Morgunblaðið - 17.11.1951, Page 7
Laugardagur 17. nóv. 1951
VORGVXBLAÐIÐ
1
Hið mikla rússreska stríðsminnismerki stendur á breska her-
r.ámssvæðimi í Berlín. Á afmælisdegi Rússaveldis varð þess vegna
fíokkur þeirra, Ecm lögðu blómsveig að minnismerkinu, að fara
inn á ,,land óvinarins." Af efri myndinni verður sjeð, að þessir til-
hurðir Rússanr a hafa ekí.i vakið neina athygli Vestur-Berlínarbúa.
Rleðan þessu fór fram, voru ungir andkommúnistar önnum
kafnir við að búa íil brottferðar Ioftbelgi, sem þcir sehdu inn f
Austnr-Berlín. Við belgina voru tegndar þúsundir Mugrita, þs
sem skorað var á kommúnista að láta lausa 30 þús. farga, sem e
lokaðir insii í rússnesk-þýskum fangabúðum vegna stjórnmála
skcðana.
Loftleiðir töpuðu milij»
króna við missi Geysis
ASaSfgndar fjeiaajms var tiaidinn í gær
um tíma yfir að róða tveim Sky
AÐALFUNDUR Loftleiða h,í.
var haldinn föstudaginn 16. :ióv.
kl. 14:45 í Tjarnarkafe, uppi. Á
fundinum mættu umboðsrnenn oðu
eigendur rúmlega helmings hluta-
fjárins og var fundurinn því lög-
legur.
Fundinn setti formnðilr fjelags-
stjórnarinnar, Kristján Jóhann
Kristjánsson framkvæmdastjóri,
og kvaddi hann Sigurð Ölason
hæstárjettarlögmann til ftfndar-
stjórnar, en hann bað Sigurð
Magriússon fulltrúa lesa fuudar-
gerð.
Fyrstur kvaddi sjeri hljóðs
Hjálmar Finnsson, framkvæmda-
stjóri Loftleiða, og flutti hann
skýrslu um stöff fjelagsins. —
Skýrði hann m. a. frá því að á
árinu 1949, héfði sú breyting orð-
ið á flugvjelaeign Loftleiða, að
keypt var sjóflugvjelin „Vest-
firðingur" af Catalina gerð. Var
þessi ráðstöfun gerð, bæði vegna
innanlandsflugsins og eigi síður
sökurii þess að íjelagið hugðist
verða við óskum um fiugferðir
hjeðan til Grænlands. Hófu Loft-
leiðir á þessu ári ílugíerðir þang-
að vegua leiðangurs Dr. Lauge
Koch. Þessar Grænlandsferðir
„Vestfirðings" heppnuðust ágæt-
lega og urðu upjihaf að þeim
Grænlandsferðum Loftleiða, eem
síðan hafa verið farnar og fjölg-
að hefur árlega.
Framkvæmdastjórinn gat þess,
að þnr sem fjelrgið hafði á þess-
masterflugvjelum, hafi narga
tilraúiiir vei'ið gerðar til þess a
afla fjelaginu hlutdéildar i þeii
flutningum, sem fóru fram mil
KefÍavíklirflugvallarins og Band
ríkjanr.a. Naut fjelagio í þessa,
viðleitni aöstoðar cendiherra o,
sendiráðs Isiands í Washington,
en tilraunir þessar báru hvorki
þá nje síðar árangur.
Flutningsmagn jeiagsins jókst
árið 1949, miðað við fyrra ár, t.
d. í utanlandsílugi um SO'/r. —
Aukningin í vöruflutningunum
nam 168%. Hir.svegar iæKkaði
tala fluttra farþega árið 1950
nokkuð, enda heildartála fluttra
farþega mað ísler.skum flugvjei-
um lægri það ár, eri verið haíði
1949. Hins vegar fóru vöruflutn-
ingar enn váxaridl og nam aukn-
ing þeirra, miðað við fyrra ár,
133%,. í þessu sambandi ninnt-
ist hann þess, sem mjög varð ti’.
þess, að hækka tölur yfir þunga
þess varnings, sem fluttur var með
flugvjelum fjelagsins þettá dr, en
það voru Grænlandsferðir „Geys-
is“, sem farnai* voru vcgna leið-
angurs Poiíl Emile Victor, cn
„Geysir" fór sumarið 1949 tuttugu
og eina ferð yfir Grænlándsjökla
og flutti leiðangursmönnum Vic-
tors margvíslegari varning, <n
fél'ðir þessar heppnuðust ágæt-
lega og urðu til þess að auka vin-
éældir og hí’óður fjelagsins.
