Morgunblaðið - 23.06.1953, Blaðsíða 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 23. júní 1953
Blekkingar Alþýðublaeiins
um vöxt dýrfíðarinnar
ALÞÝÐUBLAÐIÐ hefir að undanförnu verið að stagast á
svokölluðu „meti“ ríkisstjórnarinnar í því að auka dýrtíð-
ina í landinu. *
Því tjl sönnunar birtir það
s.l. laugardag samanburð á 'hækk-
un vísitölu framfærslukostnaðar
hér á landi og í nokkrum löndum
öðrum, sem sýnir að vísitalan
hefur hvergi í þessum löndum
hækkað meira en 'hér.
Jafnvel þótt þessi samanburð-
ur væri réttur, gæfi hann auðvit-
að litla hugmynd um þróun lífs-
kjara almennings í þessum lönd-
um á því tímabili, sem um er að
ræða. Kaupmáttur launa er ekki
kominn undir hæð vísitölunnar,
heldur því, hvað fólkið fær fyrir
kaup sitt.
Á því er enginn vafi, að almenn
ingur fær nú meira fyrir kaup
sitt en hann gerði, þegar riúver-
andi ríkisstjórn tók við völdum.
Veldur þvi útrýming vöruskorts,
svartamarkaðs og annas ó-
fremdarástands í viðskiptamál-
um, sem ríkiandi var á stjórnar-
forystutímabili Alþýðuflokksins.
Þetta hefur átt sér stað vegna
breyttrar stefnu í efnahagsmálum
þótt verzlunarárferði hafi farið
versnandi á þessu tímabili.
En auk þess er samanburður
Alþýðublaðsins á þróun verðlags
hér á landi og annars staðar,
mjög villandi. Þetta stafar af
því, að Alþýðublaðið gerir sig,
eins og ávallt í málflutningi sín-
um, sekt um það, að blanda sam-
an dýrtíð og vísitölu.
Hin svonefnda „stöðvunarleið",
sem farin var á ríkisstj.árum
Alþýðuflokksins, og flokkurinn
heldur enn fram að hafi verið
sú eina rétta, fólst ekki í stöðvun
dýrtíðarinnar, heldur í stöðvun
vísitölunnar, þannig að hún var
ekki látin sýna rétta mynd af
dýrtíðinni.
Þannig tókst að dulbúa kjara-
skerðingu, sem leiddi af vexti dýr
tíðarinnar vegna rangrar stefnu 1
fjármálum og viðskiptamálum.
Af þeirri breyttu stefnu, sem
tekin var upp er núverandi ríkis
stjórn tók við völdum, leiddi hins
vegar að vísitalan sýndi réttari
mynd en áður af verðlaginu. —
Vörurnar voru nú reiknaðar í vísi
tölunni á því verði, sem þær raun
verulega fengust á, þar sem áður
'hafði verið reiknað með verðlags
ákvæðum á vörur, sem ekki voru
fáanlegar nema á svörtum mark-
aði og þá fyrir margfalt hið lög-
lega verð, sem reiknað var með
í vísitölunni.
„Dýrtíðaraukningin“ scm Al-
þýðublaðið er alltaf að geypa um,
er því ekki nema að nokkru
leyti af því, að verðhækkanir eru
nú látnar koma fram í vísitölunni.
Fullyrðing Alþýðublaðsins um
,,met“ ríkisstjórnarinnar í aukn-
ingu dýrtíðar, er því fölsun ein og
blekking.
D-LISTINN
er listi Sjálfstæðisflokksins
SjáKfstæðismenit; sem
ekld iteStL-r náðst ii!; en
vilja lána bíla á kjör-
dag, eru beðnir að gefa
sig fram í sima 7100
Harðfiskpressur
til sölu og sýnis á fiskverkunarstöð Jóns
Gíslasonar, Hafnarfirði.
