Morgunblaðið - 13.10.1950, Qupperneq 12

12
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 13. okt. 1950.
Sveinn E. Björnssen
jæknir $5 ára
í SUMAR komu hingað vestur-
íilensk hjón, dr. Sveinn Björns-
son og kor.a hans, María Björns-
son. Þau dveljast enn hjerlendis,
þó að ef til vill fari að styttast í
veru þeirra á íslandr. í dag á
dr. Sveinn Ljörnsson 65 ára af-
maeli. Þykist jeg vita, að dr.
Bjömsson þyki það skemmtilegt
að eiga þetta merkisafmæli sitt
heima á ættjörðinni. Ungur að
aldri fluttist hann vestur um haf,
árið 1904. Flann fæddist 13. okt.
1885 á Lýí' .gsstöðum í Vopna-
firði. Foreldrar hans voru Eirík-
ur bóndi Björnsson og kona hans,
Aðalbjörg Jónsdóttir bónda á Há
mundarstöðum í Vopnafirði. Frú
María Bjórnsson, kona Sveins
læknis, er dóttir Gríms Laxdals,
kaupmanno, er fluttist til Canada
og átti þar iieima öll sín efri ár.
Dr. Björnssc i lauk læknisnámi í
Winnipeg og hefur verið starf-
andi læknir í Manitoba-fylki,
lengst af í Arborg í Nýja-íslandi.
Sveinn Björnsson hefur verið
vinsæll læknir, enda hvers manns
hugljúfi í aiiri viðkynningu, yfir-
lætislaus maður og raungóður. —
Heimili þe' ■* hjóna hefur verið
viðbrugðið fyrir gestrisni, og
bæði hafa þau tekið mikinn þátt
í fjelagslífi Vestur-íslendinga. —
Dr. Björnsson er einlægur trú-
maður og iiefur lengi átt sæti í
stjórn Hins sameinaða kirkjufje-
lags íslendinga vestan hafs. —
Hann hefur einnig sinnt þjóð-
ræknismáh' i, enda ann hann
mjög íslenrkri tungu og bók-
menntum. Sjálíur er hann vel
skáldmæltur og hefur gefið út
eina Ijóðabók. — Hann er einn
þeirra manna, sem í raun og
veru heíur aldrei yfirgefið
„gamla landið“, þó að hann hafi
unnið æfistarf sitt í annarri
heimsálfu, c-inn þeirra, sem fann,
að því betri íslendingur, sem
hann var, því heilli maður í
hverri raun
Dr. Björnsson er góður tafl-
maður, og einnig á þeim vett-
vangi vildi hann standa í sam-
bandi við íslendinga heima. Vissi
jeg til þess, að á fyrri árum tefldi
hann brjeískákir við taflmenn
heima á re*! jörðinni.
Með ísla"isferð þeirra hjóna
hefur sjálfsagt verið að rætast
draurpur, er þeim hefur í huga
búið árum saman. Veit jeg, að
hjer hafa þau endurnýjað gaml-
an kunningsskap við gamla vini
tog gamla staöi, en sjálfsagt einnig
eignast nýjc vini. En það leyfi
jeg mjer að fullyrða, að hversu
vel sem hc "ia-íslendingar reyna
að fagna siíkum gestum, getur
það aldrei erðið annað en lítið
eitt upp í þá miklu skuld, sem
við stöndum í við menn eins og
dr. Svein Ljörnsson og heimili
hans. Jeg veit, að jeg mæli þar
fyrir hönd margra vina, er jeg
ber fram þá ósk, að dr. Sveinn
Björnsson megi enn um langan
aldur stun la störf sín og hugðar-
efni, og k eimsóknin til Islands
verða hor un og frú hans til
ánægju og gleði í hvívetna.
• Jakob Jónsson.
- S, 11«. i
' Frh. af bls. 10.
Hjer er um menningarmál að ]
ræða og það á erindi til allra
þeirra, sem bera velferð yngri
kynslóðarinnar fyrir brjósti. —
Með stuðningi sínum við þetta
mikilvæga mál eru borgararn-
ir beinlínis að skapa skilyrði
fyrir heilbrigðu fjelagslífi með-
al æsku Reykjavíkur.
