Morgunblaðið - 28.10.1954, Qupperneq 8

24
M ÖRG UN'BL W Ð l Ö■
Fimmtuda^Ur 28. okf. 1&54
Guðrún Á. Símonar kcrm sá og
ÞAÐ var ekki mikið fjölmeíirii,
sem hlustaði á fyrstu hljóm- .
leika Guðrúnar Símonar í hátíða
sal háskólans í Osló á þriðjudag-
inn var. En það er skemmst frá
að segja að undirtektirnar voru
1 öfugu hlutfalli við aðsóknina,
því að meiri fög'nuður heyrist
sjaldan frá fullskipuðu húsi en
þarna var. Söngkonan vakti að-
dáun og blómum rigndi yfir
hana að lokum, og fólkið sat sem
fastast þangað tii hún hafði sung-
ið þrjú aukalög, sem meðal ann-
ars sýndu, að hún hafði af enn
meiri raddþrótti að taka, en hún
hafði beitt í söngskrárlögunum,
að því er einn söngdómarinn,
Kristian Lange, segir.
Það má heita einsdæmi að sjá
jafn viðurkennandi og hrósandi
dóma um ungt listafólk og þá,
sem skrifaðir hafa verið um þessa
hljómleika Guðrúnar Símonar.
Oslóargagnrýnendurnir eru vand
fýsnir og yfirleitt miklu tamara
að setja út á en benda á það sem
lofsvert er. En það er svo að sjá,
sem þeir hafi fátt um söng Guð-
rúnar að segja nema gott — og
það meira að segja mjög gott.
Yfirleitt kemur þeim saman um,
að röddin sé frábær, tæknin á-
gæt og mikil fjölbreytni í flutn-
ingnum, samfara góöum smekk
og mikilli kunnáttu. Þá bar þeim
og sarnan um, að Guðrún sé fyrst
og fremst óperusöngkona. ,,Vafa-
laust fyrsta flokks kraftur í
óperu, sérstaklega hinni iíöisku
frá síðari tímurn“, segir söngfræð
ingurinn Kristian Lange í „Dag-
bladet“. Einu aðíinnsiurnar sem
máli skipta, og koma þó ekki
fram nema hjá fáum söngdómur-
um, eru þær, að röddin geti verið
nokkuð hvell (skarp) á háu tón-
unum, þegar sungið er „forte“.
Söngskráin byrjaði með fjór-
um gömlum ítölskum lögum, þá
komu þrjú iög eftir Brairms, en
næst þrju íslenzk lög, eftir Emil
Thoroddsen, Jón Þórarinsson og
dr. Pál ísóifsson og svo þrjú lög
með enskum texta, þar á meðal
svertingjalagið „Where you
there“, sem vakti sérstaklega
mikinn fögnuð. Siðasta lagið á
söngskránni var „La maja y el
Ruisenor“ úr „Goyescas" eftir
Granados, og naut hin mikla rödd
sín sérstakiega vel þar, en þó
allra bezt í aukalögunum, en eict
þeirra var aría úr „Cavalleria
rusíicana“ og annað „Saltarello“
eftir Giannini. „Þar gaf hún rödd
inni alveg iausan tauminn“, seg-
ir Kristian Lange, „og með því
móti náði hún sannfærandi,
dramatískum kraftí“. Lange seg-
ir að lokum: „Að skaðlausu hefou
fleiri mátt hlusta á þessa gáfuðu
og geðþekku söngkonu. Þeir
verða fleiri næst, sérstaklegá ef
hún ætlar því meira rúm á söng-
skránni, sem tvímælalaust er
styrkur hennar: ítölsk ópera eða
söngvar með álíka breidd í túlk-
uninni. Á kynningarhljómleikum
mun henni hafa fundist hlýða að
bera fram venjulega fjölbreytta
kostinn, en við viljum fullt eins
vel fá ,,a la carte“.
