Morgunblaðið - 18.07.1957, Page 3
Fimmtudagur 18. júlí 195T
MORCUIVRLAÐIÐ
3
íþróttasjóður á 3,7 milljónir kr
vangoldnar til íþrótfasvœðisins
í Laugardal
íþróttanefnd nkisins hefir ákvebib
40 prósent framlag af kostnaðarverði
Svar við fréttatilkynningu
mennfamálaráðherra
MENNTAMÁLARÁÐHERKA,
Gylfi Þ. Gíslason, hefir látið ráðu
neyti sitt senda út fréttatilkynn-
ingu, sem lesin var í ríkisút-
varpinu og birt í öllum Stjórnar-
blöðunum sl. laugardag. Er það
vegna raeðu minnar við opnun
íþróttasvæðisins í Laugardalnum.
Stjórnarblöðin segja, hvert
með sínu orðalagi, að þessi frétta-
tilkynning „leiðrétti rangfærsl-
ur“ mínar (sbr. Alþýðublaðið),
„leiðrétti fleipur" mitt (sbr.
Þjóðviljann) eða „hreki ósann
indi“ mín (sbr. Tímann). Fleira
orðaskrúð er í þessum ágætu
blöðum, sem eg hirði ekki um að
svara.
Fyrst vil ég taka til athugunar
svokallaða „leiðréttingu“ frá
menntamálaráðherra. Það sém
allur úlfaþyturinn er út af og á
að leiðrétta, eru þau ummæli
mín við opnun íþróttasvæðisins
í Laugardalnum, að íþróttasjóður
ríkisins eigi „vangoldnar fleiri
milljónir króna til þessara fram-
kvæmda“.
Um þetta segir í fréttatilkynn-
ingu menntamálaráðuneytisins:
„Hvorki í lögum né reglugerð
um eru nein ákvæði um, a3
íþróttasjóður skuli greiða bæjar-
og sveitarfélögum ákveðinn styrk
vegna byggingar íþróttamann-
virkja, né heldur, hvenær sá
styrkur skuli greiddur, sem
ákveðinn kann að vera. Það er
því alrangt að tala um, að íþrótta-
sjóður eigi nokkuð vangoidið til
þessa eða hins íþróttamannvirk-
is. Er mjög miður, að slík um-
mæli skuli viðhöfð á hátíða-
stundu íþróttahreyfingarinnar".
Fær nú slík „leiðrétting"
menntamálaráðherra staðizt? Það
er þungamiðja málsins.
Þrjú atriði koma hér fyrst í
stað til álita.
f íþróttalögum nr. 25 frá 1940
segir m.a. um íþróttasjóð:
1. „Alþingi veitir sjóðnum árlegai
fé til ráðstöfunar, eða sér hon-
um fyrir öruggum tekjum á'
annan hátt“. (5. gr.).
2. f 7. gr. 2. töluliður: „Bæjar-,
sveitar- eða sýslufélög og
skólar", — geta notið styrks
úr íþróttasjóði.
S. í 4. gr. 3. mgr.: „íþróttanefnd
stjórnar íþróttasjóði og úthlut-
ar fé úr honum“ —.
Hvað segir þá sá aðili, sem
stjórnar íþróttasjóði og úthlutar
fé úr honum?
Varðandi íþróttaleikvanginn í
Laugardal segir íþróttanefnd rík
isins sjálf, í bréfi til Laugardals-
nefndar 6. apríl sl. og er það ljós-
prentað hér:
Það sem íþróttanefnd rikisins
telur „vangreitt" og „vanti upp
á þátttöku sjóðsins“ (sbr. 7. lið að
framan) leyfði ég mér að kalla
„vangoldið".
En við uppgjör íþróttanefndar
frá 6. apríl sl. er því að bæta
að frá þeim tíma hefir hæjar-
sjóður greitt til íþróttaleikvangs-
ins 1 Laugardalnum nálægt 2,5
millj. kr., til þess m.a. að hægt
væri að opna hann með þeim
hætti, sem nú er kunnur. — Er
þá hinn „ógreiddi" hluti íþrótta-
sjóðs orðinn einni milljón hærri,
eða nærri 3,7 millj. króna.
Mér er ekki kunnugt um að
íþróttasjóður hafi greitt hinar
lofuðu 200 þús. kr. á þessu ári,
en það verður nóg rúm fyrir það
fé í framkvæmdirnar.
