Morgunblaðið - 26.06.1956, Blaðsíða 11

Þriðjudagur 26. júní 1956
M O R G U N B LA Ð 1Ð
II
Hugsanir ekki lengur tollfrjálsar
Fyrirspurn til tollyfirvalda
VÉR íslensingar búum við frelsi,
jú, mikil ósköp. Frelsi í orðum og
athöfnum svo að ef Stuart Mill
væri uppi á vorum dögum, myndi
hann eflaust skrifa boic uni frels-
íð á íslandi Þó er þaa svo að ef
þér er seno.ur bókapaa.ki frá út-
löndum, að pá verður þú að gjöra
svo vel og horga toll og það eins
fyrir því, dó að um gamlar bæk-
ur sé að ræða. Fyrirmyndar frelsi
það! Hvað kemur næst? Kannske
maður vakni einhveu. morgun
við það, aö maður ve.ði krafinn
um toll txi andrúmslofti, hreinu
og óhreinu þá mega þerr sem
lenda í se.'n.ni flokknurn hafa eitt
1. Dryden vVorks I—rV. London
1760.
eftir Stefán Rafn
hvað í b-tcdunni. Þá er maður
löngu hæt'.ur að furða sig á papp-
írsflóði rik sfyrirtækja. Það er
margreynt að eigi maður skipti
við opinbecan aðila, að þa bók-
staflega r’gnir papuirsskjölum
eins og hagú og eldingum svo að
ef því heldur fram sem nú horfir
í þeim efnum, að þá iíður eigi á
löngu unz oss verður gert að
skyldu að bera á oss leyfisbréf til
að mega allra náðarsamlegast
xara á náð'nús
En snúum oss nú að efninu.
Það er upphaf þessa máls að 9.
þ.m. barst mér í pósti dlkvnning
frá tollpóstitofu um að ég ætti
bókasendingu til afg>-eiðslu þar,
ég brá strax við til að sækja pakk
ann, en þeir miklu menn vildu
hafa krónur eigi allfáar fyrir
að afhenda mér hann, hv&ð mér
var ókunnugt um að löglegt
væri. Ég ba * því um að fá að tala
við æðsta mann stofnunarinnar,
en þá sást ekkert af honum nema
höfuðfatið þá næst æðsta og svo
frv. (þar var semsé hver silki-
húfan upp af annarri). Loks kom
þó einn af þeim löggiltu. Ég benti
honum á að hér væri um misskiln
ing að ræða. Þessi bókasending,
sem væri frá velþekktum anti-
kvar væri gömui pöntun, sem ég
hefði beðið firmað að senda mér
ef umræddar bækur kæmu inn í
fornbókade ldina. Þet.ta hefði
firmað geen í staðýin fyrir1
&ð senda mér krossoandasend-
ingu eins og fyrr, þá hefði
sendingin verið afgreidd í toll.
Tollheimtumaðurinn sagði mér
hinsvegar að sendingm yrði ekki
afhent nernu ég greidm tilskilinn
toll eða um 18% af söluverði bók-
anna, reiknuðu í ísl. krónum.
Ég sagði hotium að ég vissi ekki
betur en að hugsanir væru toll-
frjálsar en tollheim'umaðurinn
var nú ekki á því, svo ég bar fram
þá fyrirspvrn hvort þeir gerðu
ekki greiiwmun á þtim bókum,
sem maður keypti til þess að eiga
og lesa, og hinsvegar á nýju
sskáldsagna'usli, sem sumir bók-
salar flytja inn ásamt sorpritum
í máli og myndum. En tollheimtu-
maðurinn Vrosti háðslega yfir fá-
vizku minní: Ég ætti að vita það,
að bækur væru bækur, og um
innihaldið varðaði sig ekkert, þar
með var það mál útræct. Ég gerði
að vísu th'aun við di.nan toll-
helmtumanp embættrsins, en það
var eins og að ganga fra Heródesi
til Pílatusar, svo að eftir að hafa
útfyllt Hagstofuinnflutnings-
skýrslu, eins og það heitir á
þeirra máh. — borgaði ég toll-
reikning m.nn fyrir sendingunni
og reyndisc hann vera að upphæð
um hálft snnað hundrað krónur.
