Morgunblaðið - 17.12.1955, Síða 9

Laugardagur 17. des. 1955
MORGUNBLAÐI9
25
GAUTABORGARBRÉF
Tilraun til bankaráns — Hormulegir
atburðir — HallbjÖrg Bjarnadóttir -
íslendingamót
Frá íslendingamótinu í Gautaborg
EFTIR I‘ÓR FÁLSSON .
Gautaborg, 6. des.
TILRAUN til bankaráns var gerð
í Sveriges Kreditbank í Boras
nýlega, er þýzkur bakari Konrad
Kratzer ruddist inn í bankann
vopnaður skammbyssu. Tilraun-
jn verður að teljast mjög djörf,
þar sem hún var gerð um hádeg-
isbilið og auk þess liggur bank-
inn svo til alveg við iögreglu-
stöðina.
Kratzer kom inn í bankann um
hádegis. Þar var allt mjög kyrrt
®g lítið að gera þá stundina. —
Nokkrir viðskiptavinir sátu og
biðu í herbergi, sem ekki sást úr
ínn í sjálfan afgreiðslusalinn. —
Ræninginn gekk nú að gjaldker-
anum, sem var kona og ýtti til
hennar miða, sem á stóðu þessi
orð: ..Steinþegið, látið mig hafa
allt. sem þér hafið, ellegar þér
deyjð". Þegar hún leit upp horfði
hún beint irtn í byssuhlaup. Hún
hafði í kassanum þá stundina
uim 200.000 sænskar krónur.
Starfsbróðir hennar, sem hafði að
setur í sömu deild áttaði sig eld-
snöggt á, hvað um var að vera.
Kallíð á lögregluna! öskraði voru öf þreyttir til að fara aftur að hann hafi ekki gengið í gildi
hann. en það hafði i för með sér til hjálpar móður sinni og létu fyrr en 1. desember. Var þá
að ræninginn sneri sér að honum sem ekkert væri. Það var fyrst skálað í rauðvíni fyrir sænsk-
og beindi byssuhlaupinu að hon- daginn eftir að þeir sógðu hvað islenzkri samvinnu. Bjarni Sig-
um. Eínn viðskiptavinanna hljóp skeð hafði og fundust þá líkin
nú til og fleiri starfsmenn komu strax.
nú hlaupandi. |
Ræningjann brast þá kjark og HALLBJORG
þaut. til dyra með nokkra banka-j HaíJbjörg Bjarnadóttir syng-
starfsmenn á hælunum. Hófst nú' ur þessa dagana héi í Gauta-
æðisgenginn eltingaleikur, sem borg á Restaurant I.orensberg.
barst um götumar í nágrenninu.' Blaðadómar hafa verið mjög
En á leiðinni var ræmnginn fyrir lofsamlegir. Göteborgs Posten
því óhappi að rekast allharka-’ segir undir fyrirsögninni: „Aft-
lega á virðulegan herra, sem. ur fyrsta flokks dagskrá á Lor-
kom fyrir horn rétt í þessu, og | ensberg“, að Hallbjörg hafi borginni um þetta leyti.
detta í götuna. Þama náðu þeir | nnnið hjörtu áheyrenda strax á
honum, sem eltu hann og gaf fyrstu minútunni. Síðan segir:
„Hallbjörg hefir ótrúlega ríkt
raddsvið og hefur komið fram
í útvarpi, sjónvarpi og sungið
inn á grammófónplötur. Þetta er
í fyrsta skiptið, sem frúin kemur
fram á sænskri grund, en áður
er hún þekkt um víðan heim sem
„The Voice of the Century“. Hún
hat'ði hug á að gerast ópsrusöng-
kona, en ekkert varð af því, og
eftir því, sem hún sjálf segir, er
mikið betra að leika páfagauk og
herma eftir honum. Raddsvið
hennar nær yfir 4 oktövur frá G
í bassa til háa G“.
Frúin mun verða hér í hálfan
Réf! notkun alhiiða éburðar
AR L E G A er varið miklu fé til tilrauna fyrir íslenzkan |Jand-
búnað. Vissulega er mikil og stór þörf á því að slíkt sé gert
og að þessar tilraunir séu studdar með ráðum og dáð. Margar
þessara tilrauna skila ekki árangri fyrr en búið er að gera þær i
mörg ár, en þá er líka fyrir hendi reynsla, sem bændum er óhætt að
bvggja á. Ein tegund mikilverðustu tilrauna landbúnaðarins eru
áburðartilraunirnar. — Nú þegar .ræktun er orðin svo mikil, sem
raun ber vitni, og meginhluti heyfer.gs bænda er tekinn á ræktuðu
landi, ber vissulegá að gefa náinn gaum að þeim gagnmerku til-
raunum, sem gerðar hafa verið að undanförnu á tilraunabúunum
Hér er um að ræða eitt af stærstu fjárhagslegu hagsmunamálum
bændanna.
