Morgunblaðið - 25.02.1960, Qupperneq 3

Fimmtudagur 25. febrúar 1960
MORCUISRIAÐIÐ
3
fptrwr-s ' -»y x" -^wv^v. .. *x '.. •••■ ' *«««» ''\y^''\\\''v.'^\\ gft&gg
fcÍfelÉI-: \ » I
NÝLEGA fór fram við KR-
heimilið við Kaplaskjólsveg
síðari hluta kastmóts Stang-
veiðimanna. Keppt var í þrem
greinum og er eftirtektarvert,
að sami maður, Halldór Er-
lendsson, smíða- og leikfimi-
kennari við Mi&bæjarbarna-
skólann, náði bezstum árangri
í þeim öllum. Arangur hans
var sem hér segir: Með 13
gramma lóði, kasthjóli og
tveggja handa stöng — iengsta
kast 97,00 m. (þetta mun vera
lengra kast en viðurkennt
heimsmet), með 11 gr. lóði,
kasthjóli og annarar handar
stöng — lengsta kast 79,35 m.
og með 30 gr. lóði, spinnhjóli
og tveggja handa stöng —
lengsta kast 130 m. — Var Hall
dór í sérflokki í öilum þess-
um greinum.
Blaðamaður Mbl. hitti Hall-
dór snöggvast að máli „í frí-
mínútum“ í gær og spjallaði
við hann um stangveiðar.
— Hvað hefur þú lengi stund
að laxveiðar, Halldór?
— Það eru orðin 20 ár. Ég
byrjaði eins og fleiri með því
að beita eingöngu maðki. Það
var vestur við Isafjarðardjúp.
—/ Eru einhverjar veiðiár
þar?

Þetta verdur langt kast — en ósennilegt að nokkur bíti á.
— Þar eru margar skemmti-
legar ár, þó þær þyki ekki
miklar veiðiár. Þar hef ég átt
mínar skemmtilegustu stundir
við veiðar. Ég byrjaði með
bambusstöng, sem ég útbjó
mér á ófullkominn hátt.
— Fékkstu nokkra stóra á
hana?
Ég fékk lax allt upp í 17
pund. — Þetta var nú fyrsta
reynslan í þessum sökum. Síð
an eignaðist maður smátt og
smátt betri tæki, reynzla og
kunnátta óx sömuleiðis smám
saman, m.a. fyrir tilstilli tima
rita eins og Veiðimannsins og
fleiri. Þó laxveiðar verði ekki
lærðar af lestri tímarita, geta
þau veitt góðar leiðbeiningar
og stuðning í íþróttinni. Svo
ei maður alltaf að læra meira
og meira af öðrum, sem eru
iengra komnir.
— Er þá ekki hægt að verða
fullnupna í veiðiíþróttinni?
— Nei, það er hvorki hægt
að verða fullnuma í veiði- eða
kastíþróttinni. Það er m.a.
það, sem gerir þetta eftirsókn
arvert.
— Þú greinir á milli veiði-
og kastíþróttar. Er þetta ekki
„sama tóbakið“?
— Það má greina á milli
þessa. Ýmsir leggja alltof
lita áherzlu á að æfa og kynna
?"ér köst, og fyrir bragðið ná
þeir ekki þeirri leikni með
veiðitækin, að þeir nái fyllstu
ánægju í veiðiskapnum.
— Hvað verður óvönum
manni helzt til trafala í þess-
ari grein?
— Óvanir menn ná hvorki
nógu löngum eða nákvæmum
köstum, auk þess sem þeim
hættir til að trufla yfirborð
vatnsins og fæla þannig fisk-
inn, sem þeir ætla að veiða.
Hvort sem um er að ræða stór
Halldór Erlendsson með
stöngina. (Ljósm.: Sv. Þorm.)
ar ár, eða stöðuvötn, nær óvan
ur maður styttri köstum og
hefur minni veiðimöguleika.
Fluga
— Hvenær lagðirðu svo
maðkinn niður og tókst upp
fluguna, Halldór?
— Ég hef aldrei lagt maðk-
inn niður, þó mörgum þyki
það ófín veiðiaðferð að nota
hann.
— Ég eignaðist nokkrar flug
ur fyrir vestan, en hafði
hvorki hug né vit á að nota
þær, en hreinsaði fjaðradótið
af — til þess að geta notað
þessa bráðfallegu öngla fyrir
maðkinn. Síðan hefur álit
mitt á veiðum með flugu gjör
breytzt. Fluguveiðin er
þannig, að þegar maður fer að
valda henni og iðka hana að
ráði, þykir manni hún
skemmtilegasta veiðiaðferðin.
