Morgunblaðið - 03.02.1953, Blaðsíða 2
irlORGVNBLAÐlÐ
Þriðjudagur 3. febrúar 1953
Framkvæmdabanliiiin
Framhald af bls. 1 I
xáeginatriðum miðuð við það að
stuðla að auknum afköstum í
ftamleiðslu og dreifingu.
HVERNIG LEYSIR BANKINN
HLUTVERK SITT AF HENDI
Með þvi:
1. Að vera ríkisstjórninni til
ráðuneytis í fjárfestingarmálum.
2. Aft veita lán til langs tíma
Kieð því að kaupa ný skuldabréf ;
fyrirtækja, sem gagnleg eru þjóð
«rbúskapnum og að dómi banka-
stjórnarinnar nægiiega arðbær
til þess að geta greitt af rekstrar- '
"tekjum vexti og afborganir af
Ækuldum sínum. F.nn fremur að
■veita stofnlánadeildum annarra
peningastofnana lán á sama hátt.
3. Að katipa ný hlutabréf í fyrir-
tækjum, sem gagnleg eru þjóðar- '
fcúskapnum og arðvænleg að
*dómi bankastjórnarinnar.
4. að verzla með verðbréf þau,
,sem nefnd eru í 2. og 3. lið þess-
arar greinar. j
5. Að gefa út og selja eigin
skuldabréf.
6. Að efla sparifjársöfnun og
•verðbréfaviðskipti og stuðla að j
öðru leyti að þróun heilbrigðs
xnarkaðs innanlands fyrir lánsfé
til langs tíma.
7. Að afla lánsfjár erlendis til .
íramkvæmda, sem eru i samræmi
■við tilgar.g Framkvæmdabankans
8. Að hafa samvinnu við einka-
aðila, sem ráðast í arðvænlegar
framkvæmdir, og veita þeim fyr-
irgreiðslu.
9. Að annast rannsóknir í sam-
Uandi við fjárfestingarþörf at-
•yinnuveganna.
10. Að greiða fyrir gagnlegum
uýjungum í framkvæmdum og
atvinnurekstri.
11. Að greiða fyrir atvinnufram
jkvæmdum á þeim stöðum, er
skortir framleiðslutæki, en hafa
skilyrði til framleiðslu. ,
Síðasti töluliðurinn er inn kom j
inn fyrir breytingatillögu sem
Sjálfstæðismenn höfðu forustu
um í fjárhagsnefnd Neðri deild-
-ar. Er það tekið upp úr 1. gr.
frumvarps Sjálfstæðismanna um
-atvinnubótasjóð og er í samræmi
'við þá stefnu að stuðla að jafn-
ATægi í byggð landsins.
STOFNFJÁRLÁN OG
HEKSTRARLÁN
Það er eitt þýðingarmesta
verkefni Framkvæmdabank-
ans að samræma og sjá um
öflun lánsfjár innanlands til
f járfestingar. Það hlutverk
hefur fram til þessa mest ver-
íö í höndum Landsbankans, j
sem hefur einmg með höndum
1 lán a rekstararfé. Sagði f jár- j
málaraðherra m. a. í umræð- j
iim á þin&i, að ríkisstjórinni (
jþætti rétt að aðgreina fána-
starfsemi til stofnfjárlána og j
rekstrarlána. Nokkuð önnurj
sjónarmið gíltu a þcim tveim |
sviðum sem rækjust á og væru
- vonir til að öflun stofnf járlána j
4il lengri tima gengi betur en
að undanförnu, ef þau væru
nokkuð aðskilin frá hinni
ii venjulegu bankastarfsemi. I
' lögunum er svo íyrir mæ!t, að
ríkissjóður ábyrgist aflar skuld
bindingar bankans innan-
lands.
STOFNFE
FRAMKVÆMDABANKAN6
Ríkissjóður leggur Fram-
kvæmdabankanum til stofnfé
samtals að upphæð 95 milljón kr.
Er stofnféð skuldabréf fyrir lán-
um út Mótvirðissjóði. 54 milljón.
kr. lán til Sogsvirkjunarinnar,
21 millj. kr. lán til Lavárvirkjun-
ar og 20 millj. kr. lán til Áburð-
arverksmiðj unnar.
