Morgunblaðið - 06.02.1958, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐlb
Fimmtudagur 6. febrúar 1958
nmMofrtto
Útg.: H.f. Arvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfus Jónsson.
Aðairitstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Bjarni Benediktsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnasorí frá Vigur.
Einar Ásmundsson.
Lesbók: Arni Óla, sími 33045
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22430.
Áskriftargjaici kr. 30.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 1.50 eintakið.
//
JÖRÐIN SKELFUR
//

II NGIN ríkisstjórn á íslandi
\ hefur látið sér jafn hug-
að um, hvað um hana
væri sagt erlendis og V-stjórnin.
Þegar áður en stjórnin var
mynduð, hældist Hermann Jónas-
son um yfir, hvílíka aðdáun af-
rek hans mundu vekja meðal
erlendra þjóða. Fyrir Alþingis-
kosningarnar 1956 sagði hann í
áheyrn alþjóðar, að þá ættu ís-
lendingar að kjósa um það í aug-
sýn umheimsins, hvort þeir vildu
hafa erlendan her í landi og Her-
mann bætti við, að betra væri að
vanta brauð, en þola slíka áþján.
Eftir að Hermann hafði tekið
við stjórnartaumunum, varð
hann þess brátt var, að tiltrúin
erlendis var ekki jafn rík og
ann hafði látið í veðri vaka.
Forseti sameinaðs Alþingis Emil
Jónsson viðurkenndi þetta í Al-
þýðublaðinu 31. desember sl. er
hann sagði:
„Ríkisstjórnin átti strax í upp-
hafi við nokkra tortryggni að
stríða, bæði innanlands og utan,
aðallega vegna þátttöku Alþýðu-
bandalagsráðherranna, er grunað
ir voru um að hneigja utanríkis-
pólitíkina til kommúnistískrar
áttar. Þessari tortryggni hefur rík
isstjórninni tekizt smátt og smátt
að eyða“.
★
Þessari bjartsýni hins mesta
virðingarmanns stjórnarliðsins
utan sjálfrar ríkisstjórnarinnar
hafa íslenzkir kjósendur nú eytt
að því, er þá varðar.
Þeir hafa við fyrsta tækifæri
veitt stjórninni greinilegra van-
traust, en nokkur stjórn hérlend
hefur áður hlotið af hálfu kjós-
enda, vegna ágreinings um innan
landsmál, því að kosningabar-
áttan 1908, þar sem sigur stjórnar
andstæðinga var enn glæsilegri
en nú, snerist ekki um innan-
landsmálin heldur viðhorfið til
Dana.
Vegna hinnar óvenjumiklu at-
hygli, sem kosningaúrslitin nú
hafa vakið víðs vegar um lönd,
er rík ástæða til að leggja áherzlu
á, að nú var fyrst og fremst
barizt um innlandsmál. Ekkert
erlent land getur fagnað sign
sínum, heldur er sigurinn ís-
lendinga einna. Viðhorfin út á
við blönduðust að visu inn í bar-
áttuna. En eingöngu á þann veg,
að héðan í frá er sýnt, að ekki
þýðir framar að misnota utan-
ríkismálin með sama hætti og
gert var með ályktuninni 28.
marz 1956 og öllum atburðunum,
er þar af leiddu.
Með svikum sínum og undan-
brögðum í varnarmálunum hafa
stjórnarflokkarnir sannfært þús-
undir af sínum fyrri kjósendum
um að fyrirheit stjórnarinnar í
þeim voru byggð á blekkingum
Sjálfstæðismenn einir höfðu
ætíð kjark til að segja satt um
þau mál sem önnur, og marka
hiklausa íslenzka stefnu, sem
ekki er miðuð við vild eða óvild
neins erlends ríkis, heldur það
eitt að sjá íslandi farborða í
hættusömum heimi.
Þær þúsundir af fyrri andstæð-
ingum, sem nú hafa vottað Sjalf-
stæðisflokknum traust, hafa með
atkvæði sínu játað þessa stað-
reynd. En ótal margir af hinum,
sem enn greiða stjórnarflokkun-
um atkvæði, skilja þetta einnig.
Þess vegna verður freistingin
fyrir ævintýramenn, til að nota
utanríkismálin sér til framdrátt-
ar í kosningum, mun minni eftir
en áður.
Hitt veit enginn, hver raun-
veruleg stefna V-stjórnarinnar er
í utanríkismálum. Kommúnistar
krefjast nú, að staðið verði við
loforðið um, að herinn verði rek-
inn og m.a.s., að hlutleysisstefn-
an verði tekin upp að nýju. Ef
Hermann Jónasson sannfærist
um, að kommúnistar meini þetta
í raun og veru, og það sé skil-
yrði fyrir áfram-haldandi stuðn-
ingi við stjórn hans, er ekkert
líklegra en hann grípi í það hálm-
strá til að halda lífinu í ríkis-
stjórn sinni.
