Morgunblaðið - 05.10.1957, Síða 1

16 síður og Lesbók
44. árgangur.
225. tbl. — Laugardagur 5- október 1957.
Prentsmiðja Morgunblaðsins-
Óeirðir á götum Varsjárborgar í gærkvöld
Mannfjöldinn hröpaði á
kommúnistahermennina:
GESTAPO
Mikill mannfjoldi
á götunum, þegar
síðast fréttist
VARSJÁ, 4. okt. (NTB-Reut-
er). — Stúdentar við verk-
fræðiháskólann í Varsjá ætl-
uðu í kvöld að efna til mót-
mælafundar undir vígorðinu:
Við krefjumst prentfrelsis. —
Einnig átti með fundi þessum
að mótmæla handtöku nokk-
urra stúdenta í gær. — Áður
en fundurinn hófst í kvöld.
höfðu stúdentarnir borið út
dreifimiða, sem á stóð: Við
verðum að sýna hinum hand-
teknu félögum okkar holl-
ustu. Á kröfuspjaldi, sem kom
ið var fyrir í skólanum, stóð'
Við mótmælum gestapóaðferð
um. Við krefjumst þess að fá
að vita, hver hefur fyrirskip-
að hermönnum að skipta sér
af stúdentafundum.
Þegar mótmaelafundurinn átti
að hefjast, höfðu 2000 stúdentar
safnazt saman í salnum, en jafn
rnargir biðu fyrir utan. Allt í
emu birtist öflugt lög'egiulið
og lokaö - psð fundarsatnum, en
dreifði hópnum, sem úti beið með
táragasi. Nokkru síðar safnaðist
mikill mannfjöldi saman fyrir
framan aðalstöðvar pólska
kommúnistaflokksins, þar sem
Gomulka hefur skrifstofur sin-
ar ,og segja fréttar itarar, að um
4C00 stúdentar nafi verið i hópn
um. Lögreglulið og alþýðulög-
regla dreifði mannfjöldanum
með kylfum og táragasi, en fólk-
ið safnaðist þá saman í hliðar-
götum og varðist þaðan. Öflugt
herlið kom á vettvang og réðist
gegn mannfjöldanum með
gúmmíkylfum og táragasi, en
fólkið varði sig með götustein-
um. Meðan þessu fór fram, stöðv
aðist öll umferð í miðri borginni
en um níuleytið var komin á ró
aftur.
Sjónarvottar segja, að þarna
hafj verið saman kominn mesti
mannfjöldi, sem sézt hefir á göt
um Varsjárborgar frá stríðslok-
um.
Þegar síðast fréttist, þótti lík-
legt, að Gomulka mundi tala á
fundi stúdenta og reyna að fá þá
til að breyta afstöðu sinni til
stjórnarinnar.
Stúdentablaðið Po Prostu
hafði mikil áhrif í þá átt að
styrkja aðstöðu Gomulka, þeg-
ar hann átti í sem harðastri bar-
áttu við stalinistana. — í
kvöld var lesin upp í útvarpið
í Varsjá tilkynning frá mið-
stjórn pólska kommúnistaflokks
ins, þar sem ráðizt er á blað stúd
entanna og sagt, að það hafi far-
ið með lognar ásakanir á hendur
stjórninni og reynt að gera allt
til að espa menn til óeirða. Því
hafi verið nauðsynlegt að stöðva
útkomu þess.
Síðari fregnir herma, að
mikill mannfjöldi hafi enn
verið fyrir framan verkfræði-
Norðurlönd 76 stig - Balkan*
lönd 57
Gomulka
Hann á i erfiðleikum
háskólann skömmu fyrir mið-
nætti. Sögðu sjónarvottar þá,
að ástandið í Varsjá væri hið
ískyggilegasta og ekki væri
gott að spá um afleiðingar
þess, sem gerzt hefur.
Þá herma síðustu fregnir einn-
ig, að litlu hafi munað, að mann
fjöldin hafi komizt inn í aðal-
stöðvar pólska kommúnistaflokks
ins, áður en herliði og lögieglu
tókst að hrinda honum af hönd-
um sér. Margir menn voru hand-
teknir í átökunum.
Síðustu fregnir, sem blað-
inu bárust í gærkvöldi um
ástandið í Varsjá hermdu, að
mikill mannfjöldi hefði verið
á götum borgarinnar og hróp-
að á alþýðulögregluna og her-
menn Gomulkastjórnarinnar.
Gestapó, Gestapó. Ekki hafði
þó aftur komið til átaka, þeg-
ar síðast fréttist.
„Ofstœkismenn með al-
vœpni" — í San Marino
AÞENU, 4. okt. (NTB). —
Frjálsíþróttakeppnin milh
Balkanlanda og Norðurlanda
hófst í Aþenu í dag. — Eftir
fyrri daginn höfðu Norður-
lönd fengið 76 stig gegn 57.
