Morgunblaðið - 03.02.1953, Blaðsíða 9

Þriðjudagur 3. febrúar 1953
MORGUNBLAÐIÐ
e
Mun bera kórönu með sex bús. cilinstein'
I ENGLANDI er engíurr £ vafa
um í dag, hver muni merkasti
viðburður ársins 1953 ag eftir-
rrinniiegastur Engíendingwm —
jafnvel öllum heiminuns. S>að er
krýning Elisabetar drotningar,
sem fara mun franx hirm 2.
júní n. k.
London hefir þegar £ nnarga
Et.ánuði verið á öðrum. endanum
af undirbúningi hátíðaítaManna.
S>að liggur jafnvel við, að enska
þjóðin hafi um stund; gleymt
hinni brennandi spnraingu alls
iiin á krýningardaginii
England sfendur á öndinnl — Lostden of
Eíiil? — Gluggasæti í Oxfordsfræfl á
1650 kr., — Búizl við tíu þús» yfirliSum
heimsins: Kemst friður á í
Kóreu? eða: Munu Staíiix, Eisen- |
hovver og Churehill koma saman
til fundar?
'ir KRÝNINGARFYLKiNG
A ÆFINGU
Um stræti Lundúna aka dag-
lega tígulegir skrautvagnar —
jþar sem hvítum og- svörtum
íriestum er beitt fyrir og öku-
stjórar og vagnsveinar í bak og 1
fyrir eru klæddir skarlatsrauðum
buningum. — betta er Jtrýning-
arfylking hennar háíígnar á
sefingaferð, — 4—5 ’öaánuðum
áður en sjálf athöfnin á að fara (
ffram.
Allir söluturnar og póstkassar
fcorgarinnar hafa veríð málaðir
©g konunglegt merki hínnar nýju
drotningar sett á þá ag þegar er
fcyrjað að koma fyrir hátölurum
í St. James Park og Hyde Park
imeðíram veginum, serrr krýning-
arfylkingin mun aka eftir.
'ir MUN KOSTA RÍKIH
35 MILLJ. KRÓNA
Og svo er það kestnafíarhlið-
sn. Aðallega verður þaS enska
ríkið, sem mun standa straum
af hiniim gífurlegu fjárútgjöld-
Em í sambandi við hátöfaböldin.
„Cooks“ og aðrar ferðaskrífstof-
ur og ýmsir fleiri aðílar munu
samt leggja nokkuð af naörkum. !
Þingmaður einn í Neðrí máístof-
tunni sagði fyrir nokkru; að hon-
tum þætti vel sloppið, eff að kostn-
aður sá, sem hvílir 4 ríkisstjórn-
inni að borga, færi ekkí firam úr
35 milljónum króna, eða tnn það
fc.il, og er það tvisvax sdnnum'
fcærri upphæð heldur en krýn-
ing Georgs VI. kostaðs fyrir 15
árum síðan. Og samt er ætíunin
að gera krýningarfrátíðina í ár1
eins einfalda og möguleikar
eru á.
Það gæti verið mjög fróðlegt
að skyggnast aftur í sögu Eng-
lands og athuga lítið eitt, hvern
þátt krýningar og hirðlif hafa
átt í fjármálasögu ensku þjóðar-
ánnar. Hann er ekki smávægileg-
íir. Hin kostnaðarsamasta krýn-
sng, sem um getur í sögu Eng-
Sands, var krýning Georgs IV.,
<en hún kostaði enska ríkið þá,
ffyrir um 130 árum síðan, um 15
srnillj. króna. Kóngur sá barst
rnjög á í einkalífi sínu og kostaðj
óhemju fjár til krýningarklæða
sinna, enda komst sagnfræðing-
drollotngðt'maður
rétlur ©3 sléttur áharfandi
Westminster Abbey. Með öllum
hennar váðbyggingum og afhýs-
urn er ekki hægt að þjappa sam-
an í hana fleiri manns en gert
var við krýningu Georgs VI,
7C00 talsins. Og þessi sæti eru
öll skipuð hinum hæst settu per-
sónum, andlegrar og veraldlegr-
ar stéttar, sem heimtingu þykja
eiga á, að þeim sé sérstakur
sómi sýndur, sökum ættgöfgi eða
virðulegrar stöðu.
Að því, er varðar sætin á á-
horfendapöllum þeim, sem
brezka ríkisstjórnin hefir þegar
látið byrja á að reisa meðfram
veginum sem drotningarfylking-
in mun aka eftir, þá munu þau
kosta frá 150 upp í 260 krónur
— allt eftir því, hvort þau eru
með áklæði eða ekki. Þau einn-
ig eru í rauninni alls ekki til
sölu fyrir alpienning, heldur er
þeim skipt af strangri nákvæmni
Elísabet drottnmg í íullum Kryníngarskrúða. Niu tignar ungmeyjar
munu bera kyrtilslóða hennar.
