Morgunblaðið - 19.08.1958, Síða 1

45 árgangur
186. tbl. — Þriðjudagur 19. ágúst 1958
r-remsmiuja Morgunblaðsins
Lúðvík Jósefsson
heimleið frá
segir —
Moskvu:
a
Engirm viðræðugrundvöllur i land-
helgismálinu eins og er — málið
Atlantshafsbandalaginu óviðkomandi
ÍSLENDINGAR munu ekki
snúa sér til Atlantshafsbanda
lagsins enda þótt Bretar láti
hótanir sínar koma til fram-
kvæmda, því að málið er
bandalaginu óviðkomandi,
sagði Lúðvík Jósefsson, sjáv-
arútvegsmálaráðherra, í við-
tali við danska fréttamenn á
laugardaginn, en þá kom
hann til Kaupmannahafnar
frá Moskvu, að því er dönsk
blöð skýra frá.
I þessu sambandi var Liið-
vík Jósefsson að sjálfsögðu að
því spurður, hvort hann hefði
rætt um landhelgismálið við
Ráðstjórnarleiðtogana. Sagð-
ist ráðherrann ekki hafa
minnzt á málið þar, heldur
rætt um aukinn síldarút-
flutning íslendinga til Ráð-
Lét Lúðvík og uppi, að
hann hefði rætt um lántöku
í Moskvu — og staðfestir það
frétt þess efnis, sem Morgun-
blaðið flutti sl. þriðjudag.
Lúðvík var um það bil
viku í Moskvu.
★ ★ ★
f viðtali við dönsku frétta-
mennina sagði Lúðvík Jósefsson
ennfremur, að allar tilraunir
brezka flotans til þess að veita
brezkum togurum aðstoð til veiða
innan 12 mílna landhelginnar við
ísland mundu teljast árás á ís-
land.
Ekki lét hann þess getið hvaða
ráðstafanir fslendingar hygðust
gera, ef Bretar hvikuðm hvergi
frá yfirlýstum áformum — sagði
í fréttaskeyti frá Rcuter til Morg-
unblaðsins, en hann sagði, að mál
inu mundi ekki skotið til Atlants
hafsbandalagsins, því að málið
væri bandalaginu óviðkomandi.
á, að Bretar létu til skarar skríða
gegn varnarlausu landi — og
benti hann á það, að Bretar hefðu
sætt sig við, að landhelgin var
færð út í 4 mílur árið 1952 án
þess að reyna að verja skip sín
að veiðum innan þeirrar land-
helgi. Sagði hann og, að 12 mílna
fiskveiðilandhelgi Rússa í Ishaf-
inu væri í rauninni viðurkennd,
því að farið hefðu fram samn-
ingaviðræður um undanþágurétt
til veiða innan 12 mílna takmark
anna þar.
íslendingar mundu hins vegar
ekki veita neinum útlendingum
undanþágu til veiða innan fisk-
veiðilandhelginnar, sagði ráðherr
ann.
Framh. á bls. 15.
Spaak með tillögu?
London, 18. ágúst.
Einkaskeyti frá Reuter..
SAMKVÆMT áreiðanlegum
heimildarmanni, sem nátengd
ur er sambandj belgískra tog-
araeigenda, mun Paul Henri
Spaak, framkvæmdastjórí Atl
antshafsbandalagsins, mnan
skamms leggja fram samnings
uppkast til lausnar deilunni
um fiskveiðilandhelgina við ís
land.
Javits rœðir við Dulles
um landhelgismálið
London — New York 18. ág.
Einkaskeyti frá Reuter.
JACOB JAVITS, öldungardeildar
þingmaður republikana, sagðist í
dag mundu leggja fast að Banda-
ríkjastjórn að freista þess að
jafna deiluna um landhelgismál
íslands á efnahagslegum grund-
velli. Javits var að koma flug-
leiðis frá London, en þar sat hann
fund efnahagsnefndar þingmanna
sambands Atlantshafsbandalags-
ríkjanna. Kvaðst hann nundu
ræða við John Foster Dulles ut-
anríkisráðherra innan 24 stunda.
Loks sagði Javits. að hann væri
hlynntari lausn deilunnar á efna-
hagslegum grundvelli en stjórn-
málalegum.
einstök ríkisstjórn getur
al þjóðalögum
Engin
breytt
— segir talsmaður brexku stjórnarinnar
London, 18. ágúst.
Einkaskeyti frá Reuter.
TALSMAÐUR brezka utanríkis-
ráðuneytisins staðfesti í dag, að
Sjálfur kvaðst hann vantrúaður Bretar mundu snúast gegn hverri
tilraun Islendinga til þess að
hindra veiðar brezkra togara
innan 12 mílna fiskveiðiland-
helginnar, sem íslendingar ætla
að setja hinn 1. september. Vegna
ummæla íslenzka sjávarútvegs-
málaráðherrans þess efnis, að
valdbeiting af hálfu Breta til
verndar togurum sínum innan
nýju fiskveiðilandhelginnar jafn-
gilti árás á ísland, vísaði talsmað-
urinn til yfirlýsingar brezku
stjórnarinnar, sem birt var 4.