Keppnisveður var ekki gott,
25 stiga hiti og mikill raki í
lofti. Bezti árangur náðist í
800 m hlaupi. Svíinn Dan
Waern setti nýtt sænskt met
á þeirri vegalengd, hljóp á
1.48,1 mín. Einnig vakti afrek
Finnans Valkamas í lang-
stökki verðskuldaða athygli
Hann stökk 7.60 metra.
Hilmar Þorbjörnsson vann í
100 metra hlaupi á 10.8 sek. Ann
ar varð Carl Fredrik Bunes
(Noregi) á 10.8, þriðji Búlgarinn
Kolev á 10.9, fjórði Norðmaður-
inn Björn Nielsen á 10.9, fimmti
Grikkinn Georgopoulos á 10.9 og
sjötti Kadar (Rúmeníu) á 11.1.
Mihailo (Júgóslavíu) varð
fyrstur í 10 km hlaupi á 30.21.6
mín. Annar varð Daninn Tvge
Thögesen á 30.45.8, þriðji Arhland
á 30.52.4, fjórði Finninn Frantala
á 31.35.6, fimmti Kutckov (Búlg-
aríu) á 32.37.2 og sjötti Bartsöv
(Búlgaríu) á 32.37.5.
í langStökki varð Finninn Valk
ama fyrstur, stökk 7.60 m, eins og
fyrr getur. Annar varð Mioer
(Júgóslavíu), stökk 7.31, þriðji
Porrasulmi (Finnlandi) stökk
7.08, fjórði Slavkov (Búlgaríu)
stökk 6.94, fimmti Sörn (Rúmen-
íu) stökk 6.69 og sjötti varð
Finni, sem stökk 6.65.
San Marino, 4. okt. — Kommún-
istastjórnin í dvergríkinu San
Marino hefur beðið S. Þ. um að
senda alþjóðlegt lögreglulið inn
Mollet reynir sljórnarmyndun
- ósennilegt, að það fakist
PARÍS, 4. okt.—Leiðtogi franskra
jafnaðarmanna, Guy Mollet, reyn
ir nú stjórnarmyndun og mun
gefa Coty Frakklandsforseta
skýrslu um árangurinn á sunnu-
dag. Eftir fund með forsetanum
í dag skýrði Mollet svo frá, að
honum hefði verið skapi næst að
neita að gera tilraun til stjórn-
armyndunar, þvi að litlar líkur
séu á því, að hann geti myndað
starfhæfa stjórn með öflugan
þingmeirihluta á bak við sig.
Hann hefði þó orðið við ein-
dregnum óskum forsetans um að
gera tilraunina.
Mollet minnti á, að hans eigin
stjórn, sem sat í 18 mánuði sam-
fleytt eða lengur en nokkur önn-
ur stjórn í Frakklandi eftir stríð,
hafi verið felld á efnahagsmál-
unum og stjórn Bourges-Maun-
ourys hafi fallið á Alsír-stefnu
sinni, sem jafnaðarmenn fylgdu
af einhug. Af þessu mætti .sjá,
að það væri hvorki þingmeiri-
hluti fyrir stefnu jafnaðarmanna
í Alsír né í efnahagsmálum og
því ósennilegt, að honum takíst
stjórnarmyndun. Mollet ræddi
við þingflokk jafnaðarmanna i
kvöld, en á laugardag ræðir hann
við leiðtoga annarra flokka.
Nýtt lyf
WASHINGTON, 4. okt. — Banda-
rísku heilbrigðisyfirvöldin hafa
tilkynnt, að nýtt lyf hafi verið
reynt við sérstakri tegund heila-
bólgu, sem hefur oftast dauðann
í för með sér, og hafi lyfið verið
mjög áhrifamikið. Það nefnist
ampthotericin B. Lyfið hefur í
heilt ár verið gefið sex sjúkling-
um, sem þjáðst hafa af „crypto-
coccal meningitis" og eru þeir
allir lifandi.
í landið „til þess að halda uppi
lögum og reglu og verja okkar
gamla frelsi“, eins og komizt er
að orði. Einn af formælendum
kommúnistastjórnarinnar hefur
komizt svo að orði: „Við erum í
stjórn, stjórnarandstaðan verður
að beita valdi til að koma okkur
á kné“. — Eins og kunnugt er
af fyrri fréttum, misstu komm-
únistar meirihluta sinn á þingi,
en neituðu að afhenda stjórnar-
andstöðunni stjórnvölinn. Mikil
ókyrrð hefur verið í ríkinu, al-
þýðulögregla kommúnistastjórn-
‘arinnar, sem hefur búið um sig
í ráðhúsinu, hefur lokað helztu
samgönguleiðunum og í tilkynn-
ingu hinnar nýju ríkisstjórnar,
sem hefur búið um sig í verk-
smiðju skammt frá ráðhúsinu,
segir, að „ofstækismannaflokkar
hafi náð á sitt vald mestum hluta
landsins, þeir vaði um allt með
alvæpm, svo að íbúarnir þora
ekki að láta sjá sig á götum úti“.
