Morgunblaðið - 05.03.1954, Blaðsíða 1
16 sáður
11. árgangur.
53. tbl. — Föstudagur 5. marz 1954
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Kagíb hylitur.
Frakkar mótmæla endurher-
væðingu Þjóðverja
Iíomst í 24. sæti
HEIMSMEISTARAMÓTIÐ í stór
svigi kvenna fór fram í gær. —
Heimsmeistari varð frönsk stúlka
Smidth, er fór brautina á 1,38,9
mín. — Önnur var Svisslending-
ur, Berthold á 1:39,7 mín. og í
þriðja sæti voru Bandaríkin,
Bur á 1:41,7 mín.
íslendingar áttu einn þátttak-
anda í þessári keppni, Jakobínu
Jakobsdóttur, sem fór brautina
á 1.50,9 mín. — Hún var í 24.
sæti af um 40 keppendum.
Hlunu beita hernáms-
neitunarvaldinu
PARÍS, 4. marz frá Reuter-NTB
FRANSKA stjórnin tilkynnti í dag að stjórnarfulltrúi Frakka í
Vestur Þýzkalandi hefði afhent Bonn-stjórninni orðsendingu
um að Frakkar myndu ekki þola Þjóðverjum að endurhervæðast
fyrr en Evrópuherinn hefði verið stofnaður.
-----------------------------* Frakkar
Hraðfleyg loffvarnarskeyfi
Þegar Nagíb tók að nýju við forsetacmbætti urðu mikil fagnaðar-
læti í Kairó, höíuðborg Egyptalands. Manngrúi safnaðist að húsi
hershöfðingjans til þess að hylla hann. Sést Nagíb hér umkringdur
af vinum sínum. Myndin var símrituð frá Kairó.
118 HldílIiS handteknir
á Kairo vegna æsinga
Kairó, 4. marz frá Reuter.
GAMAL NASSER, forsætisráðherra Egypta, tilkynnti að 118
manns hefðu verið handteknir í sambandi Við kröfugöngurnar
og götuóeirðirnar er urðu kvöldið, sem Nagíb tók aftur við for-
setaembætti.
Það var Nasser, sem stóð á
bak við valdaafsal Nagíbs í
fyrstu, en skömmu síðar var hann
Nagíb hinn vinveittasti við end-
urskipunina í forsetaembættið.
ÆTLUÐU AÐ GERA ÁHLAUP
Á KAIRÓ
Nasser skýrði frá því að hand-
teknir hefðu verið átta liðsfor-
ingjar í vélaherdeildum Egypta.
Þeir höfðu staðið fyrir herfor-
ingjasamsæri um að velta lög-
legri stjórn landsins. Fylgir orð-
rómur um það að vélherdeildir
þeirra hafi haft í hyggju að gera
áhlaup á Kairó til að koma Nagíb
aftur til valda.
BR/EÐRALAG OG
KOMMÚNISTAR
Þá voru meðal hinna hand-
teknu 46 meðlimir í öfgaflokkum
„Bræðralags múhameðstrúar-
manna“, 21 jafnaðarmaður, fimm
fylgismenn Wafd-flokksins, fjórir
kommúnistar og nokkrir aðrir
óflokksbundnir menn, en sam-
merkt með þeim öllum var að
þeir stuðluðu að götubardögum
að kvöldi valdatöku Nagíbs.
! SIGURHÁTÍÐ FÓR ÚT UM
ÞÚFUR
Egyptum falla mjög illa þær
köldu móttökur, sem Nagíb hlaut
í Khartum, höfuðborg Súdan. —
Höfðu þeir vonazt eftir að koma
forsetans til Súdan yrði eins-
konar sigurhátíð þeirra, en raun-
in varð önnur, þar sem múgur-
inn sóttist eftir lífi hans.
Washington 4 marz frá REUTER
Bandaríska flugmálaritið Aero
Digcst, birti nýlega upplýsing-
ar um nýjustu loftvarnarvopn
bandaríska flotans, en hér er
um fjarstýrðar og sjálfstýr-
andi eldflaugar að ræða, sem
fara mcð geysilegum hraða.
