Tíminn - 04.05.1965, Blaðsíða 11

ÞRIÐJTJDAGUR 4. maí 1965
TÍMINN
11
44
berja hann í andlitið eins og æfingarbolta hnefaleikamanns.
Þegar barsmíðinni lauk var andlit mannsins illa út lítandi,
bæði augun sokkin og nokkrar tennur brotnar. Það varð
að fara með hann í sjúkrahúsið, en þar var hann ekki lengi.
Hann var kominn aftur á vörð eftir þrjá daga mjög illa far-
inn. Soni skilaði eigandanum úrinu, og fullyrti að enginn af
vörðum hans myndi nokkru sinni stéla aftur.
Soni yfirgaf okkur árið 1944 og tók að sér yfirstjórn
kvenfangabúða í Tjideng, þar sem hann fór skammarlega
með fangana. Hann hikaði ekki við að berja konur í and-
litið, og böm voru óskaplega hrædd við hann. Einn daginn
lét hann alla á aldrinum frá tveggja ára til sjötugs vera
á göngu frá klukkan níu um morguninn til klukkan 4
næstu nótt — eða í samfleytt nítján klukkustundir. í annað
skipti gerði hann sér lítið fyrir og gróf tveggja daga brauð-
skammt niður í stóra holu fyrir framan alla fangana. Hann
var vanur að gefa hundinum sínum súkkulaði fyrir augunum
á hungruðum börnum. Meira að segja í júní 1945 hegndi
hann konunum, sem voru fyrirliðar fanganna með því að
klippa allt hár þeirra og raka þær svo á eftir í allra aug-
sýn. Lítijl kóreanskur vörður, sem hér Noda, hafði nægileg-
an kjark til þess að skýra aðalbækistöðvunum frá þessu,
þótt hann hætti með því lífi sínu, og Soni var látinn hætta,
en við fréttum þá, okkur til mikilla leiðinda, að hann hafði
verið gerður að aðstoðarmanni ofurstans, sem hafði yfir-
umstjón með Bandoeng-búðunum, sem við vorum þá í.
En Soni náðist eftir styrjöldina. Áður en hann var dreg-
inn fyrir herrétt voru hann og aðstoðarmenn hans sendir
til Tjideng, þar sem þeir urðu að hreinsa skolpræsin í búð-
unum, dag hvern, þar sem þeir höfðu komið einna verst
fram. Það hlýtur að hafa verið töluverð huggun fyrir þær
konur, sem enn voru þar, að sjá þennan kvalara sinn lítil-
lækkaðan á þennan hátt. Lokahefndin kom við réttarhöld-
in yfir stríðsglæpamönnunum, þar sem hann var dæmdur
til dauða.
Þegar skipanir fóru að berast um, að herða yrði á öllu
sem mest, fór Soni að nota sömu aðferöirnar við hina sjúku
og Yoshida hafði gert. Að lokum hafði hann sent svo marga
menn út til vinnu, að ekki voru nægilega margir eftir til
þess að gera það, sem gera þurfti í búðunum sjálfum, og
liðsforingjarnir urðu að taka að sér ýmis skyldustörf. Brátt
var svo komið, að við stjórnuðum eldhúsunum, matstofunni,
brauðgerðinni, bókasafninu, unnum í garðinum og hjuggum
í eldinn, og þurftum þar að auki að hreinsa baðherbergi og
salerni. í raun og veru var þetta ekki sem verst, því á
þennan hátt fengum við nóg að gera. Ég hjó í eldinn, og
sem erfiðisvinnumaður fékk ég 22 gr. fram yfir hinn venju-
lega hrísgrjónaskammt. Afleiðingin var sú, að ég bætti á
mig nokkrum pundum á fjórum mánuðum, og komst upp
í 80 kg. Til þess tíma hafði ég aldrei orðið veikur og var
vel á mig kominn.
Viðarhögg gat verið erfitt starf — maður gat rerinsvitnað
við að handleika öxina í hitabeltissvækjunni — en við fór-
um okkur að engu óðslega. Við hjuggum í klukkutíma eftir
morgunverðinn, og svo fengum við okkur tebolla og héldum
svo áfram að höggva litla stund (ef við nenntum) og þá
var morgunverkunum lokið. Annan hvorn dag hjuggum við
svo í þrjá stundarfjórðunga eftir hádegið — ef nægilegur
viður var fyrir hendi til þess. Nipparnir voru nízkir á eldi-
viðinn.
Það bezta við þessar búðir voru fréttirnar, sem við gátum
fengið. Allmörg útvörp höfðu verið búin til með leynd og
voru stöðugt í gangi. Mörg þeirra voru hreinustu meistara-
verk og snilldarlega tilbúin. Tveir liðsforingjar úr merkja-
sveitum brezka hersins höfðu búið til útvarp, sem hægt
var að flytja frá einum búðum til annarra í smáholu í
tréskóm. Venjulega var það geymt í fölskum botni á koll-
stól, sem látinn var standa einhvers staðar í hirðuleysi. Eitt
útvarpið var geymt í þremur vatnsflöskum, sem samt var
hægt að nota undir vatn svo það huldi það sem innan í var.
