Morgunblaðið - 21.10.1952, Qupperneq 7

Þriðjudagur 21. október 1952
MORGUN BLADIÐ
7 ]
atursaroour gego iSandartkjimum
;r inntakið í ræðirni
Núverandi stefnu kommúnism-
ans í Kína skuium vér virða fyrir
oss með því ao kynna oss nokkur
atriði í frœgu riti, sem Mao Tze-
Tung birti í tilefni af 28 ára af-
mæii ílokksins, 1. júlí 1949. Ber
þetta rit heitið: „Lýðræ@is-ein-
ræði lýðsins
Vegna þess að nokkur timi er
liðinn síðan þetta rit kom út,
gefst oss tækifæri til að athuga
ýmsar framkvæmdir á þessurn
atriðum. Um leið skulum vér
hafa hliðsjón af mikilvægu riti,
sem kaila mætti stjórnarskrá eða
foráðabirgða-stj'órnarskrá kín-
verska alþýðulýðveldisins. — (Á
ensku: Ti;c Common Program
of thc Chinese People’s Political
Consultative Conference — venju
lega eru aðeins fyrstu þrjú orðin
notuð og allir hér skilja hvað
átt er við. Á kínversku: Gung-
tung Gan-ling'.
Þessi stjórnarskrá var sam-
þykkt 29. se.pt. 1949; tveim dögum
síðar var stofnun Kínverska al-
þýðulýðveldisins tilkynnt. Þetta
skjal er einfalt og auðskilið, en
auðvitað eru æfinlega margir
möguleikar tíl að útskýra slík
skjol nánar og svo er einnig í
þessu tilfelli.
Þcir, sem að samþykktinni
stóðu voru ekki aílir kckimún-
istar. Aðrir flokkar áttu sér þar
fulltrúa og þar voru eir.nig nokkr
ir kristnir Kínverjar, þjóðkunnir
jner.n.
i IfATURSÁRÓSUR GEGN
- ííANÐARÍKJUNUM
Earáíta gegn heimsvelda-
hySRjf* er eftt mikilvægasta
atriðið í hugsjónafræði Mao
j forseta og öllurn áróðri, sem
1 út frá flokknum og stjórninni
gengur. Með því er fyrst og
j fremst átt við baráttu gegn
; Vesturveldunum. Kuomintang
og Chiang Kai-Shek voru tald-
j ir skutufeveinar Bandaríkj-
1 anna, leppar, sem þau ætluðu
1 sér að nota til að kúga Kína á
sama hátt og Japan ætlaði sér
að kúga þjóðina.
Með þv.í að sigrast á her
KMT-stjórnarinnar og Chiang
telja kommúnistar að fyrsti
stórsigurínn gegn Bandaríkj-
unum sé þegar unninn. |
Þá er enníremur litið á
styrjöldina í Kóreu sem fram- ’
hald baráttunfiar gegn heims- j
veldahyggju. Allar varnmir og
skammir, sem blöð kommún-!
ista bera á vestræna menn í
því sambandi, lenda á Banda-1
. íkjunum.
ÞÓTT ÁRÓÐURíNN SÉ
1 UJAESTÆOA í ÍÐST ENG-
UM Aö ANDMÆLA
Fjrrir nokkrum ðögum
var í kínverska tíagblaðinu
„Ta Kung Fao“ prentuð á
fjórum trmgumáluni —
• --------- —• -*-•> <w» ‘HKm- w nattw fmm' <n menn'm-
nætð
np m sýkiaí
Eftir sr, Jóhann Hannesson
HERNAÐARARASIN A
TÍRET ER KÖLLUÐ
FRELSUN
En öðrurn Vesturveldym —
Bretlandi og Frakklandi sér i
lagi — er borin heimsvelda-
hyggja á brýn. — Markmið
skæruhernaðarins í Malaya er
barátta gegn heimsvelda-
hyggju. Tíbet má ekki vera
sjálfstætt, því það gæti orðið
peð í tafli þjóða, sem komrp- j
línistar gruna um græsku. — .
Þess veg'na var Rauði herinn )
sendur þangað til að „lýð- >
frelsa“ það land og þá þ.jóð. j
Hve mikið frelsið er má ■ TRAUSTI Einar
marka af eftirfararidi atriði.
• Þessa mvnd kaíla kínverskir kommánlstar: Vfsíndamenn ranmaka
sýklasprengjur Bandaríkjama: :ia. Hver heilvita maður skihu* hvc
í fjarstæðukennt það cr að ásaka Rantáaríkjamenn um sýklabernaff.