Tollreiknir.gurinn út af fyrir sig
er fróðlegt plagg og ætti skilið
að varðveitf.st á Landsbókasafni.
En til þess nú að sýna þessum
Mammonsdýrkendum, hvað það
var sem þeir tolllögðu, tel ég upp
innihald sendingarinnar.
2. Wordswo-th: Poetisal Works.
Edinbuxgh 1863.
3 Henderson: Iceland. I—II. Ed-
inburgh 3818
4. Wisen: Carmina Norræna. I—
II. Lundæ 1886—89. og síðast
en ekki sízt.
5. Goethe i?amtliche Werke I—
XII. Leipzig u.á.
Þetta eru samtals íuttugu og
citt blndi, og hefi ég þá borgað
sem svarcr sjö krónur í toll af
hverju bindi En eins og verðlagi
er nú háttað hjá fornbókasölum á
lágætum ritum, og á vönduðum
útgáfum af klassiskmr. verkum
heimsbók nenntanna ? írummál-
unum, næt- það engri att að ríkis-
sjóður taki nátt upp í tug króna í
toll af hverri bók og þekkist ekki
í neinu land' í víðri veröld nema
íslandi. Auk þess sem slíkt er til
vansæmdar út á við iyrir land
og þjóð, og skora ég hérmeð á
) ithöfundafélögin tvö, sem hér
eru starfandi að láta tnálið til sín
taka.
En nú er : agan ekki nema hálf-
sögð. í brefi til mín, sem var í
pakkanum, er það tekið fram, að
umrædd v.ork séu co.rtplett, sem
er og rétt og í góðu og gallalausu
bandi. Hinsvegar er það svo, að
er ég rauf umbúðir sendingar-
ínnar og tók upp innihaidið reynd
ist band á sumum bo.ium ónýtt,
og á öðrurn skemmt al muna, er
og auðséð að þær skemmdir eru
nýjar. Furðnr mig ekki á því, eft-
xr að hafa séð aflraunn afgreiðslu
manns þess er afhenti mér bóka-
sendingur.a.
í stuttu máli, ég varð hissa á
aðförum mannsins, það var eins
og hann gerði sér leik að pví að
nandleika pakkann, sem hrotta-
legast, ég sagði ekkert en hugsaði
því meira en á öllu var auðséð
að maðurmn sá var æfðari í að
handleika rolluskrokka frá Sam-
bandinu he!dur en bÓK.nenntir.
Tollheimcumennirnir sögðu mér
að lítill hlvti af þeirri upphæð,
sem ég greiddi. væri vátrygging-
argjald og tel ég því að Fjármála
ráðuneyti. fyrir hönd ríkissjóðs,
beri skylda. til að bæta mér tjón
það sem ég hefi beðið að fullu og
öllu, samkvæmt mati dómbærra
og óvilhal'ta manna. Band á þeim
bókum, sem skemmdu.ú eru þess-
ar:
Henderscns Ferðaoók. Annað
bindi. Spjöld laus frá kili. Dryd-
ens Works. Fyrsta bindi. Spjöld
íaus frá kili Goethes Werke.
Fyrsta, sjöunda og tíunda bindi.
Laus í bana? og auk þess hefur
losnað ein örk (16 bls.) í öðru
bindi.
Wisén: (’armina etc. band hef-
ur snúist á báðum bindum All-
ar þessar bækur, ásaint Words-
worth voru afgreiddar til mín í
fyrsta flokks handunnu skinn-
bandi-, nenra Goethe sein er í rex-
tn forlagsbcndi. Það er því Words
worth einn, sem hefur sloppið
með heilt sHnn úr höndum toll-
aranna.
Það er **rtitt hlutverk að þjóna
andlegri menningu hér „Yst á
lánar slóðurn" þar sern allt snýst
um krónur og kjöt. Én má ég þá
heldur biðja um Goethe og Schill
er heldur en toll og markaskrár.
