Morgunblaðið - 30.01.1958, Blaðsíða 15
Fimmtudagur 30. jan. 1958
MORCUNBLAÐIÐ
15
Félagsmerm S.V.F.L hafa
bjargað þúsundum mannslífa
30 ár frá sfofnun Slysavarnafélagsins
EINS og skýrt var frá í blaðínu
í gær áttu ein merkustu félags-
samtök hér á landi, Slysavarna-
félag íslands, þrjátíu ára afmæii
þann dag.
Slysavarnafélagið var stofnað
29. janúar 1928 af fámennum
hópi áhugamanna, mestmegnis
sjómanna með Fiskifélagið og
Skipstjórafélagið Öldu í broddi
fylkingar undir forystu Guð-
mundar Björnssonar landiæknis
og Jóns E. Bergsveinssonar.
Félagsdeildirnar eru nú 203,
með samtals 30 þúsund félaga.
Björgunarstöðvar og skipbrots-
mannaskýli eru orðin 91, og er
nú tæpast sá staður á landinu
þar sem félagið hefir ekki eín-
hvern viðbúnað til að veita að-
stoð, ef slys ber að höndum.
Hörmulegum slysum fækkar
það orkar ekki tvímælis, að
Slysavarnafélagið hefur miklu
áorkað á liðnum árum. Á fyrstu
25 árum aldarinnar strönduðu 377
skip ýmissa þjóða hér við land
og 1960 menn fórust af áhöfn
þeirra. Á þeim 30 árum sem lið-
in eru frá stofnun Slysavarna-
félagsins hefir drukknað eða far-
izt í sjóslysum 1361 íslendingur,
eða 45—46 menn að meðal-
tali á ári. Þetta er að vísu hörmu-
lega há tala, en sé hún borin
saman við sjóslysaskýrslu fyrri
ára þá kemur í ljós að alltaf
miðar í rétta átt. Á fyrstu 10
árum félagsins fórust að meðal-
tali 43,4 menn á ári, en á síð-
ustu 10 árum er hlutfallið orðið
26,6 menn á ári. 549 menn fórust
með skipum er týndust í rúm-
sjó, 268 hafa drukknað við land
eða í ám og vötnum, 180 hafa
fallið útbyrðis af skipum, 27 fór-
ust af slysförum, 257 vegna hern-
aðaraðgerða. Alltaf fækkar þeim
sem farast við skipsströnd og
fullvíst að þar hefur Slysavarna-
félagið unnið mest starf og tæki
þess orðið að mestum notum.
5683 forðað frá drukknun eða
lífsháska
Skýrslur sýna að á þeim 30
árum sem Slysavarnafélagið hef-
ur starfað hefur verið forðað frá
drukknun eða lífsháska 5683
mönnum. I þessum stóra hópi eru
1049 menn, sem bjargað hefur
verið af björgunarsveitum oft við
erfiðustu skilyrði og úr bráðri
hættu. Björgunar- og varðskipin
hafa á þessum árum dregið að
landi 1623 skip með samtals
10045 manns. Auk þess hafa
önnur skip veitt fjölda skipa að-
stoð. Hefur slík aðstoð verið veitt
þúsundum sjómanna fyrir at-
beina félagsins.
Þær tölur sem hér hafa verið
nefndar, sýna 1 stuttu máli hve
mikill árangur hefur orðið af
starfi félagsins og hve miklu má
áorka með sterkum samtökum,
svo framarlega sem það stendur
í mannlegu valdi. Að sjálfsögðu
verður aldrei með tölum talið
allur sá óbeini árangur, sem náðst
hefur með hjálpar- og leiðbein-
ingarstarfi félagsins og baráttu
þess fyrir auknu öryggi á sjó og
landi.
