Morgunblaðið - 03.03.1955, Side 1

16 sáður
Prentsmiðjti Morgunblaðsina
51. tbl. — Fimmtudagur 3. marz 1955
argangur
42.
áðstefna: Ike, Churehill, Buiganin?
Sögísieg yfiriýsing
Chnrchills í gœr
SENNILEGA verður haldinn bráðlega þríveldafund-
ur, með þátttöku Churchills, Eisenhowers og Bulganins,
að því er fregnir frá London hermdu í gærkveldi. Fregn
þessi komst á kreik eftir að Churchill hafði skýrt brezka
þinginu frá tilraunum sínum til þess að koma á ráðstefnu
með Malenkov, þáverandi forsætisráðherra Rússa.
Churchill skýrði frá þessu í umræðunum um landvarna-
mál, sem stóðu yfir í allan gærdag. í gærkveldi fór fram at-
kvæðagreiðsla í þinginu um vantrauststillögu verkamanna-
flokksins á brezku stjórnina í sambandi við landvarnarmál-
in og var tillagan felld með 303 atkv. gegn 196.
Síðar fór fram atkvæðagreiðsla um tillögur stjórnarinnar í land-
varnamálunum og voru þær samþykktar með 303 atkvæðum
gegn 253. —
Margir af fylgismönnum Bevans sátu hjá við atkvæðagreiðsluna
um vantrauststillöguna. Hafði Bevan haldið ræðu í þinginu í gær,
þar sem hann deildi hirðlega á Churchill, en sneiddi einnig að
Attlee. —

Rekstrarkostnaður siávarútvesjsins
Sir Winston Churchill sagði í
brezka þinginu í gær að hann
hefði viljað að haldinn yrði
þriggja velda fundur strax eftir
að Malenkov tók við völdum í
Rússlandi. Hann hefði viljað
kynna sér hvort ný viðhorf (,:new
look“) hefðu skapast í Rússlandi
með komu Malenkovs. Brezka
stjrónin hafði öll verið sammála
um þetta.
Churchill kvaðst hafa vænzt
þess að geta farið til Bandaríkj-
anna til þess að fá Eisenhower
til þess að fallast á að taka þátt
í undirbúningi undir þessa
þriggja velda ráðstefnu. Þetta
var á árinu 1953.
En einmitt um þetta leyti hefði
hann orðið veikur og hefðu veik-
indin lamað algerlega líkamlegt
starfsþrek hans. Þetta er í fyrsta
sinnið, sem Churchill skýrir frá
því að hann hafi lamast alger-
lega í veikindum sínum árið 1953.
Vegna veikindanna gat Churc-
hill ekki farið á hina ráðgerðu
Bermudaráðstefnu. Síðar kom
það í ljós, að Eisenhower vildi
ekki vera með í undirbúningi und
ir þríveldaráðstefnu, eins og hún
var ráðgerð, sagði Churchill.
Churchill kvaðst hafa verið
undir það búinn að halda fund
með Malenkov og hefði unnið af
einlægum hug að því að koma á
slíkri tvíveldaráðstefnu. Kvaðst
hann hafa verið undir það búinn
að halda tvíveldafund með Malen
kov í Stokkhólmi, er hann kom
úr síðustu ferð sinni til Washing-
ton, en það var í júní í fyrra. En
þá hefðu Sovétríkin verið farin
að hafa í hótunum við vestur-
veldin fyrst út af Evrópuhern-
um og síðar út af Parísarsamn-
ingunum.
Churchill benti á að þær ríkis-
stjórnir, sem færu með völd, er
Parsíarsamningarnir hefðu verið
staðfestir hefðu frjálsar hendur
um að efna til ráðstefnu með
Rússum.
Sjálfur kvaðst Churchill ekki
viíja teljast hafa forustu á hendi
í ríkisstjórn, sem ekki vildi ganga
til slíkrar ráðstefnu með einlæg-
um hug.