Upphafíega var ráð fyrir því
gert í frumvarpinu að til stofn-
fjár teldist og hlutafé ríkissjóðs
í Áburðarverksmiðjunni, Raf-
tækjaverksmiðjunni og Eim-
skipafélaginu, en þingi þótti ekki
ásætða til þess og felldi það nið-
ur.
VAUZLA MÓTVIRÐISSJÓÐS
Framkvæmdabankanum skal
falin varzia motvirðissjóðs og eru
um það ákvæöi í lögunum, hvern
ig Mótvirðissjóðurinn verði not-
aður til þess að efla atvinnulíf
þjóðarinr.ar, án þess þó að það
hafi ný verðbólguáhrif.
INNHEIMTA Á SKULDUM
Ríkissjóður afhendir Fram-
kvæm.dabankanum til vörzlu og
til innneimtu skuldabréf lántak-
enda fyrir lánum þeim, sem rík-
ið.hefur veitt innanlands af eftir-
töldum erlendum lár.um:
1. Lán hjá Eínahagssamvinnu-
stofnuninni í Washington, 1948,
til síldarverksmiðja o. fl.
2. Lán hjá Efnahagssamvinnu-
stofnuninni í Washington, 1949,
til Sogsvirkjunarinnar og Laxár-
virkjunarinnar.
3. Lán hjá Hambros Bank Ltd.,
London, 1949, til togarakaupa.
4. Lán hjá Alþjóðabankanum,
1951, til Sógsvirkjunarinnar og
Laxárvirkjunarinnar.
5. Lán hjá Alþjóðabankanum,
1951, til landbúnaðar.
6. Lán hjá Alþjóðabankanum,
1952, til Áburðarverksmiðjunnar
h.f.
7. Lán hjá Gagnkvæmu Örygg-
isstofnuninni í Washington, 1952,
til Áburðarverksmiðjunnar h.f.
Framkvæmdabarkinn skal, ef
fjármálaráðherra óskar þess og
annast innheimtu á vöxtum og
afborgunum af lánum, sem ríkið
hefur veitt.
SKIPUN BANKARÁÐS
Stjórn bankans er i höndum
bankaráðs og bankastjóra. I
bankdráði eiga sæti fimm menn.
Þeir eru: 1) Skrifstofustióri fjár-
máiaráðuneytisins, 2) F.inn mað-
ur tilnefndur af stjórn seðlabank-
ans og 3—5) Þrír menn kosnir
hlutfallskosningu af Alþingi.
Skulu þeir að undanteknum skrif
stofustjóranum, valdir til 6 ára
í senn. Bankaráð ræður banka-
stjóra.
«OFLUN LÁNSFJÁR
JERLENDIS
Þá er það verkeí'ni bankans
að afla lánsfjár crlendis, einn-
! ig til fjárfestingar hér á landí.
} í þessu skyni er ákveðið á lög-
unum að fjármálaráðherra sé
varpiisu breyff
FRUMVARPIÐ um heimild til
að takmarka fjölda vörubifreiða
í Reykjavík, var til einnar umr.
í Nd. í gær, komið frá Ed.
heimilt að ábyrgjast íyrir
hönd ríkissjóðs allt að 80 míllj.
’ kr. lán til Framkvæmdabank-
ans. Fram til þessa hefur rik-
isstjórn sjálf leitað eftir lán-
um erlendis. Nú mun fram-
kvæmdabankinn sjá um er-
lendar lántökur, en að sjálf-
sögðu algerlega í samráði við
■ ríkisstjórnina. Er auðveldara
og að öllu leyti heppilegra að
það sé ákveðin stofnun, sem
hefur þessa hlið málanna til
1. íramkvæmda.
TAKMÓRKUN VORUBIFREIÐA
Frumvarp þetta fól það í sér,
m. a. að bæjarstjórn væri heim-
(ilt að fengnum tillögum hlutað-
eigandí stéttarféalgs og sam-
þykkí dómsmá!aráðuneyti.sins að
j takmarka fjölda vörubifreiða í
Reykjavík.
j Fram . kom breytingartill. um
: það, að í stað þess að leita sam-
' pykkis dómsmálaráðuncytisins
J skyldi leit samþykkis saingöngu-
málaráðuneytsins! Var till. samþ.
