Morgunblaðið - 18.09.1954, Qupperneq 16

Veðurúflif í dag:
A kaldi og skýjað, víðast úrkomu
laust.
Fiskverkunarsfoð
á ísafirði. Sjá grein á bls. 9.
Þjóðleikhúsið hefur vefrar-
sfarfsemi sína I næsfu viku
Fyrsfa ieikrifið sem sýnf verður er Silfurfunglið
eífir Halfdór Kiljan Laxnes
VETRARSTARFSEMI Þjóðleikhússins mun að þessu sinni hefj-
ast n. k. miðvikudag með sýningu óperettunnar Nitouche.
Má þó segja að starfsemin sé þegar hafin, þar sem leikflokkur
I»jóðleikhússins hefur undanfarið verið að sýna leikritið Tópaz á
Austfjörðum. Er þegar búið að sýna það í 91. skipti, og ákveðið
að það verði sýnt um næstu helgi á Akranesi og síðan í Vest-
jnannaeyjum, Mosfellssveit og nokkrar sýningar í Reykjavík. Átú
þjóðleikhússtjóri, Guðlaugur Rósinkranz, tal við fréttamenn í
gær um starfsemi Þjóðleikhússins á komandi vetri.
VENJULEGT
IÆIKHÚSGJALD
Nitouche óperettan verður að
þessu sinni sýnd við venjulegu
leikhúsgjaldi og með sömu leik-
kröftum og í vor. Er reiknað með
íáum sýningum en um mánaða-
ínótin hefst hin raunverulega
vetrarstarfsemi með nýju ís-
lenzku leikriti.
SILFURTUNGLIÐ
óperur. í fyrri óperunni koma
fram eingöngu íslenzkir söngvar-
ar, svo sem Guðrún Á. Símonar,
Guðmundur Jónsson og Ketill
Jensson. I hinni síðari koma fram
erlendir söngvarar. Leikstjóri
beggja óperanna verður Símon
Edvardsen, en hann kemur hing-
að um mánaðamótin okt.—nóv.
til að annast uppsetningu óper-
anna. Hljómsveitarstjóri verður
dr. Victor Urbancic.
Er það leikritið Silfurtunglið,
«ftir Halldór Kiljan Laxnes, sem
hér er um að ræða. Var byrjað
að æfa það í vor og er nú unnið
■af fullu kappi við æfingar þess.
Leikstjóri verður Lárus Pálsson,
en tónlist við leikritið hefur Jón
Nordal samið. Ekkert hefur enn-
þá verið látið uppi um efni leiks-
ins, en þjóðleikhússtjóri kvaðst
Vera viss um að leikritið þætti
skemmtilegt.
FYRSTA ÞÝZKA LEIKRITIÐ
Því næst mun verða tekið fyrir
þýzkt leikrit, „Lokaðar dyr“ eft-
ir ungan þýzkan höfund, Wolf-
gang Borchert. Er það fyrsta
þýzka leikritið sem Þjóðleikhúsið
aýnir. Er þetta einnig fyrsta leik-
íit höfundarins, en hann hefur
áður skrifað ljóðabækur. Leik-
ítjóri þessa leikrits verður Indriði
Waage, en þýzkur maður, Lothar
Grund, hefur verið fenginn til að
annast leiktjöldin.
ONNUR LEIKIIIT FRAM TIL
JÓLA
Þriðja leikritið sem sýnt verð-
ur', er „Þeir koma í haust“, ís-
lonzkt leikrit eftir Agnar Þórðar-
*on. Fjallar það um síðustu af-
<írif íslendinga í Grænlands-
Ityggðum. Leikstjóri verður Har-
otdur Björnsson. Þar næst
■verður sýnt leikritið „Fædd í
j ær“, eftir amerísku skáldkon-
una Carson Kanin. Hefur það
leikrit farið víða um heim, og.
þótt hvarvetna mjög skemmtileg-
1>C gamanleikur. Efni þess eru
hin snöggu áhrif ríkidæmis ný-
1 íks fólks. Karl ísfeld hefur þýtt
leikritið. Einnig mun Ballett-
ikólinn annast ballettsýningar í
Jróvembermánuði, og verður þar
íyrst „Dimmalimm“, sem Karl O.
iíunólfsson hefur samið tónlist
ViS. Stjórnendur ballettsins verða
tcjórnendur Ballettskólans hjón-
in Lísa og Erik Bidsted. Leik-
tjöldin verða gerð eftir teikning-
itm Guðmundar Thorsteinsson í
hókinni „Dimmalimm“, til þess
A'ð sem mest samræmi verði í
lciknum og umhverfinu.