Yfirlýsing Churchills í þinginu
kom á óvart, þar sem hann hafði
ekki ráðgert að taka frekari þátt
í umræðunum um landvarnamál-
in. Tilefnið til yfirlýsingarinnar
voru ummæli Anuerin Bevans í
þá átt að Churchill kynni að hafa
viljað halda ráðstefnu með Mal-
enkov, en ekki fengið það fyrir
Bandaríkjamönnum.
fl
ri
jovél-ráSherrar
i
MOSKVA, 2. marz — Sovét-
stjórnin var endurskipulögð í dag
í annað skifti á þrem dögum.
Ráðherra kolaiðnaðarins var
vikið úr ambætti fyrir „ófull-
nægjandi störf“ og ráðherra sam-
yrkjubúanna var vikið frá, vegna
þess að ,hann var ekki starfi
sínu vaxinn“.
Nýi ráðherrann sem fer með
kolaiðnaðarmál heitir Zedemidko
en BenediRtov, fyrrum land-
búnaðarráðherra tekur við sam-
„að sinni"
WASHINGTON, 2. mar: Eisen-
liower forseti skýrði frá því, á
hlaðamannafundinum í dag, að eft
ir að hann hefði hugleitt málið
rækilega, þá hefði liann komist
að þeirri niðurstöðu, að ekki væri
ráðlegt að hjöða Zhukov, hermála
ráðherra Hússa til Bandaríkjanna,
eins og á stæði nú um sinn.
Hvort er brýnraa?
igintgalán almesinini
- eða íbúðir fyrir þingmenn
Alhugasentd forsælisráðh. á þingi i gær
ER ÞAÐ ekki brýnna og mikilvægara verkefni fyrir Alþingi
að reyna að leysa það verkefni að húsnæðislaust fjölskyldu-
fólk geti fengið lán til íbúðabygginga, heldur en að leggja út 200
þús. kr. á hvern þingmann til að smíða þingmannabústaði?
Þessa samvizkuspurningu lagði
Ólafur Thors forsætisráðherra
fyrir Sameinað þing í gær í sam-
bandi við fyrirspurn frá Bern-
harð Stefánssyni um það hvað
liði byggingu þingmannabústaða.
Hafði komið í ljós að smíði íbúð-
ar fyrir hvern þingmann myndi
kosta að minnsta kosti 170 þús.
krónur og það án alls innbús.
FJÖLDA FÓLKS SKORTIR
LÁNSFÉ
Forsætisráðherra taldi það
vafasamt að smíði þingmanna
bústaða væri það verkefni,
sem mest að kallaði. Yrðu
þingmcnn að hugsa sig betur
um áður en þeir ákvæðu að
láta byggja íbúðir handa sjálf-
um sér fyrir 170 eða 200 þús.
kr. Væri ekki brýnna að reyna
að veita fjölskyldufólki úr-
lausn sem stendur í húsbygg-
ingum og skortir lánsfé? Með-
an fjóldi fólks býr enn í
bröggum.
Hitt er annað mál, sagði for-
sætisráðherra, að þingmenn
verða að hafa húsnæði til að
vinna störf sín hér í þinghúsinu
í þágu þjáðarinnar. En þannig
er búið að þingmönnum í þing-
húsinu, að þeir geta ekki gengt
störfum sínum sem skyldi. Þrátt
fyrir það cru likur til þess að
þingið verði lengi að búa við
þessi slæmu starfsskilyrði, af
því að það eru önnur og brýnni
verkefni, sem kalla að.
Alveg oins hefur það verið,
sagði ráðh. með ráðhús Reykja-
víkur. Áætlanir hafa verið um
það svo árum skiptir að reisa
það, en reyndin hefur verið sú,
að alltaf hefur oitthvað annað
og mikilvægara kallað að.
Sagt er frá öðrum umræðum
um þingmannabústaði á bls. 7.
við sölnverð afurða
lians á erlendum mörkuðum
Tapreksiur hlýtur oð greiðast
með sköttum / einhverri mynd
eða lækkun á gertgi krónunnar
<s
Úr rœðu Davíðs ÓSaíssonar fisksmála-
sfjóra á Varðarfimdi í gœrkveldi
FUNDUR Varðarfélagsins í gærkveldi um vandamál sjávarút-
vegsins var mjög fjölmennur. Formaður félagsins, Birgir Kjar-
an, setti fundinn, en Davíð Ólafsson fiskimálastjóri var írummæi-
andi. Flutti hann fróðlegt og mjög athyglisvert framsöguerindi um
umræðuefni fundarins. Urðu um það miklar umræður. Meðal ræðu-
manna var Ólafur Thors, forsætis- og sjávarútvegsmálaráðherra.
