Morgunblaðið - 23.06.1955, Blaðsíða 9
Fimmtudagur 23. júní 1955
MORGVNBLAÐIÐ
9
IDROTTIR
Beztu sundmenn Norðurlanda
Þurrkari þessi er notaður við framleiðslu á eldsneyti fyrir eld-
flaugar og er byggður eftir fyrirsögn og teikningum Gísla Hall-
dórssonar verkfræðings. Gísli stendur hægra megin við hann.
r
Islendingur finnur rjpp nýja
gerð þurrkara í fiskiðeia
: eg efnaverks
Gísli Halldórsscn verkfræðingur í heimsókn
NÝLEGA er kominn bingað til
lands Gísli Halldórsson verk
fræðingur, en hann hefir dvalið
í Bandaríkjunum bálft f jórða ár.!
Gísli er mönnum hér heima að
góðu kunnur, hann var um skeið1
forstjóri Síldarverksmiðja ríkis-J
ins, rak sitt eigið verkfræði-1
fyrirtæki og annan umfangsmik-
inn atvinnurekstur hér á landi,
áður en hann hvarf vestur um
haf.
— ★ —
Gísli hefir undanfarin ár starf-
aS sem tæknilegur ráðunautur
verkfræðifyrirtækis í Baltimore,
Renneburg & Sons, að nafni.
í>að fyrirtæki er hið elzta þeirra
í veröldinni, sem framleiðir fisk
iðnaðarvélar og efnaiðnaðarvél-
ar. Er verksmiðjan yfir 80 ára.
Voru fyrstu vélarnar, sem
Síldarverksmiðjur ríkisins fengu
m. a. frá þessari verksmiðju, og I
jafnframt hóf norski síldariðn-
aðurinn starf sitt með vélum frá
þessari verksmiðju.
GPPFINNING GÍSLA
í starfi sínu við fyrirtæki þetta
hefir Gísli fundið upp og byggt
nýja tegund af þurrkara fyrir
síldar- og efnaverksmiðjur.
Venjulegir þurrkarar, sem not-
aðir hafa verið í verksmiðjum
um heim allan til þessa hafa
verið sívalningar að gerð og
jafnvíðir allir. Efnið, sem í gegn-
um slíka þurrkara hefir farið
hefir haft tilhneigingu til þess að
fara hraðar gegnum aftari hluta
þurrkarans vegna þess, að þá er
efnið orðið þurrara og léttara
! sér. Hefir þetta valdið nokkr-
um erfiðleikum og þótt galli við
íramleiðsluna.
Gísli hefir nú, eins og áður
segir, fundið upp nýja gerð
slíkra þurrkara, sem hann segir
sjálfur, að hafi verið osköp ein-
föld endurbót og reyndar furðu-
legt, að ekki skuli hafa þekkst
fyrr.
FRAMLEIÐSLA HAFIN
Er hinn nýi þurrkari Gísla
þannig að sívalningurinn víkkar
aftur, loftstraumurinn verður
því hægari í afturhlutanum. og
efnið jafnhitnar þar og fer hæg-
ar um hann.
Er þar með úr göllunum bætt.
Fyrsti þurrkari af þessari gerð
var byggður í Baltimore fyrir
tveimur árum, en nú eru fimm
slíkir þurrkarar í byggingu og
fara þeir í verksmiðjur víðsveg-
ar um heim, m. a. á Nýfundna-
landi og í Suður-Afríku. Þá verð-
ur einn slíkur þurrkari settur
upp í áburðarverksmiðju vestan
hafs. Er hann jafn afkastamikill
og eldri gerðir, en tekur miklu
minna pláss í verksmiðjunni.
STERKARI ÁBURBEK
í bandariskum áburðariðnaði
er nú að verða allmikil bylting,
segir Gísli. Flestar verksmiðj-
urnar eru farnar að framleiða
sterkari áburð en þær hafa gert
hingað til, sem ekki er þá eins
mikill að rúmmáli, en þá hætt-
ir áburðinum til að renna í hell-
ur, verða of fínkornóttur og taka
í sig raka. Hefir þurrkari Gísla
reynzt mjög vel við tilraunir til
að bæta úr þessu.