Vélstjóra
vantar á tvo 50 smálesta vélbáta á síldveiðum
Landssamband ísl. útvegsmanna.
Húseign
Forskalað timburhús 112 ferm., ein hæð og rishæð við
Kópavogsbraut, til sölu. — Á hæðinni eru 5 herbergi, eld-
hús, bað o. fl., í rishæð er stofa og gangur fullgerður, en
getur orðið þriggja herbergja íbúð m. m. Stór og góð
geymsla er í viðbyggingu. — Góð lóð, girt og að nokkru
ræktuð. — Útborgun aðeins kr. 80 þúsund. En eftirstöðvar
á 20 árum.
Nýja fasteignasalan
Bankastræti 7, sími 1518 og kl. 7,30—8,30 e. h. 81546
íYiðrik Einarsson, læknir:
Sjúkrahússskorfurmn stoinar
mannslífunum í hætiu on veldur
ank hess margvisregn lióni
10. og 12. þ. m. birtist í blaðinu
„Varðberg“ grein með 5 dálka
fyrirsögn um „öngþveiti í sjúkra-
riúsmálum“.
Það er yfirleitt ekki siður að
svara greinum „Varðbergs", en
ég tel þó rétt að gera undantekn-
ingu í þessu tilfelli, þar sem
áðist er á og reynt að gera tor-
tryggilegar fyrirætlaiiir Reykja-
víkur um byggingu Bæjarsjúkra-
riúss, en því máli hefi ég verið
injög fylgjandi og unnið að und-
irbúningi þess, ásamt með öðr-
um, um nokkur ár.
Eg held ég hafi sjaldan lesið
grein, sem rituð er með jafn-
lítilli virðingú fyrir sannleikan-
um, og þar sem tölur eru rang-
færðar svo greinilega sem í þess-
ari „Varðbergs“-grein. Vitanlega
er ómögulegt að svara öllum
þessum þvættingi, og skal ég því
aðeins minnast á nokkur atriði,
en nota annars tækifærið til að
upplýsa sjúkrahrúsvandamálin
fyrir öðrum, sem eins kann að
vera ástatt með og greinarhöf-
und: að þeir vilji leggja orð í
belg, án þess að hafa haft tæki-
færi eða getu til að kynna sér
þessi mál að nokkru.
SJÚKRAHÚS í SMÍÐUM
I greininni eru talin upp sex
„sjúkrahús" á landinu með 360
sjúkrarúmum, „sem bíða ófull-
gerð vegna fjárskorts“.
1. Sjúkradeild Heilsuverndar-
stöðvar í Reykjavík, sem talin er
70 rúm og sagt, að vanti 3 millj.
króna til að fullgera.
Ef höfundurinn hefði haft fyr-
ir því að kynna sér greinargerð
dr. Sigurðar Sigurðssonar um
sjúkrahúsmál, sem hann flutti á
fundi bæjarstjórnar 5. marz s. 1.
hefði hann mátt vita, að í Heilsu-
verndarstöðinni eru ætluð 60
sjúkrarúm, handa hjúkrunar-
sjúklingum til bráðabirgða, þang-
að til Bæjarsjúkrahúsið er kom-
ið upp. Þá á að leggja þessa
hjúkrunardeild niður og nota
húsið allt sem heilsuverndarstöð.
. Það eru til peningar til að
ljúka þessum framkvæmdum.
2. Sjúkrahús Akureyrar með
110 rúmum. — Samkvæmt upp-
lýsingum yfirlæknisins á Akur-
eyri rúmar gamla sjúkrahúsið
50—60 sjúklinga. Viðbót sjúkra-
rúma á Akureyri verður 60—70
þegar nýi spítalinn verður full-
búinn. í þessari Wz millj. sem
vantar til að fullgera húsið eru
ekki reiknaðir innanstokksmun-
ir, lækningatæki og hjúkrunar-
gögn.