íþróttanefnd ríkisins hefir ár-
lega sent Laugardalsnefnd
skýrslu um það, sem hún telur
íþróttasjóð eiga „vangreitt" til
íþróttamannvirkja á hverjum
tíma og alltaf miðað við 40%
framlag til íþróttaleikvangsins í
Laugardal, eins og í framan-
greindu bréfi.
Ég get því með öllu vísað á
bug aðfinnslum í minn garð :
fréttatilkynningu menntamála-
ráðherra og er með öllu óskiljan-
leg sú staðhæfing „að alrangt sé
að tala um, að íþróttasjóður eigi
nokkuð vangoldið til þessa eða
hins íþróttamannvirkis".
Þegar fjárlög voru til meðferð-
ar í vetur skrifaði ég sem for-
maður Laugadalsnefndar fjár-
veitinganefnd Alþingis og fór
fram á, vegna óska íþróttasam-
takanna, um að völlurinn yrði
opnaður í sumar að veitt yrði
„viðbótarframlag til íþróttasjóðs
að upphæð 2 millj. kr., er ákveð-
ið sé, að renni til íþróttaleik-
vangsins í Laugardal“. Þegar
nefndin tók málið ekki upp bar
ég fram breytingartillögu við
fjárlögin um 2 millj. kr. framlag
„til íþróttasjóðs til greiðslu upp
í hluta af kostnaði við íþrótta-
leikvanginn í Laugardal í Reykja
vík“. Alfreð Gíslason, læknir var
meðflutningsmaður að tillögunni,
en aðrir stjórnarsinnar, sem ég
bað um að vera meðflutnings-
menn neituðu, og ég held að að-
eins einn eða tveir hafi fylgt
varatillögu okkar um 1 millj. kr.
framlag við síðustu umræðu fjár-
laga.
Jóhann Hafstein.
reglur um hin minni skip Skipa-
útgerðar ríkisins.
Á sama hátt eru útborguð mán-
aðarlaun fyrsta vélstjóra: kr.
7.753.20 og fyrsta stýrimanns: kr.
6.006.00. Til viðbótar þessu koma
síðan sams konar hlunnindi og
skipstjórar njóta að undanteknu
landgöngufé. Stýrimenn fá
greidda eftirvinnu og tilskilda
frídaga, sem ekki kann að reyn-
ast imnt að veita þeim, en 1.
vélstjórar hafa ekki vaktskyldu
og ekki yfirvinnuþóknun, en
fastaþóknun kr. 200.00 á mánuði,
þess vegna.
Skiptar skoðanir eru um það,
hvers virði þau hlunnindi eru,
sem ofanritaðar stéttir hafa, en
þessar tölur eru hins vegar stað-
reyndir, sem ekki þarf um að
deila.
Síðar mun birt nánara yfirlit
um kjör verkfallsmanna og skip
stjóra.
Reykjavík , 17. júlí 1957,
STAKSIEINAR
Frá Vinnuveitendasambandi Islands og
Vinnumálasamb. samvinnufélaganrta
SKIPSTJÓRAR kaupskipaflotans
eiga í kjaradeilu og hafa krafizt
hækkunar launa sinna.
Þeir hafa nú greitt atkvæði um
tillögu sáttanefndarinnar og fellt
hana. Einn skipstjóri greiddi
henni atkvæði, en 18 voru á móti.
Vélstjórar standa í verkfalli,
og af 99, sem greiddu atkvæði
um tillögu sáttanefndar, greiddi
hver einasti atkvæði gegn henni.
Af 67 stýrimönnum, sem einnig
eiga í verkfalli, sögðu 65 nei, einn
Ferðafélag íslands
UM næstu helgi efnir Ferðafélag
Islands til þriggja eins og hálfs
dags ferða. — Eru þær í Þórs-
mörk, Landmannalaugar og um
Kjalveg í Kerlingarfjöll.
Þá verður einnig farin um
helgina tveggja og hálfs dags
ferð — hringferð um Borg-
arfjörð.
Lengsta ferðin sem farin verð-
ur í um þessa helgi á vegum fé-
lagsins er ferð um Norðurland.
Farið verður í Herðubreiðarlind-
ir, Hólmatungur, Hljóðakletta og
Ásbyrgi. Einnig verður komið við
hjá Dettifossi. Þessi ferð tekur
níu daga. Farið verður í allar
þessar ferðir á laugardaginn á
sama tíma og venjulega.
já og einn atkvæðaseðill var auð'
ur.
