Morgunblaðið - 12.05.1955, Qupperneq 3
Fimmtudagur 12. maí 1955
MORGUNBLAÐIÐ
19
Kaupmannahöfn í maí.
|JÓÐÞINGINU danska var slit-
ið 29. apríl. Það kemur að
— Rœða
Ólafs Thors
Frh. af bls. 18.
SKYLT AÐ BERA KLÆÐI
Á VOPNIN
Sjálfan langar mig svo aðeins
til að bæta því við, að enda þótt
ég haldi að þjóðinni myndi miklu
farsælla, að engar kauphækkanir vísu aftur saman tvo daga um
hefðu farið fram, nema þá ef til miðjan maí til að samþykkltja
vill til hinna allra lægst launuðu, fjáraukalögin, en svo er þing-
taldi ég og samstarfsmenn mínir störfum lokið í þetta sinn. Er
í ríkisstjórninni, okkur skylt að það venju fremur sr.emma.
bera klæði á vopnin. Slík helj- Eins og kunnugt er, tók H. C.
arátök verða einhverntíma að Hansen utanríkisráðherra við
enda. Margra vikna atvinnustöðv forsætisráðherraembættmu, þeg-
un skapar verkalýðnum, og þá ar Hedtoft lézt um miðjan þing-
einkum þeim efnaminnstu, mikl- tímann. Á þessum þremur mán-
ar þrengingar og er allri þjóð- uðum, sem síðan eru liðnir, hef-
inni hættuleg blóðtaka. Ríkis- ur þingið afgreitt ýmis þýðingar-
stjórnin hlaut því að reyna að mikil mál, fyrst og fremst sam-
sætta, enda þótt hún sé vantrúuð Þykkt úrbótatillögur í gjaldeyr-
á varanlegt gildi málalokanna. ismálunum, jafnað alvarlega
Að sjálfsögðu mun ríkisstjórn- vinnudeilu í landbúnaðinum og
in reyna að draga úr áhrifum samÞykkt Parísarsamningana um
kauphækkana og forðast ef og endurvopnun Vestur-Þýzkalands
og aðild þess að Atlantshafsbanda
laginu.
Með dugnaði og persónuleika
hefur hinum nýja forsætisráð-
herra tekizt að Vlnna bug á
mörgum erfiðleikum. Jafnvel
andstæðingar hans viðurkenna,
að hann hafi á þessum þremur
mánuðum skapað sér öflugri að-
stöðu bæði í þinginu og innan
jafnaðarmannaflokksins. Hann
gerir sjálfur ráð fyrir að geta
setið ennþá tvö ár við völd.
Orðin hefð, nð dnnskn þingið
bnnni vinnusföðvnnir, sem vnldn
þféðfélnginu stórfjóni
H.C. Hansen styrkir aðstöðu sina i
Jbinginu og innan jafncðar-
mannafiokksins
Kavpmannahafnarbréf írá PúSi Jónssyni
meðan þess er nokkur kostur að
breyta skráðu gengi krónunnar.
Hitt hljóta allir að skilja, að rík-
isstjórnin gat ekki fengið fram-
gengt minnkandi álögum og lækk
uðu verðlagi, einmitt samtímis
því sem ailur tilkostnaður átti að
hækka vegna hækkandi kaup-
gjalds.
AFSTAÐA SJÁLFSTÆÐIS-
MANNA TIL VERKA-
LÝÐSINS
Varðandi afstöðu okkar Sjálf-
stæðismanna til verkalýðsins og VINNUDEILA í LANDBÚN-
launastéttanna almennt vil ég AÐINUM
að lokum segja þetta: | Vinnudei'.an í landbúnaðinum
Bætt kjör fólksins byggjast á var oht siöasta vandamálið, sem
tvennu:
þingið hafði til meðferðar, áður
Því, sem við ekki ráðum yfir, en Því var slitið. Landbúnaðar-
þ. e. a. s. verziunarárferðinu, eða verkamenn heimtuðu sem kunn-
hlutfallinu milli verðlags á að- ugt er 8 klukkustunda vinnu-
fluttum og útfluttum vörum. t tíma á dag í stað 9 klukkustunda
Og hinu, sem við höfum að á sumrin og 8 á vetrum. Bændur
nokkru leyti á okkar valdi, að neituðu dlgerlega að fallast á
bæta tæknina, láta vélina vinna þessa kröfu Segja þeir, að ekki
fyrir manninn, til þess þannig að megi íþyngja landnúnaðinum
auka aðdrætti í þjóðarbúið Með með auknum framleiðslukostnaði,
þeim hætti verður mest til skift- sízt af öllu nú, þar sem land-
anna og hlutur hvers einstaklings búnaðurinn á við margvíslega
því stærstur. ! efnahagslega erfiðleika að stríða.