B. Æ, R. hefur nú efnt til
happdríettis til ágúða fyrir
Æskulýðshöllina. Vinningarnir
eru þrír: ísskápur, rafmangs-
eldavjel og þvottavjel. Verð
ihvers miða eru 2 kr.
Æska Reykjavíkur! Þetta er
þitt mál fyrst og fremst. Láttu
fikki þinn hlut eftir liggja.
Elís Þórðarson, Irje-
smiður - Minning
í DAG fer fram jarðarför Elísar
Þórðarsonar trjesmiðs frá Fá-
skrúðsfirði, er andaðist hjer í
bænum 7. þ. m. Elís var fæddur
að Stöðvarfirði 24. júlí 1904, en
fluttist með foreldrum sínum,
Þórði Árnasyni og Sigurbjörgu
Sigurðardóttur til Fáskrúðsfjarð-
ar og ólst þar upp. Ungur að aldri
byrjaði hann sjósókn með föður
sínum og stundaði sjómennsku
lengst af ævinni. Var hann um
alllangt skeið formaður og síðar
skipstjóri eystra og ávann sjer
traust og vinsældir við þau störf.
Til Reykjavíkur fluttist hann
með fjölskyldu sína árið 1946 og
tók að stunda hjer trjesmíðar
og fórst honum það starf engu
síður vel en skipstjórnin. En þó
er mjer nær að halda að sjó-
mennskan hafi honum verið kær-
ara verkefni en trjesmíðarnar,
sennilega fundist það hæfa betur
karlmennsku sinni og þreki.
Árið 1926 kvæntist Elís Jónu
Marteinsdóttur, mikilli hæfileika
konu og var hjónaband þeirra far
sælt. Þeim hjónum varð fjögurra
barna auðið, en af þeim eru á
lífi: Már 22 ára, sem stundar nú
hagfræðinám í Cambridge, Þór
20 ára, sjómaður, og Sigurður
8 ára, sem dvelur með móður
sinni. , t
Elís Þórðarson var greindur
maður í besta lagi, prúðmeifni
hi6 mesta og hvers manns hilg-
ljúfi sem kynntist honum. Hann
var svo vandaður maður til m:ðs
og æðis, að á betra verður eldú
kosið. Hann var eljumaður rpik-
ill, sístarfandi og kunni að jsjá
sjer fyrir verkefnum, Með honúm
var gott að vera vegna dreng-
skapar hans, sem aldrei brást., j
Hinir fjölmörgu vinir háhs
trega svo góðan mann. Þó er áð
sjálfsögðu mestur harmur kveð-
inn að eiginkonu hans og drengj-
unum við fráfall trausts og góðs
heimilisföður. En endurminning-
ar um göfugmennið munu draga
úr þeim sársauka.
Þungt er tapið, það er vissa,
þó vil jeg biðja vorri móðir:
að alltaf eigi hún menn að missa,
menn sem voru svona góðir.
Eiríkur Bjarnason.
iKIMIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMkJIIIHllMIIIIIIIIIÍimatltmill
I Þjóbleikhúsið I
Öskum eftir að fá keyptan trje- i
rennibekk. Uppl. í síma 7531 og i
81375. |
HmmmiimimiiiMimiimiimmmmimmmiiMimimi
j
Ren.au.Lt |
Til sölu fjögra manna Renault |
bifreið í ágætú5 standi. Uppl. í 5
síma 6480 milli kl. 6 og 7 í dag. |
Þjóðleikhúsið
Frariu. af bls. 5.
tálsnörur fyrir mann sem mest
hefur gefið sig að leik í reví-
um og „försum“. Þó vil jeg
ekki neita, því að jeg hefði
hugsað mjer herra Day fyrir
mannlegri. — Er það trúa
mín að Alfreð eigi mikla fram-
tíð fyrir sjer sem karakter leik-
ari ef hann fær nægilegt tæki-
færi til að leggja rækt við þá
tegund leiklistar. Alfreð hefur
fyrir löngu unnið sjer óskipta
hylli leikhúsgesta eins og kom
glögglega fram í leikhúsinu í
fyrrakvöld, því að þar var hon-
um óspart klappað lof í lófa.
