Morgunblaðið - 24.06.1959, Side 10

10
MORCUNBL AÐIÐ
Miðvilíudagur 24. júní 1959
UTAN UR HEIMI
Sitthvab frá starfi Sameinuðu jbjóðanna:
Rúmur helmingur af ibúum
jarðar býr i fjórum löndum
Rúmur helmingur af íbúum
jarðarinnar býr í aðeins fjórum
löndum. í Kína, Indlandi, Sovét-
ríkjunum og Bandaríkjunum búa
nú 1400 milljónir manna. í»ess-
ar upplýsingar eru í skýrslu, sem
Sameinuðu þjóðirnar hafa ný-
verið birt. í henni segir að sam-
anlögð íbúatala heimsins sé 2800
milljónir.
Skýrsluna er að finna í „Demo
graphic Yearbook“ fyrir árið
1958. Hún tekur til 270 land-
svæða, þeirra á meðal allra sjálf
stæðra ríkja og svo landsvæða
sem ekki hafa sjálfstjórn. í um-
ræddum fjórum löndum eru íbúa
tölurnar eins og hér segir: Kína
640 milljónir, Indland 400 millj-
ónir, Sovrétríkin rúmar 200 millj.
og Bandaríkin rúmar 170 millj.
Þar næst koma lönJ. með yfir
50 milljónir í búa í þessari röð:
Japan, Indónesí-, Pakistan, Braz
ilía, Bretland og Vestur-Þýzka-
land.
„Demographic Yearbook" er
650 blaðsíður og er samin af hag-
stofu Sameinuðu þjóðanna. Frá
þeim löndum, þar sem kleyft
hefur verið að afla heimilda um
þessi efni, flytur bókin upplýs-
ingar um stærð landanná, íbúa-
töluna, fræðinga- og dauðsfalla-
skýrslur og skýrslur um hjóna-
bönd og hjónaskilnaði.
Fjölgar um 85 á mínútn.
Þegar litið er á heiminn í heild
kemur í ljós að fólksfjölgunin
hefur verið nokkurn veginn stöð-
ug síðustu sex árin, þ. e. a. s.
1,6 af hundraði eða 45 milljónir
árlega. Með öðrum orðum fjölg-
ar íbúum jarðarinnar árlega um
jafnmarga menn og byggja land
eins og Frakkland. 45 milljónir
á ári svara til 5000 á tímann eða
85 á mínútu.
Rúmur helmingur jarðarinnar
býr nú í Asíu, og búizt er við því,
að árið 2000 munu um 60 hundr-
aðshlutar af íbúum heimsins eiga
heima í Asíu. í Evrópu eru nú
aðeins 14 hundraðshlutar mann-
kynsins í Evrópu. Verði þróunin
framvegis svipuð því, sem hún
hefur verið, verður þessi hundr-
aðshluti kominn niður í 10 um
næstu aldamót.
Sé sleppt „boigrikjum" eins og
Monaco og Hongkong, þar sem
þéttbýlið er milli 2000 og 13.000
á ferkílómetra, þá er þéttbýlið
mest á eyjum eins og Möltu, Ber-
muda og Ermarsundseyjunum,
þar sem þéttbýlið er rúmir 500
íbúar á ferkílómetra. Því næst
koma Holland, Mauritius, Belgía,
Formósa og Puerto Rico, sem
hver um sig hafa yfir 520 íbúa
á ferkílómetra.
Á hinum enda stigans eru land
svæði eins og spænska Sahara,
Grænland, Alaska og Ástralía,
þar sem að jafnaði býr einn mað-
ur á ferkílómetra. Sá reiknað
í álfum, er Evrópa þéttbýlust.
Þar eru 84 íbúar á hvern fer-
kílómetra.