Framh. á bls, 10
Á ÞESSARI öld hraðans og tækn
ii nar þegar öll verk eru gerð
mcð vjelum er ekki síður nauð-
synlegt að hafa góða og marga
viðgerðamenn en hafa vjeíarnar
sjálfar. Ein þeirra atvinnugreina
sem ekki hvað síst hefur tekið
vjelanotkunina í sína þágu, en
þó engan vegimi um of, er land-
búnaðurinn. Innflutnihgur vjela
allskonar til þessarar atvinnu-
greinar hefur stóraukist á síðustu
árum og er það vel. En um ann-
að og meira þarf að hugsa varð-
| anai vjelarnar en innkaupin
ijáif. Með aukinni notkun þarfn-
ast þær aukins viðhalds og er þá
þörf kunnáttumanna með góðri
vjeíaþekkingu.
I NÝR ÞÁTTUR í
KENNSLL’STAiíFI
Til þass að keftha bændum
meðferð vjsia nnna, viðgerðir
aeirra og viðhald hefur áður ver-
ið efnt til tveggja lámskeiða.
Hafa bau þá verið atlglýst og
oátttakeridur verið hvaðanæfa af
lahdíftu og færri komist að en
1 /iljað hafa, brátt fyrir þrð að
.nikili kostnaður er bátttökunni
lamfara s. s. löng férðaíög og
| uppihaíd.
Ert fyrir þrem vikum síðan
1 hófst nýr þáttur í þessu kenftslu-
starfi á vegum Vjeladeildar rík-
Sins. Er þetta nýja fyrirkomulag
með þeim hætti að kennarinn er
endur^it í sveitirnar og veitir
, iændum t. d. í einum hrepp til-
sögn í viðgerðum dráttarvjela.
Hinu fyrsta námskeiði með
slíku kennslufyrirkomulagi var
/alir.n staður í Þykkvabæ í Rang
írvallasýslu, enda hagar þar vel
,il, því bæir eins hrepps munu
ikki á öðrum stað . standa nser
hver öðrum en þar, og því að-
staða til slíks námskeiðs hvergi
betri en einmitt þar.
VJEI.ANOTKUN
ALMENN fWÖG
oiiaour Ræktunrfjelags
Djúpárhrepps, Iíaíliði Guð-
mundssoh.
þangað austur i gærdag. Svo lcs-
endum blaðsins gæfist kostur á
að kynnast að nokkru þessari
rnerkilegu starfsemi. Hafliði Guð
mundsson bóndi að Búð, lórmað-
ur RæktunarSambands Djúpár-
hrepps, hefur Jánað bragga til
námskeiðsins. Hann ljet svo um
mælt, að fáar sveitir á landinu
hefðu tekið vjelatæknina í sína
þáeu í eins ríkum mæli og bænd-
ur í Þykkvabæ. í hreppnum eru
I 38 jarðir en traktorarnir sru 35
að tölu. Þessi mikla vjfelanotkun
stafar af því, at langt er til þess
staðar sem aðallega er heyjað og
þurfti því áður marga hesta við
hevskapinn. Þeir vóru ekki í
notkun nema fáar vikur ársins en
hinsvegar frekir á fóðrutn. En úr
þessu bættii dráttarvjelarnar.
BÆNDUR SKORTIR
VEKKINGU Á VJKLUM SÍNUM
En ef vjel hefur biiað, heldtír
Ilafliði áfram. heftír oft reyiíst
erfiðieikunt bur.dið að koma
Aihyg ðisverður faáttisf? i
vélamenning landsmanoBn
S-rá belsnsékBt Þykkvabæ
Vio vci ..stico.siuoio aö ötso. — aoorahuur Svemssoii (t. v.) og
Gaðbjartur Agústsson að vinnu, Meo þeim á myndinni (Icngst til
hægri) er kenftarinft Eirsk Eylands.
henni á fjarlægt viðgerðarverk-
stæði. Bændur sða , tarfsmenn
þeirra hafa hinsvegar ekki sðk-
um þekkingarleysis á vjelum, get
að gert við bær sjálfir.
Það varð því að samkomulagi
milli Vjelanefndar ríkisins og
Ræktunarsambands Ðjúpár-
hrepps, að hingað var sendur
kennari í þeim erindagerðum að
ssgja bændum til að því er snert-
ir viðgerðir traktora og viðhald.