Hér fara á eftir brot úr ummæl-
um helztu Oslóarblaðanna:
Afíenposten (Hans Jörgen Hur
umj: „Það var hressandi og gott
að kynnast íslenzku söngkonunni
Guðrúnu Símonar. í skínandi
hvítum kjól stóð hún á pallinum
í „Aulaen", og skínandi hvítur
var söngurinn. Tónar hennar eru
fágaðir og öruggir eins og þeir
séu meitlaðir í berg. Þeir ná yfir
'VÍtt svið, því að hún hefur mezzo-
dýptina og sópran hæðina. Stund
um geta þeir verið nokkuð hvell-
ir, en á hinn bóginn streymir
sönggleði, sem allt sigrar, út frá
söngkonunni. Hreimur raddarinn
ar er svo ríkur cg flutningur söng
konunnar svo heilbrigður og
ekta raddrænn (vokalistísk), ao
úrslltin vcru fyrirfram ákveðin:
Það var ekki fyrr en eftir þrjú
aukalög, sem fólk fékkst til að
standa upp úr sætunum.
^RSasc*'. -

cáJÍF
ikÚla
GtíSrfm A. Símonar.
Guðrún Símonar hafði gilda
ástæðu til að byrja með fjórum
1 „gamal ítölum", því að hún er ó-
svikinn ,,melodiker“ og nákomin
ítalska stílnum, bæði að upplagi
og menntun. En nátengöast er
hún þó hinni rómantísku ítölsku
tónlist, enda bentu aukalögin líka
á það. Það var eítirtektarvert hve
sjaldan söngkonan beitti hinum
fögru, hljóðlátu (dempede) tön-
um s'niicc: þeir hri'u dásamlega
í hinu fíngerða lagi „Twilight
Fancies" e'tir Delius, og hinum
stillílega alvarlega „negro spici-
tuai“ — Were you there“. Þrjú
fslenzku-lögin voru vel samin c-g
falleg. „Sauð þið hana systur
mfna“ efti ■ Pál Ísólfsscn virtist
þeirra áhii'atnest, en söngkonan
lagði mest "rá sjálfri sér í „Sortn-
ar þú ský —“, hið einkar söng-
þekka lag Emils Thoroddsens. —
Ro’-e 't T p in var ásætur ' við
hljóðfænð, hann uadi því auð-
sjáanleaa vcl áð leika undir hjá
þaulæíðri listakonu, sem vissi
hvað hún vildi“.
Arbeidcrbladet (Erl. Westher):
„Ljómandi fáguð rödd, afbragðs
tækni, þungi og glectni var það
sem maður fljótíega taldi saman
tekjumegin við íhugunina á
framnústsðu þessacar heillandi
söngkonu. — Lengi sat maður og
beið eítir að viðkvaemninni
brygði fyrir — dálítið rneiri inni-
leik — breidd, — og eftir hléið
fékk maður svó allt þetta, í ofan-
álag á hitt. Eg held að rödd og
geðslag söngkonunnar hneigist
enn sem komið er mest að því
há-dramat'ska, þar sem hún get-
ur beitt rciddinni afdráttarlaust,
eða hún njóti sín bezt í scngvum,
sem hnn getur brugðið fyrir sig
glensi og gamni í .... Hljóm-
leikarnir voru stórsigur fyrir
hinn íslenzka gest okkar. Bæði
tækrúiega og músíkalskt voru
kynnin af Guðrúnu Símonar
auðgandi".
