Morgunblaðið - 03.11.1950, Blaðsíða 2

2
M OR CÚN lÍLÍÐIfí
Tos\uáa^ur 3. riðvr Í950 1
400 þúsund króna árlegur sparnaður við
skipulagsbreytingu áhaldahúss hæjarins
KOMMÚNISTAR köstuðu grím-
nnni á bæjarstjórnarí'undi í
jgær, þegar einn af æstustu for-
ingjum þeirra, Guðmundur Vig-
fússon lýsti því yfir, að tii þess
^æti komið að banna yrði með-
limum Verkamannaf jelagsins
fíagsbrúnar að fylgja öðrum
fiólitískum flokkum en komm-
<únistum. Var þessi hreinskiln-
♦ftlega yfirlýsing gefin í sam-
(bandi við heiftarlega árás, sem
fcommúnistar gerðu á fundinum
é. Óðinn. fjeiag Sjálfstæðisverka
rnanna í Reykjavík. Komst Guð-
rnundur Vigfússon svo að orði
o.ð „ef til vill yrði að banna
meðlimum verkalýðsfjelaganna
í Reykjavík að ganga í Óðinn“.
Inngangurinn að þessum um-
ræðum var á, að kommúnistar
rjeðust með miklu offorsi á þá
noarnaðarviðleitni bæjaryfir-
valdanna að koma betra skipu-
lagi á áhaldahús bæjarins og þá
starírækslu, sem fram fer á veg
«m þess.
GKVRSLA BORQrARSTJÓRA
Gunnar Thoroddsen gaf í
þessu sambandi skýrslu um
starfrækslu áhaldahússins. Gat
hann þess að velta þess hefði á
árinu 1949 numið samtals um
€ millj. króna. Starfsemi stofn-
nnarinnar væri mjög fjölþætt,
þar sem hún ræki járnsmiðju,
trjesmiðju, bifreiðavérkstæði,
gúmmívinnuverkstæði, áhalda-
V5fc^l O** vific floirM ■ftryi r»f í»J/-i.
Niðurstaðan hefði á síðastliðnu
árí verið sú, að 150 þús. króna
fiaili hefði orðið á heildarrekstr-
inúm. Þess væri ekki að dvljast
e.ð á starfseminni hefðu verið
miklir ágallar. Vinnubrögð og
stjóm hefðu sumpart ekki ver-
»ð í eins góðu lagi á einstökum
verkstæðum og æskiieet hefði
verið og sumpart hefði verið
talið að óþarflega margir starfs
menn ynnu á sumum þeirra. í
þriðja lagi hefði ekki verið nægi
lega gott,samstarf milli hinna
einstöku deilda.
TJNDIRB fMXGLR
HAGKVÆMARI VINM'-
BRAGÐA OG SPARNAÐAR
Borgarstjóri kvaðst um skeið
hafa haft til athugunar, hvað
,hægt væri að gera til þess að
kippa þessu í lag, bæta vinnu-
hrögð og tryggja hagsýni og
•sparnað í rekstri fyrirtækisins.
í>ær athuganir og orðræður
•eiddu til þess, að bæjarráð sam
fjykkti einróma fyrir einum og
hálfum mánuði að ráða Sig-
•nund Halldórsson, húsameist-
«ira. forstöðumann áhaldahúss-
<ns. Er honum ennfremur falíð
eð sjá um viðhald og eftirlit
«neð íasteignum bæjarins. Aug-
•jóst var, að margskonar um-
hætur þyrfti að framkvæma á
«tarfsemi áhaldahússin. Var því
ékveðið um miðjan september
•úðastliðinn að segja upp öllum
«tarfsmönnum þess, sem ekki
voru fastráðnir, 42 að tölu. Jafn
tframt var forstjóra þess falið
«ð kynna sjer starfsemi ein-
Kt.akra greina í starfrækslu þess
og gefa skýrslu um, hve marga
♦d.arísmenn þyrfti á hverjum
Rtað. Eftir ýtarlega athugun for
•stjórans skilaði hann mier
«kýrslu um þetta hinn 11. okt.
»5.1. og gerði ákveðnar tillögur
»jrn hve marga menn þyrfti til
hinna ýmsu greína starfræksl-
♦innar.
BÆKKAÐI
,TJM 12 MANNS
Borgarstjóri k\ að - tölu
Islenskir kommúnislar afhjúpa fyrlrætlanir
sínar um skoðanakúgun s verkalýðsfjeiögum
Frá umræðum á bæjarstjórnarfundi.
þeirra starfsmanna, sem nú
væri ráðín við áhaldahúsið
vera bygða á fyrrgr. till. hins
nýja forstöðumanns þess. At
hugun hans leiddi í Ijós, að
unnt var að fækka nokkuð
starfsliði þar. Lagði hann til
að fækkað yrði um 12 menn.