Til þessa starfa var valinn Erik
Eylartds, og hefur hann reynst
’únn beáti kennari og námskeið-
5 orðið okkur bændunum hjer
il ómetanlegs gagns. Vel mé
era öð það verði til bess, að vif
omum okkur upp eigin viðgeið-
rveikstæði.
A namskeiðinu hefur eigend-
’.m dráttarvjela gefist kóstur á af
jóta aðstoðar og tiisagnar við að
ka upp traktora sína og með
ví sparað stórfje, auk þess sem
^kkingin sem þeir öðlast vif
ann starfa mun í framtíðinni
oma þeim að ómetanlegu gagni
’ENNSLAN ER 'VEITT
N KNDUKGJALDS
Inni í verkfærageymslu Uaflið"
ð Búð vol'u þennan dag 3 menn
ð störfum ásamt kennara sín
ím. Á borðum og gólfi voru stó
'g smá st.ykki úr traktorum
dinir höfðu veri'5 sundur, stykki
vrir stykki.
— Hvernig er 'þessu námskeiði
áttað? spurði ieg Eirik Evlarids.
— Vjelanefnd ríkisins itendur
straum af kennslukostnaði, en
öðrum kostriaði, s. s. efniskostn-
aði, varastykki, olíukostnaði og
ýmsum öðruiri sfnærri útgjöldum
er skipt á dráttarvjelaeigend-
urna.
Tiisögnin sem bátttakendur
námskeiðsins hljóta ef í þvi fójg-
in að yfirfára vjelár tfaktoranná
og það 'agfært Sém betur kánn að
fara. Á þessu námskeiði hafa
verið teknir til viðgerðar um .30
traktorar. Að sjá'fsögðu er mjög
mismunandi hvað 'agfæfingar
barf við og af þeim ábkum öðlast
bátttakendurnir allmikla révnsltí
í viðgerðum. Jafnffamt hefi jeg
feynt að útskýfa gang vjelánna
eftir átvikum.
VERKLEG TILSÖGN OG
FYRIKSPURNIR
— Hvað hafa þátttakendurnir
verið margir að bessu sinni?
— Vegna fjölda þeifra sem á
námskeiðið vildu koinast ,;vo og
vegna húsnæðisþrenngsla varð að
ráði að tvískipta því. Nemendur
á fyrra námskeiðinu voru 14 að
tölu, en á hinu síðara 8. Hvort
nóunskeiðið um sig stendur yfir
í 10 dagu.
-— Námskeið þessi eru að öllu
leyti verkleg?
— Svo má það heita. En við
höfu.m þó komið saman í skóla-
húsinu.á kvöldin og við þá spjall-
að saman. Hafa nemendurnir þá
borið fram fyrirspurnir sínar og
jeg leitast við að svara þeim.
.4 ALDRINUM 15—36 ÁRA
— Eru fleiri slík námskeið fyr-
I vefkstæðishúsimi a'ð Búð. —-
Fjórir t emefida á námskeiðinii
vinna sameiginlega að viðgerð
dráítafvjelar. Þeir eru Óiafiir
Guðjónsson, neðst til vinstri og
við hlið hans Óskar Gíslason. —
Standandi eru Sigurður Sigurðs-
son og Sigui jón Guðjónsson.
— Reýnsla þessa námskeiðs gef
ur fyllilega vonir um að fleiri
slík vérði haldjn. Sá háttur, að
látá kefinshma fara fram í sveit-
unum sjálfum, er mun heppi-
legri en sá, er áður hefur verið
reyndur. Mcð þessu nýja kennslu
fvrirkomulági er frumkvæðið
að slíkum v iðgeiðánámske iðu u».
sett í hendur sveitanna og þetta
fyrirkomuiag er mun ódýrara :fyr
ir þátttakertdur námskeiðanna.
Ekki vántár áhugann á bví r.ð
kynnast vjelunum. Nemendur
þessa námskeiðs voru á aldrinum
15:—86 áfa. Hinsvegar eru erfið-
leikarnir miklir og þá sjerstak-
lega að því er snerlir útvegun
varahluta. A. St.
HAMBORG — Nýlega var Tiafn
arhverfunum í Hamborg lokað til
þess að bægja frá áróðursmönn-
utYi kommúnista, er þar voru á
ferli, til að' æsa verkamenn til
Verkfalla.