Þrátt fyrir það þykir mér
alltaf skemmtilegt að renna
maðki, þar sem það á við —
þó sumir „fínir veiðimenn’*
líti niður á slíkt. Eðlilegast
þykir mér. að hver maður noti
þá veið'&ðferð, af viðurkennd
um veiðiaðferðum, sem hon-
um finnst skemmtilegust.
„Laxinn veiðir“
— Minnkar nú ekki áhug-
ihn fyrir þessari íþrótt með
aidrínum?
— Ahugi minn fyrir laxveið
um heíur verið vaxandi með
hverju árinu sem líður — og
þ&nnig hygg ég að það sé með
flesta, sem fá áhuga fyrir
þeim á annað borð. Það er
satt að segja áhyggjuefni,
hvað áhugi fyrir laxveiðum
eykst stöðugt meðal manna.
Laxveiðimenn eru að verða of
margir með of mikinn áhuga.
Það eru takmörk fyrir því,
hvað hægt er að bjóða ánum.
— Hvað um kostnaðarlið-
ina?
— Kostnaðurinn er orðinn
(Ljósm.: Sveinn Þormóðsson).
óheyrilega mikill. Laxveiði-
leyfi eru komin í 6—7 hundr-
uð krónur á stöngina á dag,
þar sem dýrast er.
— Aí hverju heldurðu að
þessi mikli áhugi laxveiði-
manna stafi, Halldór?
— Ég býst við að það sé
þrá innisetumannsins til að
komast út í náttúruna og svo
auðvitað veiðináttúra manns-
ins. Annars er ánægjan, sem
menn hafa af þessu svo marg-
vísleg, að það er varla hægt
að lýsa henni í fáeinum setn-
ingum. Svo mjög heillast menn
af veiðiskapnum, að það ligg-
ur við að segja megi, að lax-
inn veiði mennina engu síður
en þen- hann.
Langþráð stund
— Þið haldið kastmótin á
þurru landi. — Er það ekki
hálf ankanalegt
— Á kastæfingum og mót-
um er ýmist kastað á vatn eða
á þurru landi, helst á gras-
velli, og er það á sinn hátt
alveg það sama og þegar
hneíaleikamenn t.d. ípfa sig
með því að svippa rétt eins og
smástelpur Það gefur góða
æfingu. Mér finnst gegna
furðu, hvað kastmótin eru
yfirleitt illa auglýst. Ymsir, og
þá sérstaklega stangveiði-
menn, myndu vilja eiga þess
kost að horfa á þau. Að vor-
inu, þegar veiðimenn eins og
raunar allir aðrir brenna í
skinninu eftir að komast út i
náttúruna, myndi ýmsum
jafnvel finnast það á við hálfa
veiðiferð að sjá aðra hand-
leika stangveiðarfæri af lífi
og list. Bezt er þó að vera með
sjálfur, og verða þannig m.a
betur undir það búinn, þegar
sú langþráða stund, fyrsta
veiðiferð sumarsins, rennur
upp, en njóta auk þess indælla
vörkvölda útivið í hópi góðra
félaga.
Mikið verðfall á fiski-
mjöli á heimsmarkaði
ÚTLIT um sölu íslenzks fiski-
mjöls erlendis er nú orðið afar
ískyggilegt. Á miðju síðasta ári
tók verð fiskimjöls á heimsmark
aðinum að lækka og hefur síðan
farið silækkandi. Ástæðan er sú,
að Perú undirbýður aðrar þjóð-
ir, en það geta þeir gert sökum
ódýrs vinnuafls og hráefnis.
Bitnar illa á íslendingum.
Þetta verðfall mun sennilega
bitna harkalega á íslendingum,
og má búast við miklu tjóni af
völdum þess. Mbl. hafði í dag tal
af Jónasi Jónssyni framkvæmda
stjóra Síldar- og fiskimjölsverk-
smiðjunnar á Kletti, og sagðist
honum svo frá, að menn hér
væru orðnir ákaflega svartsýnir.
Hér er ekki einungis um að ræða
verðfallið, heldur hafa Perúmenn
einnig fyllt mest allan markað
fyrir fiskimjöl fram í apríl 1961,
og því eru áhöld um það hvort
unnt verður að selja islenzku
framleiðsluna enda þótt verðið
verði lækkað.
Auðug fiskimið — ódýrt vinnu-
afl.
Ekki eru það aðeins ísiending-
ar, sem undir verða i þessari
samkeppni. Einnig Danir, Norð-
menn, Bretar og Þjóðverjar eru
uggandi um sinn hag í máli
þessu.
Perúmenn hafa stóraukið
skipaflota sinn á undanförnum
árum og jafnframt tekið upp nýj-
ustu veiðiaðferðir. Þeir hafa á
að skipa afar ódýru vinnuafli
og fiskimiðin, sem liggja fyrir
ströndum Perú eru einhver hin
auðugustu í heimi.