Framh. í bls. 15
Á miðmyndinni sést forseti íslands, herra Ásgeir Ásgeirsson,
leggja hornstein nýja stöðvarhússins við Efra-Sog. Að baki
honum standa Steingrímur Jónsson, rafmagnsstj., og Kaj Lang-
vard, verkfræðingur, en Árni Snævarr, verkfræðingur, sem

hefur með höndum yfirstjórn allra framkvæmda á staðnum,
aðstoðar forsetann. Á myndinni til vinstri sést Gunnar Thor-
oddsen, borgarstjóri, flytja ávarp, og til hægri er raforkumála-
ráðherra, Hermann Jónasson, í ræðustólnum. (Ljósm. vig.)
Merkur áfangi í raforkumálum
Lagður hornsteinn að stöðvarhúsinu
við Efra-Sog
stjórnarríkjanna — um 5,006
lesta viðbótarútflutning, en
áður hafði verið ákveðið að
flytja út þangað 15,000 lestir.
Herinn fer ekki
strax - segir
Qiamoun
BEIRUT, 18. ágúst. — Chamoun,
Líbanonforseti, lét svo ummælt
í dag, að ekki liti út fyrir að hægt
yrði að kalla bandaríska herinn
heim fyrir 23. september, en þá á
Chamoun að láta af forsetaem-
bætti lögum samkvæmt. Sagði
hann ástand og liorfur nú slikar,
að Bandaríkjamenn mundu til
neyddir til að hafa herinn áfram
í landinu, ef þeir stæðu við fyrri
loforð.
Loks sagðist hann vera eindreg
inn stuðningsmaður Clieliab, hins
nýkjörna forseta.
Kjarnorkuvopn
til Kina
VARSJÁ, 18. ágúst. —
leuters-fréttastofan befur
pað eftir áreiðanlegum
leimildum í Varsjá, að
Krúsjeff hafi lofað Mao
Tse Tung, er hann var i
Peking á dögunum, að láta
Kínverja hafa kjarnorku
sprengjur og margs konar
ijarnorkuvopn, auk útbún
aðar til þess að skjóta á
loft gervihnöttum. Einnig
fylgir það fregninni, að
Kínverjum yrði látin í té
aðstoð til þess að framleiða
kjarnorkuvopn sjálfir.
SÍÐDEGIS á laugardag lagði for-
seti íslands hornsteininn að
stöðvarhúsi Efra-Sogsvirkjunar-
innar að viðstaddri ríkisstjórn,
borgarstjóra, bæjarstjórn og fleiii
gestum. Var veður hið ákjósan-
legasta. Skátar úr Skátaskólan-
um á Ulfljótsvatni báru íslenzka
fána, sem blöktu meðan á at-
höfninni stóð.
Kl. 15,45 hófst athöfnin með
þvi að ^runnar 'inoioaasen borg-
arstjóri, formaður stjórnar Sogs-
virkjunarinnar, setti samkomuna
og flutti ávarp. Þá múraði for-
seti íslands, herra Ásgeir Ásgeirs-
son hornstein með innsiglaðri
skýrslu um sögu málsins undir
súlu í anddyri hins nýja stöðvar-
húss, og flutti síðan ávarp, sem
birtist í Morgunblaðinu á sunnu-
dag. Þá talaði forsætis- og raf-
orkumálaráðherra, Hermann Jón
asson.
Að athöfninni við stöðvarhús-
ið lokinni skoðuðu gestir virkj-
unarsvæðið, m.a. hin 8 m. breiðu
jarðgöng, sem liggja eiga úr Þing-
vallavatni og niður í miðja
Dráttarhlíð, rétt ofan við stöðv-
arhúsið við Úlfljótsvatn. Verða
jarðgöngin 380 m. á lengd og stein
steypt að innan. Eru göngin hið
mesta mannvirki.
Síðan var gestum ekið að mötu
neytinu við írafossvirkjun og
bauð stjórn Sogsvirkjunarinnar
gestum til síðdegisdrykkju í húsa
kynnum mötuneytisins. Stein-
grímur Jónsson, rafmagnsstjóri
bauð gesti velkomna.
Gunnari Thoroddsen fórust svo
orð, er hann setti samkomuna:
★
Forseti fslands, herra Ásgeir
Ásgeirsson.
Virðulega forsetafrú.
Hæstvirt ríkisstjórn.
Háttvirtu bæjarfulltrúar
Reykjavíkur og aðrir góðir gest
ir og áheyrendur.
í þriðja sinn er nú lagður horn-
steinn að Sogsvirkjun. í fyrsta
skipti 1936 að Ljósafossvirkjun,
sem nú hefur 15.000 kw. áfl. í
annað sinn 1952, 16 árum seinna,
að virkjun íra- og Kistufoss, en
Framh. á bls. 14