Morgunblaðið - 15.09.1953, Síða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 15. sept. 1953
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Stjórnmálaritstjóri: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 20.00 á mánuði innanlands.
í lausásölu 1 krónu eintakið.
Sama tjrýlan enn einu sinni
ÞAÐ er athyglisvert hvernig
stjórnarandstaðan, kommúnistar
og Alþýðuflokkurinn, taka hinni
nýju ríkisstjörn. Alþýðublaðið
syngur sinn áratuga gamla söng
um hið hræðilega „íhald“, sem
enn einu sirini hafi myndað rík-
isstjórn til þess að „skerða lífs-
kjör fólksins" og standa á móti
framförum og umbótum í land-
inu.
Kommúnistar leggja hins veg-
ar áherzlu á, að „ný hernáms-
stjórn" hafi tekið við völdum.
Á ★ SEM kunnugt er hafa hin-
í ir ýmsu dagar ársins venð
nefndir margvíslegum nöfnum,
kenndir við fólk, atvik, atburði
o. s. frv. — Er ekki ófróðlegt að
athuga sögurnar, sem liggja að
baki hinum ýmsu nöfnum daga-
talsins. Er sannarlega af mörgu
að taka, en fyrst svo vill til, að
sumir dagarnir eru kenndir við
margar virðulegustu konur forn-
aldarinnar, skulum við nú líta
lítillega á þá og fylgja þar með
hinni almennu kurteisisreglu:
Konan fyrst.
•
★ ★ HINN 21. janúar er nefnd-
ur Agnesarmessa í höfuðið
á rómverskri mey af góðum ætt-
um, kristinni; höfðingjar vildu
tengslum við raunveruleikann. j kúga hana til að þjóna við hof
Þegar unnið er að auknu frelsi. sitt, en hún vildi ekki; einnig
fyrir almenning, til þess að mega j vildi sonur höfðingja nokkurs
eignast þak yfir höfuðið og til eiga hana, en hún vildi ekki þyð-
þess að geta keypt nauðsynjar ; ^st hann, því að hann var heið-
sínar, þá kalla þessir flokkar það ; inn- Var hnn þá stungin til bana
með hníf sama dag og messu-
dagur hennar er haldinn.
§ UR DAGLEGA LIFINU
námi fjárhagsráðs, þá koma
steingerfingarnir, sem skrifa
Alþýðublaðið og Þjóðviljann
og segja að slík stjórn sé „í-
haldsstjórn“!!
Svona gjörsamlega eru hinir
sósíalistisku flokkar lausir úr
„lífskjaraskerðingar“! Þegar raf-
orkunni er veitt út um byggðir
Báðar eru þessar staðhæf- landsins þá kalla kommúnistar
ingar kommúnísta og alþýðu- 0g kratar það ,,kyrrstöðu“. Þegar
flokksmanna löngu gatslitnar gerðar eru raunhæfar ráðstafanir 1
n(r íirplt.íir Hvnrn c Tipirrn a:i -..r..:_____i. ' i__n_ i_ _ • _ i__* '
og úreltar. Hvorug þeirra
styðst við snefil málefnalegra
raka. Þær eru aðeins órök-
studdur sleggjudómur manna,
sem finnst þeir verða að
segja eitthvað, en vita eigin-
lega ekki hvað það á að vera!!
Allur landslýður veit, að frá-
farandi ríkisstjórn vann ötullega
að því, að bæta aðstöðu þjóðar-
innar í lífsbaráttunni. Hin nýja
stefna, sem Sjálfstæðismenn
mörkuðu í efnahagsmálunum
haustið 1949, hafði það takmark
fyrst og fremst að tryggja rekst-
ur atvinnutækjanna, hallalausan
ríkisbúskap og næga atvinnu fyr
ir allan almenning í landinu. Að
þessu takmarki vann fráfarandi
stjór-n af kappi. Og henni varð
mikið ágengt. Aðstaða þjóðaririn
ar hefur stöðugt verið að batna
s.l. 4 ár.
Unnið hefur verið að því að
létta hömlum og höftum af at-
hafna og viðskiptalífinu, leysa
einstaklingana úr þeim fjötrum,
sem liaftastefnan hafði reyrt þá
í. Afleiðingar þessarar viðleitni
birtast m.a. í því að almenningur
í landinu hefur s.l. tvö ár getað
keypt flestar nauðsynjar sínar á
frjálsum markaði. Töluvert héf-
ur verið rýmkað um byggingar-
framkvæmdir, þannig að ein-
staklingar geta nú yfirleitt byggt
yfir sig íbúðir af hæfilegri stærð,
ef þeir hafa til þess fjárhagslegt
bolmagn.
