Morgunblaðið - 18.11.1950, Qupperneq 6
6
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 18. nóv. 1950
Samþykktir á aðal
ssmn hw« Bandalags
Unga fólkið í sveifunum fagnar
byggingu fjelagsheimila
Samfai við Þorsfein Einarsson íþrótfafuílfrúa.
SAMBANDSSÍÐAN FANN nýlega að máli Þorsteinn Einarsson
íþróttafulltrúa og spurði hann frjetta af ástandi og horfum í
þeim málum er varða byggingu og notkun fjelagsheimila. —
Sagði Þorsteinn all ítarlega frá þessum málum og fer frásögn
hans hjer á eftir:
NAUÐSYN '
FJELAGSHEIMILA
— Hver var aðaltilgangurinn
með frumvarpi um byggingu
fjelagsheimila?
— Tilgangurinn er fyrst og
fremst sá að stuðla að fjelags-
legri menningu fólksins, gefa
því tækifæri til þess að vinna
að menntandi tómstundaverk-
efnum og njóta hollra skemmt-
ana. Þá má og segja að verið
sje að stemma stigu við flótt-
anum úr sveitunum, sem orðið
er aðkallandi þjóðfjelagsvanda
mál. Það er ekki vafi á því að
eitt besta ráðið til þess að auka
og efla menninearlíf og fjelags-
lega samheldni fólksins í sveit-
unum, er að koma upp góðum
sumkomuhúsum. Samkomuhús-
um sem hafa skilyrði til
fundahalda, leiksýninga, nám-
skeiða, kvikmyndasýninga,
íþróttaiðkana 'og hvers kyns
annarar fjelagsstarfsemi og
skemmtana.
GÓÐUR ÁRANGUR
— Hvað viltu seg ja um þann
árangur, sem framkvæmd laga
HOLT SKEMMTANALIF ER
FRUMSKILYRÐIÐ
— Hvemig hefur nú tekist
með fjelagslífið í fjelagsheimil-
unum?
— Yfirleitt vel. Eins og jeg
sagði áðan vekja þau ánægju.
En þetta mál á þó sínar skugga
hliðar eins og svo mörg önnur.
Á jeg þar aðallega við það, að
kvenna
A AÐALFUNDI Bandalags
kvenna í Reykjavík, sem hald-
inn var dagana 13.—14 nóv.
voru m. a. gerðar eftirfarandi
samþykktir:
Þorsteinn Einarsson.
Dyrtíðarniál:
Aðalfundur Bandalags kvcnna í
Reykjavik haldinn dagana 13. og 14.
nóv. 1950 mótmælir eindregið hinni
gifurlegu dýrtíð, sem stöðugt hefur
aukist þrátt fyrir gefin loforð stjóm-
arvaldanna að vinna gegn henni. Hef
ur þessi vöxtur dýrtíðarinnar ekki
aðeins orðið tilfinnanlegur á inn-
fluttri vöru vegna gengislækunarinn-
ar, heldur og mjög mikill á innlendri
vöru, sem lofað var að halda á skap-
legu verði.
Álítur fundurinn, að með tilliti til
vaxandi atvinnuleysis og minnkandi
tekna, sje nú svo komið, að heiinili
alþýðumanna rísi vart undir dýrtið-
inni, svo að ekki sje annað sjáanlegt
en að skortur sje viða fyrir dyrum.
Fundurinn skorar því á Alþingi og
ríkisstjóm:
1. Að tryggja launþegum fulla
dýrtiðaruppbót á laun sin, sem sje
greidd ménaðarlega.
2. Að verklegar framkvæmdir verði
stórum auknar frá því, sem nú er
fyrirhugað til þess að fyrirhyggja
atvinnuleysi.
3. Að afnema alla tolla og sölu-
skatta á nauðsynjavörum og að fyrir-
hyggja með öllu keðjuálagningu og
svartamarkað.
4. Að lækka aftur afnotagjöld raf-
magns.
HallveigarstaSir:
Aðalfundur Bandalags kvenna í
Reykjavík, haldinn dagana 13,-—14.
nóv. 1950 beinir þeirri áskorun til
Fjárhagsráðs, að það veiti fjárfest-
ingarleyfi til byggingar kvennaheim-
ilis Hallveigarstaða eins fljótt og
unnt er.
Umferðarmynd
DÖKKKLÆDDUR MAÐUR Á DIMMUM ÞJÖÐVEGI
ER DAUÐANS MATUR
Haldift því á livítum klút í hendinni og gangið á móti umferð-
inni, þ. e. a. s. á hægri brún vegarins, svo stjórnendur ökutækj-
anna sjái yður betur. Slysavarnafjclagið.
Ofbeldishólanir komniúitisfa
ögrun við verkaiýtemiökin
Frá aðalfundi Málfundafjel. Óðinn.