Björgunarskip
V.S. Sæbjörgu, sem verið hef-
ur stórvirkust í aðstoð við báta-
flotann, lét félagið byggja þeg-
ar það var 10 ára. Þegar félagið
var 15 ára hóf það fyrir alvöru
smíði hinna mörgu og myndar-
legu skipsbrotsmannaskýla sem
nú eru orðin 28 talsins á eyði-
söndum og óbyggðum annesj-
um landsins. Þegar félagið var
20 ára hafði það endurbyggt Sæ-
björgu og gert hana að nýtízku
skipi. Litlu síðar var björgunar-
skip Vestfjarða María Júlía
byggð fyrir forgöngu slysvarna-
deildanna á Vestfjörðum og nú
á 30 ára afmælinu fagnar félag-
ið hinu vandaða björgunarskipi
Albert, en norðlenzku slysa-
varnadeildirnar hafa unnið að
byggingu þess af mikilli fram-
takssemi sem og fyrir góðvilja
ráðandi ríkisstjórna.
Flugtæknin í þágu slysavarnanna
Frá byrjun hefur félagið ávallt
reynt að auka starfsemi sína til
varnar slysum á sem flestum
sviðum, það hóf snemma baráttu
sína fyrir öryggi á landi og fé-
lagið er fyrsti aðiljinn, sem lét
umferðar-slysavarnir til sín taka
og hefir á því sviði unnið mikið
og merkilegt starf, sem vonandi
hefur borið góðan árangur.
Slysavarnafélagið hefur jafnan
beitt sér fyrir nauðsynlegum
framförum í þágu slysavarna.
Þannig beitti félagið sér fyrir því
á sínum tíma að gerðar voru hér
tilraunir með þyrilvængju, jafn-
vel áður en almennt var farið að
nota þær af björgunarfélögunum
erlendis. En þótt félaginu hefði
borizt talsvert fé til kaupa á
þyrilvængju, hefur það enn ekki
nægt til að hefjast handa í þess-
um efnum. Aftur hefur félagið
undangengin 5 ár átt og rekið
sjúkraflugvél í félagi við Björn
Pálsson, með þeim góða árangri
sem alþjóð er kunnugt.
Félagið hafði forgöngu um að
reisa radiómiðunarstöðvar á ýms
um stöðum, og er hin fullkomna
radiómiðunarstöð á Garðskaga,
sem lokið var við að reisa á síð-
asta ári, þar stærsta átakið, enda
veitti Alþingi til þess fullan
stuðning.
Björgunarstöð í Reykjavík
Fyrir rúmum 10 árum reisti
félagið björgunarstöð sína í Örf-
irisey meðan enn var varla ak-
fært út í eyjuna, og geymdi þar
björgunartæki sín, þar sem björg
unarbáturinn Þorsteinn var jafn
an til taks. í fyrra barst svo
félaginu hin mikla og góða gjöf
B.B. Gisli J. Johnsen, er Gisli
J. Johnsen stórkaupmaður og frú
gáfu félaginu, en hann hefur veitt
bátum mikla hjálp og bjargað
mannslífum. Við komu hins nýja
báts sýndi það sig, að ekki var
hægt að geyma hann í Örfiris-
eyjarhúsinu, svo viðunandi væri,
enda var það ekki leyft nema til
bráðabirgða. En nú hafa forráða-
menn bæjarins og hafnarstjórn
samþykkt að veita félaginu lóð
undir nýtt björgunarhús á hafn-
arbakkanum, miðsvæðis milli
Fiskiðjuvers ríkisins og Faxa-
verksmiðjunnar. Er það nú eitt
mest aðkallandi verkefni félags-
ins að koma þessu nýja báta-
húsi upp, þar sem björgunarbát-
ur félagsins verður vel geymdur
og ávallt tilbúinn að veita sína
nauðsynlegu þjónustu. Þá fyrst
skapast viðunandi skilyrði fyrir
björgunarþjónustu við Reykja-
víkurhöfn og aðstaða fyrir björg
unarsveitir, sérstaklega fyrir
unglinga og aðra sem vilja kynn-
ast þessari starfsemi og æfa sig
í meðferð björgunarbáta, og
björgunartækja, sem allir ættu að
kunna.
