Morgunblaðið - 17.01.1958, Blaðsíða 6

6
MORCUNBLAÐIÐ
Föstudagur 17. jan. 1958
Efstu menn D-listans
á ísafirði
Nokkrar telpur í heimavistinni búa sig undir morgundaginn
Ánægjulegt er, þegar börnin una
sér ye! og vilja gjarnan koma aftur
Matthías Bjarnason
framkvæmdastjóri
segir Vigdís G. BlÖndal, forsfoðukona
heimavistar Laugarnesskólans
UPPI á efstu hæð Laugarnes-
skólans er til húsa sá þáttur í
starfsemi barnaskólanna í Reykja
vík, sem mun Reykvíkingum al-
mennt einna minnst kunnur, þó
að hann sé jafngamall Laugar-
neskólanum. Er það heimavist
Laugarnesskólans, og hlutverk
hennar er að auðvelda eftir föng-
um skólasókn þeirra barna, sem
af einhverjum ástæðum eiga erf-
itt með að sækja skóla heiman
að frá sér.
Líkamleg veiklun
Heimavistin er ætluð börnum,
sem eiga erfitt með skólasókn
vegna likamlegrar veiklunar. Þó
kemur fyrir, að tekin eru önnur
börn, t. d. vegna óreglu á heim-
ilum eða veikinda foreldra.
★ ★ ★
Mörg þeirra eru hérna vegna
húsnæðisleysis foreldranna, segir
Vigdís G. Blöndal, sem verið hef-
ir forstöðukona heimavistarinnar
frá upphafi Veikluð börn eru
send hingað t. d. vegna eftir-
stöðva af mænuveiki, vegna þess
að þau hafa smitazt af berklum
og þurfa því að búa við reglusemi
og hafa gott fæði, sum eru tauga-
veikluð og svo mætti lengi telja.
Á aldrinum 7—12 ára
í vetur hafa verið hér rúm-
lega 20 börn. Fimmtán þeirra eru
hér allan sólarhringinn, en 4—6
eru hér aðeins yfir daginn. Næstu
daga bætast tvö í hóp þeirra, sem
eru hér allan sólarhringinn. Börn
in eru á aldrinum 7—12 ára og
eru frá öllum barnaskólum bæj-
arins. Hverjum skóla er ætlað
ákveðið rúm eftir höfðatölu skól-
ans. Börnin sækja Laugarnes-
skólann. Sum þeirra mega þó
ekki taka þátt í handavinnu, leik
fimi eða öðru slíku.
★ ★ ★
Telpuhnokki kemur í gættina
og biður forstöðukonuna að lána
sér lykil, svo að hún geti náð
í töskuna sína. Já, það eru telpur
hér í vetur, segir forstöðukonan.
Telpur og drengir eru hér til
skiptis eitt skólaár í senn. Það
er ómögulegt að hafa bæði kynin
saman, einkum gildir það um
stálpaðri börnin, nema húsrýmið
sé því betra. Leikir drengja og
stúlkna samræmast ekki vel.
Vigdís sýnir okkur húsakynnin,
svefnherbergi, sjúkraherbergi,
dagstofu, borðstofu og leikher-
bergi, sem jafnframt er vinnu-
herbergi. Allt er snyrtilegt og í
röð og reglu, og ég hef orð á því,
hversu hljótt er. Já, þau eru í
lesstofunni síðdegis. Þar lesa þau
lexíurnar sínar undir umsjá
Þóris Sigurðssonar kennara, segir
Vigdís.
Reyndar er dálítið erfitt að
stjórna börnunum, fyrst, eftir að
þau koma úr jólaleyfinu. Þau
eru dálítið óróleg eftir jólagleð-
ina. Um hátíðina hafa þau farið
seint að hátta og seint á fætúr.
Það kostar nokkurt mas að koma
reglu á aftur, en þetta smálagast.
• ★ ★ ★
Er börnin fara heim í jóla- eða
páskafrí, er þeim séð fyrir flutn-
ingi á kostnað heimavistarinnar.
Fyrir kemur, að þau, sem eiga að
litlu eða engu að hverfa heima
Allur hópurinn saman kominn. Sitt hvorum megin eru Þórir
Sigurðsson og forstöðukonan Vigdís Blöndal
Krabbamein
og reykingar
]1/|AÐUR, sem við skulum kalla
Ó., hringdi til Velvakanda
fyrir nokkrum dögum. Hann
sagði eitthvað á þessa leið:
Þú ert að skrifa um það, að
vísindamennirnir hafi sannað, að
tóbaksreykingar geti valdið
lungnakrabba og því beri að forð
ast þær. Ég var að lesa kjallara-
grein, sem birtist í Politiken 2.
þ. m., og fjallar um þetta mál.
í stuttu máli sagt er niðurstaðan
sú, að menn fái krabba, ef þeir
eru næmir fyrir þeim sjúkdómi,
hvort sem þeir reykja eða ekki.