Stórfelldum framkvæmdum í
raforku- og iðnaðarmálum hefur
jafnhliða verið haldið uppi.
til'atvinnubóta, þá kalla þeir það
,fjandskap“ við verkalýðinn!!
Nei, þessir flokkar hafa
ekkert aff boða nema gömlu
grýlutrúna, lífsvana og stein-
runna. Þess vegna eru þeir
líka stöðugt að tapa fylgi með
þjóðinni. Fyrir 4 árum áttu
þeir 19 fulltrúa á Alþingi. Nú
sitja þar aðeins 7 kommún-
istar og 6 kratar, samtais 13
★ ★ VERONIKA hét Gyðinga-
kona nokkur, sem bjó í
Jerúsalem. Við hana er 4. febrúar
kenndur. — Sagan segir, að Ver-
Þ<
ililc
œr vorn
L
rvuntar nonur
onika hafi orðið á vegi Jesús,
þegar hann var á leið til Haus-
kúpuhæðar og bar kross sinn;
léði hún honum klút sinn til að
þurrka af sér svitann. í klútn-
um varð síðan eftirmynd Krists
og urðu mikil jarteikn, ef hann
★ ★ SAGT er, að dóttir Péturs
postula hafi verið Petro-
nella, sem 31. maí er við kenni-
ur; herma munnmæli, að hún
hafi lofað því í æsku að giftast
aldrei, og hélt hún þetta loforð.
— Einu sinni bað rómverskur
aðalsmaður hennar. Hét sá Flae-
cus. Hún bað um þriggja daga
umhugsunarfrest, og á þeim tíma
svelti hún sig til dauða.
e
★ ★ MARGRÉT hét kona nokk-
ur fædd í Antíókkíu í
Písídíu; faðir hennar var heið-
var borinn yfir menn eða skepn- inn og hofgoði þar í borginni, en
Margrét snerist þó ung til krist-
innar trúar. Jarl nokkur heiðinn
fékk ást á henni, en hún vildi
ekki þýðast hann; tók hann það
þá til bragðs að reyna að kúga
hana til blóta og pína á margan
hátt; kom þó allt fyrir ekki og
lét hann loks hálshöggva hana
árið 275, að því er sögur herma.
— Henni til heiðurs hefur 13.
júlí verið helgaður henni. —
Geta má þess einnig, að til er
saga af henni á íslenzku, sem
prentuð er í Heilagra manna
sögum.
ur.
•
★ ★ 17. MARZ er kenndur við
Geirþrúði hina helgu og
nefndur Geirþrúðardagur; hún
var abbadís í Brabant og lézt dag
þann, sem við hana er kenndur
árið 660, að því er talið er; hafði
hún þá verið abbadís í 14 ár.
Hún var tekin í helgra manna
tölu af Honoriusi páfa hinum
þriðja löngu síðar, eða í byrjun
13. aldar. — Á Geirþrúðardag
vænta menn hríðar og storma,
og nafnkenndur er hér á landi
Geirþrúðarbylur, sem eitt sinn
varð hér með þvílíku manntjóni,
að enn er í minnum haft.
VeU andi slnfar:
JP
laust og værukært „hækjulið
eins og núverandi formaður
Alþýðuflokksins af óvenju-
legri glöggskyggni og raun-
sæi komst eitt sinn að orði um
sinn eigin flokk.
SíarfsífiréHirnar
FYRSTA starfsíþróttamótið hef-
ur verið háð hér á landi. Enda
þótt veður væri óhagstætt var.
það sótt af mörgu fólki og sjálf
keppnin í hinum ýmsu starfs-
greinum fór vel fram.
Þeir einstaklingar og félagá-
samtök, sem forystu höfðu um
þetta fyrsta starfsíþróttamót eiga
þakkir skildar. Þeir hafa brotið
nýjar leiðir, tekið upp merki
nýjungar, sem á sér mikla fram-
tíð og gert getur mikið gagn.
Starfsíþróttirnar hafa það tak-
mark að kenna æskunni að líta
á vinnuna við nauðsynleg störf
sem íþrótt, sem ekki beri síður
að keppa að góðum árangri í en
hlaupum og stökkum. Undir ár-
angri vinnunnar eru öll lífskjör
Þessar Staðreyndír“ vitna ekki Þíóðarinnar komin. Þess vegna
Lifandi gluggar.
U ÞYKIR mér týra, ekki
, .. » nema það þó að vera að
grylutruarmenn „hugsionar- ... . , , .. .