Ný gerð af botn
vörpum auðveld i
meðförum
Dr. J. Schárfe, sem stárfar við
fiskveiðadeildina í aðalstöðvum
Matvæla- jg landbúnaðarstofn-
unar S.Þ. (FAO) í Róm og er
sérfræðingur í veiðarfærum,
hefur gert merkilegar tilraunir
með botnvörpur, sem eru gerðar
úr stórmöskvuðu nælonneti, og
eru búnar sérstökum „hljóð-
bylgjusendi“, sem gefur til
kynna dýpið, sem botnvarpan er
á, og „leitar uppi“ fiskitorfur.
Dr. Schárfe hefur reynt hina
nýju botnvörpu á þýzkum kútter'
á Norðursjónum og reyndist afl-
inn mjög góður, einkum af síld
og kópsíld.
Eftir að dr. Schárfe kom aftur
til aðalstöðvanna í Róm sagði
hann frá tilraunum sínum. Lagði
hann áherzlu á, að „hljóðbylgju-
sendirinn“ geri mönnum kleift
að leysa eitt erfiðasta vandamálið
í sambandi við botnvöruveiðar á
einstökum bátum (venjulega eru
tveir bátar um hverja botn-
vörpu), nefnilega vandamálið að
halda botnvörpunni á réttu dýpi.
Jafnframt er hér fundin lausn á
vandanum við að hafa stjórn á
botnvörpunni, þannig að hægt sé
snögglega að hækka hana eða
lækka, eftir því sem þörf krefur.
Öryggisbók gefin út
fyrir ökumenn
Alþjóðavinnumálastofnunin
(ILO) hélt nýlega ráðstefnu sér-
fræðinga frá 14 Evrópulöndum,
þar sem lagt var til að gefin yrði
út sérstök alþjóðleg „öryggis-
bók“ handa bílstjórum og öðrum
starfsmönnum, sem vinna við
flutninga landa á milli. í bókinni
verða m. a. kaflar um hvenær
vinna hefst, hvenær vinnu lýkur
og hvenær gerð eru matarhlé
í hinum einstöku löndum. —
Verður þannig hægt að nota hana
á alþjóðlegum vettvangi og inn-
an hvers einstaks ríkis. Tilgang-
urinn með bókinni er að bæta
vinnuskilyrðin og auka öryggið
á þjóðvegunum.
Öflugri barátta
fyrir auknu
heilbrigði
Á þriggja vikna ársþingi sínu
í Genf gekk Alþjóðaheilbrigðis-
málastofnun SÞ (WHO) frá fjár
hagsáætluninni fyrir árið 1960.
Útgjöldin verða alls 16.918.700
dollarar. Umræðurnar á þinginu,
sem sótt var af fulltrúum 82
landa, snerust um tvö höfuðefni.
WHO mun auka fjárfarmlög sín
til læknisfræðilegra rannsókna
og ennfremur verður stofnunin
tengiliður milli vísindamanna um
heim allan. Verður lögð sérstök
áherzla á að styðja það starf, sem
unnið er til að vinna bug á smit-
andi sjúkdómum. Voru lagðir
fram 500.000 dollarar til þessarar
baráttu.
Þá lagði stofnunin ríkt á við
aðildarríkin að gera allt sem
hægt hægt væri til að tryggja
íbúum þeirra drykkjarvatn, sem
ekki væri heilsuspillandi. Er
stofnunin reiðubúin að senda
tæknihjálp eða ráðgjafa til ríkja,
sem þess óska.
Loks var rætt um þá staðreynd,
að bólusótt hefur á síðastliðnum
þr§mur árum herjað 56 lönd og
landsvæði, þrátt fyrir það að
hægt er að útrýma þessum sjúk-
dómi með bólusetningu. Hvatti
stofnun -ðildarríkjanna til að
hefja víðtæka og raunhæfa bar-
áttu gegn þessari farsótt.
Areiðanlegri
veðurspá
Þegar síðasta hitabylgjan í V-
Evrópu, var fyrir skömmu skyndi
lega.rofin af kuldabylgju, höfðu
flestir veðurfræðingar spáð rangt
um veðurútlitið, þrátt fyrir tæk-
in, sem þeir hafa til slíkra ákvarð
ana.