BETR) RÆKTUN
Þegar þess er gætt að ræktun
1 hektara lands á þurrlendi mun
kosta um 6 þús. krónur, en í
framræstum iftýrúm um 8 þús.
krónur gefur það auga leið að
athuga verður vel hina hagíræði-
legu hlið áburðarnotkunarinnar.
Nýjustu áburðartilraunir sýna
að hagkvæmara er að nota mun
meiri áburð, en gert hefur verið
áður. Þess munu mörg dæmi að
bændur hafa þanið út tún sín,
brotið land og ræktað svo tug-
um hektara skiptir, en minni
gaum gefið því hve mikið hver
hektari getur gefið af sér. Til-
hann sig þeim á vaíd án nokk-
urrar mótspyrnu, enda var lög-
reglan komin í spilið. Við nánari
rannsókn kom í ljós, að ræn-
ínginn var einnig vopnaður hnífi.
TVO BORN BRKNNA INNI
Tvö börn brunnu inni í Norr-
bácks í norður Helsingjalandi.
Móðir þeirra hafði yfirgefið þau
litlu áður, til þess að sækja vatn
í hús, sem var skammt frá. Þeg-
ar hún kom aftur var húsið næst-
um alelda og bömin inni. Menn
reyndu allt, sem hægt var til að
bjarga börnunum en árangurs-
laust, og þegar slökkviðið kom,
var húsið brunnið til grunna. Við
yfirheyrslu, sagði moðirin, að
börnin hefðu setið á eldhúsgólf-
inu, þegar hún hefði yfirgefið
þau, og klippt myndir úr blöð-
um. Gert ráð fyrir að bömin hafi
borið eld að blöðunum.
urðsson arkitekt flutti minni
kvenna með mikilli snilli. Þá
las frú Ingibjörg Tónsdóttir upp
úr bók Laxness, Pípuleikarinn.
Síðan var stiginn dans til kl. 1
e. m. os skemmti fólk sér hið
bez.ta, enda voru f«'endingar nú
i meirihJuta í fvrsta sinr^ eða
rtirnJeaa 30. Þetta er veena bess
að maret aðkomumanna var í
Álykfanir á þingi
umdæmisstúkunnar
HAUSTÞING Umdæmisstúkunn-
ar nr. 1 var haldið í Reykjavík
sunnudaginn 27. nóvember 1955.
Þingið sátu fulltrúar frá 2
þingstúkum, 17 undirstúkum og
5 bamastúkum.
^ Meðal þeirra samþykkta, sem
þingið gerði, voru eftirfarandi:
i 1. „Haustþing Umdæmisstúk-
' unnar m-. 1, haldið í Reykjavík
Við
fúngarðinn
hún hafi þegar leitt í ljós, ,er
það að hagfræðilega virðist mega
nota mikið meira af áburði en
hingað til hefur verið álitið.
ÚTREÍKNINGAR
TILRAUNANNA
l Samkvæmt útreikningum
Pálma Einarssonar í 21.—22. tbl
Freys þ. á., bls. 315, er áburðar-
kostnaður á hvern hevhest ?
vaxtarauka kr. 20.40 i b-lið, 19.90
i c-lið. 21.00 í d-lið og 22.70 5
e-lið, þegar meðaltal er tekið af
niðúrstöðum þessarar tilraunar
árið 1954 á öllum tilraunastöðv-
unum.
Tilraunastöðin á Akureyri hef-
ur einnig gert þessa tilraun á
Grímsstöðum á Hólsfjöllum, en
Grímsstaðir liggja um það bil i
400 m hæð yfir sjávarmál (sbr
bls. 19) og hefur þar einnig
fengizt mjög góður árangur at
mikilli áburðarnotkun.
, 27. nóvember 1955, telur mjög
manuð og siðustu dagana syngja nauðsynlegt, að lagt verði kapp
asamt Josephine Baker^sem hún _ á að 'draga úr ökuslysum, sem
hér um slóðir eru orðin geigvæn-
hermir meðal annars eftir.