JÓLASÝNINGAR
Hingað til hefur Þjóðleikhúsið
haft þann sið, að sýna gömul
þjóðleg leikrit um jólin. Annar
liáttur mun þó hafður á að þessu
EÍnni. Ákveðið hefur, verjð að
íijóða leikhúsgestum upp á óper-
ima Kavaleria Rusticana um
jólin, eftir Mascagni. Ópera þessi
er fremur stutt og verður sýnd
laeð henni óperan Bajazzo eftir
Leoncavallo, hvorttveggja kór-
„ANTIGONE" OG
„VETRARFERÐIN“
Þessu næst verður leikritið
Antigone, eftir Anouilhe, sýnt.
Þýðingu hefur Halldór Þorsteins-
son gert. Með því verður einnig
sýnt leikritið Phönix to Fre-
quent, eftir Christopher Fry. Er
það enskt leikrit einþátta. Þá
hefur verið ákveðið að sýna
Vetrarferðina eftir Clifford Odets
þýtt af Karli ísfeld, og í ráði er
einnig að sýna Faðirinn eftir
Strindberg. Ef það leikrit verður
sett á svið hér, hefur verið samið
við sænska leikarann Lars Hans-
son um að leika aðalhlutverkið,
en óvíst er, hvenær hann hefir
tíma.
Það fyrirkomulag mun tekið
upp í vetur við Þjóðleikhúsið, að
aðgöngumiðar að frumsýningum
í sal og á neðri svölum verða 10
kr. dýrari en á aðrar sýningar.
Um 400 heslar af
fteyi eyðileggjasl
íeldi
í FYRRINÓTT kom upp eldur
í hlöðu á bænum Gilsárstekki í
Eiðaþinghá. Um 400 hestar af
heyi voru í hlöðunni og skemmd
ust þeir að meira eða minna leyti
af eldi og vatni, en heimamönn
um og fólki af næstu bæjum
tókst að kæfa eldinn. Mun hér
hafa verið um sjálfsíkveikju að
ræða. Hlaðan sjálf er steinsteypt
og skemmdist hún lítið.
Vefrarsiarhemi
Bridgefélap Rvíkur
að hefjas!
AÐALFUNDUR Bridgefélags
Reykjavíkur var haldinn mánud.
13. sept. í stjórn voru kosnir þeir
Eggert Benónýsson, form en
meðstjórnendur Gunnl. Kristj-
ánsson og Bjarni Ágústsson.
Hin árlega Bridgekeppni milli
Austur- og Vesturbæjar, sem fyr-
irhuguð var næstkomandi sunnu-
dag, verður sunnud. 26. þ. m. í
Skátaheimilinu, en bændur
verða þeir Lárus Karlsson fyrir
Austurbæ en Guðmundur Ólafs-
son fyrir Vesturbæ.
Ráðgert er að tvímennings-
keppni í 1. flokki hefjist þriðjud.
28. þ. m. og verða spilaðar 5 um-
ferðir.
Ljósmyndari Morgunblaðsins brá sér um dagiun í flugferð yfir bæinn með myndavélina og tók þá
þessa loftmynd yfir Austurbænum. — Fremst á myndinni miðri er Landsspítaiinn, sem málaður var
í sumar. — Glöggt má sjá grunninn fyrir hinni veglegu viðbótarbyggingu við Landsspítalann. Hún
verður að grunnfleti til allmiklu stærri en spítalinn er nú. — Húsið til hægri handar, sem er i
smíðum á Landsspítalalóðinni, er Hjúkrunarkvennaskólinn. — Þá er slegið hring kringum nýtt veglegt
stórhýsi, sem Reykjavíkurbær hefur látið reisa, en það er Heilsuverndarstöð Reykjavíkur. Þar
verða m. a. til húsa ýmiskonar leiðbeiningarstarf semi á sviði heilsugæzlu, t. d. ungbarnaverndin. —
Húsið fremst til vinstri er Fæðingardeild Landsspítalans. (Ljósm. Ól. K. M.)
Þrjár iapaðar
og ein
Einkaskeyti frá
Guðm. Arnlaugssyni.
AMSTERDAM, 17. sept.: —
Þrem skákum í viðureign ís-
lands og Argentínu var lokið
I kvöld og unnu Argentínu-
menn þær allar.
Fyrir umferðina voru Frið-
rik og Najdorf jafnir og efstir
af 1. borðsmönnum með 3 vinn
ingá af 4 mögulegum. Najdorf
kom með nýjung í taflbyrjun
og vann. Guðm. S. Guðmunds-
son tapaði fyrir Bolbochan og
Guðmundur Ágústsson fyrir
Pilnik.
Viíja koma upp húsi
til kvikmyndagerðar
Hafa sent umsókn til bæjarrdðs
FYRIR Bæjarráði Rcykjavíkur liggur nú umsókn frá tveim
mönnum, sem hafa hug á að hefja framleiðslu á kvikmyndum
— Á lóð þeirri, er þeir sækja um, ætla þeir að byggja lítið húa
með nauðsynlegum vinnustofum.