Jmeð 16 atkv. gegn 14.
Breytingartillagá Emars Ol-
geirsssonar um að fella heimild
1 þessa niður, var felld.
Feld var breytingartillaga frá
' Jónasi Rafnar- og EmiL Jónssyni
um að þetta skyldi gilda í kaup-
• stöðum hvarvetna um landið.
Kanadisk heriiup
á leið frá Kefiavík
til Kanada, fersi
KANDISK herfluga, sem fór
frá Keílavíkurflugvelli á sunnu-
dagsmorgun, áleiðis vestur til
Goosbayflugvallar í Labrador,
fórst skammt þaðan frá á sunnu-
dagskvöldið. Níu menn voru í
flugunni.
Herflugan lagði af stsð frá
Keflavíkurflugvelli um kl. 10 á
sunnudagsmorgun, en um kvöld-
ið bárust tvo skeyti frá henni.
1 hinu fyrra var sagt, að tveir
af fjórum hreyflum hefðu stöðv-
azt. Nokkru síðar var á ný haft
samband viö flugstjórann, en
skyndilega rofnaði sambandið og
hefur ekkert síðan til flugunnar
spurzt. Hún mun þá hafa átt
óíarna um 350 km. leið að flug-
vellinum. Flugunnar og áhafn-
arinnar er nú leitað þar vestra.
Einnig týndist lítil farþega-
fluga a ieiðinni milli Goosbey-
vailar og Narsasúakvakar í Græn
landi. Er óttast að hún hafi
eklci komizt gegnum stórmsveip,
sem var á leiðinni milli flug-
vallanna.
Flugstjórnin á Reykjavíkur-
flugvelli skýrði Mbl. frá þéssu
í símtaii í gær Og gat þess, að
hún hefði og heyrt neyðarskeyti
frá tveim öðrum vélflugum, en
ekki var kunnugt um, hvernig
þeim reiddi af. — Þær voru á
flugi langt suður í Evrópu.
5. umferð á Skák-
þingi Reykjavíkur
•5. UMFERÐ á skákþingi Reykja-
víkur var tefld s.l. sunnudag.
Úrslit í meistaraflokki urðu
þau, að Lárus Johnsen vann Ingi-
mund Guðmundsson, Óli Valde-
marsson vann Ólaf Einarsson,
Jón Pálsson vann Þórð Þórðar-
son, Þórir Óiafsson vann Stein-
grím Guðmundsson, Gunnar Ól-
afsson vann Jón Einarsson.
Biðskak var hjá Hauki Sveins-
syni og Inga R. Jóhannssyni.
6. umferð verður tefld næst-
komandi fimmtudag, að Þórsgötu
BIÐ
Framhald á hls 2
í.yrir barðinn á íárviðrinu og er tjónið þar metið á milijarða franka.
I Þýzkaiandi hefnr emnig' orðið mikið tjón af völdum fárviðris-
ins. Þar hefm geysilegan snjó kingt niður og eru nú fjölmargir
staðir algeriega einangraðir.
Enn er óvíst með öllu, hvernig skipum þeim, sem voru á Norð-
ursjónum, þegar óveðrið skall á, hefur reitt af og óttast menn,
aö skipsskaðar hafi orðið þar allmiklir.
* ’l
Haía íy?r farið halíoka fyrir hafina
Dress, forsætisráðlicrra Hollantis, flutti útvarpsræðu í kvöld
um ástand þeð, sem skapazt hcfði í Hollandi vegna flóðanna. Sagði
hann, að tjónið mundi seinka endurreisn landsins ti! stórra muna.
— Forsætisráðherrann sagði enn freinur, að Hollendingar hefðis
áður fanð halloka fyrir hafinu og mundu nú sem áður sigrast á
þenn erfiðleikum, sem flóðbylgjurnar hefðu komið af stað í iand-
inu. — Iíann sagði, að það heíðn cinkum verið Zeeland-liéraðið
og eyjarnar í suðurhluta Iandsins, sem orðið liefðu fyrir tjóni.
y verfíSarfréftír Fiski-
úr fóif verstö
Gæ.lir vfðas! sæmiiegar í janúar. 1 sumum
vsrðsistorina er afiinn rúm 100 tonn í róðri.