Keisarakórónan, sem drottningin
jmua bera, þegar hún hverfur frá
Westminster Abbey. Hún var upp
liaflega smíðuð fyrir Viktoriu
■drottningu, árið 1838 ©g í benni
sru yfir 6000 gimstemar.
ur einn, samtíðarmaður hans,
svo að orði, að „Hans Hátign
líktist einna helzt fagurfjöðruð-
um skrautfugli frá Austurlönd-
um“, er hann gekk upp til að
taka við konungstign.
if VIB KRÝNINGU RÍKHARBS
U. — 1377 — KOSTAÐI
SÆTIÐ í WESTMINSTER
ABBEY EITT PENNY!
Þegar Ríkharður II var I
krýndur — árið 1377 — kostaði j
sætið í Westminster Abbey við
krýningarathöfnina eitt penny.
Og eftir á gátu menn gengið út |
á torgið fyrir utan og hresst
þurrar kverkarnar með því að
leggja munninn að gosbrunni í
líki konungslegs arnar, „sem
spjó upp í gegnum nef sitt og
nasaholur fjórum stöðugum
straumum af mismunandi teg-
undum Ijúffengra franskra vína.“
Já, og öldungis ókeypis var það'
Þegar Karl I var krýndur — ár-
ið 1625 — var þessi dáindis örn
á brott færður og sætið í West-
minster Abbey hækkaði upp í
einn skilding. Með valdatöku
Cromwells hefst veruleg sparn-
aðarviðleitni af hálfu ríkisins og
kemur hún m. a. fram í reikn-
ingsgerðum krýningarsögunnar.
Aðgangseyririnn að krýningu
Karls II — árið 1660 — nam
tveimur og hálfum skildingi og
fór siðan stöðugt hækkandi á
dögum Hannover konunganna,
svo að Walpole lávarði fannst
nóg um, er hann þurfti að snara
út um 15 þús. krónum fyrir sæti
móður sinnar við krýningarat-
höfn Georgs konungs III — ár-
ið 1760.
niður á ýmis borgaraleg félags-
samtök — hinn mikli múgur —'
þú og ég — höfum í ekkert hús !
að venda -til að tryggja okkur
örugglega stað, þaðan sem við
hefðum tækifæri til að líta líina
j ungu nýkrýndu drotningu, þó j
ekki væri nema í hálfa mínúíu
i —• 30 dýrmætustu sekúndurnar j
í lífi milljóna manna. Hinar j
stærri ferðaskrifstofur gera
reyndar sínar ráðstafanir til að
greiða fyrir krýningargestum en
það er samt miklum vandkvæð-
um bundið að geta orðið þeirrar
fyrirgreiðslu aðnjótandi, vegna
þess, hve aðsóknin er þegar gíf-
urleg.
if GLUGGASÆTI f OXFORD
STREET Á 1650 KR.
Ein stærsta aðgöngumiða
skriístoían í Londpn befir tryggt
sér 4030 „krýnjngafsæti", þ. e. a.
s. í húsagluggum þaðan sem
hægt er að sjá drotningarfylking-
una. Nokkur hluti þeirra er í
hinum risastóru verzlunarbygg-
ingum í Oxforú: Síreet. Sætin í
gluggum á fyrsfU hæð mvuiu
kosta uni 1650 .kr.. í annarrar
hæðar g'uggum P50 kr. og stajði,
á þriðju hæð 550 kr.
Ö!1 gistihús Lundúna eru þeg-
ar yfirfull fyrif fýrri helming
júnímánaðar. Hiri' jötunvaxna
heimsborg virðist ætia að réyn-
ast of lítil til að taka við mann-
flóði því, sem beinast mun að
henni með beljandi straumþunga,
þegar atburðurinn roikli ían'ist
nær.
Miljónir útlendinga rounu
gista London þessa daga, erlent
stórmenni og flugríkir ferða-
menn hvaðanæva að úr heimin-
| um. Lundúnabúar sjálfir og aðr-
1 ir Englendingar, sem þess eigá
kost munu trúlegast sjá sínum
hag bezt borgið heirna við sjón-
varpstækið sitt, þar sem þeir
geta notið í rólegheitum hins
mikilvægasta hlutá hútíðshald-
anna: krýningarinnar í West-
minster Abbey.
•k SLÓGUST UM KÓRÓNUNA!
Já, nú kemur sjónvarpið dá-
samlega að bærilegum notum. En
;amt — spyrja menn — fyl-gir
því ekki dálítil áhætta einnig?
Ef að eitthvað skeði nú, sem ekki
ætti að ske — þá væri Öll enska
þjóðin sjónarvottur að mistökun-
um. Það væri ékki hægt að leyna
hana því, ef svo slysalega tækist
tií, að kórónan dýtti af höfði
drotningarinnar eins og hún
gerði við krýningu Játvarðar I,
þegar tveir erkibiskupar hlupu
til og slógust uni fiver ætti að
setja hana á höfuð konungsins!
Eða þegar annar erkibiskup, í
fljótfærni sinni, lýsti yfir, að
Karl I væri hér méð ..vafasamur
konungur landsins" í staðinn fyr-
ir „vafalaus". Éða þtgar ríkis-
sverð Georgs II hafði gleymzt
heima, svo að í skyndi varð að fá
lánað sverð borgarsíjórans til að
nota við krýninguna.
STOLIÐ ÚR VASA RÓNGS!
