmt-
un afnumin. Skattar á bjór
verða óbreyttir en leyfilegt
verður að brugga hann sterkari
en áður. Til verðuppbóta á mat-
vælum eru ætlaðir 410 milljón-
ir £. Ásetlað er að reisa 200
3Ús. íbúðarhús á ári, en það er
lægri tala en áður hafði verið
ákveðið.
Góður árangur gcngis-
lækkunar.
Cripps sagði, að gengislækk-
Heimta að „menn-
inganniðsföS" sje
lokað
LONDON, 18. april. — Breska
stjórnin sendi ungversku stjórn
inni í dag orðsendingu, þar sem
þess er krafist, að hinni svoköll
uðu „menningarmiðstöð" Ung-
verja í London verði þegar lok-
að og starfmenn ungverska
sendiráðsins, sem þar vinna
kallaðir hið bráðasta heim. Á-
kvörðun þessi er talin svar við
kröfu Ungverja um að skrif-
stofu British Council í Buda-
pest skyldi lokað. — Reuter.
Landsþing SVFÍ 1
LANDSÞING S.V.F.Í. var sett
að nýju kl. 2 e.h. í gær í Tjarn-
arkaffi. Fyrsta málið, sem tekið
var fyrir, var um slysavarnir
á landi og hafði Jón O. Jónssom
fulltrúi framsögu í þvi máli. Þá
var þingfulltrúum sýnt nýtt
sjálfvirkt senditæki, sem virtist
mjög gagnlegt að hafa um borð
í bátum, björgunarflekum og
einnig í skipbrotsmannaskýlum
— Því næst flutti Ari Guð-
mundss. vegagerðarverkstj. frá
Borgarnesi eftirtektarvert er-
indi um slysahætflir á vinnu-
stöðum, eldshættu og umferð-
arslys. — Að lokum hafði dr.
Árni Árnason frá Akranesi
framsögu í tillögum skiplags-
og laganefndar og urðu um þær
miklar umræður. Fundi var
lokið kl. 7 e. h. og mun Lands-
þingið halda áfram störfum í
allan dag, en líklegt að þv!
ljúki í kvöld.
Burt með Gyðingaandúðina
Frankfurt, 18, apríl. — John
McCloy, landstjóri Bandaríkja-
manna í Þýskalandi, hjelt í dag
ræðu í Frankfurt, þar sem hanra
skoraði á Þjóðverja að varpa frá
sjer allri Gyðingaandúð, — Hann
sagði að Gyðingahatrið væri
Þýskalandi aðeins til meins.