í nánustu framtíð verður hægt
að girða fyrir slík mistök, þegar
nýjar geysihraðvirkar rafeinda-
reikinivélar verðar teknar í
notkun. Það hefur komið í Ijós,
að hinn mikli tími sem fer í að
vinna úr og reikna út veður-
skýrslurnar háir veðurfræðing-
unum meira en flest annað. Nið-
urstöðurnar eru oft úreltar, þeg-
ar þær loks liggja fyrir.
UNESCO (Menningar- og vís-
indastofnun SÞ) heldur alþjóða-
ráðstefnu í París dagana 15.—
20. jún, þar sem 2000 tæknisér-
fræðingar frá um 30 löndum
ræða úrvinnslu og gagnkvæm
skiptil á tæknilegum upplýsing-
um landa á milii. Verður sér-
staklega rætt um þá reynslu sem
fengizt hefur við að nota svo
nefnda „rafeindaheila" til út-
reikninga.
Á myndinni sjást börn flóttamanna í Túnis, en þar eru nú sam-
an komnir um 180 þúsund flóttamenn, sem njóta stuðnings frá
Sameinuðu þjóðunum. Með sérstökum ráðstöfunum, sem hefjast •
í þessum mánuði, standa vonir til að hægt verði að leysa vanda-
mál flóttamanna víðs vegar um heim að vissu marki.
Eitt mesta voráfelli,
sem komið hefur mörg ár
Fréttabréf úr Öxarfirði
ÆRLÆK, 15. júní: — Frá sunnu
degi 7. júní og til þess 12. má
heita að verið hafi hin verstu
66 sfúdeniar braut-
skráðir frá M.A.
AKUREYRI, 20. júní. —Mennta-
skólanum á Akureyri var slitið
17. júní við hátíðlega athöfn að
viðstöddu -lu íjölmenni. Skóla
meistari skýrði frá því, að nem-
endur hefðu verið 358, þar af 190
í menntadeild. í heimavist skól-
ans bjuggu um 170 nemendur,
þar af 30 í gamla skólahúsinu.
Hæstu einkunn í skólanum
hlaut Brynjólfur Bjarkan í 2.
bekk, 9,30. Landspróf þreyttu 30
nemendu; af, þeim hættu 3 við
prófið en 19 náðu framhalds-
einkunn. Fyrsti nemandinn, sem
hlýtur ágætiseinkunn á lands-
prófi í M. A. þreytti það nú,
Rögnvaldur Hannesson frá Höfn
í Hornafirði og hlaut 9,03
Brautskráðir voru 66 stúd-
entar þar af 6 utan skóla, 40 úr
máladeild, 26 úr stærðfræðideild.
Af þeim hlutu 3 ágætiseinkunn,
38 fyrstu einkum, og 23 aðra
einkunn. Ágætiseinkunn hlutu
Bjarni Sigurbjörnsson, Borgar-
firði eystra, 9,25, Júlíus Stefáns-
son Húsavík, 9,21 og Ásgrímur
Pálsson, S-Þing., 9,10. Stúdenta-
hópurinn nú er hinn stærsti, sem
útskrifazt hefur frá M. A. Út-
hlutað var nokkrum verðlaunum
og bárust skólanum við þetta
tækifæri góðar gjafir frá 10, 25
og 30 ára stúdentum. 15 ára
stúdentar gáfu peningagjöf til
verðlauna einhverjum úr hópi
nýstúdent.i og hlaut þau Guð-
mundur Steinsson frá Siglufirði,
sem hlaut : vetur alvarleg meiðsl
og á því ólokið nokkrum hluta
stúdentsprófsins. Stúdentar frá
í fyrra færðu skólanum minning-
arskjöld um bræðurna Pétur og
Stefán Hólm. sem fórust í flug-
slysinu á Vaðlaheiði í vetur.
1 Að síðustu ávarpaði skólameist
ari, Þórarinn BJörnsson nýstúd-
enta, þakkaði þeim samveruna í
skólanum og gaf þeim nr.örg góð
heilræði og leiðbeiningar í
snjallri ræðu. Skólanum var nú
slitið í 79. sinn.