Þá hefir þurrkarinn einnig ver-
ið notaður við framleiðslu á elds-
neyti til eldflauga þeirra, sem
Bandaríkjamenn hafa nýlega
byrjað framleiðslu á. Sýnir með-
fylgjandi mynd einn slíkan. |
Þessi þurrkari Gísla hefir hlot-
ið hrós sérfræðinga í vélaiðn-
aðinum vestan hafs, enda reynzt
vel við tilraunir og þar sem hann
hefir þegar verið tekinn í notk-
un. Hefir Gísli gefið honum nafn-
ið Dehydro-Mat, og er hann
auglýstur undir því nafni. I
FLEIRI STÖRF
Þá hefir Gísli einnig unnið að
smíði og umbótum á lykteyð-
ingakerfum í fiskiðnaðarverk-
smiðjum vestan hafs, og hafa
nýjungar hans reynzt hið bezta.
Gísli Halldórsson hverfur nú
i bili aftur til starfs síns sem
tækniráðunautur Renneburg
félagsins, en hefir í hyggju að
hverfa aftur heim til íslands til
langdvalar innan tíðar.
keppa í Sundhöllinni
Sundmotið verður ú múnudug og þriðjudug
k MÁNUDAGINN og þriðjudaginn næstkomandi verður háð hér í SundhöIIinni það næsta sund-
mót, sem hér á landi hefur farið fram. Allir vita að mikið er um að vera á sviði íþrótta hcr
á landi á þessu sumri, landsleikir, landskeppni í frjálsíþróttum o. fl., en óneitanlega er sundmótið
eftir næstu helgi einhver mesti íþróttaviðburður sumarsins. Til mótsins koma 17 beztu sundmenn
og konur frá Norðurlöndum — 3 frá Finnlandi, 5 frá Noregi 5 frá Svíþjóð og 4 frá Danmörko.
faldir Norðurlandameistarar, verðlaunamenn fráMeðal þeirra eru fyrrverandi heimsmethafar, marg
Evrópumótum í sundi, methafar og meistarar heimalanda sinna.
TILDRÖGIN
Tildrög þessa móts eru þau í
stærstu dráttum, að ísland átti
að sjá um norrænt unglingamót
í sundi á þessu ári. Það mót
var niður fellt. Barðist þá for-
maður norræna sundsambands-
ins, Aksel Flor, fyrir því, að ís-
landi yrði einhver vináttuvottur
sýndur af sundsamböndum Norð-
urlanda, og fyrir hans tilstilli
var samþykkt tillaga á fundi nor
ræna sambandsins að hvert
hinna norrænu sundsambanda
sendu 4—5 sinna beztu sund-
manna til íslands á þessu sumri.
Er heimsóknin nú framkvæmd
þeirrar samþykktar.
Dugleg blaða-
sölutelpa
KEFLAVIK, 22. júní: —
ÞESSI unga blaðsölustúlka er
ekki nema 9 ára. Þótt ekki sé
hún eldri, er hún mjög dugleg í
starfi sínu. Selur hún nærri 300
blöð daglega. Hún heitir Guðný
Mimmí Laxfoss og á heima í
Keflavik. Blöðin selur hún á
Keflavíkurflugvelli og hefur hún
selt starfsmönnum þar dagblöð-
in, síðan hún var sjö ára. Hún
er ekki morgunsvæf sú litla, því
klukkan hálf sjö fer hún á fætur
og tekur sjöbílinn til vallarins.
Frh. á bls. 12.
„TOPPURINN“ FRÁ
NORÐURLÖNDUM
Og hér er ekki um neina
„smákarla“ að ræða. Það er
í raun og veru „toppurinn"
á Norðurlöndum, sem hér
mun keppa. Þetta er í raun
og veru einskonar Norður-
landamót — sá er sigrar er
ókrýndur Norðurlandameist-
ari í sinni grein.
HORÐ KEPPNI
Víst er að keppnin verður
geysilega hörð í flestum grein-
unum. Það er sama hvar niður
í keppnisskrána er gripið. 100
m skriðsund karla verður ef til
vill hvað tvísýnust. Fullvíst má
telja að 5 — fimm — menn verði
undir mínútu á þeirri vegalengd.
Slíkt hefur aldrei sézt á íslandi
fyrr og gerizt ekki nema á
stærstu alþjóðamótum. Ekki
verður síður skemmtilegt einvígi
milli Danans Gleie, er átti heims-
metið í bringusundi þar til í
fyrra og Finnans Tikka, en að-
eins sekundumismunur er á
þeirra beztu tímum á þeirri
sundaðferð. Tímar þeirra beggja
eru á heimsmælikvarða.
Og kvenfólkið! Meðal þeirra,
sem koma, er danska sundkon-
an heimsfræga Jytte Hansen, er
varð 5 á Olympíuleikunum 1952
og nr. 2 á Evrópumótinu í fyrra.