Ef þeir reykja fá þeir krabba í
lungun. Ef þeir reykja ekki fá
þeir hann bara í rassinn.
Ég sendi þér greinina. Bless.
Þar með lauk þess.u samtali, og
greinin kom með skilum. Hún er
rituð af dönskum lækni, sem
Tage Voss heitir. Læknirinn ræð-
ir fyrst nokkuð um hlutverk og
áhrif blaða og awnarra slíkra út-
breiðslutækja og hallast að þeirri
skoðun, að ýmislegt af því, sem
þau koma inn hjá fólki sé í hæsta
máta vafasamur vísdómur — eða
að minnsta kosti ærið oft ýkt og
afmyndað. Greinarhöfundur nefn
fyrir, eru kyrr eða fjarverandi
aðeins fáa daga.
Eftirspurnin eykst upp úr
áramótum
Yfirleitt er það svo, að eftir-
spurnin eykst mjög á hverjum
vetri upp úr nýjárinu, og svo er
einnig í ár. En áraskipti virðast
vera að því, hversu mikil eftir-
spurnin er. Hlutfallslega var eftir
spurnin meiri hér áður, enda hef
ir þörfin vafalaust verið meiri þá.
★ ★ ★
Það er að ýmsu leyti erfitt að
stjórna heimavistarskóla inni í
miðri borginni. Stálpuðu börnin
eiga hægt með að skjótast heim
til sín eða í bæinn, ef þeim sinn-
ast við félagana eða eitthvað
annað bjátar á. Þetta orsakast
einnig af því, að börnin koma oft
með peninga heiman að frá sér,
þó að ég hafi lagt blátt bann við
slíku. Þá geta þau líka keypt sæl-
gæti, sem þau hampa framan í
hin börnin. Af þessu hljótast oft
Framh. á bls. 19.
Simon Helgason
haf nsögumað ur
Ásberg Sigurðsson
framkvæmdastjóri
ir sem dæmi skrif blaðanna um
ýmis atriði, er lækningum við
koma. Telur hann, að of mikið
hafi verið gert af því að hræða
fólk í sambandi við inflúenzu-
faraldurinn í vetur og mænu-
sóttina fyrir nokkru. Segir hann,
að réttara væri að minnast um-
ferðarslysanna og reyna að vinna
gegn þeim en að vekja upp
hræðslutízku af þessu tagi. I
þessu sambandi fjallar hann svo
um krabbameinið, og ræðir um
rannsóknir, sem gerðar voru í
Bretlandi á árunum lgöl—1953.
Athugaðar voru dánarorsakir
25.000 manna, sem skipt var í
hópa með tilliti til tóbaksnautnar.
Niðurstaðan: reykingamenn
deyja úr lungnakrabba, en hans
gætir lítt hjá öðrum. Þeir, sem
ekki reykja deyja úr kxabba-
meini annars staðar, en þess gæt-
ir lítt hjá reykingamönnum.
Þetta segir danski læknirinn
og reyndar sitthvað fleira. Hann
slær ýmsa varnagla, og Velvak-
andi er ekki eins trúaður á kenn-
ingar hans og Ó., sá sem hringdi
og sendi greinina. Hvaða ástæða
er annars til þess að láta glóð,
sem er á annað þúsund stig,
brenna sí og æ rétt fyrir framan
nefbroddinn á sér? Nei, Velvak-
andi er á móti reykingum.
„Til landa okkar.
IÐ viljum harðlega mótmæla
því, sem Færeyingarnir tveir,
Hjartver Kjærbak og Olaus Dam,
segja í viðtali við Morgunblaðið
14. þ. m. um færeysku stúlkurnar,
sem koma til íslands. Okkur
finnst þeir segja nokkuð mikið
um stúlkur frá föðurlandi þeirra.
Þeir ættu að skammast sín fyrir
slíkt.
Við færeysku stúlkurnar á Víf-
ilsstöðum getum harðlega mót-
mælt dylgjum þeirra um drykkju
skap og annað, sem þeir tala um.
Við höfum verið hér í að minnsta
kosti 11 mánuði, og sumar í 2Vz
ár, svo við ættum að vita urn
þetta. Og hið sama getum við
sagt um aðrar færeyskar stúlkur,
sem við þekkjum og hafa unnið
í Reýkjavík og annars staðar á
íslandi.
Takið orð ykkar aftur og gætið
þess í framtíðinni hvað þið segið
um landa ykkar!
Við vonumst til að þurfa aldrei
aftur að lesa slíkt í blöðunum.
Hneykslaðar færeyskar stúlkur
á Vífilsstöðum og annars staðar
á íslandi.“
Marsellius Bernharðsson
skipasmiðameistari
Högni Þórðarson
bankagjaldkeri
p ur
dagiega lífinu