Ég geri ráð fyrir að margnefnd
ir tollheimtumenn líti á mig sem
einn bersyndugan bókabéus, og
býst því ekki við miklu af þeim.
Islenzk réttarfarssaga sýnir oss,
; ð ef einstaklingur hefur mál-
flutning á hendur þess opinbera,
er það fyrirtram tapað Ríkið hef-
ur alltaf á réttu að standa!!!
En svar v.'ð eftirfarandi spurn-
mgum ætlast ég til &ð fá sem
fyrst frá réttum aðilum.
Fyrsta: Er það löglegt. að mað-
ur borgi 17,6 prósent í söluskatt
Framh. á bls. 15
Nils Toft og Þórir
Þorsteinsson áttu
skemmtilega
keppni hér í fyrra.
Nú hittast beir aft
ur í keppni. Þórir
er gestur ÍR á mót
inu nú. Hvað skeð
ur?
Myndin er tek-
in á íþróttavellin-
um á sunnudag.
,Litla landskeppnin" annað kvöld:
í fyrrasumar vann ÍR
— nú verður tvísýnna
FÉLAGAKEPPNIN Bromma:ÍR hefst á fþróttavellinum kl. 8,30
annað kvöld. Keppni þessi mun verða mjög tvísýn, en bæði
félögin hafa mikla afreksmenn innan vébanda sinna. Bromma
tapaði fyrir ÍR í Stokkhólmi í fyrra með 45:51. Nú eru sigurhorf-
ur Bromma vænlegri.
<;>------------------
A morgun verður keppt í 100,
í GÆRKVÖLDI léku KR og Fram
í íslandsmótinu. Var leikur sá
fjörugur og fullur baráttu af
beggja hálfu. Lyktaði svo leikn-
um að ICR sigraði 3:2. Fyrir KR
skoruðu Sigurður Bergsson 2 og
Atli Helgason 1. Mörk Fram bæði
skoraði Dagbjartur Grímsson.
Svíþjóð vann
Rúmentu
Svíþjóð og Rúmenía léku
landsleik í knattspyrnu s. 1.
sunnudag. Fór leikurinn fram
á aðalleikvangi Bukarest. Svi-
ar sigruðu í þessum leik með
2 mörkum gegn engu. í hálf-
leik stóðu leikar 1:0.
Það var fjöldi gesta við
þennan leik og voru þeir sam-
tals um 100 þúsund.
Hefur kvatt
Ludvig Jörkov, danski knatt-
spyrnudómarinn sem dæmdi
landleikinn ísland:Bandaríkin
hér s.l. sumar hefur nú sagt skilið
við störf sín á völlunum. Hann
dæmdi sinn síðasta leik á sunnu-
daginn var. Var það í Nyköbing
milli B 1921 og Otterup. Hann
var hylltur við það tækifæri m.
a. með blómagjöfum frá fyrir-
liðum beggja liða áður en leik-
ur hófst.
800 og 3000 m hlaupum og 1000
m boðhlaupi, kúluvarpi, spjót-
kasti, stangarstökki og þrístökki.
Keppnin kemur til með að
verða skemmtlieg í öllum grein-
um, en sérstaklega í 800 og 3000
m ., stangarstökki, kúluvarpi og
spjótkasti. í 800 m hlaupi eru
meðal keppenda Nils Toft, Þórir,
Svavar, Byström og Ingimar í
stangarstökki, Valbjörn og Lind
í kúluvarpi, Uddebom, Huseby,
Guðmundur og Skúli og Jóel,
Moberg og Adolf í spjótkasti.
Þetta verður glæsilegasta frjáls
íþróttamót ársins og eina mótið,
sem útlendingar taka þátt í.
Voroshilov
til Júgóslavíu
BELGRAD, 20. júní — Forseti
Sovétríkjanna, Voroshilov, hefur
tekið boði Títós Júgóslavíufor-
seta um að heimsækja hann .til
Belgrad eftir því sem júgóslavn-
eska fréttastofan Tanjug skýrir
frá. Tító er nýkoihinn heim frá
heimsókn í Moskvu. —Reuter.