MÁLFUNDAFJELAGIÐ ÓÐINN, fjelag Sjálfstæðisverkamanna
cg sjómanna, hjelt framhalds-aðalfund í Sjálfstæðishúsinu s.l.
mánudagskvöld kl. 8,30. Fundinn sóttu hátt á annað hundrað
manns og gengu allmargir nýir meðlimir í fjelagið á fundinum.
Sveinbjörn Hannesson form.1
um fjelagsheimili hefur borið? ótti af danssamkomunum. Of
Hreinlætismál:
Aðalfundur Bandalags kvenna i
mörgu fólki til sveita stendur j Reykjavík haldinn dagana 13,
,nóv. 1950 skorar á Fjárhagsráð að
— Það er ef til viil of snemmt j víða er Ótti þessi ekki ástæðu- | veita nauðsynleg gjaldeyris- og inn-
að dæma um árangurinn, en þó . laus, því að danssamkomur sem . flutmngsíeyfi fynr umbúðapappír og Komnilinistar v-ttir
Skán mý Og vill þá oft verða 1 Aðalfundur Bandalags kvenna
TViil/tll /Iv’trlrl/’iiic'l/'ortiiT* t r/~\ rtn n * t. i • n i t t i ^ a * / in/
má benda á nokkur atriði, sem ' auglýstar eru í útvarpi með salernispappir, svo að alltaf sjeu til
fram hafa komið. Vil jeg þá | heilli hljómsveit dregur að sjer ino rai i,irg 'r 1 an<hnu-
fyrst vitna í frásögn hr. Ragnars ( samkomugesti eins og mykju- !Slátnvmáls
ráðunauts Ásgeirssonar um
námskeiðsferð, sem hann og
aðrir ráðunautar Búnaðar-
f jelags Islands fóru á s. 1. vetri.
Þar kom greinilega í ljós hinn
mikli munur, sem á því er fyr-
ir fólk að safnast saman, til
samkomu- og fundarhalds í
hrörlegum samkomuhúsum,
sem aðeins eru salurinn einn
eða í samkómuhús þar sem eru
rúmgóðir salir og öll þau her-
Oðins setti fundinn og stjórn- þeir standa að vera vel á verði
aði honum. Á fundinum var gegn árásum kommúnista á per
m. a. rætt um árásir komm- sónufrelsi manna og vill í því
únista á Óðinn og hótanir sambandi benda á hina sívax-
þeirra um það að svipta and- andi hættu, sem stafar af
stæðinga sína skoðanafrelsi í skemmdarstarfsemi og ofbeldis
þeim verkalýðsfjelögum sem hneigð kommúnista í þágu er-
þeir enn ráða og var eftirfar- lendra einræðisafla. Fundurinn
j4 ! andi tillaga samþykkt sam- telur það vera þjóðfjelagslega
hljóða: j skyldu hvers borgara að berj-
ast gegn hættunni og eyða með
I öllu áhrifum kommúnista í ís-
„Framhaldsaðalfundur Mál-
fundafjelagsins Óðins, haldinn
í Sjálfstæðishúsinu mánudag-
inn 13. nóv. 1950, telur árásar-
lensku þjoðlífi.“
Umræður urðu fjörugar á
fundinum og voru allir á einu
máli um að víta ofbeldishótanir
mikill drykkjuskapur, vegna !Reykjavík haldinn 13,—14. nóv. 1950, greinar þær á Málfundafjelagið kommúnista. Eftirtaldir menn
þess að gestir flytja áfengi með (leggur á það ríka áherslu að skipu- Óðinn, sem að undanförnu hafa toku til máls: Böðvar Steinþórs
sjer eða sum ökutækjanna lag það, er var á slátursölu í haust bij-gt í Þjóðviljanum, með öllu son’ Friðleifur I. Friðriksson,
verða útsölustaðir áfengis. * ' * ’ TT T ° ’
I haldist áfram, þannig að heimilin
Ibúar þeirra byggðarlaga sem j feti att l«'ss kost að kauPa slátrin
verða fyrir örtröð slíks sam- ounnin-
komuhalds, líta fjelagsheimilið
hornauga og telja það fóstra
innan sinna veggja í hjarta
sveitarinnar, hinn versta þátt
bæjarlífsins og freisti unga
Stjórn Bándalagsins skipa: Fr. Aðal
björg Siguýðardóttir, fr. Guðrún Pjet
ursdóttir ög fr. Guðlaug Bergsdóttir.
Hannes Jónsson, Sveinbjörn
bergi önnur, sem þurfa að vera fólksins í sveitinni til gjálífis.
til fjölbre^dts íjelagslífs. í frá- (Til er þess dæmi gð fjelags-
sögninni kom fram að fólkið ! heimili, sem skírt hefur verið
yrði ánægðara og glaðara með fögru nafni sje kölluð ,,sjoppar'
hlutskipti sitt og færara til þess
að njóta þess sem fram færi.
Gamall bóndi. sem býr í sveit
þar sem er nýreist, vandað
fjelagsheimili, sagði við mig í
sumar: „Fólkið er ánægðara en
Nyjar radiomiounarsfoovar
á Garðskaga og
ií daglegu tali. Gegn þessháttar
j starfsemi, sem hjer var lýst
hefur nú risið nokkur alda,
j sem vonandi þvær burtu þenn-
i an skemmandi skemmtanahátt,!