3. Sjúkrahús á Blönduósi rr.eð
30 rúmum. Á Blönduósi er nú
starfrækt sjúkrahús með 16 rúm-
um, sem verður lagt niður.
Sjúkrarúmum fjölgar þar um 14
með nýbyggingunni, sem á nokk-
uð langt í land að fullgerð verði.
4. Sjúkrahús í Neskaupstað
með 20 rúmum. Þetta er hreinn
ávinningur, því ekki er nú neitt
sjúkrahús þar. — Samkvæmt við-
tali við héraðslækninn í Neskaup
stað í dag, eru ekki neinar líkur
til, að húsið verði fullgert fyrir
eina milljón, því miður.
5. Sjúkrahús í Keflavík, 30
rúm. En þar var ekkert sjúkra-
hús fyrir.
6. Sjúkrahús í Hafnarfirði, sem
greinarhöfundur telur vera þar
í byggingu, fyrir hvorki meira né
minna en 100 sjúklinga. Þetta er
breinn uppsijuni. í Hafnarfriði er
ekkert sjúkrahús í byggingu.
Þar er verið að fullgera elliheim-
111 fyrir 100 vistmenn. — Senni-
lega verður einhver hluti þessa
iyrír þj
Friðrik Einarsson
aldraða fólks lasburða og þarfn-
ast því meiri umönnunar en ai-
heilbrigð gamalmenni. En að
kalla elliheimili yfirleitt sjúkra-
hús er að rugla saman hugtökum,
nema þessi spekingur „Varð-
bergs“ kalli háan aldur í sjálfu
sér sjúkdóm, og er það algert
nýmæli.
® <T>—® G>w>C_^S ®
Fyrri hluti
® <?>—5 ® G^_P —Ö ®
Stækkun elliheimila og bygg-
ing nýrra er nú meðal aðkallandi
nauðsynjamála í öllum menning-
arlöndum. Vegna bættra lífskjaia
og betri heilsuverndar fjölgar
gömlu fólki ár frá ári miðað við
aðra þegna þjóðfélagsins. Það
þarf því að byggja mikið til þess j
eins að mæta þessari fjölgun
aldraða fólksins.
SKÝRSLA VARÐBERGS“
„Varðberg" telur sig hafa upp- j
lýsingar úr „áreiðanlegri skýrslu
sem gerð var í marzmánuði síð-
astliðnum“.
Nú er ekki nema eðiilegt að
menn spyrji: hver hefir gert
þessa skýrslu? Hvar hefir hún
birzt? Hefir nokkrum öðrum en
„Varðbergi" verið send þessi
skýrsla?
Heilsugæzlustjóri ríkisins hefir
ekki gert skýrslu þessa og ekki
séð hana. Skrifstofa Landlæknis
mun ekki hafa gefið hana út.
Sjúkrahúsnefnd Reykjavíkur,
sem setið hefir á rökstólum í
nokkur ár til þess að gera tillög-
ur og undirbúa raunhæfar að-
gerðir í sjúkrahúsmálum, hsfir
ekki samið þessa skýrslu né séð
hana. Læknafélögin hafa hér
hvergi nærri komið og ekki séð
þessa dæmalausu skýrslu.
Gera má ráð fyrir, að allir
þessir aðilar hafi bæði þekkingu
og fullan vilja á að benda á psu
úrræði, sem bezt séu í bráð og
lengd, til lausnar sjúkrahúsvanda
málinu, — og hafa líka sagt sitt
álit.
Er þessi skýrsla og bollalegg-
ingar „Varðbergs“ til þess eins
fram bornar að reyna með fals-
rökum að losa einstaka nienn við
skatta og útsvör eða til þess að
losna við óþægilega fjárfestingu,
án tillits til þess, að það sem
blaðið bendir á er eagin lausn, en
mundi þó verða mjög dýrt í
rekstri þegar eftir nokkur ár.