Dagbladet (Kristian Lange):
„Það var göfugur fulltrúi íslenzkr
ar sönglistar, sem við kynntumst
í gær, þar sem Guðrún Strnonar
j var. Þnð er að segja: sönglistin
var strangt tekið ítölsk, en hún
'■ var flutt af hljómfagurri og
auðugii rödd, með þeirri svo að
segja málmrænu festu, sem mað-
ur heíur áður tekið eítir hjá ís-
lenzkum söngkonum. Hinn fulla
þrótt skynjuðum við annars ekki
til fulls fyrr en í aukalögunum:
í aríunni úr „Cavalieria rusti-
cana“ og „Saltarello“ eftir Giann
ini lít hán röddína hljóma ó-
hefta og náði þá sáhnfærandi
dramatískurn áhri'.um. Það er
vafalaust að í ópe.unni getur hún
beiit tií íuids öííu því bezta sem
á ÍSorðiiíföníínm liafa ram-
á íslenzku lögunum hafi verið
frjálsari og sterkari en á Brahms-
lögunum, sem voru næst á und-
an, „en þegar maður ekki skilur
textann, getur maður ekki dæmt
um túlkunina nema að nokkru
leyti .... Á þremur ensku lög-
iinum var „Were you there“ bezt
flutt, það var sungið með veru-
legurn innileik og ekta stemn-
ingu, sem iagði mann í iæðing".
Morgenbladet (Finn Ludt):
jsienzka söngkonan Guðrún Á.
Símonar hafði því miður ekki
fengið sérlega marga áheyrendur
að nljómleikum sínum í gær; ó-
geðslega veðrið verður að bera
sökina á því. Þetta var ieitt, því
að það var heillandi að kynnast
söngkonunni. Hún hafði ekki
sungið margar hendingar fyrr en
manni skildist, að þarna stóð sú,
sem vissi hvað hún gerði og kunni
það sem hún gerði. Röddin er tví-
mælaiaust gæðamikil og náði
yíir vítt tónsvið. Dýptin, sem
venjulega er veika hiíðin á
sópranröddum, var ekki lök. —
Það er spurning hvort það var
ekki einmitt þar, sem röddin
hijómaoi heitast og mýkst....“
Að lokum segir Ludt: „Allt var
flutt með gætni og öryggi og til-
viijun fékk ekki að ráða neinu.
Það var mjög gleðilegt að hlusta
á hana“.
Morgenposten (Ingar Fr. Niel-
sen): „Ilún hefur svipfastan sópr-
an með dramatískum krafti. Hún
gí tur brætt tónana "saman í org-
aniska heild. Hér kemur að góðu
haldi hin þroskaða öndunartækni
hennar, sem gerir henni fært að
mynda langa tónaboga.... í
veikum söng tókst henni vel upp,
rneð sína mildu, björtu tóna ....
Söngkonan frá Sögueyjunni var
hyllt innilega og þakkaði með
aukalögum".
Nationen (Andreas Haarklou):
„. . . . Það kom á daginn, að milli-
tónarnir og djúpu tónarnir eru
hinn rétti vettvangur söngkon-
unnar. * Þar kemur fram fagur
raddhreimur með mikilii fyll-
ingu, sem í sjálfu sér er mikill
kostur, og þegar þar við bætist
jafn persónulegur flutningur,
sem sérstaklega gætti mikiis í ís-
lenzku lögunum — ekki sízt í
hinu hugnæma „Sortnar nú ský“
— er manni mikil unun að hlusta
á hana“.
Verdens Gang (Finn Bene-
stad): „Hið smekkiega söng-
skrárval sýndi bæði músikalskt
geðsiag hermar og mark það,
sem hún hefur sett sér í listinni
.... Það var yndi að heyra, með
hve miklu öryggi og stíikennd
hún fluíti gömlu aríurnar. Styrk-
ur hennar er óefað mestur i óper-
unni. Það heyrði maður greini-
lega er hún söng aríurnar úr
„Goyescas" og „Cavalleria Rusti-
cana“. Þær hljómuðu prýðilega".
Guðrún hefur staðið fyrir
ströngum dómstól og unnið glæsi
legan sigur. Hennar bíður mikill
frami, sem gleðja mun alla ís-
iendinga, því að þjóðinni er það
hagur og sómi að eiga sem flesta
iandkynnara í ríki listarinnar.
mikið
off mei
C
'kt starf
Sigurgeir Albertsson, form. Bindindisfélags
ökumanna hér, segir frá utanför
BLAÐIÐ kom nýlega að máli
við Sigurgeir Albertsson,
trésmíðameistara, formann Bind-
indisfélags ökumanna, en hann
ferðaðist um Noreg, Svíþjóð og
Ðanmörku í sumar ásamt konu
sinni til þess að kynna sér um-
ferðarmál þar, einkum í sam-
bandi við afleiðingar áfengis-
neyzlu við akstur og umferða-
menningu almennt.