Eða þegar 'Vilhjálmur af
Óraníu leitaði árangurslaust í
vösum sínum að smápeningum
til að gefa öimusumanni víð út-,
ganginn á Westminster Abbey
— þeim hafði verið stolið úr hin-
um konunglega jakkavasa hans,
af fimum og forhertum vasa-
ir NÚ ER BREYTING Á ORÐIN
í dag kemur auðvitað alls Hin k°nllnSlegu tignarmerki: Jatvarðar-kórónan, nkiseplið, sverð-
ekki til greina, að Pétur og Páll; °S veldissprotinn með „Afríkuheilarum", stærsta skorna demant-
geti kevpt sér aðgöngumiða í inum, sera til er í heiminum,.
þjófi, á leiðinni frá krýningarx.
stólnum út í anddyrj kirkjunnar.
Enskir bjófar hafa löngum þótfe
leiknir í iisf sinni og svo virðisfc
sem þeir hafi sett sitt stolt í að
æfa meistarabrögð sín við krýn-
ingar kónga sinna.og drottrjinga.
Vonandi er, að þeir muni sitja á
strák sínum í ár.
Krýningarsteinninn frægi, er
sem rnest uppnámið varð út af,
þegar hann var á ‘brott numinn
úr Wéstminster Abbey, fyrir
tveimur—þrémur ’• árum, var í
öryggis, skýni fluttur á burt til
traustrar geymslu þegar fyrir
jól og mun ekki færður til baka
undir krýningarsæti drottningar
fyrr en rétt áður en sjálf krýn-
ingin fer fram. — Allur. er var-
inn góður.
■k SIl'K KRÝNÍNGIN
ELÍSABETU ÍJROTTMNGU
OFRAUN?
En þrá.t fyrir hinar margvís-
legu kvaðir og miklu fjárútlát,
sem krýningin. mun hafa í för
með sér fyrir samveldisríki Breta
veldis, stjórnir þeirra og gesti,
má ekki gleyma byrðinni, sem
þessi mikla athöfn mun leggja
hinni ungu dróttningu á herðar.
Mörg ensk blöð hafa þegar hafið
baráttu fyrir því, að krýningar-
dagskráin verði stytt frá því, er
tiðKazt hefir þar eð hún mundi
ella geta orðið kröftum hinnar
27 ára gömlu konu ofraun. Við-
hafnarmeistarinn hefir von um,
að því verði fengið framgengt, að
sjálf krýningin standi ekki leng-
ur yfir en í tvo og hálfan klukku-
tíma. Það væri vissulega góð
framför frá hinni lengstu krýn-
ingarathöfn, sem um getur i
sögu Englands — krýningu
Georgs 1. — sem stóð yfir frá kL
9 um morguninn til kl. 7 um
kvöldið. Orsökin var sú, að
Georg, se.m var alþýzkur, skildi
ekki orð í ensku og biskuparnir, á
hinn bóginn, ekki orð í þýzku.
Eftir að bæði xnálin höfðu verið
rejrnd var leitað til latínunnar,
en þ. e. latína er borin fram á
ólíkan, hátt í ensku og þýzku, þá
voru menn jafn nær, svo að
þrautalendingin varð sú, að kóng-
ur og biskupar urðu að skiptast
á smáseðlum, skrifuðum á latínu,
sem síðan voru lesnir upp af
köllurum, til skiptis á ensku og
þýzku.
i( KROSSUÐU SIG YFIR
FLÖ SKUFJÖLDANUM!
Georg kóngur var -samt sem
áður hæst ánægður með, hvernig
athöfnin fór fram og hélt hress
og glaður til hallar sinnar að tíu
klukkustundum liðnum, þó hann
hefði ekki, eins og Georg IV., eft-
irxennari hans, beðið krýningar-
þiskupana að gera fjórum sinn-
um hlé á krýningunni, sem þó
stóð aðeins í fjórar klukkustund-
ir, til þess að hann gæti skropp-
ið afsíðis í skrýðingarkapelluna
til að staupa sig þar með nokkr-
um gæðingum sínum. — Biskup-
arnir sögðu síðar, að þeir hefðu
gert krossmark fyrir sér, yfir
öllum tómu flöskunum, er þeir
fundu niðri í kapellunni!
if DÁLÆTIÐ GENGUR
ÍJR HÓFl FRAM?
En þó að hin gætnari blöð I
Englandi fari þess stöðugt á leit,
?.ð drottningunni verði sýnd eins
mikil hlífð og mögulegt er 4
krýningardaginn, þá eru samt
önnur, sem telja enga ástæðu til
ið ætla, að erfiði og áreynsla
dagsins muni reynast henni of-
aun, fremur en hverri annarri
ungri og hraustri enskri konu.
Þessi sömu blöð vara jafnvel við
ofmiklu umstangi og dálætis-
kenndri umhyggjusemi fyrir
hinni ungu drettningu, sem áreið
anlega sé engin þægð í slíku,
nema síður sé.
Þau minna á, að Viktoría
drottning,«rsem var átta árum
jmgri en Elísabet, þegar hún var
krýnd, hafi verið vakin með
Frh. á bls. 11