Frú Inga Þórðardóttir fer
með hlutverk Vinni, eða
mömmu, á heimiii Day-fjöl-
skyldunnar. Er það annað aðal
hlutverkið í leikritinu. Frú Inga
kemur manni alltaf á óvart,
ekki af því að það sje ekki
löngu vitað að hún er ágæt
leikkona, heldur vegna þess hve
hröðum framförum hún hefur
tekið í list sinni á síðari árum.
Oll þau vandasömu hlutverk
sem henni hafa verið falin hef-
ur hún leyst af hendi með sóma
og sum með miklum ágætum
og að þessu sinni hefur hún
sýnt leik, sem skipar henni sess
meðal okkar allra bestu leik-
kvenna. Allt útlit hennar og
látbragð er í svo góðu samræmi
við hlutverkið, að á betra verð-
ur ekki kosið. Hún skilur ber-
sýnilega til fulls stöðu sína á
heimilinu, og einkum við hlið
Pabba og þekkir hvern krók
og kima í hugskoti þessa erfiða
en þó prýðilega eiginmanns.
Steindór Hjörlcifsson leikur
Clarence, elsta son Day-hjón-
anna. Steindór hefur leikið hjer
nokkuð áður án þess að vekja
á sjer sjerstaka athygli. Mun
þetta stærsta hlutverk sem
honum hefur verið falið og leys
ir hann það mjög laglega af
hendi. Svipbrigði hans eru góð
og honum tekst vel að sýna
vandræðalegan ungling sem
enn veit ekki fótum sínum for-
ráð, en er að komast í fyrstu
kynni við vandamál lífsins.
Hina syni þeirra hjóna John,
Whitney og Harlan leika þeir
Valur Gústafsson, Halldór
Guðjónsson og Paul Ragnar
Smith. Fóru þeir allir einkar
laglega með hlutverk sín.
Frú Þóra Borg fer með hlut-
verk Coru, frænku mömmu. Er
leikur frúarinnar allur hinn
ágætasti sem jafnan endranær.
Hún er örugg og frjáls á svið-
inu og kann hvergi betur við
sig en þar, en málfar hennar
er óþarflega teprulegt. Er það
mikill ljóður á ráði svo góðrar
leikkonu og virðist mjer hann
því miður færast í aukana með
ári hverju.
Frú Herdís Þorvaldsdóttir
leikur Mary Skinner vinkonu
Coru. Minnir hlutverk þetta
nokkuð á hlutverk hennar í
leikritinu „Jeg man þá tíð“,
sem sýnt var hjer fyrir noltkr-
um árum, en frúin hefur sneitt
vel hjá því hlutverki í leik sín-
um nú. Er leikur hennar allur
áferðargóður og eðlilegur.
Ævar Kvaran leikur sjera
Lloyd. Gerfi hans er gott og
leysir hann hlutverk sitt af
hendi af góðum skilningi.
Steinunn Bjarnadóttir, Hjör-
dís Jóhannsdóttir, Emilía Jónas
dóttir og Anna Halldórsdóttir,
leika þjónustustúlkur á heimili
Daý-hjónanna og fara vel með
hlutverk sín.
Anna Guðmundsdóttir leikur
Margaret, eldabuskuna á
heimilinu og leysir það hlut-
verk prýðisvel af hendi. Jón
Aðils leikur Humphreys lækn-
ir, lítið hlutverk sem gefur
ekki tilefni til sjerstakrar um-
sagnar.
Jeg hygg, að það sje ekki of-
mælt þó sagt sje að leiksýning
þessi taki fram flestu því sem
j hjer hefur sjest á leiksviði um
ágætan heildarsvip og góðan
leik, og er sýningin vissulega
Þjóðleikhúsinu og öllum sem
að henni standa til mikils
sóma.
Það eina, sem skygði á gleði
leikhúsgesta á þessari leiksýn-
ingu var það, hve illa heyrðist
til leikenda. En væntanlega
verður úr því bætt síðar. ■
Sigurður Grímssfði.