Eru þær tillögur miðaðar við
þau verkefni, sem nú eru
fyrir hendi og iiggja fyrir á
næstunni. Kvaðst borgarstjóri
sjálfur bera ábyrgð á endan-
iegmn ákvörðunum um tölu
starfsmanna og mannaráðn-
ingum.
Borgarstjóri vjek þessu næst(
að því sjónarmiði, sem fram,
kæmi í tillögum kommúnista um
að allir fvrrverandi starfsmennj
áhaldahússins yrðu ráðnir þang
að að nýju. Sú tillaga væri á
því byggð að tala starfsmanna
ætti ekki að miðast við verk-
efni hinna ýmsu starfsgreina
fyrirtækisins, heldur bæri að
ráða þangað starfslið án tillits
til þeirra. Borgarstjóri kvaðst
plrlri Triljn fnllvrAp njn v£‘rk'-
efnin v'æru nú verulega rninni
en verið hefði, en upplýst væri
og sannarilegt, að fleiri menn
hefðu unnið í sumum greinum
áhaldahússins en þörf hefði ver
ið fyrir. Sjónarmið kommúnista
í þessu efni e/ fráleitt, sagði
borgarstjóri og jeg lýsti mig því
algeriega andvígan tillögu Guð
mundar Vigfússonar.
ÞÁ VHjDL KOMMl NISTAR
SPARA
Borgarstjóri benti því næst
á, að við afgreiðslu siðustu
fjárhagsáætiunar bæjarins, |
þá hefðu kommúnistar lýst,
yfir vilja sínum til sparnaðar j
og skammað Sjálfstæðismenn
fyrir eyðslusemi. Þá hefðu
kommúnistar krafist sparn-
aðar í öllum rekstri bæjar-
ins og stofnana hans og það
þegar í stað. Nú, þegar sparn
aðarviðleitni er sýnd, rísa
þeir upp og mótmæla honum
sem ofsókn á hendur verka-
lýðnuin og flokki sínum.
Um fækkun starfsmanna hjá
áhaldahúsi bæjarins sagði Gunn
ar Thoroddsen að allir skyn-
samir og ábyrgir menn hlytu að
telja hana sjálfsagða og eðli-
lega. Engum væri greiði. gerð-
ur með því að hrúga inn á verk
stæði fleiri mönnum en þörf
væri fyrir.
SPARAR 400 ÞÚS. KR.
Á ÁRI
Borgarstjóri upplýsli, að
fækkun um 12 menn sparaði
um 400 þús. krónur á ári í
rekstri áhaldahússins. Hann
ítrekaði að komið hefði í 1 jós!
við ýtarlega rannsókn á starf
r;>' í.-'.lii hess. nð i:; r hefðn
tfflttið of margir menn og að
miða yrði f jölda starfsmanna
þar og í öðrum bæjarfyrir-
tækjum við eðlilega þörf
þeirrar starfrælcsiu, sem um
væri að ræða. Hann lagði á-
herslu á að engar sakargift-
ir fælust í því þó að skipt
hefði verið um tvo verkst jóra
á trjesmíða og bifrcifiaverk-
stæði í sambaudi við endur-
skipiilagningu áhaídahússins.
Nauðsynlegt hefði versð talið
að fá nýja menn til yfirstjórn
ar þessara starfsgreina.
HVERJIR
ÁTTU AÐ VÍKJA
Þá minntist borgarstjóri á
það atriði úr ræðu Guðmundar
Vigfússonar að segja hefði átt
einhverjum öðrum starfsmönn-
um upp í sambandi við fækk-
unina en gert var. Slíkt væri
að sjálfsögðu erfitt að ræða,
þar sem það hlyti alltaf að vera
matsatriði.
Þá væri það blekking hjá
kommúnistum, að Reykjavíkur-
bær hefði dregið úr framkvæmd
um á þessu ári. Hefði nýlega
verið lögð fram skýrsia, sem
sannaði það gagnstæða. Á síð-j
astliðnu hausti hefði bærinn
haft 100 verkamönnum fleira í
vinnu en á sama tíma árið áð-j
ur. !
„RÓTTÆKUSTU OG
STJETTARÞROSKUÐUSTU
VERKAMENNÍRNIR“
Borgarstjóri drap á að mál-
svari kommúnista hefði sagt, að
allir þeir 12 menn, sem áður j
er getið, væru úr hópi „hinna
róttækustu og stjettarþroskuð-
ustu verkam.“ Hvað þýðir það á '
máli kommúnista, spurði borg-
arstjóri. Að þeir sjeu komm- j
únistar. Je^ þekki fæsta þess- ^
ara manna og skal ekkert full- ,
yrða um skoðanir þeirra, en ó-
trúlegt þykir mjer það, að þeir .
vilji allir liggja undir þeirri ]
ærumeiðingu að þeir sjeu kom-
múnistar.