Heillaóskir til
forseta íslands
í TILEFNI af þjóðhátíðardegi ís-
lendinga hefur forseta íslands
borizt fjöldi árnaðaróska.
Meðal þeirra, er sendu forset-
anum heillaskeyti við þetta tæki-
færi voru eftirtaldir þjóðhöfð-
ingjar:
Friðrik IX. konungur Dan-
merkur, Ólafur V Noregskonung-
ur, Gústaf VI Adolf konungur
Svíþjóðar, Urho Kekkonen for-
seti Finnlands, Dwight D. Eisen-
hower forseti Bandaríkjanna,
Charles de Gaulle Frakklandsfor-
seti, K. Voroshilov forseti æðsta
ráðs Sovétríkjanna, . Theodor,
Heuss forseti Sambandslýðveldis
ins Þýzkalands, Antonin Novotny
fersti Tékkóslóvakíu, Aleksander
Zawadzki forseti Póllands, Istvan
Dobi forseti forsætisráðs Ung-
verjalands, Ion Gheorghe Maurer
forseti æðstaráðs þjóðþings Rú-
meníu, Josip Broz Tito forseti
Júgóslavíu, Americo Thomaz for-
seti Portúgals, Mohammad Reza
Pahlavi Iranskeisari, Arturo
Frondizi forseti Argentínu, Celal
Bayar forseti Tyrklands og Izhak
Benzvi forseti ísraels.
Þá bárust forsetanum einnig
heillaóskir frá erlendum sendi-
herrum, íslenzkum sendiherrum
og ræðismönnum erlendis og
ýmsum félagasamtökum innan
lands og utan.
óveður. Er þetta eitt hið mesta
voráfelli, sem komið hefur um
mörg ár. Sauðburður stóð yfir
eða var að ljúka og víðast búið
að sleppa lambfé. Snjófall var
svo mikið, einkum hér við Öx-
arfjarðarheiðina vestan verða,
að fé fenti, bæði ær og lömb. Frá
einm bæ, Sandfellshaga, þar sem
búa feðgarnir Benedikt og Björn,
voru dregnar úr fönn 12 ær og
milli 20—30 lömb. Fé þetta lifði
flest. Það var frá fleiri bæjum
en Sandfellshaga, jafnvel eins
margt frá Þverá og víðar að.
Yfir það heila er tjónið af
þessu áfelli mikið. og margvís-
legt og meira en ennþá er vitað,
því fé var víða komið til heiða.
Ær hafa gelzt og fénaður allur
beðið stóran hnekki, auk þess
sem farizt hefur af lömbum, hafa
þau vilzt undan mæðrum sínum.
Allt hefur þetta valdið mönnum
tjóni og ótrúlegum erfiðleikum.
Fram að þessu hreti var vorið
einstaklega gott. Krækiberja-
lyng var í byrjun þessa mánaðar
orðið krökt af vísum og blá-
berjalyng þakið sætukoppum. Er
þetta óvenjulegt svo snemma og
gaf miklar vonir um mikla berja
sprettu í sumar. Hins vegar má
nú óttast, að vísar og sætukopp-
ar hafi í óveðrunum losnað af
lynginu og þar með vonirnar
daprazt.
Fyrri grenjaleitum er lokið og
hefur hvergi fundizt tófa í greni.
Tófuferill virðist með minna
móti og bíts hefur ekki orðið
vart.
Minkaplágan færist nú til okk-
ar. í vetur sást slóð eftir mink
við Landsá og nú í vor við Vala-
gilsá, sem rennur úr Fiskivatni
norður í Jökulsá. Þar hefur Theó
dór frá Bjarmalandi nú unnið
2 dýr, eitt minkapar 1 dýraboga.
Þetta eru fyrstu minkarnir, sem
vinnast hér í sveit og ekki víst
að fleiri hafi setzt hér að ennþá.
J. S.