Ljósaöryggin í fangabúðunum voru notuð til þess að knýja
þessi útvörp og loftnetið var fínn vír, sem vafinn var um
moskítónetið. Sá, sem stjórnaði útvarpinu gerði það undir
netinu, sem auðvelt var að sjá út í gegnum, en var ógagn-
sætt utanfrá. í einum búðunum var útvarpið geymt í rjáfr-
inu fyrir ofan skrifstofu japanska yfirmannsins og var það
fjarstýrt. Annað útvarpstæki var geymt í gervifæti eins fang-
Rest best koddar
tsndnrnýjum aomlu sængornar
eigum drin <,t fiflnrheld ver,
eðardúns- <>t gæsadúnssængur
hodda u ýmsum stærðum.
— P6STSENDUM —
Dún- og
fiðurhreinsun
Vatnsstig V — Sinu 18740.
(Örfá skret frá Laugavegl).
| Va
L'
ans.

Liðsforingjarnir, sem stjórnuðu þessum útvörpum og
fluttu þau með sér úr einum búðunum í aðrar voru mjög
hugrakkir menn. Það var sama og dauðadómur, ef þeir
2 | sagði ég. — Hvernig var það, |
ibjugguð þér ekki svo vel að eiga)
inn var mjög þægilegur. Hann ■ annan? !
sagði: ! Honum brá dálítið í brún, en;
— Alein. í miðri Berlín. í kjalljhann kveikti í honum fyrir mig|
araholu. Ég . . . ég . . hélt að j og ég lagði mig út af á sekkina og I
ríkið annaðist fólk . . . útvegaði! saug djúpt að mér og í annað
því húsnæði. ! skipti þetta kvöld vissi ég, hvað
Nú var komið að mér að brjóta
heilann. Ég hafði verið hér nógu
hamingja var. Góður var vindill-
inn ekki, ég hefði gjarnan skipt á
lengi til að vera gætin, en mér honum og einni Lucky Strike, en
gazt vel að manninum. Það var > eftir alla bessa tóbakslausu mán-
eitthvað heiðarlegt við hann. Ég 1 uði var þetta hreinasti unaður. Ég
sagði:
— Hafið þér nokkuð a móti
því að sýna mér vegabréfið yðar?
Hann leit undrandi á mig, en
svo brosti hann.
— Sjálfsagt. Maður er aldrei of
varkár.
Ég tók vegabréfið og það virtist
í lagi. Gösta Bergström. Forstjóri.
34 ára gamall. Sænskur. Ég skilaði
honum því aftur, hugsaði mig um
nokkra stund og ég var svo þreytt
á að tala aðeins við sjálfa mig að
ég var að því komin að springa.
Ég varð að trúa einhverjum fyrir
ævintýrum mínum og eins og ég
sagði leizt mér gæfulega á þenn-
an mann.
— Vindlalyktin er góð, sagði
ég.
— Nei, fjandinn hirði hann,
alls ekki. Lyktin er vond og bragð
ið enn verra.
horfði á hann nokkra stund, og
hann 'brosti til mín. Augun voru
grá og vingjarnleg.
— Ég er að velta fyrir mér
hvort þér eruð jafn góður og þér
lítið út fyrir að vera. sagði ég.
— Hvort mér sé óhætt að treysta
yður?
— Það getið þér.
-— Nú, jæja . það er rétt aðj
ríkið annast um tolk svo langt
sem það nær. En mér líkar ekki
alls kostar við þetta ríki, skiljíð
þér.
Hann kinkaði kolli.
— Ég er ekki ýkja hrifinn af
því heldur, sagði hann.
Mér fannst svarið gott svo að
ég tók ákvörðun í skyndi.
—4 Ef satt skal segja þá á ég í
stríði við ríkið. Þér sögðuð ég liti
ekki út fyrir að vera þýzk og ég
er það heldur ekki É<? amcísk
Eg er ekki vandlát iengur, i Hann tók seinlega út úr séri
vindilinn, kreisti hann undir
hælnum og blístráði lágt.
—Ja, hver skollinn.
n.
Ég hagræddi mér betur á sekkj
unum, púaði vindilinn og svo
ieysti ég frá skjóðunni og sagði
mannmum allt af létta:
— Ég heiti Ann Dickson og áð-
ur en Bandaríkin fóru í styrjöld-
ina vann ég hjá Jeff Mitchell á
Meginlandsfréttastofunni hér í
Berlín. Skemmtilegt var það ekki,
því að Þjóðverjar urðu sífellt fýld
ari og fýldari eftir því sem tíminn
leið og hver fréttaritarinr. f. fætur
öðrum hélt heimleiðis, en Mitc-
hell þraukaði alveg þangað til í
nóvember og hugsaði að það
yrðu alltaf einhver ráð með að
komast úr landi
En svo einn góðan veðurdag í
lok nóvember kom Jeff inn a
skrifstofuna rækiiega utan við sig
og sagði: ..Byrjaðu að tirenna alia
pappíra og hraðaðu þér síðan
heim. settu niður i eina tösku og
hittu mig viö lestina tíl Sviss
klukkan 19,40" Nú. nú. ég gat
lokið þessu Öllu í tæka tíð, því
að við höfðum lengi nuiz við
þessu, og klukkan 18,30 hafði ég
náð í ieigubíi og var a leið til
járnbrautarstöðvarinnar með fögg
ur mínar Það var auövitað rnvrk
ur og bílstjórinn var þreyttur jg
sljór og í Friedrichsstrasse kom
sjúkrabíll brunandi út frá þver-
götu og lenti miðskips á okkur.