ÍSLENDINGAMÓT 30. NÓV
lega tíð. Þess vegna mælir um-
Sænsk-íslenzka félagið hér í dæmisþingið eindregið með því,
Gaútaborg hélt hóf þann 30. nóv. a® Alþingi samþykki frumvarp
i til að minnast fullveldis íslands. ®kúla Guðmundssonar um þær
Formaður félagsins, Peter Hall-
berg dósent, flutti erindi um Nó-
belsverðiaunaskáldið H.K. Lax-
HORMULF.GUR ATBURHUR
Þrír bræður voru að leik úti , , ,
á veikum ís, þegar hann brast nf® °« skfrðl.Íra þvi' hvaðan
undan einum þeirra. Hinir tveir f.nið værl koflð 1 SOguna Solku
drengirnir hlupu heim til móður
Völku og Ólaf Kárason. Var er-
sinnar og sögðu tiðmdin. Hún mdlð hiðffðíegasta, enda segir
hljóp strax til og út á isinn, enn
skáldið að Peter þekki sig betur
breytingar á bifreiðalögunum, að
hert verði viðurlög við þeim
ómenningarbrag, sem býður heim
slysum og hörmungum, er ölv-
aðir menn aka bifreiðum. Svo og
við annarri gálausri stjórn á öku-
tækjum."
2. „Haustþing Umdæmisstúk-
unnar nr. 1 samþykkir að skora
á Stórstúkuna, Landssambandið
gegn áfengisbölinu og Áfengis-
varnaráð, að beita sér fyrir því,
að hætt verði að veita áfengi í

allt fór á sömu leið, ísinn brast. en bann geri sjálfur. — Undir
Hún hrópaði þá til bræðranna borðum minntist Peter full-
sem stóðu og horfðu á að hlaupa veldis íslands og sagði að ein-
heim eftir reipi, og hjálpa sér mitt þennan dag 1918 hafi samn
siðan. Drengirnir sneru heim, en ingurinn verið undirritaður, þó veizlum hins opinbera.“
1 3. „Haustþing Umdæmisstúk-
unnar nr. 1, haldið í Reykjavík
27. nóv. 1955 skorar á rikisstjórn-
ina að leggja fyrir Áfengisverzl-
un ríkisins, að senda ekki áfengi
I pósti þeim, sem ekki hafa rétt
til þess að lögum.“
4. „Nokkuð hefur þótt á þvi
bera, að nemendur í ýmsum skól-
um hafi nevtt áfengis á skóla-
skemmtunum, og stundum mjög
áberandi.
Því krefst haustþing Umdæm-
isstúkunnar nr. 1 þess, að fram-
vegis verði öruggt eftirlit haft
með öllum skólaskemmtunum,
svo áfengi verði þar aldrei haft
um hönd."
5. „Haustþing Umdæmisstúk-
unnar nr. 1 beinir því til fram-
kvæmdanéfndarinnar að hún
hlutist til um að börnin á Skála-
túnsheimilinu fái jólaglaðning á
svipaðan hátt og um síðustu jól.“
raunirnar sýna að tilkostnaður
við öflun hverrar fóðureiningar
verður minni við aukna áburðar-
notkun, að sjálfsögðu innan
vissra takmarka. Tilraunin sýnir
ennfremur að fóðurgildi töðunn-
ar eykst við aukna áburðarnotk-
un. Þ. e. allt stefnir þetta að
minnkandi tilkostnaði við hverja
fóðureiningu.
!
SKTRSLUR
TILRAUNASTÓDVANNA
1953—1954
Nýlega er komin út skýrsla á
vegum Tilraunaráðs jarðræktar,
ér það yfirlitsskýrsla um allar
tilraunir, sem gerðar hafa verið
á öllum tilraunastöðvunum í
jarðrækt, en stöðvar þessar eru
fjórar eins og kunnugt er. á
Akureyri, Skriðuklaustri, Reyk-
hólum og Sámsstöðum. Árni
Jónsson tilraunastjóri á Akureyri
hefur undirbúið þessa skýrslu til
prentunar. Þessar skýrslur koma
út annaðhvert ár og má telja
að með útgáfu á þessum skýrsl-
um eigi bændur landsins og þeir,
sem annast leiðbeingastarfsemi í.
þágu landbúnaðarins, aðgang að
öllum tilraunaniðurstöðum varð-
andi jarðræktina.