Stórkostleg lækkun.
Verð fiskimjöls er miðað við
próteineiningar í tonni af mjöli.
Verð á Evrópumarkaðinum var
um 20 shillingar fyrir einingu,
en í samningum Perúmanna fyrir
árið 1961, er reiknað með að þeir
selji fyrir 11 shillinga per ein-
ingu.
Sagði Jónas, að hann vissi
dæmi þess, að selt hefði verið
fyrir 10/3 shill. fyrir prótein ein-
ingu í tonni.
Framlag til bóka-
safns Iðju.
Á FUNDI bæjarráðs er haldinn
var á þriðjudaginn, ákvað það
að veita 30 þúsund króna styrk
í því skyni að Iðja, félag verk-
smiðjufólks gæti opnað bókasafn
fyrir félagsmenn sina.
STAKSTEIIMAR
Pólsk list
Thor Vilhjálmsson, rithöfund-
ur, ritar nýlega „Syrpu“. nokk-
urs konar Staksteina, í tímaritið
Birting. Kemur hann þar víða
við og ræðir m. a. um pólska list.
Þar kemst hann að orði á þessa
leið:
„Nú er orðið svo langt siðan
pólska sýningin var hér. Hún
sýndi ~kkur að það er alveg ó-
þarfi að keyra sósíaliskt land
undir ömurleika þeirrar fram-
leiðslu sem hefur verið kennd
við sósíal-realisma. Þar gætti
greinilega mikilla umbrota. Lista
mennirnir voru að reyna að
gegna skyldu sinni og hlýða á
guðsröddina í brjósti sér hvaS
sem viðhorfum kontormannanna
leið.
Uppgjör hinna pólsku fram-
varðasveita við fall Stalinismana
þar í landi var heiðarlegt og
harmsögulegt. Þegar Gomulka
náði völdum gaus upp allsherjar
endurskoðun. Hvar stöndum við?
sögðu oddvitar endurskoðunar-
innar. Hvernig í ósköpunum hef-
ur þetta getað gerzt. Meintum
við kannske ekki vel? En árin
hafa liðið og við stöndum hér á
gröf hugsjónanna, þrælar vanans
og blekkinganna og slagorðanna,
hollustunnar við það sem eitt sinn
var trúað. Nú reyndu þeir að
meta allt að nýju, byrja á nýjan
leik, vekja meiningarnar til lífs-
ins.
Og halda áfram hvert ....?“
Já, það var hin mikla spurning,
hvert?
Stjórnin fái vinnufrið
Merkur bóndi á Vestfjörðum,
er skrifaði blaðinu nýlega og
minntist á viðreisnarráðstafanir
rikisstjórnarinnar, komst m. a.
að orði á þessa leið:
„Mér lízt vel á þessar ráðstaf-
anir ríkisstjórnarinnar og trúi
því að það sé eina leiðin til þess
að koma skipinu í rétt horf aftur,
og að það sé þannig gert, að mér
sýnist enginn þurfa að kvarta.
Ég bjóst a. m. k. við að þurfa að
herða mittissólina meira en raun
er á. Svo margt er gert í þessum
ráðstöfunum til þess að gera
byrðarnar sem léttastar. Ég vona
að stjórnin fái a. m. k. vinnufrið
til þess að sýna og sanna að hún
sé á réttri leið, því það held ég
að hún muni geta staðið við“.
Þessi afstaða hins merka vest-
firzka bónda til viðreisnarráð-
stafananna er áreiðanlega mjög
almenn í sveitum landsins. Fólk-
inu finnst, að ríkisstjórnin sé á
réttri leið og vill að hún fái
vinnufrið til þess að fram-
kvæma stefnu sína og sýna hvers
hún sé megnug.
Hugsirórar kommúnista
Á forsíðu Þjóðviljans getur í
gær að líta eftirfarandi formála
að stórri grein um Vilhjálm Þór
seðlabankastjóra:
„Allt bendir til þess að Vil-
hjálmur Þór hafi tryggt sér skjól
fyrir íslenzkum lögum og áfram-
haldandi bankastjórastöðu með
því að samþykkja hið löghelgaða
okur stjórnarvaldanna, en vaxta
hækkunin valt á atkvæði hans
eins og skýrt var frá í blaðinn
í gær. Með þeirri afstöðu braut
miðstjórnarmaðurinn Vilhjálmur
Þór gersamlega í bága við stefnu
Framsóknarflokksins, sveik flokk
sinn til þess að bjarga sér per-
sónulega.“
Auðvitað eru þetta hugarórar
Þjóðviljans. Rannsókn oliumáls-
ins heldur áfram og ekkert annað
kemur til greina en að þeir verði
þar látnir sæta ábyrgð, sem á-
byrgð eiga að bera.