Sigurgeir var boðið á lands-
mót „Motorförernes Avholdsfor-
bund“ í Noregi, sem er iands-
samband hinna ýmsu deilda bind-
indisökumanna um ailt landið.
Var þetta fyrsta hátttaka af ís-
hún
: i fyrirhafnarlitið og
hún bcitir röddínni í ,,forte“ og
jafn öiuggt cg hrei.it cg hún
syngur cg er samtímis svo ein-
beitt í flutfúagnu n vrori hún
vafalauat fyrsta ílokks kraxtur í
óperu, sérstaklega hitini itölsíiu
frá siðari tímum“.
Langc Segir, að tálkun héhnar
Paradís kommúnista.
FYRIR löngu síðan kvaddi hvít-
Skeggjaður öldungur dyra í para-
dís kommúnista og baðst vistar.
Sankti Pétur kommúnista spurði
hann heldttr hranalega: „Hver
var faðir þinn?“ „Verksmiðjueig-
andi“. „Og hver var móðir þín?“
„Hún var kaupmannsdóttir."
Svipur dyravarðarins þyngdist:
„Og hvað hefir þú fengizt við?“
Öidungurinn játaði, að hann
hefði cinkúrn fengizt við ritstörf,
hann hefoi erft talsverðar eignir
kvænzi barónessu. Sanki Pét-
ur hnyklaði brýrnar og sagði:
„Það lítur einna helzt út fyrir að
þú hafir lifað grunsamlega borg-
aralegu lífi. — Hvað heitir þú
eig'inlega?" Öldungurinn svaraðí:
„Karl Marx“. í
Sigurgcir Albertsson.
lands hálfu í slíku móti, enda
er félag okkar hér haima aðeins
ársgamalt, en það er nú meðlim-
ur í bindindissambandi öku-
manna á Norðurlöndum.
TJMFERÐ AHR ABINN
SAMRÆMDUR
— Það sem mér virðist héizt
einkenna umferðina í Noregi,
sagði Sigurgeir, er, hve þeim
hefir tekist vel að samræma um-
ferðarhraðann hjá hinum ýmsu
farartækjum og afnema að mestu
hina hvimleiðu ,,framúrkeyrsiu“,
enda virðist ökuhraði þar nokkru
vægari en í hinum löndunum.
Má eflaust þakka bindindissam-
tökum ölcumanna að nokkru þann
árangur, því þau samtök hafa
'áumiið mikið á þeim 25 árum,
sem þau hafa starfað. Sem dæmi
um, hve samtök þessi eru mikils
metin í Noregi, má nefna að
meðal mótsgesta voru ýmsir
þekktir menn, svo sem tveir stór-
þingsmenn, samgöngumálaráð-
herra Norðmarma og lögreglu-
stjóri Arendal-borgar. Voru þeir
aðalræðumenn mótsins, luku
hinu mesta lofsorði á íélagssam-
tökin og þökkuðu þeim merk og
mikil afköst. Einnig var allmik-
ið skrifað um mótið í norsk blöð
og tímarit og allt lofsamlega.