VerfíSin að hefjas!
HÖFN í HORNAFIRÐI, 2. febr.:
— Vertíð er nú að hefjast hér í
Hornafirði og hafa 5 bátar hafið
róðra. Afli er lítill, 5—8 skp. í
róðri. Er það mestmegnis ýsa og
er hún unnin til frystingar.
Ógæftasamt hefur verið í jan-
úarmánuði, þó hins vegar sé
veðrótta upp á hið bezta til lands
ins og hefur fé allt til þessa ver-
ið að koma af fjöllum.
Snjólaust er og allir akvegir
upp á það bezta sem á verður
kosið.
Atvinnuleysi hefur verið mikið
í Hafnarkauptúni í vetur og at-
vinnuhorfur eru ekki góðar, þar
sem bátaútgerð mun verða með
minnsta móti í vetur.
Póstsamgöngur hafa verið
slæmar og voru blcð frá 6. jan.
að berast hingað í dag.
__________- - Fréttaritari.
- Eisenhower
Framhald af bls 1
anríkisráðherra Breta, myndi
innan skamms gefa skýrsiu um
afstöðu brezku stjórnarinnar til
þeirrar ákvörðunar bandarísku
stjórnarinnar að kalla 7. ílotann
heim frá Formósu. Enn fremur
sagði forsætisráðherrann, að
hann hefði ekki rætt mál þetta
við Eisenhower, þegar hann var
á ferð í Bandaríkjunum nú fyr-
ir skömmu.
Búizt er við, að heitar um-
ræður verði um. þetfa raái, þ.egar
Allsherjaarþingið kcmur saman
liinn 24. febrúar næst komandi.
í GJERKVÖLDI birti Fiskifélag
íslands fyrstu skýrslu sína um!
gang hinnar nýbyrjuðu vertíðar
í 12 verstöðvurn hér við Faxa-
'flóa, austan Fjalis, vestur á Snæ-
fellsnesi og í Vestmannaeyjurn.
1— Hér á eftir fer skýrslan:
REYKJAVÍK
Frá Reykjavík stunda 19 bátar
veiðar með iínu, þar af eru 7
landróðrabátar en 12 útilegu-
bátar.
Vertíðin hófst ekki fyrr en síð-
ari hluta mánaðarins og hafa
j landróðrabátar róið 5—6 róðra
en útilegubátar farið eina veiði-
ferð 5—6 daga.
j Gæftir hafa verið sæmilegar
, en afli fremur rýr en er heldur
að glæðast.
Meðalafli mun vera 4—5 smál-
lestir í róðri. Gert er ráð fyrir
að um 30 bátar verði gerðir út
frá Reykjavík i vetur.
í
HAFNARFJÖRÐUR
j í Hafnarfirði hófst vertíðin 23.
jan. Hafa flest verið farnir 8
róðrar og er meðalafli 4—5 smál.
í róðri, en mestur afli í róðri er
8.5 smál. Frá Hafnarfirði stunda
nú 10 bátar veiðar með línu 7
landróðrafcátar og 3 útilegubátar.
Búizt er við að yfir 20 bátar
mur.i stunda veiðar frá Hafnar-
firðí í vetur.
AXRAN.ES (
Frá Akranesi ganga 17 bátar;
með línu. Gæftir hafa verið sæmi
legar. Flest hafa verið farnir 12 i
róðrar, en mestur afli í róðri varð
} 10.2 smál. Aflahæsti báturinn er|
Ásmundur með 88 smál. í 12.
róðrum. Heildaraflinn í janúarj
jvarð 885 smál. í janúar 1952 var,
heildaraflinn 591 smál .eða 294
smál. minni en nú.