Það er ekkert launungamál, að
útgerðarfélögin greiddu atkvæði
gegn tillögunum, meðal annars
vegna þess, að þær fólu í sér
kjarabætur og launahækkanir til
allra yfirmanna skipanna, einnig
þeirra, sem í hæstu launaflokk-
unum eru, — og heildarútgjöld,
sem af tillögunum hefðu leitt,
gætu útgerðirnar ekki tekið á
sig. Hins vegar hafa útgerðirnar
boðið, fljótlega eftir að viðræður
hófust, einhverja grunnkaups-
hækkun til þeirra lægst launuðu,
en ekkert til þeirra, sem bezt
kjörin hafa.
Skipaútgerðirnar hafa verið
spurðar um, hver laun þessara
stétta séu. Almenningi til upplýs
ingar er rétt að greina frá eftir
farandi:
Á skipum Eimskipafélags ís-
lands og Sambands íslenzkra sam
vinnufélaga er kaup skipstjóra,
útborgað í peningum, með nú-
verandi vísitölu: kr. 10.008,90.
Þar við bætist risna og landgöngu
fé. Hlunnindi, sem samfara eru
gjaldeyrisréttindum, svo og ýmis
önnur atriði, sem til kaups má
meta, eru þá ekki meðtalin.
Laun á „Esju“ og „Heklu“ eru
10% hærri í strandsiglingum en
ofanritað, en annars gilda sér
Annað hefti Kenn-
aratals á Islandi
komið út
FYRIR rúmu ári kom út fyrsta
hefti ritsins Kennaratal á íslandi,
10 arka bók með 713 æviágripum.
Hófst það á Adam Þorgrímssyni
og endaði á Gísla Magnússyni.
Nú er annað hefti þessa mikla
verks nýkomið út, 160 bls. bók
með 701 æviágripi. Hefst það á
Gísla Ólafssyni og endar á fsaki
Jónssyni. Eru þá samtals komin
út 1414 æviágrip kennara í æðri
og lægri skólum á íslandi. Safnað
hefur verið nokkuð á 4. þúsund
æviágripum og þykir sýnt að
Kennaratalið verði alls 5 bindi,
með viðbótum og leiðréttingum.
Myndir fylgja æviágripunum og
vantaði ekki nema 29 myndir í
fyrsta heftið og aðeins 5 í annað
bindi, og má það teljast mjög
góður árangur. Kennaratalið er
því stærsta mannamyndabók, sem
gefin er út hérlendis.
3 HEFTHE) í UNDIRBÚNINGI
Verið er að búa þriðja hefti
Kennaratalsins undir prentun. f
því verða æviágrip kennara, sem
hafa í,j,k,l,m,n,o, og ó að upp-
hafsstöfum. Biður kennaratals-
nefndin alla þá sem eiga að vera
í næsta bindi, að skrifa nefndinni
hið bráðasta, ef þeir þurfa að
koma á framfæri æviágripi, við-
bótum eða leiðréttingum. Myndir
þurfa að fylgja öllum æviágrip-
um. Utanáskrift er Kennaratal á
íslandi, pósthólf 2, Hafnarfirði.
Prentsmiðjan Oddi, Grettisgötu
16, Rvík, gefur Kennaratalið út
og annast sölu og útsendingu
heftanna.
Kennaratalsnefndin vill hér
með færa öllum þeim, sem veitt
hafa margháttaða aðstoð við
söfnun æviágripa og mynda, sínar
beztu þakkir. '
í kennaratalsnefndinni eiga
sæti: Ingimar Jóhannesson, full-
trúi, formaður, Ólafur Kristjáns-
son, ritstjóri, Guðm. I. Guðjóns-
son, og Vilberður Júlísusson.
Tregur vöxtur
Alþýðublaðið birti i gær for-
ystugrein með yfirskriftinni;
Verkföll og ábyrgð. Margt i
þeirri grein er á fyllstu skynsemi
byggt en einhver myndi segja, að
hún hefði allt eins getað staðið í
einhverju af þeim blöðum, sem
kommúnistar hafa nefnt „harð-
svíruð atvinnurekendamálgögn“.
Alþýðublaðið flytur þá góðu
kenningu, að launþegar eða þeir,
sem verkfallsrétt hafa, eigi að
finna til ábyrgðar gagnvart þjóð-
félaginu og haga sér samkvæmt
þvi. Blaðið talar í þessu sam-
bandi um yfirmennina á skipun-
uin og segir: „Hjá svo vel sett-
um mönnum launalega, á verk-
fall að vera þrautalending, verk-
fallsrétturinn bakhjarl, en ekki
ísbrjótur“. Hér er blaðið sýnilega
á þeirri skoðun að hinn „heilagi
verkfallsréttur", sem það og
flokkur þess hafa þó barizt fyrir
um áratugi, sé takmörkunum háð
ur og beri þeim, sem vel erui laun
aðir, að beita honum sérstaklega
varlega. Það fer ekki hjá þvi að
ýmsum muni finnast sem Alþýðu
blaðið hafi þroskazt að vizku
nokkuð hægt. Koma þá jafnvel
til hugar þessar línur úr gömlu
gamankvæði:
„Tregiur var vöxtur í tuttugu ár
ein tomma til likama og sálar“.
tXl séarsai sé' í b&tfefe kestnaSl v;Ú>
E<?:.ids.ri'0stétsr cr siðacts:.