Það er því enn fullkomin
ástæða til að bera tortryggni í
brjósti til V-stjórnarinnar vegna
utanríkisstefnu hennar. Eftir-
tekt sú. sem kosningaúrslitin nú
hafa vakið erlendis sýnir og, að
þrátt fyrir von og fullyrðingu
Emils Jónssonar um hið gagn-
stæða, hefur sú tortryggni aldrei
horfið.
Ástæðan til þess, að sumir
stjórnarliðar héldu hana úr sög-
unni, er sú staðreynd, að núver-
andi ríkisstjórn hefur beinlínis
verið*haldið upp með lánum frá
Bandaríkjunum. Fjálmálaráð-
herra hefur hvað eftir annað
hælzt um yfir að V-stjórninni
hafi reynzt auðveldara að fá þar
lán en þeirri stjórn, sem sat næst
á undan. Hefur því óspart venð
hampað, að þetta sýni meira
traust og velvild til núverandi
stjórnar en hinnar fyrrverandi.
Á þetta var m.a.s. lögð höfuð-
áherzla sjálfan kosningadaginn,
þegar Tíminn birti mynd af peim
Eysteini Jónssyni og Vilhjálmi
Þór, sem blaðið sagði helzt hafa
staðið fyrir þessum lánaútvegun-
um.
Aðferðin, sem höfð var við
síðustu lánveitinguna, þegar
Hermann Jónasson varð að fara
sjálfur suður til Parísar og lýsa
því þar yfir í viðurvist 60 ráð-
herra, að herinn yrði ekki látinn
fara „að svo stöddu", áðúr en lán
ið væri veitt, sýnir raunar að eitt
hvað skortir á um hið gagnkvæma
traust.
★
En eðlilegt er, að stjórn, sem
á líf sitt undir slíkum lánveit-
ingum, láti sér mjög títt um
hvern vitnisburð hún fær erlend-
is. Þar af kemur fjandskapuiinn
gegn sönnum fréttaflutningi frá
Islandi til annarra landa um,
hvað hér hafi verið að gerast að
undanförnu. Þar af kemur einnig
óttinn, sem lýsir sér í því, þegar
Tíminn þýðir þau ummæli eins
merkasta blaðs í heimi, New
York Times, að af undiröldu al-
menningsálitsins kunni það að
leiða, að dagar samsteypustjórn-
arinnar á íslandi verði brátt
taldir, svo, að Tíminn, í stað þess
að nefna undirölduna segir „jörð-
in skelfur". Hér skýtur óttinn
blaðinu í munn hinni réttu lýs-
ingu á sálarástandi þess sjálfs og
stjórnarliðsins nú. Jörðin skelfur
undir fótum ríkisstjórnarinnar af
því, að kjósendur hafa staðið
hana að því, að segja rangt til um
flest það, sem máli skiptir, og al-
geru úrræðaleysi í að bæta úr því,
sem miður fer.
IITAN ÚR HEIMI )
Feiti uppskafningurinn" er nú
orðinn grannur og spengilegur
//
FARUK, fyrrum Egyptalands-
konungur hefir stundum verið
kallaður „fituhlunkur“, enda hef
ur það ekki verið neitt leyndar-
mái, að hans hátign hefur jafn-
an verið maður þykkholda og
mikill að ummáli. Hann hefur
aldrei verið feiminn við að láta
ljósmynda sig, hvort sem Ijós-
myndararnir hafa komið að hon-
um í viðhafnarklæðum eða sund-
fötum — hvort sem hann hefur
verið með einni eða fleiri blóma-
rósum — við víndrykkju eða flat
magandi á sólgylltum baðströnd-
um. Dagblöðin hafa flutt millj.
leiguþýjum svikarans Nassers.
Faruk gat sig hvergi hreyft í stál
greipum jötunsins, sem horfði á
hinn ókunna gest athugulu augna
ráði. Um stund var dauðaþögn.
Faruk horfði hvasst í augu Mah-
mouds — og skyndilega linaði sá
gamli tökin, blóðroðnaði í and-
liti, fleygði sér fyrir fætur hús-
bónda síns og hrópaði á náð:
Fyrirgefið mér, yðar hátign —
fyrirgefið mér, yðar hátign — ég
ætlaði ekki . . . . Og sannleikur-
inn var sá, að sá gamli þekkti
ekki lengur drottnara sinn —
hann hafði lagt af — heil ósköp.
Myndin var tekin þegar Faruk átti góða daga, var konungur
í ríki sínu, var með ýstru, og átti drottningu, sem hann elskaði
og tengdamóður, sem honum var vel við. Narriman er hér t. v.
og tengdamamma t. h.
tugum lesenda um allan heim
myndir af Faruk, bæði brosandi
og grafalvarlegum — oftast á bið
ilsbuxum. Og allir hafa komizt
að sömu niðurstöðu: Maðurinn er
gildur með afbrigðum.