Í.W skipta ser af gluggum hja o-
kunnugu fólki“. Já, von að þú
segir það, en samt verða nú
næstu línurnar um glúgga. Það
er náttúrlega fjarstæða að tala
um, að í gluggunum birtist sál
hússins eins og sagt er, að sál
mannsins speglist í auga hans.
Hinu verður þó ekki móti mælt,
að eins og sumir gluggar minna
á tómar augnatóftir, eru aðrir
talandi um líf og fegurð.
um „íhaldssemi“ eða „aftur-
hald“ fráfarandi ríkisstjórnar.
Fólk, með nokkurn veginn ó-
brjálaða dómgreind, sér áreiðan-
lega að hér er um að ræða já-
kvæða framkvæmdastefnu, en
ekki kyrrstöðu eða afturhald. —
Fráfarandi ríkisstjórn gerði sér
það hins vegar Ijóst, að frum-
skilyrði bættra lífskjara og fram
veltur á miklu að vinnubrögðin
séu sem haganlegust og skyn-
samlegust. Með þeim hætti hag-
nýtist vinnuaflið einnig bezt. Só-
un þess í sálarlaust strit og þræl-
dóm er ekki aðeins slæm meðferð
á verðmætum. Hún er hættuleg
vegna þess að hún skapar óbeit
á vinnunni og lamar framtak
einstaklingsins.
Við skulum nota starfsíþrótt-
fara er jafnvægi í efnahagslífi _ , , _
þjóðarinnar. Þess vegna byrjaði irnar tiJ Þess að bæta vmnubrogð
hún á að. tryggja rekstur at- in- vekía metnað un§a folksms
vinnutækja hennar. Kommúnist- °S skaPa virðingu fyrir vinnunm
ar og kratar börðust gegn þeirri sem er moðlr auðæfanna. Við
viðleitni eftir fremsta megni. - Þurfum a hvatmngu i þessa att
l að halda. Of margt ungt folk a
Og nú æpa þessir kumpán-
ar á ný um „íhald“ og her-
nám“!!
íslandi hefur undanfarin ár leit-
að burt frá framleiðslustörfum í
I sveit og við sjó. Of margir Islend-
Þegar ný ríkisstjórn sezt á ingar eru haldnir þeirri villu að
laggirnar með þeim fyrirheit- hægt sé að tryggja sér góð lífs-
um að berjast áfram fyrir kjör og afkomuöryggi með því að
auknu athafnafrelsi í landinu,
fyrir stórfelldum raforku-
framkvæmdum í sveitum og
sjávarþorpum, fyrir jákvæff-
um ráðstöfunum til þess að
koma í veg fyrir atvinnuleysi,
fyrir auknum stuðningi við
landbúnað og iðnað, fyrir
endurskoðun skattalaga og af-
láta örlítinn hluta þjóðarinnar
vinna líkamlega vinnu.
Takmarkið er alls ekki það
Það er áreiðanlega ekki allt af
gildur sjóður, sem gerir að verk-
um, að gluggar tala um birtu og
líf, þó að því verði ekki neitað
að efnahagur og húsakynni geta
miklu áorkað.
Húsa- og bæjarprýði.
ÞVEGNIR og glampandi glugg-
ar með fallegum blómum eru
prýði hvers húss. Hvergi kemur
það ef til vill skýrar fram en í
stórum fjölbýlishúsum, þar sem
gluggi við glugga breiðir úr sér
á stórum fleti. Lítið t.a.m. á fjöl-
býlishúsin við Lönguhlíð, og þið
samsinnið mér, fallegir gluggar
eru bæði húsa- og bæjarprýði.
Vonbrigði.
KÆRI Velvakandi. Nú langar
mig til að leggja nokkur orð
í belg. Svo er mál með vexti, að
ég á tvö börn, sem ég hef orðið
að ala upp, ef svo má að orði
kveða, á götunni.
I þessu hverfi hefir aldrei ver-
að útrýma vinnunni heldur ið hlúð að þeim bÖmum, sem í
hitt, að gera störfin léttari og, Því búa. Til að komast á leikvöll
vinnubrögðin hagkvæmari. Af, er yfir tvær umferðarmestu göt-
því leiðir aukna velsæld og j ur bæjarins að fara. Við konurn-
afkomuöryggi almennings í.ar hér í nágrerini höfðum lengi
landinu. I gert okkur vonir um, að leikvöll-
ur yrði gerður á Vitatorgi, en sú
izt. I staðinn hefir bifreiðastöð
fengið athafnasvæði við torgið.
★ ★
12. ÁGÚST er kenndur við
yngismey nokkra af göf-
ugum ættum, Klöru að nafni;
hún er fædd í Assisí í Umbríu.