Sá flokkur, sem dyggilegast hef
ur unnið að bættri tækni, sá RIGNING \R OG KULDI
sem mest hefir lagt fram til ný- Rigningavnar í fyrra sumar
sköpunar atvinnulífsins, bæði af eyðilögðu á ökrunum korn fyrir
hendi hins opinbera og einr 400 milljónir d. kr. Bændur verða
staklinga, er því raunbeztur vin- því að kaupa mikið af erlendu
ur verkalýðsins í landinu. fóðurkorni. Verð á fóðurkorni
Allir vita, að í þessum efnum hefur hækkað, og kaupgjald
skarar Sjálfstæðisflokkurinn verkamanna hækkaði líka í fyrra.
fram úr. Og það er einmitt fvr- gn þrátt fyrir aukinn framleiðslu
ir v'axandi skilning almennings kosthað fá bændur ekki hærra
í lanctinu á þessum staðreyndum, vérð fyrir afurðirnar. Bretar
sem Sjálfstæðisflokkurinn er þröngvuðu þeim meira að segja
stærsti flokkur landsins og mun til yerðlækkunar á rdmjöri.
þó enn stækka.
Vorverk sS hsf|3st í
óvini í þeim tilgangi að vernda
friðinn.
Róttæki flokkurinn og komm-
únistar hafa lengi barist á móti
Parísarsamningunum. Talsmaður
róttæka flokksins sagðist óttast,
að endurvopnun Vestur Þýzka-
lands mundi skapa nýja öfga-
kennda þýzka þjóðernis- og hern
aðarstefnu
H. C. Hansen forsætisráðherra
svaraði, að hann sæi enga ástæðu
til að óttast þetta. Benti ráð-
herrann m. a. á, að Adenáúér
hefur sagí, að nazistar hafi áð
áliti Þjóðverja valdið styrjÖld
og óhamingju. Og Ollenháúér
hefur fullvissað um. að æskú-
lýður Þýzkalands hafi mestu
óbeit á öfgakenndri þjóðerijiís-
stefnu. „Við styðjum hið nýia
þýzka lýðræði, ef við réttú
s
Vestur Þyzkalandi höndina til
samvinnu". sagði danski utjin-
rikisráðherrann. „En snúi Atlants
hafslöndin bakinu að Vestur-
Þýzkaiandi, þá gerum við þýzkri
þjóðernisstefnu byr í seglin“P)
MUN AUÐVELDA SAMNINGA
VID RÚSSA
Kommúnistar sögðu, eins og
þeir eru vanir, að Parísarsamn-
ingarnir muni auka misklíðina
milli „austurs" og „vesturs". En
einmitt um það leyti, sem kom-
múnistar sögðu þetta í þinginu,
þá lofuðu Rúpsar Austurríkis-
mönnum þvðingarmiklum tilslpk
unum. Ef Rússar ætla sér að efna
þessi loforð, þá bendir það ekki
til þess, að kommúnistar h'afi
þarna á róttu að standa.
Fylgismenn Parísarsamnirig-
anna sögðu að þvert á móti sé
ástæða til að ætla að endanleg
samþykkt þessara samninga mun
frekar auðvelda samninga við
Rússa en hitt. „Vestrænar þjóðir
geta ekki búist við tilslökunum
af Rússa hálfu, ef þær eru sund-
urlyndar og veikar fyrir“, sagði
H. C. Hansen, þegar hann svargjði
kommúnistum. „Samheldni vest-
rænna þjóða og öfulgar varnir er
vinnubanni, sem náði til allra sveitamjólkurbúum lokað, og eina færa leiðin, ef við viljum
aðila að kjarasamningum bænda mjólkurbúin í borgunum fengu tryggja friðinn“. Ráðherrann
við verkamenn eða samtals 70 aðeins mjólk handa börnum og sagði ennfremur, að hann hefði
Kúnum var gefin mjólkin
| Við þetta bætist, að s.l. vetur
hefir verið kaldur, svo að segja
sífeld frost frá jólum til marz-
loka. Kýrnar koma heilum mán-
uði seinna á beit en í meðalári.,
Verða bændur þvi að kaupa mun stöðva útflntning á rjómabúsaf-
meira af erlendu skepnufóðri en urðum, fyrst og fremst smjöri,
kosta Dani 3M> millj. d. kr. í er-
þús. manna þ. á. m. verkamanna
við 1,200 mjólkurbú í sveitum.