Þegar ég rankaði við mér lá ég
á sjúkrahúsi, taskan var horfin,
lestin og Jeff voru farin. Nú, satt
bezt að segja lét óg mér það í
léttu rúmi liggja, því áð það höfðu
brotnað í mér þrjú rifbein og auk
þess hafði ég fengið heilahrist-
ing, svo að ég áttaði mig ekki á
neinu. Ég lá bara þarpa og dag-
amir liðu og eitt kvöld kom göm-
ui hjúkka inn og horfði illgirnis-
lega á mig og síðan rák hún hast-
arlega í mig sprautu og gerði það
svo djöfullega að mér var illilega
við. Hún tautaði eitthvað um
„Chichagoþorpara“ áður en hún
rauk út og gömul, elskuleg kona í
næsta rúmi sagði að Ameríka væri
komin í stríðið á móti Þýzkalandi.
Þá leið yfir mig aftur og þegar ég
rumskaði var ég orðin sæmilega
skýr i kollinum og skildi hvað ég
átti í vændum. Auðvitað vrði ég
send í fangabúðir og ég hugsaði
með mér að þetta stríð gætj stað-
ið í tuttugu ár og þá yrði ég
roskin kona þegar allt væri um
garð gengið og mér fannsi útlit-
iö ;kki glæsilegt.
Ég eygði ekki mikla von um
að komast úr sjúkrahúsinu og ég
lá þarna og kvaldist heil ósköp
í nokkra sólarhringa og gamla
ófreskjan með sprautuna hafði
góða skemmtun af að segja mér
frá öllu því sem ég ætti í vænd-
um.
Kvöld eitt fór hún með mig til
læknisins og hann skoðaði mig og
sagði: — Frísk! Út á morgun!
Næsti! Og síðan stóð ég aftur úti
á ganginum í síðri náttskyrtu og
og strátöfflum. Læknirinn öskr
aði eitthvað til gömlu gæzlukon-
unni og hún smeygði sér inn aft-
ur til að heyra hvað hann vildi.
Og þá hrökk ég laglega við því að
á snaganum hékk liðsforingjabún
ingur og byssa í hulstri og brosti
til mín. Ég tók byssuna áður en
ég vissi hvað ég gerði og svo rangl
aði ég aftur í rúmið undir eftir-
liti hennar og hafði falið byssuna
undir náttkjólnum.
Gamla, vingjarnlega konan í
næsta rúmi þjáðist af krabbameini
og lá í morfínssvefni mest alltaf,
svo að hún tók ekki eftir neinu
og þegar ófreskjan kom til mín
til að aðgæta, hvort mig vantaði
eitthvað fyrir nóttina, settist ég
upp í rúminu, miðaði á hana
byssunni og sagðist vilja ræða við-
skiptamál við hana. Jæja, hún
hafði ekki margt til málannaa ð
leggja og skömmu síðar lá hún
í rúminu klædd þessari hrífandi
náttskyrtu og ég tók sprautuna og
gaf henni allt sem í henni var í
einni dembu. Svo beið ég þangað
til hún var farin að hrjóta. Síðan
skálmaði ég út í fullum herklæð-
um hjúkrunarkonu og sagði Heil
Hitler við hliðvörðinn. Það var
nú það.
— Og hreint ekki svo lítið,
sagði hann og hló.
— Þetta var bara byrjun og það
var reyndar það eina sem var
skemmtilegt af þessu öllu. Fyrst
gekk allt vel, fyrsta árið gekk
ágætlega, mér leiddist svo mikið
að ég hélt ég myndi sálast. .Ég
fór rakleitt til Potsdam og sett-
ist að hjá ágætri gamalli konu,
sem ég þekkti. Hún yar lömuð og
komin fast að áttræðu, það var
ekkert auðveldara fyrir hana að
segja upp hjúkrunarkonunni sinni
og ráða mig í hennar stað. Ég
hafði ekkert nafn og engin skil-
ríki og kom varla út fyrir húss-
ins dyr og á hverjum degi bjóst
ég við þvi óhjákvæmilega. Og
einn daginn kom lítill horaður
maður með harðan hatt og skrá
undir hendinni og var frá Ríkis-
manntalinu. Ég opnaði fyrir hon-
um og sagði: — Andartak, og lét
hann standa inni í ganginum. Svo
gekk ég í gegnum húsið. greip
hattinn minn og smeygði mér út
um verandadyrnar og tók lestina
til Berlínar. Og það var nú það.
Ég hafði dálítið at peningum
og sæmileg föt, en engin skilríki