I svo að fjelagsheimilin fái ein- ver®i UPP radíómiðunarstöðvum á Garðskaga í samvinnu við
áður var, og gleðin er vissu- i vörðungu fóstrað fjölbreytt * vitamálastjórnina og á Stórhöfða í Vestmannaeyjum. Undir-
lega undirstaða bess, að því í fjelagslíf viðkomandi byggðar, búningi er nú lokið á Stórhöfða og verður tækjunum komið þar
SLYSAVARNAFJELAG íslands gengst nú fyrir því að kom-
þyki vænt um sveitina og hlut-
skipti sitt í lífinu“.
MÖRG FJSLAGSI3EIMILI
HAFA NOTIÐ STYRKS ÚR
FJELAGSHEIMILASJÓÐI
— Er þegar búið að reisa
ínörg fjelagsheimili?
— Fyrir voru víða í sveitum
þinghús, en mörg þeirra orð-
In gömul og lítt nothæf. Þá
voru og til samkomuhús frá
fyrri tíð Góðtemplararéglunn-
©r- og ungmennafjelaganna. Eíri
síðan lögin um fjelagshéimili
gengu í gildi haía 34 heimili
notið styrks úr fjelagsheimila-
Sjóði, þai af eru 27 ný.
borið uppi af þrá og nauðsyn ^pp innan skamms.
fólksins í viðkomandi byggð til j
samgleði, fræðslu í orði og j í gær kom formaður Kvenna- ^------------------ --------------
verki og líkamsmenntar. Til deildar S.V.F.Í. í Reykjavík frú fyrir í sjerstakri viðbyggingu,
stuðnings bessháttar starfi inn- Guðrún Jónasson og frú Gróa er vitamálastjórnin lætur reisa
an fjelagsheimilanna má telja Pjetursdóttir, varaformaður við hús vitavarðarins á Garð-
námskeið sambands leikfjelaga, deildarinnár, í skrifstofu Slysa- skaga og munu byggingarfram-
sem háð er þessa daga hjer í varnafjelagsins og afhentu f.h. kvæmdir í því sambandi hefjast
Reykjavík. j kvennadeildarinnar kr. 12000,00 a næstunni.
FJÖLBREYTT STARFSEMI j111 Sreiðslu á leieu 1 tíu ár fyrir
Vert er að minnast þess að radíómiðunarstöð þá sem kom-
kvenfjelög hafa beitt sjer fyrir ,lð yerðuf UPP a Garðskaga. Það
því áð eldhúsirl í fjelagsheimil- er iandsíminn, sem ieigir radíó- WASHINGTON - Truman for-
únum verði nothæf fyrir sýni- miðunarstoðina fynr akveðið seti hefir skipað dr. Henry Gar-
, , , , , '. • , , .z. , ! eiald á ári !and Bennett til að hafa yfir-
kennslunamskeið i matreiðslu. ■w 1 stjórn áætlunarinnar um aðstoð
Einnig að 1 einu hei oergi sje Kvennadeildin mun og greiða þau ríki, sem skammt eru á
hægt að setja upp spunavjelar allan kostnað við uppsetningu veg komin tæknilega og efna-
Framhald á bis. 12. tækjanna. Verður þeim komið lega.
■ *
tilefnislausar og beina ögrun
við persónu- og skoðanafrelsi Hannesson, Hilmar Luthersson
í verkalýðssamtökunum og 08 Sveinn Sveinsson, en hann
stefna að einræði og kúgun. . hafði framsögu á fundinum..
Fundurinn skorar því á alla j
lýSrsaissinna hvar i flokki sem /jfYj,J|U||eyjjj_
skrániRfl á Bíldudat
SAMKVÆMT ákvörðun Verka
lýðsfjelagsins „Varnar“ fór
fram atvinnuleysisskráning á
Bíldudal dagana 5.—7. nóv. fyr
ir timabilið frá 1. ágúst til 31.
okt. 1950.
Til skráningar komu 13 fjöl-
skyldumenn með 44 á framfæii
sínu, 9 einhleypir karlar og 3
konur, þar af tvær með eitt
barn á framfæri hvor. Samtaís
eru þetta 30 menn og konur
með 46 á framfærj sínu.
Þrír hermenn drepnir
í Indo-Kína
SAIGON, 16. nóv.: — Ofbeldis
menn i Indo-Kína rjeðust í dag
á íranska bílalest, drápu þrjá
hermenn og særðu sjö. Gerðist
atburður þessj á veginum frá
Saígon til Lichninh.
j Frönskúm flugvjclum og stór
skotaliði tókst að hrinda á-
hlaupinu, en þó ekki fyrr en of-
beldismönnunum hafði tekist
að kveikja í tíu vörubílum og
skemma þrjá herbíla.
4*1
Yfirmaður tæknihjálpar-
innar.