ÞINGIÐ BANNAR VINNU-
STÖÐVANIR
Síðastliðna 2—3 áratugi hefur
löggjafarvaldið skorizt í leik-
inn, ef yfir vofðu vinnustöðv-
anir, sem mundu hafa valdið
þjóðfélaginu stórtjóni. Þegar
svona hefur verið ásatt, þá
hefur þingið blátt áfram
bannað vinnustöðvanir og
leyst dcilumálin með því, að
lögieiða tillögur sáttasemjara
ríkisins eða með því að vísa
ágreiningsatriðunum til gerða
dóms. Var þetta gert í fyrsta
sinn á stjórnarárum Staun-
ings og er nú orðið föst venja.
Verkföll eða verkbönn, sem
sjúkrahúsum. Annari mjólk urðu aldrei getað skilið, hvers vegna.
bændur að hella í fóðurtrog kúa vestur-þýzk en ekki austur-þýzk
og svma.
endutrvopnun væri hættuleg.
DANIR GETA EKKI HINDRAÐ
GERDADOMUR SAMÞYKKTUR
Þegar verkbannið hafði staðið MZ^A ENDURVOPNUN
yfir í 4 daga, þá bauðst róttæki'. Andmælendur þjoðaratkvæðis-
flokkurinn til að styðja gerða- ;ms 50gðu' Danlr Seta samÞykkt
dómsfrumvarp ríkisstjórnarinn-'eða fellt túlogurnar um vestur-
ar, ef gerðadómurinn yrði öðru
þýzka endurvopnun innan vé-
HUSAVIK, 2. maí
verið fremur góð undanfarið. —
Sauðburður er að hefjast og hef-
ur hann gengið að óskum sem
komið er. Bændur eru þegar
farnir að hyggja að jarðvinnzlu-
störfum, svo sem túnávinnzlu. Er
það óvenju snemmt miðað við
undanfarin ár. Klaki er ekki enn-
þá alveg farinn úr jörðu en er
óðum að þiðna.
Vegir hafa verið mjög ógreið-
færir eftir veturinn, aðallega
vegna holklaka, sem er þó óðum
að leysa. Ekki er ennþá byrjað
að lagfæra vegina undir sumarið,
verður beðið þess, að þeir þorni
betur.
PARISARSAMNINGARNIR
145:24
Með yfi.-gnæfandi meiri hluta,
nefnilega 145 atkv. gegn 24, sam-
endranær.
Bændur bentu líka á, að kjör lendum gjaldeyri á dag. Allir
Tíð hefur tan(tbúnaðarverkamanna hafa töldu því sjálfsagt, að þingið
batnað mikið á s.l. árum. Kaup- mmadi líka í þetta sinn afstýra
gjaldið er nú nálega helmingi hinni yfirvofandi vinnustöðvun.
hærra og vinnutíminn 300 klukku I
stundum stvttri á ári en fyrir 10 KRAG MÓWGAÐI JÖRENSEN
árum. Lardbúnaðrráðherrann,! Fáeinum dögum áður en verk-I þykkti Þjóðþingið seint í apríl
sem er jafnaðarmaður, sagði ný- bannið átti að byrja, sagði Krag Parísarsamningana um endur-
lega, að nú væri orðinn sára efnahagsmálaráðherra, að ríkis-
lítill munur á kjörum íandbún- stjórnin ætlaði að leggja fyrir
aðar- og iðnaðarverkamanna. — þingið lagaírumvarp, um gerða-
Ráðherranu bætti því við, að dóm í deilunum um vinnutímann,
þegar á allt væri litið, þá mundi Krag sagði ennfremur, að frum-
varpið yrði samþykkt með at-
kvæðum iafnaðarmanna og rót-
tæka flokksins. Hafð: hann góða
ástæðu til að segja þetta, þar
sem skyldugerðadómur í vinnu-
vísi skipaður en ætlast var til í banda . AtlaiitshafsbandalagsinB
frumvarpinu. Ríkisstjórnin féllst og með þelm takmorKum’ sem
á þetta. Frumvarpið var sam-1sett eru > Pansarsamningunum.