Utan járntjaids veHra slíkar myndir ekki sannfærandi, en í Kína
er það einn liðurin: í iyga- og hatursáróðrinum gegn Baiidaríkj-
unum að gera fjarstæður um sýklahernað að trúarsetningu, sem
ei'gum leyfist að anclmrela.
fmvmmvímw þjóðir gera
Qs
segir írausíi Eínarsson úr Hofiandsfðr
son, prófessor, * isí hins vegar á miklum at-
er nýkominn heim frá Hollandi,! vinnumöguleikum erlendis, ekki
Nokkrir fulltrúar frá Tíbet' en Þar flutti hann fyrirlestra unv sízt hjá olíufélögum. Hollending-
fóru hér um nýleftduna fyrir ' jarðfræðileg efni, einkum eld-j ar tala um Vísindamenn sína sem
til ' gos,, á fimm stöðurn, í Haag,1
flugvellinum reyndu ! Amcterdam, Utrccht, Lciden og
dögum á leið
nökkrum
Tíbet. A
blaðaménn hér í Hong Kong j
að hafa tal af þeim, en tókst I
ekki að toga eitt orð út úr .
þeirn. Skýring: Tveir kínversk
ir ,,lífverðir“ voru með í för-
inni til að „gæta“ þeirra. En
mýndir fengu blaðamenn að
taka. Það hefði ekki getað
skaðað stefnuna, ef undir
hefði verið skrifað: Fulltrúari
Tíbet á leið til Peking.
Kinversk og rússpesk heims '
veldahyggja er auðvitað aldrei
Delft.
Ferðin var farin í boði sám-
bands jarðfræði- og námaverk-
íræðistúdenta og kennslumála-
ráðuneytis Hollands. I báskólun-1
um 4 talaði hann fyrir jstúdenta
og háskólakennara, en erindið í
Haag var flutt fyrir kchunglegu1
jarðfræði- og námaverkíræði- og!
landiræðifélögin í sameiningu. I
Fjölluðu fyrirlestrar hans m.a.
um orsakir sprenginga í Heklu-1
gosinu, um vatnsmagn í hraun- J
leðju
mikilsveiða útflutnings-„vöru“.
Og þeir vita vel hvað vöruvönd-
un þýðir. Jarðfræðinámið ér ó-
venjulangt, tekur um 6 ár, og á
* , . . , , —- og Um það hvers vegna
gerð að umræðwefni, þvi eng-' ,■ , ,• ,
° . . undirkæling fceœu
um manni mnan „tjarasms j
gceti dottið í hug að tála af því ’>
frenr í hraun
Heklu'gosinu og skyld
Þessi skordýrsntyr ð lrefr.y á síð-
Hstu tSmum ei'Sið tákn hatiírs-
áróSussine gegr.. Bandaríkja-
mönnum. Kommúnistar. segja að
þetta sé skordýr, sefei beri sýkla
í Kóreu. Vísinðamenn sem at-
hwgað hafa mvndína segja aS
Ekcrdýr þctta sé algcngt í Kína
o,í alóiræft íií að bera sýkla milii
manna,
ahlrei þessu vant — yfir-
lýsing vísindamanna um að
Banílaríkin heíðu beitt
sýklahernaði gegn Kóreu
og Kína. Svo mjeg hefúr
mi þessum áréðri verið
hamrað Sð varla þorir nokk
ur Kínverji að neica henuín
cginberlega og prestum he*f
Br vc’ið skiprð a@ flytja
I'ann. Mun þetia — sem
cngiiin frjáls rnaður utan
,,tjaldsins“ leggur trúaað á
— rri*ð tímamun verða gert
nð trúarsetíiingu innan
„tjaldsir.s“.
hkri léttúð.
TRÚBOÖAR ALURA I.ANDA
NEFNBIR NJÓSNARAR j
Flestar aðgerðir komniún-:
ista gegn kristniboðum eru
gerðar undir bví yfirskyni að.
þeir hafi Verið sendisveinar
meníiingárlegrar heimsvelda-
hyggju — eða njósnarar. Það
skiptir engu rnáli í því sam-
bandi frá hvaða smáþjóð þeir
eru. Hvert einasta land vestan
járntjaldsins er sekt í þeirri
synd, og þó eru þau verst, sem
eru jTjjgjSiimir Norður-Atlanfs-
hafsbandalagsins.