★
Meðal þcssara vopna eru litlar
cldflaugar, sem ætlazt cr til að
hægt sé að skjóta frá flugvéia-
móðurskipum. Þær eru kall-
aðar „Sparrow" eða Spörfugl-
inn, eru rúmlega 2 metrar á
lengd og vega um 100 kg. Er
hægt að skjóta mörgum slík-
um skeytum samtímis að óvina
flugvélum og er hraði þeirra
nálægt 3000 km á klukku-
stund, sem er svo gífurlegur
hraði að óhugsandi má teljast,
að nokkur flugvél geti komizt
undan.
★
Önnur eldflaug nefnist „Terr-
ier“ eða Rottuhundurinn. Þær
em stærri og yrði þeim aðeins
skotið af sérstökum loftvarnar
skipum, enda vega þær 1500
kg og eru ætlaðar aðallega til
þess, að bana stærri sprengju-
flugvélum.
Kommúnislar ú hröðu
undanhaldi frú Luang
SAIGON, 4. marz frá Reuter.
j J JPPREISNARFLOKKAR kommúnista í Indó Kína eru nú á
hröðum flótta frá höfuðborg Laos, Luang Prabáng, í áttina
IJ
sendu orðsendingu
til kínversku landamæranna. Frá þessu er skýrt í tilkynningu
j frönsku herstjórnarinnar. Halda Frakkar enn uppi stöðugum loft-
árásum á 308. herfylki kommúnista og reka þannig flóttann. Ekki
er nákvæmlega ljóst tjón kommúnista, en það mun vera mikið.
í áraninnlngu
dauða Stallns
MOSKVA, 4. marz: —- Alexander
Tretiakova heilbrigðismálaráð-
herra Rússa hefur látið af störf-
um og við hefur tekið Maria
Dimitrovna Kovrigina, sem verð-
ur þar með eini kvenráðherrann
í stjórn Sovétríkjanna. Engin
skýring er gefin á afsögn Tretia-
kovas, en það vekur athygli að
j hún er tilkynnt þegar eitt ár er
liðið frá dauða Stalins. En til-
kynningin um dauða einvaldans
þessa í sambandi við það, að
þýzka Sambandsþingið hefur
samþykkt með nægilegum meiri
hluta að breyta stjórnarskránni
svo að hervæðing gangi ekki í
bága við grundvallarlögin.
NEITUNARVALD
Utanríkismálanefnd franska
þingsins hefur samþykkt álykt-
un þess efnis, að franska stjórn-
arfulltrúanum í Þýzkalandi,
Francois Poncet, beri að beita
neitunarvaldi sínu, þegar stjórn-
lagabreytingin þýzka verður
borin undir stjórnarfulltrúa Vest
urveldanna.
MÓTMÆLI MERKRA MANNA
* Samtimis var birt í dag bréf
frá nokkrum forustumönnum í
frönskum menningar og stjórn-
málum, þeirra á meðal Eduard
Herriot forseta franska þingsins,
þar sem þeir mótmæla því, að
Þjóðverjar fái að endurhervæð-
ast. Skora þeir á Parísarbúa að
efna til kröfugöngu á Ódáins-
völlum 13. marz n. k. og leggja
blóm á leiði óþekkta hermanns-
ins.
Ekki virðast líkurnar aukast
fyrir því að franska þingið sam-
þykki aðild að Evrópuhernum.
Eftir að ákveðið var að halda
ráðstefnu um Asíumálin í Genf,
virðist sem Frakkar vilji fresta
ákvörðunum um Evrópuherinu
Ifram yfir ráðstefnuna.
var undirrituð af honum.
Reuter.
Rotterdam í Ijósum loga
Rotterdam 4. marz frá REUTER
ELDUR hefir geisað í nokkra
daga í stærstu olíuhreinsunar
stöð HoIIendinga. Stöðin er í
Pernis, skammt frá Rotterdam
og er eign hollenzka Shell-
félagsins.