Þegar kouimúnistar fara
að tala um lýðfrelsi og skoð-
anafrc’si lief jeg ekki geð í
injer að ræða þau hugtök við
þá; en það skaust upp úr
Guðmundi VigMssyni rjett á
eftir að hann minntist á þau
að banna ætti Ðagsbriinar-
verkamönnum að vera í fje-
lagi Sjáifstæðisverkamanna,
Öðni. Það er þá a!!t skoð-
anafrelsið, sem hann berst
fyrir!
Borgarst.jóri kvaðst að lokum
vænta þess, að bæjarstjórn og
bæjarbúar skildu tilgang þeirra
skipulagsbreytinga, sem fram-
kvæmdar hefðu verið við áhalda
húsið. Með þeim væri fyrst og
fremst' stefnt að hagkvæmari
rekstri fyrir bæjarfjelagið.
I
HVAR Á AÐ SPARA?
Jóhann Hafstein ræddi einn<
ig þá skipulagsbréytingu, sem
framkvæmd hefði verið við á-
haldahús bæiarins. Hann kvað
það enn hafa sannast, að þegar
rætt væri um nauðsyn sparnað-
ar almennt í opinberum rekstri
þá segðust allir vilja spara, .jafri
vel kommúnistar. Þegar hins
vegar væri að því komið að gera
ætti einhvern r.ekstur ódýrari
og hagkvæmari, þá væri ráðist
á slíkar ráðstafanir og sagt aö
spara ætti á einhverju öðru,
Hann svaraði einnig þeirri á-
deilu kommúnista, að óhentugt
væri að viðgerðir á öskubifreið
um bæjarins væru framkvæmd-
ar hjá einstaklingsfyrirtæki. í
því sambandi kvað hann sjer-
staka ástæðu til þess, eins og
borgarstjóri hafði einnig
lagt áherslu á, að þakka
Eir.ari Guðjónssyni, fram-
kvæmdatjóra h.f. Bjargs fyrir
sjerstaklega vel unnið starf í
þágu bæjarins. Hann og fyrir-
tæki hans hefðu sparað bænum
stórfje með hinni nýju gerð á!
yfirbyggingu vaenanna, sem
bæði væri liagiivæmari og hreir\
Þegar Gusiai VI. ádoif Svíakonungur lók við völdum
MYNDIN VAR tekin er Gustaf VI. Adolf Svíakonungur tók við konungdómi í Svíþjóð og at-
höfninni í Ríkissalnum við það tækifæri. Konungur stendur fyrir framan hásætið og heldur
hásætisræðu sína.
legri.
MERKILEG YFIRLÝSING
KOMVÚJNISTA
Jóhanr. Ilafstein gerði því
næst að umtalsefni hina
fruntalegu árás kommúnistá
á málfnndafjelagið Öðinn,
sein þcir segðu að berðisl;
fyrir skoðanakúgun og ó«
frelsi. Meira öfugmæli værl
ekki hægt að taka sjer f
munn. Þetta fjelag hefði ver-
ið stofnað tvcimur árum fyr-
ir stríð fyrst og fremst til
þess að gera kröfur um skoð-
anafreisi í verkalýðssamtök-
unum. Þá urðu menn að vera
í ákveðnum pólitískum flokki
— Alþýðnflnklmum — tii
þess að njóía fu'Ira fjelags-
rjettinda í þessum samtök-
um. Þetta órjettlæti hefði
verið afnumið fyrir forystu
Sjálfstæðisverkam. í Óðni og
fleiri hliðstæðum fjelögnm.
Yfirlýsing Guðmundar Vig-
fússonar um ilu „hanna ætti.
Dagsbrúnarinönnum að
ganga í Óðhm“ væri hin
merkilegasía. Ilún þýddi það
að ísl. kommúnistar teldu nú
tímabært . orðið að banna
Dagsbrúiiarverkamönnum að
liafa sjálísíæðar pólitískar
skoðanir. Þeir yrðu að að«
hyilast kominúnisipann til
þess að njóta þar fjelags-
r jettinda!!!
Þessu hefðu kommúnitar
ekki þorað að lýsa yfir áður
oninberlega. Áður hefðu
þeir rætt inn n.ð ekki mætti
„blanda nóiiíík inn í verka-
lýðsbaráttuna“. En það væri
gott að bessi yfirlýsing
þeirra lægi nú fyrir. Hún
gæti orðið til bess að bæði
verkamenn og aðrir kvnntusf:
nánar hinu rietta eðíi komm-
únista. Það væri sársauki
Guðmundar Vigfússonar yfir
ósigri kommúnista í verka-
lýðsfjelögnnum undanfarið,
Framhald á bls. 12- j