Landsliðið valið
— fer út á mtðvikudag
IGÆRKVÖLDI valdi landsliðsnefnd KSI landslið íslendinga er
leika á gegn Finnum næstkomandi fimmtudag. Leikurinn fer
fram í Helsingfors. Liðið er landsliðsnefndin valdi er að öllu leyti
eins skipað eins og lið nefndarinnar gegn „pressuliðinu“ á dög-
unum.
©
Helgi Daníelsson, íA
Árni Njálsson, Val Haukur Bjarnason, Fram
Reynir Karlss., Fram Einar Halldórss., Val Guðjón Finnbogass., lA
Ríkharður Jónsson, f A Gunnar Guðmannsson, KR
Halldór Sigurbjörnss., ÍA Þórður Þórðarson, ÍA Þórður Jónsson, ÍA
©
Liðið heldur utan á miðvikudagsmorgun. f þessari ferð verða
leiknir fjórir leikir. Fara þrír þeirra fram í Finnlandi og verða aliir
gegn úrvalsliðum. í heimleiðinni leika íslenzku piltarnir leik f
Noregi. Ekki er blaðinu kunnugt hvaða liði þeir mæta þar. — Þetta
verður því erfið ferð fyrir drengina — fjórir leikir á fáum dögum
og þegar heim kemur, þá bíða þeirra leikir við erlent úrvalslið,
Spora frá Luxemborg, sem kemur hingað á vegum Þróttar.
Á tíunda hundrað börn
í Barnaskóla Akureyrar
BARNASKÓLA Akureyrar var
slitið laugardaginn 12. maí að
viðstöddum mörgum gestum og
voru þá útskrifuð 127 börn. Skóla
stjóri Hannes J. Magnússon flutti
ræðu og gaf skýrslu um starf
skólans á árinu. í skólanum voru
921 barn í 35 deildum og varð að
kenna á þremur stöðum vegna
húsnæðisvandræða. En auk þess
voru í smábarnaskóla þeim er
Hreiðar Stefánsson veitir for-
stöðu 120 börn. Innritast hafa svo
á þessu vori tæp 200 börn, en 128
börn hverfa úr skólanum. Verður
því meiri fjöl^un nemenda á
þessu ári en nokkru sinni áður.
Og munu verða næsta vetur um
990 börn, en gamli skólinn tekur
mest 800 börn, svo að húsnæði
þarf þá að útvega fyrir tæp 200
börn. Það hefur verið ákveðið
að hefja byggingu á nýjum skóla
á Oddeyri á þessu vori, og er
i undirbúningi að því verði lok-
ið. Enn hefur þó ekki fengizt fjár
festingarleyfi. En vonandi fæst
það. Heilsufar í skólanum hefur
verið ágætt og með bezta móti um
langt skeið. Mest meðalhækkun
í bekkjardeild var 4,30 cm., en
mest meðalþyngdsraukning í
bekkjardeild var 3,63 kg.
Sparifjársöfnun gekk vel og
keyptu börnin sparimerki fyrir
74 þús. kr., og hafa þau þá keypt
merki fyrir tæp 150 þús. kr. á
tveimur árum.
Margir íþróttakappleikir voru
háðir á vegum skólans og voru
þessir helztir: Skíðaboðganga,
svig, skautahlaup, fimleikar
drengja og fimleikar stúlkna og
loks sund. Allt var þetta sveitar
keppni og keppt um bikara, sem
ýmis fyrirtækí og einstaklingar
í bænum höfðu gefið. En sund-
bikarinn gaf Snorri Sigfússon,
fyrrverandi skólastjóra. Lestrar-
stofa starfar í skólanum allan
veturinn og er opin þrisvar í
viku. Sóttu hana 2350 gestir, allt
nemendur úr skólanum. Þá var
mikið iðkuð skák og fór það jafn-
an fram eftir venjulegan skóla-
tíma.
Hæsta einkunn við barnapróf
og þar með í skólanum hlaut
Þórunn Ólafsdóttir 9,53. Við
Framh. á bls. 15