MEST ÁHERZLA LÖGÐ Á
ÁBURDARTILRAUNIR
Mest áherzla er lögð á ýmiss
konar áburðartilraunir varðandi
túnrækt og er það eklri að
ástæðulausu, þvi áburðarkaup
bænda eru oi’ðin mjög stór liður
í reksturskostnaði búanna. Það
skiptir því miklu máli fjárhags-
lega að fá tilraunaniðurstöður
varðandi þessi viðfangsefni, s. s.
að vita hversu mikið magn af
hinum einstöku áburðartegund-
um sé skynsamlegt að bera á og
einnig hvaða hlutföll séu heppi-
leg á milli kali, fosfór og köfn-
unarefnisáburðar.
Árið 1953 var byrjað á tilraun
með vaxandi magn af kaii, fos-
fór og köfnunareínisáburði á öll-
um tiíraunastöðvunum og eru í
þessai i tilraun notaðir stærri
áburðarskammtar en áður hefur
tíðka/:f að nota á tún. (Sjá bls.
14 til'r. nr. 13/1953).
Tilhögun er þessi:
: NÆRINGARGILDIÐ EYKST
I Þá hafa efnagreiningar af upp-
skeru úr þessum tilraunum sýni
að næringargildi heysins virðisi
meira þar sem mest er borið á
Um þetta segir Pálmi:
i „Heildar eggjahvítumagnið ;
heyinu fer stighækkandi með
I auknum áburðarskömmtum. Hér
j sést að vísu ekki hve mikill hluti
j er meltanleg eggjahvíta. Það er
f minni mismunur á eggjahvitu-
magninu i hinum einstöku lið-
um í seinni sJætíi, en meiri mun-
ur við fyrri slátt. Calciummagn-
ið eykst með auknu ' áburðar-
/nagni í fyrri sJáttar-töðunni, en
ér heldur lægra í töðu þriggja
stærri áburðarskammtanna. Fos-
fórsýrumagnið evkst i heyinu frá
bæði fyrri og seinni slætti, með
auknum alhliða áburðarskömmt-
un um 0.11% í fvrra slætti og
I 0.8% í seinni slætti.
Séu meltanleikahlutföll eggja-
hvítunnar hin sömu í hverjum
I lið tilraunarinnar, má reikna
með meira fóðurgildi í töðu frá
stærri áburðai’skömmtunum og
þar sem calcium og fosfór eru
mjög þýðingarmikiJ efni í fóðr-
inu. Þá eru hlutföllin i.. stein-
efnum heysins frá stærri áburð-
arskömmtunum hagstæðari en í
þeirri töðu. sem af áburðarlausu
reitunum fékkst og af minni
áburðarskömmtunum. “
MIKILVÆGT STARF
Að öllu þessu athuguðu mun
óhætt að fullyrða að verulega
má byggja á þessum tilraunum,
Þær hafa verið gerðar i öllum
Jandsfjórðungum og allar méð
sama árangri, eða mjög svipuð-
um. Það voru einnig gerðar til-
raunir með önnur áburðarhlut-
föll og mun stærri skammta
áburðarins, en þær leiddu i ljós,
að þá var komið vfir hagfræði-
lega rétta áburðamotkun.
Eins verður þó aff gæta í sam
bandi viff mikla notkun „kem
isks“ (tilbúins) áburffar. Þegai
hann hefur veriff notaður ein-
vörffungu í nokkur ár, er hætt
viff að jarðveginn fari aff skorta
j.mikroefni". Þess vegna er það
Á Akureyri var uppskeran árin 1953 og ’54:
11,v,• 1,’ —, 11.....A.... o 4 nn L l. .
a-liður: Enginn áburður
b-liður: 30 P 40 K ög 45 N
c-liður: 60 — 80 ---------- 90 —
d-liður: 90 — 120 ---------- 135 —
e-liður 120 — 160 --------- 180 —
34.38 heyhestar af hektara
55.65 — — ’ —
74.16 — — —
94.35 — — —
118.26 — — —
Jólaundirbúningurinn hefur sett svip sinn á borgina.
Hliðstæðar niðurstöður hafa álit margra jarffræktarfræffinga
fengizt á öllum hinum stöðvun- að annaff slagið þurfi að plægja
um. Þessari tilraun er enn ekki upp túnin, til þess *ff jurffrnav
lokið, en það sem segja má að Frh. á bls. 31