Og stalla hennar Ove-Pedersen
sem syndir 100 m skriðsund á
1:07,8 mín. Þannig mætti lengi
telja og okkar bezta sundfólk á
vart möguleika til sigurs — en
,getur þá klofið „Norðurlanda-
blokkina", því okkar fólk er vel
undir mótið búið.
En hér er listi yfir þá 17 Norð-
urlandabúa er hingað koma til
mótsins. Auk þeirra eru farar-
stjórar — aðalforstjóri Aksel
Flor sem kom þessari íslands-
heimsókn norrænna sund-
manna á.
SUNDFÓLK FRÁ NOREGI
Silja Hafsás 15 ára. Methafi í
100 m. baksundi 1:19,8. Tekur
þátt í baksundi og skriðsundi
hér.
Mailliv Lier 15 ára. Á norska
metið í 100 m bringusundi og
tekur hér þátt í 100 m bringu-
sundi og 200 m bringusundi.
Öyvind Gunnerud Noregs-
meistari og methafi í 100 m skrið
sundi og hefur yfir 20 sinnum
synt vegalengdina undir mínútu.
Þrír af sænsku sundmönnunum, er hingað koma og keppa hér
á mánudag og þriðjudag. Frá vinstri talið: Per Olof Erikson,
Rolf Friberg og Mariann Pavoni. Auk þess koma frá Svíþjóð
systkinin Margareta og Hákon Westesson.
Var í úrslitum á Evrópumótinu
1954.
Roald Voldum tekur hér þátt
í 100 m baksundi og 400 m skrið-
sundi. Hann er einn bezti sund- j
maður Noregs á þeim vegalengd-
um.
Erik Gulbrandsen tekur þátt í
100 og 200 m bringusundi, en
hann er norskur methafi á báð-
um þeim vegalengdum.
SUNDFÓLK FRÁ FINNLANDI
Juha Tikka 25 ára gamall liðs-
foringi í hernum. Norðurlanda-
meistari í flugsundi 1949 og í 200
m bringusundi 1950 og 1953. —
Margfaldur finnskur meistari
síðan 1948 og finnskur methafi.
100 m bringusund 1:12,9
200 — 2:38,7
400 — 6:00,5
Daninn Knud Gleie, sem átti
heimsmetið í 200 m bringusundi
og 200 yard bringusundi, þar til
í fyrra. Hann keppir hér á sund-
mótinu í 100 og 200 m bringu-
sundi og 100 m flugsundi. Ein-
vígi hans og Finnans Tikka í
bringusundunum mun öllum
verða minnisstætt ef till fer að
felldu.
Karri Káyhkö 18 ára nemandi.
Finnskur meistari í frjálsri að-
ferð. Var þátttakandi í Evrópu-
mótinu í Torino ’54.
Finnskur methafi í 200 m
skriðs. 2:12,6, 400 m skriðs. 4:49,4,
bezti tími 100 m skriðs. 56,8.
Marjatta Raillio 17 ára nem-
andi. Margfaldur finnskur
meistari og methafi í eftirfar-
andi greinpm:
, 50 m skriðs. 31,4, 100 m skriðs.
1:09,6, 200 m skriðs. 2:42,6, 400
m skriðs. 5:27,7, 100 m. flugs.
1:25,4, 100 m baks. 1:19,0.
SUNDFÓLK FRÁ
SVÍÞJÓÐ
Margareta Westesson bezta
baksundskona Svía og methafi á
100 og 200 m baks. Auk þess
mjög góð skriðsundkona.
Mariann Pavoni 15 ára gömul,
en þó efnilegasta bringusunds-
kona Svía. Varð unglingameist-
ari 1955 og 2. á meistaramóti
Svía í sundi innanhúss á þessu
vori.
Hákon Westesson einn bezti
skriðsundsmaður Svía og örugg-
ur undir mínútu á 100 m. Hann
er einnig góður 400 m sund-
maður.
Per Olof Eriksson einn fjöl-
hæfasti sundmaður Svía en
keppir hér í skriðsundi og bak-
sundi. Hann er enn á unglings-
aldri.
Rolf Friberg flugsundsmaður,
en keppir þó í fleiri greinum og
þá aðallega í skriðsundi.
SUNDFÓLK FRÁ DANMÖRKU
Knud Gleie. — Hann átti á
s. 1. ári heimsmet í 200 m og
200 yards bringusundi. Bezti
tími hans á 200 m er 2:7,2 mín.,
— á 100 m 1:11,1 og á 100 m
flugsundi 1:10,5. Hann keppir hér
í 100 og 200 m bringusundi og
100 m flugsundi.
Lars Larsson. — Hann er
sundmaður um tvítugt og hefur
á síðustu árum rutt öllum dönsku
Frh. á bls. 12.