Gjöf frá þýzka
slysávarnafélaginu
í tilefni af 30 ára afmælinu
hefur félaginu þegar borizt heilla
skeyti frá forseta þýzka slysa-
varnafélagsins, ásamt eintaki af
kvikmyndinni „Björgunarafrek-
ið við Látrabjarg" með íslenzk-
um texta. Gefur hið þýzka félag
Slysavarnafélaginu fyrsta ein-
takið, þar sem frú Nanna Egils-
dóttir Björnsson syngur lagið Al-
faðir ræður, eftir Sigvalda Kalda
lóns, í upphafi myndarinnar.
Þá barst félaginu í gær 1000.00
króna afmælisgjöf frá Þorvaldi
J. Kristjánssyni, fyrrum bónda,
frá Svalvogum, Dýrafirði, en
sjálfur er hann í dag 85 ára.
Nú á 30 ára afmæli félagsins
ríður á, að æskufólk íslands
skilji mikilvægi félagsskaparins
og feti dyggilega í fótspor braut-
ryðjendanna, svo alltaf verði gró
andi í félagsskapnum.
Ensba
knattspyinan
ÞAU lið sem gerðu jafntefli í
bikarkeppninni hafa leikið upp
aftur. Úrslit:
Burnley 2 Bristol Rovers 3.
Darlington 4 Chelsea 1.
Bolton Wanderes 3 York City 0.
Charlton 0 Fulham 2.
Nottingham Forrest 1 WBA 5.
Eftir leiktíma stóðu leikar 1:1
milli Darlington og Celsea. í fram
lengingunni skoraði Dariington
þrjú mörk í viðbót. Ðarlington
leikur gegn Úlfunum í næstu
lotu. Bolton reyndist auðvelt að
sigra York City. WBA hafði tvö
eitt yfir gegn Nottingham For
est í hálfleik. Wilson skoraði
fyrst fyrir Forest, en Griffin og
Robson fyrir WBA. í seinni hálf.
leik bættu WBA þrem mörkum
við. f leiknum á milli Fulham
og Charlton stóðu leikar 0:0 í
fyrrihálfleik. Stevens og Bentley
skoruðu fyrir Fulham í seinni
hálfleik.
Indvcrjar þakka
NÝJU DELHI, 29. jan. — Fjár-
málaráðherra, Indlands Krishna
Machari hefur skrifað sendiherra
Bandaríkjanna í Indlandi, Ells-
worth Bunker, bréf, þar sem
hann þakkar aðstoð þá, sem
Bandaríkjamenn hafa nýlega
veitt Indverjum. Eins og kunn-
ugt er af fréttum, hafa Banda-
ríkjamenn veitt Indverjum 225
miilj. dollara lán.
Samkomur
K.F.U.K_Ud.
Saumafundur í kvöld kl. 8,30.
Kaffi. Ólafur Ólafsson kristniboði
hefur hugleiðingu. Gjöfum til
kristniboðs veitt móttaka. Gítar-
æfing kl. 7,30. — Sveitastjórarnir.
K.F.U.M. — Ad.
Fundur í kvöld kl. 8,30. Ólafur
Ólafsson kristniboði talar. — Allir
karlmenn velkomnir.
HjálpræSislierinn
30 ára afmælisliátíS Heimila-
sambandsins fer fram í 'kvöld kl.
20,30. Lúðra- og strengjasveitin
aðstoða. Veitingar. — öllum er
heimill ókeypis aðgangur.
Afturelding
Almenn samkoma kl. 8,30 í
kvöld. Ræðumenn: Guðmundur
Markússon, Tryggvi Eiríksson. ■
Allir velkomnir. —
Rcykjavíkurdeild A. A.
Samkoman er í kvöld kl. 8,30, 1
Mjóstræti 3. — Stefán Runólfsson,
Litla-Holti.
Z I O N
Almenn samkoma f kvöld kl.
8,30. Allir velkomnir.
Heimalrúboð leikmanna.
I. O. G. T.
St. Freyja nr. 218
Fundur í kvöld kl. 8,30 í G.T.-
húsinu. — Æ.t.