I almennum áróðri er gert
htið úr Bandaríkjunum, sagt
er að þau séu ekkert nema
..pappírs- kvikindi", þ. «. gerfi-
dýr, búið til úr pap.pír. En
Mao forseti seg'ir í fullri
clvöru að heimsveldahyggjan
sé enn voldugur og ægilegur
óvinUr, samt gerir hann ráð
Framhald á bls. 12
leðju
efni.
I lok hvers erindis sýndi Kaím
Heklukvikmynd þc.irra Steinbórs
heitins Sigurðssonar og Árna
Stefánssonar.
GÓ3 UANÐKYNNING
Sem betur fér er þs.ð nú mjö'g
farið að tíðkast a® íslenzkir vís-
ir.damenn 'ari cil útlanda til að
ílytja fyrirlestra um rannsóknar-
efni sía. Að' sjálfsögðu er það
þjóðinni til vegsauka, þegar fær-
ir ísler.zki'i vísindamenn vekja
athygli á rannsóknarefnum sin-
um og athugunum meðal erlendra
vísindamanna.
Er Morgúnb’áðið átti tal við
Trausta Einarsson, prófessor og
ræddi um Hollandsferð hans,
komst hann m.a. að orði á þássa
1 eið:
JARDFRÆBNÁMH5 VE’GNA
INDÓNESÍU
„í Hollandi er hvergi fast berg
að sjá nema lítilsháttar syðst.
Landið er annars ge.rt úr fíngerð- J a£ Hekluritgerðum nín’jr.i.
um árframbur.ði og að nökkru úr Þessir menn binda sig sýnilsga
jökulsruðningi fcomnum álla leið ekki við nærskornar skyldu-
frá No: ðurlöndum rneð jöklum1 kcnnslubækur. Þessi andi meðal
ísaldaiinnar. Það hljómar því stúdentanna, að fara vítt til
Traiisti Eir.arí-on
hverju sumri fara stúdentarnir I
könnunar- og kynnisferðir til ann
arra landa. Þegar hér við bætist
kunnátta í 3 stórmálum auk móð-
urmálsins er sýnilegt, að þeir eru
vel búnir að heiman til að nema
)and á sviði vísinda og tækni um
viða ueröld.
HEKLURITGERÖ TRAUSTA
PRÓFVERKEFNí ÞAR
Ég kalla það ekki lítir.n dugnað
og áhuga á náminu cð stúdenta-
samböndin skyldu beita sér fyrir
því að fá mig, úr fjarlægu landi,
til fyrirlestrahalds. Og einn, ný-
orðinn kandidat, sagði, að meðal
pi ófverkefua hans hefðt verið ein.
Þannig cru Ijósmyndir þær, Sem
ríkjamenn hafi háð sýklahernað
að sótthreinsun. En husin i baksý
stjáyn kommúnista í Kína dreifir út og ciga að sanna að Banda-
í Kóreu. feað eru aeat kíæddii' í hvíta sloppa, sem sagt er að vinni
n minna ótrúlega mikið á venjuleg leiktjöld. i
eœkenmlege
jarðfræði og nánmverkfræði
skuli vera mjög rnikill hjá stúd-
entum- í Hollandi og jafnvel sí-
I vaxandi, enda þótt atvinnuhoríur
■ sáu sáralitlar heima fyrir. Fimm
miklar kennslu- og rannsókna-
stofnanir í þössumí greinum. eru í
landinu og heímsótti ég 4 þeirra.'
Þennan mikla áhuga nr.m að
! nokkru leyti að rekja til 4>2ss
tirria cr Holl'endingar áttu Inðó-
ð áhugi. fyrir fan'ga, er vissulega heiliandi og
rnér var það margfold ár.ægja að
geta farið þessa ferð.
nesiu og á það sérstaklega við um
eldfjallafrreði - því á hana lögðu
þeir mikla stund þar.
STÚDENTAR SEM
„ÚTFLUTNING'SVARA'*
En fjöldi stúdcr.tanna r.ú bygg-
HAAR MENNTUNARKROFUR
NAU3SYN SMÁÞ.TÖBA _
Námstíminn í jarðíræSi virðist
ekki vera r.ein undantekning.
Almennt verkfiæoiném er einnig
mjög langt, tekur 6—7 ár. Hér
heima var deilt urn lengd verk-
fræðináms fyrir nokkru og sú
'stefna sigraði að viðm'lcénna til-
tölulega stutt nám. Ég varð'tals-
vert var við þá kenniftgú i Hdl-
lar.di, tæði í orði og verki, að til-
Vera smáþjóðar fcyggist ’á hánm
menntunarkröfmn.
Framhald á bls. 1?-