þykkt með atkvæðum jafnaðar- | Hugsum v!ð °^kur’, , að ,Þes^
manna og róttæka flokksins. Og sammnSar oðluöust ekki gildi, þa
svo sögðu róttæku blöðin, að mundl Vestur-Þyzkaland samt
bundinn hefði verið endi á vinnu sem aður skaPa ser her að nyju,
stöðvunina með breytingartil- I an umgetlllna takmarkana- Damr
lögum róttæka flokksins. i Sætu engin áhrif haft á Þetta;
fhaldsmenn og vinstrimenn!Við meSum ekki telía fólki tru
vildu líka láta þingið taka málið um’ að Danir Seti hindrað vestur’
í sínar hendur, þó ekki með því Þyzkan endurvigbunað.„Við gæt-
að vísa bví til gerðadóms held- um alveS eins efnt 111 Þjoðarat-
ur með því að lögbjóða óbreyttan kvæðis um Þa«, hvort það eiga
r\ A TTA>,n f T'Aft o TTaGi 1 W\ ( ( A A rf A 1
vinnutíma samningatímabilið út.. að vera ,frost á vetrum“’ saSði
dr. Starcke formaður réttarsam-
bandsflokksins.
Páll Jónsson.
hann heldvr kjósa að vera verka-
maður í sveitum en í borgum.
BÆNDUR SETTU Á VINNU-
BANN
Afli hefur verið mjög sæmi- verkfall, þó ekki nema á 79 stór-
legur og oft góður, þegar náðst Um búgörðum.
hefur í loðnu til beitu. Rauð-
magaveiðin er mjög góð áfram-
Verkamerm héldu fast við kröf deilum er eitt af atriðunum á
una um 8 ldst. vinnudag og gerðu stefnuskrá róttæka flokksins.
En Krag hafði gleymt að tala
fyrst um málið við Jörgen Jörg-
Bændur sögðu, að ef svo færi ( ensen, formann róttæka flokks-
að þessir 79 búgarðar yrðu ins, sem móðgaðist af þessu. .—
haldandi og grásleppa er einnig neyddir til að fallast á 8 klst.
farin að veiðast og lítur út fyrir , vinnutíma. þá mundu aðrir
mjög góða veiði. Hefur það nokk- j bændur fljótlega verða að gera
uð hamlað veiðunum, að sjór hef- það líka. Til þess að koma í veg
ur verið ókyrr þessa dagana og fyrir þetta og um leið binda j að það yvði samþykkt í skyndi
erfitt að athafna sig við hrogn- skjótan enda á deiluna, svaraði við allar 3 umræður. Verkbannið
kelsaveiðina. — Fréttaritari. vinnuveitendafélag bænda verk- skall því á. M. a. var öllum
Flokkur h„ns snerist því á móti
gerðadómsfrumvarpi ríkisstjórn
arinnar, þegar það var lagt fyrir
þingið, en allir höfðu búist við,
Gagnfræðaskó!!
Húsavijjrur 10 ára
vopnum Vestur-Þýzkalands og
aðild að Atlantshafsbandalaginu.
Alllangar umræður urðu um HÚSAVÍK 9. maí: — Skólaslit
málið. Gagnfræðaskóla Húsavíkur, fóru
Talsmenn aðalflokkanna fram í gær 5 Húsavíkurkirkju og
þriggja, nefnil. jafnaðarmenna, hófust með messu. Séra Friðrik
íhaldsmanna og vinstrimanna, A. Friðriksson prédikaði. Þenn-
mæltu eindregið með Parísar- an dag fyr;r 10 árum, var skólinn
samningunum. Bent var á, hve formlega stofnaður.
hættulegt það væri að láta V.- Skólastjórinn, Axel Benedikts-
Þýzkaland, nágranna hins vold- son,-rakti sögu skólans þessi 10'
uga og yfirgangssama rússneska ár í ræðu, og gat þess, að 240
ríkis, vera vopnlaust. Enn frem- nemendur hefðu verið í skólanum
ur var bent. á, að þátttaka Vestur þessi ár, þar af 137 setið í þriðja
Þýzkalands í varnarsamstarfi bekk.
vestrænna þjóða eflir friðinn. .— Nemendum fyrsta og annars
Tvisvar á þessari öld hefur Þýzka bekkjar voru síðan afhentar eink-
land valdið heimsstriði með því annir. Hæstar einkannir hlutu:
að ráðast á nágranna sína. Eng- Ingibjörg Helgadóttir og Guð-
um ætti að geta dulist, hve þýð- mundur Axelsson í fyrsta bekk,
ingarmikið það er, að Vestur- 8,8, en öðrum bekk Áslaug Þor-
Þýzkaland gengur nú af einlæg- geirsdóttir 8,61. Prófum þriðja
um vilja í bandalag við forna bekkjar lýkur í lok mánaðarins.