Hún stofnaði nunnureglu, sem
við hana er kennd. — Svo er
'sagt, að Serkir hafi einhverju
sinni ráðizt á klaustur hennar,
er hún lá rúmföst. Lét hún þá
bera sig fram fyrir óvinina, hélt
von virðist með öllu hafa brugð- 1 á líkama Krists og ákallaði Guð
um vernd og varðveizlu. Þá
heyrði hún rödd, sem sagði: Ég
mun jafnari vernda yður. —
Eiga ekki friðhelgan Fjandmennirnir voru komnir
stað. upp á klausturmúrana, en hurfu
ESSU erum við sárgramar og frá, án þess að vinna nein spell-
þykir blessuð börnin hérna' virki eða fremja rán, eins og
illa sett. Það er of seint að Þeirra var siður. — Sagan segir
byrgja brunn, þegar barn er °g> að Kristur hafi vitrazt henni
dottið ofan í. Mæður, sem sinna ' skommn fyrir andlát hennar. —
verða skyldustörfum innan húss Hun var tekin 1 dýrlingatölu af
jafnframt barnagæzlu utan húss,' Álexander páfa 4. 1255, tveim
eiga sannarlega óhægt um vik,
þegar ekki er annað að venda til
leikja ,en út á götuna. Sífelld
angist og kvíði, af .því að við vit-
um, að börnin eiga hvergi frið-
helgan blett. Þegar þess er gætt,
er mesta mildi, hve oft slysum
verður forðað.
Ef nú ráðamenn þessara mála
vildu gera svo vel að taka þetta
til nýrrar, rækilegrar athugunar,
árum eftir dauða hennar.
•
★ ★ SERAPHÍA var ung kona
kristin frá Antiokkíu. Við
hana er 3. september kenndur.
— Sagt er, að hún hafi lifað svo
hreinu og flekklausu lífi, að
menn hafi fengið hatur á henm;
var tveimur hermörinum falið
það verk að spjalla hana. Lét þá
Guð sjúkdóm mikinn koma yfir
þá, en menn kenndu það göldr-
er ekki ólíklegt, að blettur finn- ; um hennar og ætluðu að brenna
hana; tókst það þó ekki betur til
en svo, að eldurinn slokknaði af
sjálfu sér. Síðan var hún barin
svipum og loks hálshöggvin hér
um bil árið 100, að áliti fróðra
manna.
ist hér í nágrenni, sem breyta
mætti 1 leikvíll, og væri þá vel
farið. — Móðir við Vitatorg".
Ég skal gefa þér
af mér tá.
HÁKON Hákonarson í Brokey
(d. 1866) var kraftaskáld og ' ★ ★ TEKLA var mær nokkur
kvað einu sinni óvart upp kistil, I frá Lykaoníu í Asíu, sem
sem lykil vantaði að, með vísu sagan segir, að Páll postuli hafi
þessari: snúið til kristinnar trúar. Seinna
komst hún til Rómaborgar og þar
Djöfull, komdu og dragðu upp var hun drepin sökum þess, að
skrá, I hnn vildi ekki þýðast Neró keis-
1 ara, hundheiðinn.
dugðu vel að minni bón.
Ég skal gefa þér af mér tá
og æfinlega vera þinn þjónn.
Honum hafði ekki komið til
hugar, að hann væri svo and-
heitur, að þetta mundi hrífa, en
svo brá við vísuna, að kistillinn
hrökk upp. Hákoni varð hverft
við. Hann hljóp út og fór ein-
förum allan þann dag. Svo er
sagt, að eftir þetta sækti að hon-
um, en hann gat kveðið af sér
aðsóknina og hafði þó mikið fyr-
ir því.
★ ★ 15. OTKÓBER er helgaður
Heiðveigu nokkurri ætt-
aðri frá Póllandi; átti hún með
manni sínum 3 börn, en eftir það
gerðist hún svo hreinlíf, að hún.
dró sig alveg frá manni sínum
og talaði ekki einu sinni við hann
nema í votta viðurvist. — Hún
stofpaði loks nunnuklaustur í
Slesíu, þjónaði nunnunum og
hjúkraði fátækum. Er sagt, að
hún hafi aldrei bragðað ket, iðu-
lega hýtt sig og gengið berfætt á
vetrum. Hún var tekin í helgra
manna tölu af Klemenz páfa 4.
árið 1267.
★ ★ CECILÍUMESSA er 22.
Svo er auffur november, helguð róm-
sem augabragð verskri mey, Cecilíu, af háum
(Hávamál). stigum, er tók kristna trú í æsku.
Hafði hún verið lofuð heiðnum
'máhrii, eri hún sneri honum til
Framh. á bls. 12.