LOKIÐ VIÐ EINA —
ÖNNUR I UNDIRBÚNINGI
Menn þessir eru þeir Ásgeir
Long í Hafnarfirði, sem gerði
myndina „Sjómannalíf" og Val-
garð Runólfsson kennari við
Langholtsskólann. Þeir eru fyrir
nokkru búnir að kvikmynda
I barnamynd, sem nú verður sett
sennilega unnið, en tefldi af . ...
1 mn a tonn og tal. Hafa þeir sjalf-
ir búið þessa mynd til að öllu
leyti. Þá eru þeir að ljúka við
handrit að annari barnamynd,
sem verður úr þjóðsögunum.
Við höfum' hugsað okkur, að
Guðmundur Pálmason tefldi
ágætlega við Rossetto og átti
sér í tímahraki svo að skákin
var líklcga jafntefli, er hún
fór í bið.
Euwe vann
fallegri skák.
Stáhlberg
Stúdentafundur um
vandamál skáldskapar
á vorum dögum
NÆSTKOMANDI mánudags-
kvöld verður haldinn um-
ræðufundur í Stúdentafélagi
Reykjavíkur. Verður það fyisti
fundur félagsins á þessu hausti.
Framsögumaður á fundinum
verður Halldór Kiljan Laxness
rithöfundur, sem flytur erindi:
„Vandamál skáldskapar á vorum
dögum“. Að framsöguerindinu
loknu verða frjálsar umræður svo
sem venja er hjá félaginu.
VÆNTA MA MIKILLA
UMRÆÐNA
Laxness hefur rætt mál þetta
á fundum stúdentafélaga, bæði í
Osló og Kaupmannahöfn, og má
vænta þess, að reykvíska stúd-
enta fýsi að hlýða á mál hans.
Hér er líka um efni að ræða,
sem mjög er um deilt, svo að
ekki þarf að efa, að miklar um-
ræður verði á fundinum. Fund-
urinn verður haldinn í Sjálfstæð-
ishúsinu og hefst kl. 20.30 stund-
víslega. Vegna þess, að vænta má
mikillar aðsóknar, verða félags-
skírteini afgreidd þegar frá kl.
20.00, og er þeim, sem vilja kom-
ast hjá óþarfa bið, ráðlagt að vitja
þeirra þá þegar.
FRÓÐLEGT FERÐALAG
Fyrir skömmu efndi Stúdenta-
félagið til Skálholtsferðar. Er það
nýmæli í félagsstarfinu að því
leyti, að nú mun liðið á annan
áratug síðan lagt hefur verið í
ferð að frumkvæði félagsins.
Var farið austur í tveimur bíl-
um. Þar var fyrir dr. Björn Sig-
fússon háskólabókavörður og
skoðuðu menn staðinn undir
leiðsögn hans og spurðu leið-
sögumann í þaula, en hann kunni
við öllu svör. Þótti ferðalagið
hið fróðlegasta, og má vænta, að
ferðalög á vegum félagsins verði
framvegis fastur liður í starfi
þess á hverju ári;
framleiða nær eingöngu barna-
myndir, sagði Valgarð í stuttu
samtali við Mbl. í gær.
í IIEIMAHÚSUM
Gerð kvikmynda hér á landi er
mjög erfið vegna þess að öll
atriði, sem mynda þarf únnan
dyra, verða að fara fram í heima-
húsum eða einhverju húsnæði
öðru. Er oft mjög erfitt að fást
við kvikmyndagerð undir slík-
um kringumstæðum.
MEST KÚREKAMYNDIR
Þeir Valgarð og Ásgeir telja
mikla nauðsyn bera til að stefnu
breyting verði í sambandi við
sýningar á barnamyndum. Þær
byggjast nær einvörðungu á kú-
rekamyndum. — Það er sjaldgæft
að góðar barnamyndir séu sýnd-
ar hér.
Framfærsluvfsifalan
hækkar isn eiti stig
KAUPLAGSNEFND hefur reikn-
að út vísitölu framfærslukostn-
aðar í Reykjavík hinn 1. sept,
s. 1. og reyndist hún vera 159
stig, eða einu stigi hærri en í s. 1.
mánuði. — (Frá Viðskiptamála-
ráðuneytinu).
Enn mikið nefjafjón
reknetjabáfa
AKRANESI, 17. sept.: — Sigrún
og Sigurfari voru einu reknetja-
bátarnir héðan sem lögðu net sín
í nótt. Hínir sneru aftur í gær
vegna storms.
Sigurfari fékk 70 tunnur síld-
ar og missti 7 net, en Sigrún fékk
60 tunnur. Hjá Sigrúnu eyði-
lögðust meira og minna 30 net.
— Oddur. J