Kvað forsætisráðherra viðfangsefni sjávarútvegsins vera tví-
þætt. í fyrsta lagi að byggja upp og auka fiskveiðiflota og fiskiiðn-
að. Þeim þætti útvegsins mætti segja að væri sæmilcga borgið. En
í öðru lagi þyrfti að tryggja rekstur framleiðslutækjanna. Það
væri miklu meiri vanda bundið, þar sem útvegurinn væri bæði
háður aflabrögðum og mörkuðum erlendis. Við gætum ekki hækk-
að fiskverð okkar að eigin geðþótta. Þar kæmi til greina samkeppni
annarra þjóða. Rekstrarkostnaður útvegsins yrði þess vegna að
miðast við greiðsiugetu hans á hverjum tíma.
Forsætisráðherra ræddi síðan um einstök hagsmunamál útvegs-
ins og kvað ríka nauðsyn bera til þess að þessi undirstöðuatvinnu ■
vegur þjóðarinnar væri rekinn á heilbrigðan hátt, útgerðinni, sjó-
mönnum og öllum almenningi í landinu til farsældar.
Hér fara á eftir kaflar úr framsöguræðu Davíðs Ölafssonar:
® í upphafi ræðu sinnar ræddi
Davíð Ólafsson það vandamál,
sem skapazt hefur með aflabrest-
inum á síldveiðunum fyrir Norð-
urlandi s.l. 10 ár. Komst hann
þá m. a. að orði á þessa leið:
VIÐTÆKAR RANNSOKNIR
„Við höfum brugðizt við síld-
veiðivandamálinu á svipaðan
hátt og miðast það þó að sjálf-
sögðu við okkar fjárhagslegu
getu. Haldið hefur verið uppi
rannsóknum, miklu ýtarlegri en
áður og hefur auk þess verið
tekin upp samvinna við aðrar
þjóðir, sem einnig hafa mikilla
hagsmuna að gæta í sambandi
við lausn gátunnar.
Þær rannsóknir og tilraunir,
sem framkvæmdar hafa verið,
hafa að vísu ekki leitt til þeirrar
niðurstöðu, sem við helzt hefð-
um kosið, þ. e. a. s. okkur hefur
ekki tekizt að finna orsakirnar
til þeirra breytinga, sem orðið
hafa á göngu síldarinnar, né
heldur að laga okkur eftir hin-
um®breyttu aðstæðum og veiða
síldina, þar sem hennar er að
leita. Hins vegar hefur okkar
vísindamönnum þó tekizt í sam-
vinnu við ágæta starfsfélaga
frændþjóðanna að fá mikilsverð-
ar upplýsingar um það hvar helzt
er að leita síldarinnar á þeim
tíma, sem hennár var áður jafn-
- an von upp að ströndum lands-
ins. Er það auðvitað mjög mik-
ilvægt atriði, en ekkert skal um
það fullyrt hér hvort allar gátur
eru þar leystar. Við erum orðnir
því svo vanir, í sambandi við
fiskveiðarnar og þó helzt síld-
veiðarnar, að lausn einnar gátu
kallar fram ótal nýjar og er því
STOKKHÓLMUR, þriðjudag:
INGRID BERGMAN lét orð
falla í dag í þá átt, að svo
kynni að fara að hún færi frá Sví-
þjóð og kæmi þangað aldrei aftur.
Ástæðan er „illgirni“ er fram hef-
ur komið í gagnrýni blaðanna í
Stokkhólmi, á leik hennar i „Jean
d’Arc á bálinu".
Ingrid Bergman lét í .l.jós reiði, bezt að fullyrða sem minnst.
Framh. á bls. 13 J Framh. á bls. 2