HÆFNIPRÓF ÖKUMANNA
— í sambandi við slík lands-
mót og raunar oítar eru háð eins-
konar hæfnipróf íyrir ökumenn
eldri sem yngri. Eizti þátttak-
andinn nú var yíir 70 ára og
hlaut tvenn verðlaun. Þessi próf
eru mjög fjölb>'eytt og skemmti-
leg og vekja .nikinn áhuga eink-
um yngra fólksins, og hafa sterk
jákvæS áhrif á umfei’ðarmálin í
heild. Samkvæmt úrskurði settr-
ar dórnnefnda-' : a menn einkunn-
ir og margháituð verðlaun, svo
sem fyiir hirðingu cg ástand
íarartækis, hijóðlátan akstur,
rétt viðbrögð í vanda, skjóta en
rdtta ákvöfðun, prúðmennsku,
tillit til annarra vegfarenda,
hjálp í viðlögum o. fl. Alls var
þarna úthlutað yfir 30 verðlaun-
um og viðurkenningum.
50 PRÓSENT AFSLÁTTUR
— Þá eru á vegum þessa félags-
skapar bæði í Noregi og Svíþjóð
starfræktar bifreiðatryggingar,
og fá félagsmenn nú orðið 50
prósent aflsátt iðgjalda, þar eð
aldrei verða slys og varla tjón
sem nokkru nemur af völdum
ökumanna innan þessara félaga.
Hjá okkur í Bindindisfélagi öku-
manna er nú þegar hafinn undir-
búningur að slíkum tryggingum.
— Skýrslur sýna að á Norður-
löndunum eiga 25—65 hundraðs-
hiutar umferðarslysa rót sína að
;rekja til áfengisneyzlu við akst-
ur, beint eða óbeint. Þær 2—3
vikur, sem ég dvaldi i Danmörku
var nærri daglegur viðburður
dauðaslys og umferðartjón, sem
blöðin tilgreindu fullxim stöfum
að væri áfengisneyzlu að kenna.
En þar í landi er um það bil
verið að afnema aksturshámark-
ið. Á öilum Norðurlöndum er
sama vandamálið með akstur
unglinga á litlum mótorhjólum.
GLÆSILEGT MÓT
— Um fyrrgreint landsmót,
sem að þessu sinni var haldið í
Ilóte1 Drottningborg við Grim-
stad, mætti margt merkilegt
segja. Sérstaklega minnist ég
þess, hve mikill léttleiki og glæsi
bragur ríkti yfir öllum athöfnum
mótsins. Fulltrúar á móynu voru
um 200 víðsvegar að úr Noregi
og auk þess fulltrúar og gestir
frá öðrum löndum, svo sem tveir
frá Danmörku, 4 frá Sviþjóð, 2
frá íslandi og einn frá Finnlandi,
en þegar flestir voru viðstaddir
svo sem við lokahátíðina, voru
þar rúmlega 400 manns. Tvö
kvöldin, sém mótið stóð yfir,
voru haldnir skemmtifundir í
kvöldvökuformi. Þá voru stutt
dagskráratriði, ræður, einsöngur,
hijóðfæraleikur, upplestur, hóp-
söngur o. fl. Einnig voi'u þá flutt
ávörp gesta, og var ég þar m. a.
á dagskrá sem fulltrúi B.F.Ö.
UNGLINGADEILDIR
j — Félagaaukning bindindis-
samtaka ökumanna í Noregi og
Svíþjóð hefir verið.mjög mikil
nú síðustu árin, og rík áherzla
, lögð á að ná unga fólkinu með.
, Hafa Svíar þegar stofnað sér-
staka unglingadeild og vænta
þar af góðs árangurs. Félagafjöld
inn í Svíþjóð er nú orðinn 70—
\ 80 þús., og svipað hlutfall í
Noregi.
I5INDINDISFELÖG
ÖKUMANNA
— Að endingu vil ég, segir
Sigurgeir Albertsson, minna á,
að þeir, sem óska að gerast sam-
starfsmenn vorir, fá fúslega all-
ar upplýsingar um félagsskapinn
: í síma Bindindisfélags ökumanna
' (2727) cg einnig í skrifstofusíma
íélagsins (82042).
*★★★★★★★★★★★★
★ ★
M,
í M<
i *
I ^
★
*
OKGUNBLAÐIÐ ★
★
MEÐ ★
★
ORGUNKAFFINU ★
* ★