1 Ráðgert er að um 20 bátar rói
frá Akranesi í vetur.
i
KEFLAVIK
i Frá Keflavík róa 24 bátar með
línu. Gæftir hafa verið allgóðar
og hafa felst verið farnir 19 róðr-
ar. Mestur aíli í róðri urðu rúm-
ar 10 smál. Aflahæstu bátarnir
eru Björgvin með 103 smál. í
19 róðrum, Guðfinnur 99 smál. í(
18 róðrum og Hilmir 98 smál. í
18 róðrum. Heildaraflinn í jan.
er 1.574.482 smál. í 312 róðrum
eða um 5 smál. í róðri að meðal-
tali. Um 35 bátar verða gerðir
út frá Keflavík á vertíðinni.
SANDGERÐI
Frá Sandgerði réru 19 bátar í
jan. Vertíðin hófst 8. jan. og hafa
gæftir verið sæmilegar. Flest
hafa verið farnir 17 róðrar og
hefir mestur afii í róðri verið
14 smál. Aflahæstu bátar eru:
Víðir. .111 snaáj., .1 17 . jrpch’.um,
Mummi 99 smál. í 17 róðrum,
Muninn II 98 smál. i 17 róðrum.
GRINDAVÍK
Þaðan réru 12 bátar með línu
í janúar. Gæftir voru fremur
stirðar, en afli sæmilegur eða um
5 smál. í róðri. Flest voru farn-
ir 13 róðrar. Aflahæsti bátur er
Hafrenningur með 70 smál. í 13
róðrum. Heildaraflinn er um 520
smál. í 105 róðrum. Búizt er við
að um 17 bátar verði gerðir út
frá Grindavík í vetur.
VESTMANNAEYJAR
Frá Vestmannaeyjum réru 47
bátar með línu í jan. Gæftir voru
allsæmilegar. Flest voru farnír
17 róðrar, mestur afli í róðri varð
um 8 smál.
Meðalróðrafjöldi varð 8—-9
smál. Aflahæsti báturinn er
Andvari VE 101 með 88 lest.ir í
17 róðrum. Heildarafiamagn í
janúar varð 1015 smál.
Gert er ráð fyrir að yfir 70
bátar stundi veiðar frá Vest-
mannaeyjum, þar af munu um
60 bátar stunda veiðar með línu
og þorskanet en 12—13 bátar
munu eingöngu veiða í þorska-
net.
EYRARBAKKI, STOKKSEYUI,
ÞORLÁKSHÖFN
Á þessum stöðum er vertíð ný-
byrjuð og hafa verið farnir 2—3
róðrar síðustu dagana í mónuð-
inum. Frá Stokkseyri verða gerð
ir út 5 bátar, Eyrarbakka 6 en
Þorlákshöfn 5. Gert er ráð fyrir
að allir þessir bátar muni stunda
veiðar bæði með línu og þorska-
net.
ÓLAFSVÍK
Vertíð hófst í Ólafsvík hinn
6. jan. og róa þaðan 7 bátar með
línu. Gæftir hafa verið sa’mileg-
ar o gafli fremur góður og jafnt
fiskírí. Mestan afla hefir b.v.
Huginn, 81 smálest í 17 róðrum,
eigandi og formaður er Guð-
mundur Jensson. Heildarafli bát-
anna í janúar er 514.370 kg í
15 róðrum.
GRUNDARFJÖRSUR
í Grundarfirði hófst vertíðin 3.
jan. og hafa 3 bótar róið þaðan
með línu. Gæftir hafa verið ágæt
ar en afli fremur rýr til að.byrja
með en farið batnandi. Afla-
hæsti bóturinn hefir 72 smál. í
18 róðrum. Heildarafli er 166
smól. í 39 róðrum. Fjórir bátar
munu verða gerðir út á línu frá
Grundarfirði i vetur.
STYKKISIIÓLMUR
Frá Stykkishólmi réru 2 bát-
ar í jan. Stundaði annar þeirra
landróðra en hinn er á útilegu.
Vertíðin hófst 8. jan: Gæftir hafa
verið sæmilegar. Afii landróðra
bátsins er 48.6 smáí. í 14 róðrum
en afli útilegubátsins er 32 iest-
ir í 3 veiðiferðum. Frá Stykkis-
hólmi munu 5 bátar stunáa v’eíð«
ar með línu á vertíðinni.