St. Andvari nr. 265
Fundur í kvöld kl. 8,30. Inn-
taka. Tekin ákvörðun um stofnun
unglingadeildar. — Hagnefndar
atriði. Félagar, fjölsækið. — Æ.t.
RAGNAR JONSSON
hæslaréttarlögmaður.
Laugavegi 8. — Sími 17752.
Lögfræðistörf. — Eignaumsýsla.
LEIÐRÉTTING
I frétt um hreppsnefndarkosn-
ingu í Raufarhöfn í blaðinu í
gær var skýrt svo frá, að A-listi,
listi óháðra kjósenda, hefði feng-
ið 72 atkv., en B-listi borinn fram
af verkamannafélaginu hefði
fengið 67 atkv. Var hér ekki farið
rétt með tölur. A-listinn fékk 83
atkv. og B-listinn 66 atkv.
Félagslif
Framarar! -
Hlutavelta félagsins verður n. k.
sunnudag. Tekið á móti munum í
verzl. Straumnes og Lúllabúð, á
fimmtudag og föstudag. Sjálfboða
liðar gefi sig fram tii starfa í
Listamannaskálanum á laugardag
—— Stjórnin.
Knattspyrnufélagið VALUR
Handknattleiksæfingar eru í
kvöld kl. 9,20 kvennaflokkur. Kl.
10,00 M.-, 1. og 2. fl. karla. Fjöl-
mennið. — Þjálfarinn.
Í.R. - Skíðadeild
Skemmtifundur verður haldinn
í l.R.-húsinu (uppi), föstudaginn
30. jan. kl. 8,30 e.h. — Stjórnin.
Hurðar naínsp jöld
Bréfalokur
Skiltagerðin. Skólavörðustíg 8.
PILTAR
EFÞID EIGIÞ UNHUSTVNA
ÞÁ Á Eú HRING-ANA /
Ég þakka hjartanlega öllum vinum og vandamönnum
nær og fjær, sem glöddu mig með heimsóknum, gjöfum
og skeytum á 60 ára afmælisdaginn minn 14. janúar sl.
Guð blessi ykkur öll.
Sigurður Sölvason,
Skagaströnd.
Hjartanlegar þakkir öllum þeim, er glöddu mig með
skeytum, heimsóknum og gjöfum á 80 ára afmæli mínu
þann 10. janúar.
Gróa Kærnested.
Klepp j árnsreyk j um.
Nú fer
útsölunni
að Ijúka
Aðeins 3 dagar eftir. — Gerið svo vel og athugið
hvort v i ð höfum ekki eitthvað, sem yður van-
hagar um.
T E
ARKAÐURINN
LARASUND
Gísli Einarsson
héraðsdómslögmaður.
Málflutniugsskrifstofa.
I.augavegt 20B. — Sími 19631.
Móðir okkar
GUÐLAUG VIGFÚSDÓTTIR
frá Hjallanesi, verður jarðsungin að Skarði á Landi laug-
ardaginn 1. febrúar kl. 1 e. h.
Þeir, sem hafa í hyggju að fara austur, eru vinsamlega
beðnir að láta vita í síma 11829, fyrir hádegi á föstudag.
Kmelía Þórðardóttir,
Ellert Þórðarson.
Dóttir okkar
ELlN STEFANf A KRISTINSDÓTTIR
andaðist 28. þ. m. á sjúkrahúsi í Kaupmannahöfn.
F. h. fjarstadds eiginmanns,
Guðbjörg Árnadóttir.
Kristinn Árnason.
Útför föður okkar og tengdaföður
MARTEINS EINARSSONAR
kaupmanns
fer fram frá Dómkirkjunni föstudaginn 31. þ. mán.
kl. 1,30 e. h.
Þeim, sem vildu minnast hins látna, er bent á líkn-
arstofnanir.
Gunnar Marteinsson, Sesselja Einarsdóttir,
Eberhardt Marteinsson, Svava Sigurjónsdóttir,
Karen Marteinsdóttir, Aðalsteinn Kristinsson.