En fyrir nokkrum dögum fór
Faruk til fundar við son sinn,
6 ára snáða, egypzka prinsinn,
sem nú er i hálfgerðu stofufang-
elsi í stórhýsi einu við Genfar-
vatn. Ástæðan er sú, að Faruk
og fylgismenn hans hafa haft veð
ur af því, að Nasser hafi sent
menn út af örkinni til þess að
ráða litla prinsinn af dögum, eða
að ræna honum, því að egypzka
einræðisherranum geðjast ekki
að því að vita á lífi bæði kóng
og prins, sem telja sig eiga kröf-
ur til „landsins hans“.
Enginn kemst inn til prinsins
án þess að gangast undir „smá-
sjárskoðun" lífvarðanna. Yfir-
maður lífvarðarins er gamall
þjónustumaður Faruks, albansk
ur, Kaid Mahmoud að nafni —
rammur mjög að afli.
| Faruk gekk að stórhýsinu og
lífverðirnir heilsuðu honum að
jvenju, sem þar færi réttborinn
konungur Egyptalands. Við aðal-
dyrnar stóð hinn 67 ára albanski
kraftjötunn, en þegar Faruk ætl-
aði að smjúga fram hjá honum,
greip sá gamli í hnakkadrambið
á kóngi sínum og bölvaði hraust-
lega. Sá skyldi nú ekki fá að
I sleppa inn — sennilega eitt af
Faruk var orðinn grannur, grann
ur og spengilegur maður — eins
og unglamb.
Um margra ára skeið hefur
Faruk sárnað mjög að vera kall-
aður „feiti uppgjafakóngurinn"
og margt því um líkt. Enda þótt
hann sé ekki nema 37 ára hefur
jafnan verið litið á hann sem
roskin mann — einungis sakir
holdafarsins. Margar stúlkur
girnast frekar kunningsskap við
unga og spengilega menn en
gamlan og klunnalegan uppgjafa
kóng, enda þótt loðinn sé um lóf-
ana. Þess vegna hefur Faruk far-
ið í margar „megrunargöngur“ að
undanförnu. En slíkar göngur
hafa komið að litlu haldi, því að
hann borðar þá jafnvel enn
meira en áður. — Hann er
frægur fyrir að geta etið einn kal
kúna í mál — og það væri synd
að segja, að Faruk hafi hlíft kal-
kúnunum síðan hann hóf megr-
unargöngurnar.
Hann fór að leita lækna, megr
unarsérfræðinga — en allir ráð-
lögðu honum að leggja ekki í
neinn megrunarkúr, hjarta hans
mundi t.kki þola slíkt. Enda þótt
Faruk nafi lifað í mixium iy.iti-
semdum og svalii oft á tíðum,
þá sýndi hann nú, að staðfestu
cg þrek var enn að finna í eg-
ypzku konungsblóði. Þangað til
leitaði hann, að hann fann einn
lækni, sem vildi liðsinna hon-
um. Eftir þriggja daga megrun-
arkúr gekkst hann undir rann-
sókn, og leiddi hún það í ljós,
að maðurinn væri eins vel hald-
inn líkamlega og nokkur kóng-
ur getur verið. Og eftir skamma
hríð gat hann hrósað sigri, því
að nú var hann hvorki meira né
minna en 12 kg. léttari en þegar
megrunin hófst.
Hann hafði grennzt mik-
ið og fríkkað, var orðinn ungleg-
ur — og honum var það óblandin
ánægja, að lífvörðurinn gamli
þekkti hann ekki aftur. — Líf-
vörðurinn slapp því við allar
ákúrur. Faruk brosti sínu breið-
asta brosi og hélt leiðar sinnar.
Enn sem komið er, getum við
ekki birt ykkur myndir af hinum
„nýja“ Faruk. Hann hefur ekki
gefið leyfi tik þess að láta Ijós-
mynda sig, því að enn er „kúrn-
um“ ekki lokið. Þegar hann hef-
ur náð hinu langþráða takmarki,
ætlar hann að stíga fram og sýna
sið umheiminum — og þá verð-
ur hann sennilega kallaður:
granni kóngurinn. A. m. k.
vonast hann til þess að þurrka
um leið af sér uppgjafakóngs-
nafnið — það er hvimleitt fyrir
kóng á bezta aldri.
En það er annað og meira, sem
erlend blöð ræða í þessu sam-
bandi. Þau eru sammála um það,
að nú verði alvarleg sprenging
á „hjúskaparmarkaðinum“, eins
og „Berlingske Tidende" kemst
að orði. Og við getum verið viss
um það, að GRANNI KÓNGUR-
INN mun njóta mikillar kven-
hylli.
Frá götubardögum fyrir framan baekistöðvar Securidad
Nacionai, öryggislögreglunnar í Caracas. Það var loks þegar
skriðdrekar hersins komu á vettvang, sem öryggislögreglan
gafst upp.