★
Hundruð slökkviliðsmanna
frá nærliggjandi bæjum hafa
unnið að slökkviaðgerðum og
loksins tekizt að ráða við eld-
inn. Geysilegur hiti hefur
gert slökkvistarfið mjög erfitt.
Talið cr að tjónið nemi 15
milljónum ísl. kr.
Grunur leikur á, að hér geti
verið um skemmdarverk að
ræða, cn lögreglan segist þó
ekki hafa neinar sönnur á því.
GAFUST UPP VIÐ SOKN <í>
Kommúnistar hafa nú alger-1
lega gefizt upp við fyrirætlanir
sínar um að taka Luang Prabang,
höfuðborg Laos. Það sem veldur
fyrst og fremst ósigri þeirra er
matvælaskortur. Höfðu komm-
únistar búið sig lengi undir
þessa sókn með því að fela mat-
væli i frumskógum norður af
Luang Prabang, en sérstakir leit-
arflokkar Laos manna voru
gerðir út af örkinni og tóku þeir
fleiri hundruð tonn af matvælum
herfangi.
BORG LEYST ÚR UMSÁTRI
Búizt er við að kommúnistar
hætti einnig umsátinni um virk-
isbæinn Dien Bien Phu, sem er
við norður landamæri Laos-ríkis.
Á ItAUÐ ÁRSI.ÉTTU
Svo virðist sem Viet-minh
mennirnir beini nú árásum sín-
um fremur að Rauðársléttunni í
nágrenni Hanoi. Hefur orðið vart
við liðssamdrátt þeirra þar, en í
fýrstu lotu komu Frakkar
500 manna herflokki kommún-
ista í opna skjöldu í bæ einum
30 km suður af Hanoi. Voru
kommúnistarnir umkringdir og
feildir eða teknir höndum.
Hindra landamæraskærur.
BELGRAD — Júgóslavar hafa
gert samning við Alabana um að-
gerðir til að koma í veg fyrir
hinar tíðu landamæraskærur.
Kaffiverð hækkar
ó heimsmarkaðnum
Vsldur 85 aura hækkun á kaffipakkanum.
KAFFIVERÐ hefur undanfarið hækkað nokkuð á heimsmark-
aðnum. Er orsök þess sú, að uppskera hefur brugðizt í Braziliu,
sem er mesta kaffiræktarland heimsins.
Við íslendingar höfum til skamms tíma lifað á gömlum kaffi-
birgðum. En þær eru nú þrotnar. Var verð á þeim hér í Reykja-
vík kr. 40,60 kgr. af brenndu og möluðu kaffi. Hækkar það nú
upp í kr. 44,00 kgr. En það samsvarar 85 aura hækkun á pakkanum.
RIKISSTJORNIN FELLDI
NIÐUR TOLLANA
I byrjun desembermánaðar ár-
ið 1952, eða fyrir rúmu ári síð-
an var verð á kaffi hér í Reykja-
vík kr. 45,20 kílóið. En til þesí
að greiða fyrir lausn vinnudeil-
unnar, sem þá stóð yfir ákvað
ríkisstjórnin að fella niður tolla
af kaffi og sykri. Hafði það í
för með sér lækkun á kaffiverð-
inu niður í kr. 40,60 kílóið. —
Strausykur lækkaði af sömu á-
stæðum úr kr. 4.14 kílóið í kr.
3,70.
Kaffiverð hefur svo haldizt ó-
breytt síðan en verð á strausykri
hefur lækkað niður í kr. 3,25 eða
um 45 aura kílóið frá því sem
var eftir ráðstafanir ríkisstjórn-
arinnar í des. 1952.
VERÐLÆKKUN ORSAK-
AÐIST AF NIÐURFELLINGU
TOLLSINS
Það er af þessu ljóst, aíl
lækkun kaffiverðsins í sam-
bandi við lausn vinnudeilunn-
ar veturinn 1952 spratt ein-
göngu af því að tollar voru
felldir niður af þessari vöru.
Það var sú ráðstöfun, sem rík-
isstjórnin lofaði og stóð síðau
Framh. á bls. 12