— Ósennilegt þykir, að kommún-
istastjórnin láti handtaka ráð-
herra stjórnarandstöðunnar, því
ítalskt lögreglulið hefur beðið á
landamærunum og mundi senni-
lega láta til skarar skríða gegn
kommúnistum, ef þeir fremdu
ofbeldisverk í dvergríkinu.
í dag komu nokkrir bílar til
San Marino hlaðnir matvælum.
Mikill matarskortur er í ríkinu.
í kringlukasti sigraði Svíinn
Lars Arvidson 53.08, 2. Júgóslav-
inn Ardosevic 51.57 m, 3. Búlg-
arinn Milev 50,67 og 4. Lindros,
Finnlandi 50.61, 5. Grikki 50.28
og sjötti Folund Svíþ. 49.77.
Eins og fyrr segir vann Svíinn
Dan Waern 800 metrana á 1:48,1
mín, 2. varð Finninn Salonen á
1:49,6, 3. Despastas Grikklandi á
1:49,7 (grískt met), 4. Ragnar
Andersen Noregi á 1:50,4, 5.
Grikkinn Constantinidis á 1:50,4
og 6. Vamos frá Rúmeníu á 1:51,4
400 metra grindahlaupið vann
Savel (Rúmeníu) á 53,1 sek., 2.
Osvald Mildh (Finnland) á 53.2.,
3. Per Owe (Svíþjóð) 53,4, 4.
Starel (Rúmenía) 54,2, 5. Grikk
inn Lis á 54,3 og 6. Swarts (Sví-
þjóð) 56.1.
í 1000 m boðhlaupi sigraði
sveit Norðurlanda á 1:57,7 mín,
en sveit Balkanlanda hljóp á
1:58,5.
Fleslir sam-
mála „Ike"
WASHINGTON, 4. okt. — Gallup
stofnunin hefur látið rannsaka
afstöðu Bandaríkjamanna til
þeirrar ákvörðunar Eisenhowers
að senda herlið inn í Little Rock.
Niðurstöður skoðanakönnunarinn
ar eru þær, að mikill meiri hluti
bandarísku þjóðarinnar telur, að
þessi ákvörðun forsetans hafi
bæði verið rétt og nauðsynleg.
Aðeins 26% þeirra, sem spurðir
voru, héldu því fram. að Eisen-
hower hefði ekki átt að senda
herlið til Arkansas.
Sögulegasti knattspyrnu-
leikur í Danmörku
minnti einna helzt á slagsmál í Nýhöfn
allar áttir og gerði hverja skyss-
una á fætur annarri. Við það
æstust áhorfendur, en þó kastaði
ekki tólfunum fyrr en írarnir
reyndu að tefja leikinn með því
Framh. á bls. 2
KAUPMANNAHÖFN, 4. okt. —
Á fimmtudagskvöldið fór fram
í Kaupmannahöfn landsleikur
milli Dana og Ira og gerðust
hinir furðulegustu atburðir í
sambandi við þennan leik. —
Dönsku blöðin segja, að aldrei
hafi orðið slíkt hneyksli þar í
landi við knattspyrnuleik, enda
hafi hann verið hinn sögulegasti
sem um getur. Kom til handa-
lögmála og iá við stórslysum i
miðjum leik. Leikurinn minnti á
hina sögufrægu leiki í Suður-
Ameríku, þegar bæði áhorfendur,
leikmenn, dómari og línuverðir
eru í bráðri lífshættu.
Um 28 þús. áhorfendur voru
viðstaddir leik þennan. Hann
hófst mjög vel og gekk allt ágæt-
lega, þangað til hálftími var eft-
ir af síðari hálfleik. Þá stóðu
leikar 2:0 írum í vil og þótti það
sanngjörn staða. En þá fóru frar
að nota bolabrögð, að því er
dönsk blöð herma, og urðu áhorf-
endur reiðir yfir því. Dómarinn,
sem var frá Austur-Þýzkalandi,
réð ekki við neitt, en pataði út í
19 þúsund
stúdentar flúðu
BONN, 4. okt. — Stúdentasam-
band Vestur-Þýzkalands hefur
skýrt frá því, að 4500 stúdentar
hafi flúið frá Austur-Þýzkalandi
vestur á bóginn undanfarna fjóra
mánuði. Þá hafa samtals 19 þús.
stúdenta flúið til Vestur-Þýzka-
lands síðan 1953.
Átján hafa látist
WASHINGTON, 4. okt. — Um
milljón Bandaríkjamanna
hefur nú fengið Asíu-inflúenzuna
og 18 menn hafa látizt úr veik-
inni í Bandaríkjunum.