SJÚKRAHÚSÞÖRFIN
1 itEvKJAVIK
Þetta er að vísu margsinnis
rakið mál, bæði af mér og öðrum,
og skal því farið fljótt yfir sögu
með því að minna á tillögur nokk
urra þeirra manna og nefnda,
sem hafa kynnt sér ástandið í
sjúkrahúsmálum landsmanna.
1 desemoer 1945 leitaði Alþingi
álits Læknafélags Reykjavíkur
um frumvarp um almannatrygg-
ingar, sem þá lá fyrir Alþingi.
Áiit Læknafélagsins var, að „í
Keykjavík verði hið allra fyrsta
aukið við eigi færri en 150 al-
mennum sjúkrarúmum, auk
sjúkrahúsdeilda fyrir slys, út-
lima-kirurgiu og útvortis berka-
veiki“.
Það skal tekið fram, að í árs-
lok 1944 voru íbúar Reykjavík-
ur 45843, en nú um 66000.
1946 og 1948 ritaði Páll læknir
Sigurðsson gagnmerkar greinar
í „Heilbrigt líf“ um sjúkrahús-
þörf íslendinga. Færði hann
fram rök fyrir nauðsyn á aukn-
ingu sjúkrarúma. Komst hann að
þeirri niðurstöðu, að rétt væri að
ætla 8 almenn sjúkrarúm fyrir
hverja 1000 íbúa. (Með „almenn-
um sjúkrarúmum“ eru ekki talin
rúm fyrir berklaveika, geðveika,
farsóttarsjúklinga né fæðandi
konur).
í febrúar 1948 skipaði bæjar-
stjórn Reykjavíkur nefnd manna,
mestmegnis lækna, til að gera
tillögur um sjúkrahúsþörfina og
nauðsyn aukinna sjúkrarúma í
Reykjavík.
Nefnd þessi lagði í stuttu máli
til eftirfarandi:
1. Stækkun Landspítalans um
helming. Auk þess bygginga
barnadeildar með rúm fyrn-
50—60 börn.
2- Byggingu spítala eða spítala-
deildar með 80—100 rúmum iyr-
ir sjúklinga með útvortis berkla,
beinbrot og bæklunarsjúkdóma.
3.70—80 rúma hæli fyrir sjúkl-
inga með langvinna sjúkdóma og
fyrir sjúklinga í afturbata.
1 (Hjúkrunarheimili).
í 4. 70—80 rúma farsótta- og
sóttvarna-hús.
5. Sjúkrarúmum fyrir geðveikt
fólk verði fjölgað i allt að 400.
6. Byggingu fávitahælis fyrir
100 fávita.
Álit nefndarinnar var því, að
fjölga þyrfti sjúkrarúmum um
400, þar með ekki talin rúm fyr-
ir geðveikt fólk og fávita.
| Þetta var í maí 1946, en í árs-
iok 1945 voru íbúar Reykjavík-
ur 48186.
Sumarið 1948 var að tilhlutun
| læknafélagsins „Eir“ samin
greinargerð um sjúkrahúsþörf
Reykjavíkur. Var greinargerðin
síðan rædd og samþykkt í Lækna
félagi Reykjavíkur. Var það ein-
róma álit beggja læknafélag-
anna, að „bygging bæjarsjúkra-
húss væri svo aðkallandi nauð-
synjamál, að allar aðrar þarfir
bæjarbúa ættu að víkja fyrir
því“.
Haustið 1948 flutti dr. Sigurð-
ur Sigurðsson tillögu í bæjar-
stjórn Reykjavíkur um byggingu
bæjarsjúkrahúss og hjúkrunar-
heimilis í Reykjavík. Var þá skip
uð sjúkrahúsnefnd Reykjavíkur
þessum mönnum: dr. Sigurði Sig-
urðssyni, sem var formaður
nefndarinnar, próf. Jóhanni Sæ-
mundssyni, dr. Jóni Sigurðssyni,
Framhald á bls. 12.