:
I Kápur
| vandaðar úr tillögðum efnum á
5 Grettisgötu 31. Sími-5807.
5KABTGRIPAVERZLUN
■."* jN - A‘ R S T SB Æ T I 4
— Minningarorð
Framh. af bls. 11.
skjddu verða þeir menn, sem
reyndu að seilast eftir eignum
hans með lævíselgum hætti. —
Eins og hann var viss og áreiðan-
legur með fjemuni annarra
manna, sem hann hafði með
höndum, eins var hann reglusam-
ur með eigin fjemuni, hann vildi
greiða hverjum það, sem honum
bar og engum skulda neitt. Eitt
sinn fyrir mörgum árum síðan,
kom krafa til hans frá einni skatt
heimtustofnun bæjarins. Það
þótti honum næsta undarlegt,
því slíku var hann ekki vanur;
brá hann þá fljótt við og hjelt
til skattheimtumannsins <?g
spurði hvatlega, hvernig á því
stæði, að hann fengi slíka
kveðju. „Þú skuldar hjerná“,
sagði skattheimtumaðurinn. „Það
getur ekki verið, jeg skulda eng-
um neitt“, svaraði hann. Skatt-
heimtumaðurinn horfði undr-
andi á hann og sagði, um leið og
hann tók að athuga reikninginp:
„Betur að þetta gætu sem flestir
sagt“. Fann hann fljótt, að kraf-
an va rröng og bað fyrirgefning-
ar ó yfirsjón sinni.
Þannig voru viðskipti hans við
samferðamennina á lífsleiðinni,
jafnan hreinn og refjalaus. Sam-
ferðamennirnir frá fyrri árum
voru nú flestir komnir á undan
honum til hinna ókunnu stranda;
mennirnir, sem hann á síðari ár-
um hafði yndi af að minnast með
gleði, er hann sagði frá löngu
liðnum viðburðum, munu nú
fagna honum handan við hin
mikiu landamæri, á landi iifenda.
í fyrradag voru jarðneskar
leifar hans fluttar til hinstu
hvíldarí reit hinna framliðnu.
Blessuð sje hans minning.
Sólm. Einarsson.
Björn Jéhannesson
efsfur í melsfara-
flokki
í SJÖUNDU umferð meistara-
flokks á Afmælismóti Taflfje-
lagsins fóru leikar þannig, að
Sveinn Kristinsson vann Pjet-
ur Guðmundsson, Þórður Þórð
arson vann Sigurgeir Gíslason.
Jafntefli varð hjá Birgi Sig-
urðssyni og Kristjáni Silveríus
syni og Þóri Ólafssyni og Birni
Jóhannessyni. — Biðskák hjá
Hauk Sveinssyni og Steiii-
grími Guðmundssyni.
Staðan í meistáraflokki er
nú þannig: Björn Jóhannesson
4 v. og biðskák, Þórir Ólafsson
4 v., Kristján Silveríusson 314
v. og 2 biðskákir, Þórður Þórð-
arson 314 v., Sveinn Kristjáns-
son 3 v. og biðskák, Birgir Sig-
urðsson 3, Þórður Jörundsson
214 og biðskák, Steingrimur
Guðmundsson 114 og 3 biðskák
ír, Haukur Sveinsson 114 og 2
biðskákir, Pjetur Guðmundsson
1 og 2 biðskákir og Sigurgeir
Gislason 1 og 2 biðskákir. v
Markús--- & £k & & Eftir Ed Dodd

s®
1) Þegar fyrstu geislar morg-
unsólarinnar koma upp fyrir
fjöllin í austri, þá leggja álft-
irnar af stað í langferðina. —-
Fyrst fljúga Hertogi og Mjall-
hvít.
2) — Jeg er undir allt bú- j
inn. Það eina sem vantar er að
að minnsta kosti ein álft fest-
ist í snörunum við vatnsbakk-
ann. Þá lokkar hún aðrar að.
3) Með föstum vængjatökum
stefnir Hertogi norður eftir og
hinar álftirnar fylgja á eftir.