, 95.3 ié.....
* ...!™“1!!!!5SSK
|| |lil|||ii
n ídr i-.vcr
•.'•rnl ~í } ~V , v>r::
írl bví
> ifjfósíftS fna ■yil „
p| li
,,, ,?. H wteyupp ,á
: tu 2 V .,-yS~7- er,
•iKtm
y*
ÍC#,. < c
lill|||lÍÉÍ|ÍÍÍÍÍilllll!
Byrjað að bræða
á Skagaströnd
SKAGASTRÖND, 17. júlí. — í
fyrsta skipti síðan 1951 var síld
unnin her í SR í gær og voru
brædd um 3500 mál, sem verk-
smiðjunni hafa borizt.
Engar tafir hafa verið á
vinnslu síldarinnar og virðist
verksmiðjan í fullkomnu lagi,
enda hefur henni verið vel við
haldið á undanförnum árum.
Bræla hefur verið á síldarmið-
unum fyrir öllu Norðurlandi sl.
þrjá daga og engin eða sáralítil
veiði. í dag lægði á miðunum og
fóru skipin út í nótt en þau höfðu
legið í landveri við Grímsey og á
Siglufirði. Hafa þau ekki orðið
vör við síld í dag. — Fréttaritari.
Dæmið um Iðju
I sömu forystugrein segir i Al-
þýðublaðinu að „Sjáifstæðismenn
láti sér í léttu rúmi liggja vand-
ræði alþjóðar og njóti þess að
fiska í gruggugu vatni, sem þeir
sjálfir óhreinka“. Þarna er AI-
þýðublaðið að bera sér í munn
hinn sama áróður og Þjóðvilj-
inn og Tíminn hafa viðhaft í þá
átt, að Sjálfstæðismönnum sé að
kenna þau verkföll og þær samn
ingsuppsagnir, sem hafa átt sér
stað. Alþýðublaðið ætti þó að
hafa tekið eftir því að bæði Tím-
inn og Þjóðviljinn benda sérstak-
lega á samningana við Iðju í
þessu sambandi, en stjóm þess
félags er samansett af Sjálfstæð-
ismönnum og Alþýðuflokksmönn
um. Munu hinir síðarnefndu sizt
af öllu vilja halda því fram, að
þeir hafi engan þátt átt í þvi að
Iðjufólkið, sem almennt var tal-
ið lágiaunað, fengi nokkra hækk
Hin 27 félösr
Annars er þessi áróður um, að
Sjálfstæðismenn standi á bak við
verkföllin og vinnustöðvanirnar,
sem orðið hafa nú fyrrihluta árs-
ins, vitaskuld gersamlega út í
loftið. Þ. 14. júní birtist hér í blað
inu skrá yfir þær samningsupp-
sagnir og -verkfallshótanir, sem
gerzt höfðu fram að þeim tíma.
Vora það alls 27 félög, sem sagt
höfðu upp samningum frá ára-
mótum og fram til miðs júní.
Engum manni kemur tii hugar
að Sjálfstæðismenn hafi staðið á
bak við þær nærri því 30 upp-
sagnir sem um er að ræða og beri
ábyrgð á þeim. Meðal þessara fé-
laga eru líka nokkur, þar sem
kommúnistar ráða öllu í stiórn-
unum og Aiþýðuflokkurinn mun
sízt af öllu telja sig áhrifalausan
í nrörgum þeim félögum, sem
sögðu upp. Alþýðublaðið ætti
ekki að vera að tala um að fiska
í graggugu vatni. Það vatn, sem
AlþýðUflokksbroddarnir synda
nú í upp í háar stöður, í bönkum
og annars staðar, er ekki hreint
vatn.
Ludwigshafen
Farmannadeilan er sízt af öllu
nokkurt gamanmál, en gárungar
kasta því nú á milli sin, að ríkls-
stjórnin ætti að hlutast til u
að Reykjavíkurhöfn verði endur
skírð og kölluð Ludwigshafen.